Kere Ban̄a “Utịt”
Kere Ban̄a “Utịt”
NNYỊN imesinyene nsio nsio n̄kpọ oro iyomde ndinam. Mbemiso inamde n̄kpọ ekededi, ọfọn ibem iso ikere se ididide utịt n̄kpọ oro. Ndusụk owo ẹsinen̄ede ẹtua n̄kpọfiọk ẹban̄a se mmọ ẹkenamde. Ekeme ndidi afo n̄ko emesitua n̄kpọfiọk.
Owo oro esikade isan̄ kpukpru ini ayama ndifiọk ebiet oro usụn̄ kiet kiet adade owo ekesịm. Enye ekeme ndise n̄wedndise usụn̄ onyụn̄ obụp mbon oro ẹfiọkde ebiet oro. Enye oyonyụn̄ ese mme idiọn̄ọ oro ẹdude ke usụn̄. Ntre ke edi ye se afo ebierede ndinam. Nso ikeme ndin̄wam fi ọfiọk usụn̄ oro okpodụkde? Abasi ama ọdọhọ Moses asian nditọ Israel ini kiet ko ete: “Ẹma ẹkpenyene ibuot, mmọ ẹkpetịm ẹfiọk emi, ẹkpekere utịt mmọ!”—Deuteronomy 32:29.
Ata Eti Item
Nnyịn inyeneke ndikekere m̀mê nso ididi “utịt” n̄kpọ oro iyomde ndinam. Sia Abasi ọfiọkde kpukpru n̄kpọ, enye edi n̄kukụre owo emi ekemede nditeme kpukpru nnyịn mfọnn̄kan usụn̄ oro ikpasan̄ade. Enye omokụt ediwak usụn̄ oro mme owo ẹsan̄ade ye utịt mmọ. Bible ọdọhọ ete: “Mme usụn̄ owo [ẹna] in̄wan̄ ke iso Jehovah, enye onyụn̄ odomo kpukpru ido owo.”—Mme N̄ke 5:21.
Jehovah ekere aban̄a mbon oro ẹmade enye. Enye ada Ikọ esie, kpa Bible, owụt mmọ mfọnn̄kan usụn̄ oro mmọ ẹkpesan̄ade. Bible ọdọhọ ete: “Nyeteme fi, nnyụn̄ n̄wụt fi usụn̄ eke afo edisan̄ade: nyeteme fi, nyetịn̄ fi enyịn mi ke idem.” Ntre, mbemiso Psalm 32:8; 143:8.
inamde n̄kpọ ekededi, owụt ifiọk ndiyom ndausụn̄ Jehovah, ukem nte Edidem David oro akakarade Israel eset okoyomde. Enye ọkọbọn̄ akam ete: “Wụt mi usụn̄ eke n̄kpasan̄ade.”—Nnyịn idikopke ndịk ndisan̄a ke usụn̄ oro akaisan̄ oro etịmde ọfiọk usụn̄ etemede nnyịn. Nnyịn idikereke m̀mê usụn̄ oro edida nnyịn esịm m̀mọ̀n̄. David ama ọdọhọ Jehovah ada imọ usụn̄, onyụn̄ etiene ndausụn̄ oro. Emi ama anam esịt esie ana sụn̄ nte ndinem ikọ Psalm ọyọhọ 23 oro ẹtịmde ẹfiọk owụtde. David ekewet ete: “Jehovah edi andibọk mi, ndinanake n̄kpọ. Enye ayanam mi nsụhọde nna ke awawa mbiet: ayada mi aka ke mmọn̄ nduọk-odudu. Enye eyedemede ukpọn̄ mi: eyeteme mi usụn̄ eti ido aban̄a enyịn̄ esie. Ndien n̄ko ke ini ndisan̄ade ke itịghede mfụt n̄kpa, ndifeheke idiọk.”—Psalm 23:1-4.
Nso Iditịbe Inọ Mmọ ke Ini Iso?
Asaph m̀mê kiet ke otu nditọ esie emi eketienede ewet Psalm ọkọdọhọ ke okosụk “esisịt ukot ọkpọfiọnọde” imọ odụk idiọk afan̄. Nso iketịbe? Enye ama okụt nte mbon abian̄a ye mbon afai ẹforode onyụn̄ ofụbe ufụp aban̄a “ifụre mme idiọk owo.” Eketie enye nte ke mmọ “ẹtie ke ifụre kpukpru ini.” Ndiọkn̄kan n̄kpọ edi nte ke andiwet psalm emi ama ọtọn̄ọ ndikere m̀mê ufọn akam odu ndinam se inende.—Psalm 73:2, 3, 6, 12, 13.
Ekem, enye ama edidụk edisana ebiet Jehovah ọkọbọn̄ akam, onyụn̄ etie ekere se ididide utịt mme idiọkowo. Enye ọkọdọhọ ke imọ ikoyom ndifiọk “utịt mmọ.” Enye ama etie ekere se iditịbede inọ mbon oro enye ekefịbede. Enye ama edifiọk ke utọ mbon oro ẹdoro ke “mfọfiọnọ ebiet,” ye nte ke “akpakịp n̄kpọ ndịk” ọmọn̄ edimen mmọ efep. Nso kaban̄a usụn̄ oro andiwet psalm emi akasan̄ade? Enye ọkọdọhọ ete: “Ama ekem, [Jehovah] ayada mi edisịm ke ubọn̄.”—Psalm 73:17-19, 24.
Nditie n̄kere utịp mbon oro ẹforode ke idiọk usụn̄ ama anam andiwet psalm emi ọfiọk ke imọ isan̄a ke nnennen usụn̄. Enye ọkọdọhọ ke akpatre ete: “Edi ama edi ami, ọfọn mi ndikpere Abasi.” Ndisan̄a n̄kpere Jehovah Abasi esisan̄a ye nsinsi edidiọn̄.—Psalm 73:28.
“Fiọk Ebiet Emi Akade”
Ukem n̄kpọ emi ekeme ndiwọrọ nnyịn mfịn. Ẹkeme ndinọ fi ata eti utom, ẹmenede fi itie, mîdịghe ẹdọhọ editiene anam mbubehe oro esịnede okụk. Edi akpanikọ ke mbubehe ekededi oro owo anamde ekeme Mme N̄ke 4:26, Contemporary English Version.
ndibiara. Kpa ye oro, nte ukwe ke ọfọn ebem iso ekere se ididide “utịt” n̄kpọ oro oyomde ndinam? Nso ke mbubehe oro ediyom oto fi? Ndi enye eyesida fi ọkpọn̄ ufọk, emi ekemede ndisịn fi m̀mê n̄wan fo ke mfịna? Ndi enye ayanam fi odụk idiọk nsan̄a? Edieke enen̄erede ekere aban̄a se iditịbede, afo emekeme ndinam eti ubiere. Nam item Solomon emi: “Fiọk ebiet emi akade.”—Akpana kpukpru nnyịn, akpan akpan mme uyen, ikere iban̄a item emi. Akparawa kiet ama ọbọ vidio oro enye ọfiọkde ke ọdọn̄ọ mme n̄kpọ oro edemerede owo udọn̄ idan̄ ese. Enye ọkọdọhọ ke idem ama enen̄ede adaha imọ ke ima ikese vidio oro tutu imọ ibịne akpara kiet oro odụn̄de ekpere mmimọ. Enye ama enen̄ede ofụhọ, esịt obiom enye, enye onyụn̄ ọtọn̄ọ ndikere m̀mê imakam imen udọn̄ọ. Se iketịbede ekedi ukem ukem ye se Bible etịn̄de ete: “Enye etiene n̄wan oro ke edem ini kiet aka, nte enan̄ akade ndikpa.” Ubaha ekpedide enye ama etie ekere se ididide “utịt” n̄kpọ emi!—Mme N̄ke 7:22, 23.
Tiene Ndausụn̄ Emi
Ata ediwak owo ẹfiọk ke ifọnke ndifụmi idiọn̄ọ ọkpọusụn̄ oro ọnọde owo ndausụn̄. Nte ededi, edi n̄kpọ mfụhọ nditịn̄ nte ke ediwak owo ẹsifụmi ndausụn̄ oro mmọ mîmaha. Kere ban̄a ndusụk nditọ Israel oro ẹkedude ke eyo Jeremiah. Ama enyene ubiere oro akanade mmọ ẹnam, ndien Jehovah Abasi ama eteme mmọ ete: “Ẹbụp ẹban̄a mme ọkpọusụn̄ eset, ẹte, Eti usụn̄, enye? ndien mbufo ẹsan̄a ke esịt.” Edi mmọ ẹsọn̄ ibuot ẹdọhọ ẹte: “Nnyịn idisan̄ake.” (Jeremiah 6:16) Nso ikedi utịp nsọn̄ibuot mmọ? Mbon Babylon ẹma ẹdi ẹdisobo Jerusalem ke isua 607 M.E.N., ẹnyụn̄ ẹtan̄ mbon obio oro ẹka Babylon.
Idifọnke inọ nnyịn edieke ifụmide ndausụn̄ Abasi. N̄wed Abasi esịn udọn̄ ọnọ nnyịn ete: “Buọt idem fo ye Jehovah ke ofụri esịt fo; ndien kûberi edem ke asian fo. Diọn̄ọ enye ke kpukpru usụn̄ fo, ndien enye eyenen̄ede usụn̄ fo enịm.”—Mme N̄ke 3:5, 6.
Ndusụk item oro Abasi ọnọde etie nte idiọn̄ọ oro ọdọhọde ete, “Kûdụk Ebiet Emi!” Ke uwụtn̄kpọ, Bible ọdọhọ ete: ‘Kûdụk ke usụn̄ oburobụt owo, kûnyụn̄ usan̄a ke usụn̄ mme anam idiọk.’ (Mme N̄ke 4:14) Mme N̄ke 5:3, 4 anam ifiọk kiet ke otu usụn̄ mme oburobụt owo emi. Enye ọdọhọ ete: “Koro n̄kpọk-inua esen an̄wan ẹtọide aran-ọkwọk, nsịn̄ esie onyụn̄ ọfiọnọ akan aran: Edi utịt esie odoro nte etidot ekpe, ọsọp nte ofụt iso iba.” Ndusụk owo ẹkeme ndida oburobụt ebuana oro mmọ ẹnyenede ye akpara m̀mê owo en̄wen ekededi nte aran-ọkwọk. Edi ndifụmi item Abasi esisụn̄ọ ke afanikọn̄.
Ntre, mbemiso anamde utọ oburobụt ido oro, bụp idemfo ete, ‘Emi edida mi okosụn̄ọ ke nso?’ Ndikam ntie n̄kere se ididide “utịt” n̄kpọ oro iyomde ndinam ekeme ndinam nnyịn itre ndinam n̄kpọ oro edidade ndiọi utịp edi. Mbon oro ẹfụmide item Abasi ẹsinyene AIDS ye mme udọn̄ọ eken oro ẹmende ẹto idan̄, ẹmen idịbi, ẹsion̄o idịbi, ẹbiat itie ebuana mmọ ye mbon en̄wen, esịt onyụn̄ obiom mmọ. Paul etịn̄ in̄wan̄-in̄wan̄ se iditịbede inọ mbon oro ẹsịnde idem ẹnam oburobụt ido. Mmọ “ididaha obio ubọn̄ Abasi inyene.”—1 Corinth 6:9, 10.
“Emi Edi Ọkpọ-Usụn̄”
Esisọn̄ ndusụk ini ndifiọk se ididide utịt n̄kpọ oro ibierede ndinam. Esịt enem nnyịn didie ntem ndifiọk ke Abasi ama nnyịn onyụn̄ ọnọ nnyịn eti ndausụn̄! Jehovah ọdọhọ ete: “Emi edi ọkpọ-usụn̄, mbufo ẹsan̄a ke esịt.” (Isaiah 30:21) Usụn̄ oro Jehovah ọdọhọde isan̄a mi edida nnyịn ikesịm m̀mọ̀n̄? Okposụkedi usụn̄ emi afahade onyụn̄ ọsọn̄de ndisan̄a ke esịt, Jesus ọkọdọhọ ke enye edida ekesịm nsinsi uwem.—Matthew 7:14.
Da esisịt ini tie kere usụn̄ emi odụkde. Ndi asan̄a ke nnennen usụn̄? M̀mọ̀n̄ ke enye edida fi ekesịm? Bọn̄ akam ben̄e ndausụn̄ Jehovah. Se ndamban̄a n̄wedndise usụn̄, kpa Bible. Afo amakam ekeme ndinyene nneme ye owo oro asan̄ade ke usụn̄ emi ebịghi, oro edi, owo oro asan̄ade ke usụn̄ Abasi. Edieke okụtde ke imọ isan̄ake ke nnennen usụn̄, wọrọ iwiwa!
Esịt esinem akaisan̄ ke ini enye okụtde idiọn̄ọ oro owụtde ke imọ isan̄a ke nnennen usụn̄. Edieke se ekpepde anamde fi ọfiọk ke asan̄a ke nnennen usụn̄, ka iso. Ọmọn̄ esesịm ebiet oro akade.—2 Peter 3:13.
Kpukpru usụn̄ adada owo aka ebiet. Edi m̀mọ̀n̄ ke usụn̄ oro asan̄ade edida fi ekesịm? Ufọn ididụhe ndidi ama ekesịm ebiet oro akade, afo ndien odori ubọk ke ibuot ete, ‘Ekpedi mma mfiọk, n̄kpakasan̄a usụn̄ en̄wen.’ Mmọdo, mbemiso odụkde usụn̄ ekededi, m̀mê ebierede ndinam n̄kpọ ekededi, bem iso bụp idemfo ete: ‘Nso ididi “utịt” n̄kpọ emi?’
[Ekebe/Mme ndise ke page 10]
Nso Ididi “Utịt”?
Mme uyen ẹsisobo idomo ndinam se ediwak owo ẹnamde. Ndusụk se isitịbede edi emi.
◼ Owo ọdọhọ ke mûn̄wọn̄ke sika ke udịghe owo.
◼ Andikpep esịn udọn̄ ọnọ fi ete aka ufọkn̄wed ntaifiọk.
◼ Ẹkot fi usọrọ oro ẹdinọde n̄kpọsọn̄ mmịn ndien ekeme ndidi ikọn̄ ye mme n̄kpọ ntre ẹyedu n̄ko.
◼ Owo ọdọhọ fi ete: “Ntak mûwetke n̄kpọ uban̄a idemfo usịn ke Intanet?
◼ Ufan ọdọhọ fi edise vidio oro ẹsiode afai ye oburobụt ido.
Nso ke afo edinam edieke osobode utọ idaha emi? Ndi afo ayanam se ẹdọhọde fi anam, mîdịghe ndi eyenen̄ede ekere se ididide “utịt”? Ndi afo eyenyene ifiọk obụp idemfo ete: “Nte owo adada ikan̄ esịn ke ikpan-esịt esie, ndien edisịne-n̄kpọ esie etre ndifọbọ? Nte owo asasan̄a ke ebok ikan̄, ndien ukot esie etre ndifọbọ?”—Mme N̄ke 6:27, 28.