Kpep Ndidu Ke Ukpeme To Mme Apostle Jesus
Kpep Ndidu Ke Ukpeme To Mme Apostle Jesus
“Ẹtiene mi ẹkpeme.”—MATT. 26:38.
1-3. Didie ke mme apostle ẹketre ndidu ke ukpeme ke okoneyo oro ekesierede usen n̄kpa Jesus, ndien nso iwụt ke mmọ ẹma ẹkpep n̄kpọ ẹto ndudue mmọ?
KERE se itịbede ke okoneyo oro esierede usen n̄kpa Jesus. Jesus edisịm kiet ke otu ebiet oro enye esinen̄erede ama, oro edi, In̄wan̄ Gethsemane, ke edem usiahautịn Jerusalem. Enye asan̄a ye mme anam-akpanikọ apostle esie. Sia ekese n̄kpọ ẹfịghede Jesus ke esịt ye ekikere, enye oyom ebiet emi odobode man ọkpọbọn̄ akam.—Matt. 26:36; John 18:1, 2.
2 Owo ita ke otu mme apostle esie—oro edi, Peter, James, ye John—ẹtiene Jesus ẹdụk ata esịt esịt in̄wan̄ oro. Jesus ọdọhọ mmọ ete, “Ẹtie mi ẹtiene mi ẹkpeme,” onyụn̄ ebe aka ndibọn̄ akam. Ke ini enye otode edi, enye okụt mme ufan esie ẹdede. Enye afiak ekpe ye mmọ ete: “Ẹdu ke ukpeme.” Edi mmọ ẹtọn̄ọ ntak ẹde utịm ikaba! Nte ini akade ke okoneyo oro, kpukpru mme apostle ẹtre ndidu ke ukpeme ke n̄kan̄ eke spirit. Mmọ ẹkam ẹfehe ẹkpọn̄ Jesus!—Matt. 26:38, 41, 56.
3 Ke akpanikọ, mme apostle ẹma ẹtua n̄kpọfiọk ke ntak emi mmọ mîkodụhe ke ukpeme. Irenowo emi ẹkenamde akpanikọ mi ẹma ẹsọsọp ẹkpep n̄kpọ ẹto ndudue mmọ. N̄wed Utom ke Bible owụt ke mmọ ẹma ẹnịm ata eti uwụtn̄kpọ edidu ke ukpeme. Anaedi eti uwụtn̄kpọ mmọ ama anam nditọete mmọ ẹtiene ẹdu ke ukpeme. Oyom idu ke ukpeme idahaemi akan nte akanam oyomde. (Matt. 24:42) Ẹyak ineme n̄kpọ ita oro ẹban̄ade edidu ke ukpeme, emi ikemede ndikpep nto n̄wed Utom.
ẸDU KE UKPEME MAN ẸFIỌK EBIET ORO ẸKPEKWỌRỌDE IKỌ
4, 5. Didie ke edisana spirit akada Paul ye mme nsan̄a esie usụn̄?
4 Akpa, mme apostle ẹma ẹdu ke ukpeme man ẹfiọk ebiet oro mmọ ẹkpekwọrọde ikọ. Imesikot ke mbụk kiet iban̄a nte Jesus akadade edisana spirit emi Jehovah ọnọde enye ada apostle Paul ye mme nsan̄a esie usụn̄ ke n̄wọrọnda isan̄. (Utom 2:33) Ẹyak isan̄a ye mmọ.—Kot Utom 16:6-10.
5 Paul, Silas, ye Timothy ẹma ẹkpọn̄ Lystra ke usụk usụk Galatia. Ke usen ifan̄ ẹma ẹkebe, mmọ ẹma ẹsịm usụn̄ Rome oro ẹsan̄ade ke edem usoputịn ẹka obio emi mme owo ẹkewakde ẹkan ke n̄kann̄kụk Asia. Mmọ ẹkeyom ndisan̄a usụn̄ oro man ẹkpewaha ikpọ obio emi anade ata ediwak owo ẹkop ẹban̄a Christ. Edi n̄kpọ ama ọbiọn̄ọ mmọ ke usụn̄. Ufan̄ikọ 6 ọdọhọ ete: “Mmọ ẹsan̄a ẹbe ke Phrygia ye idụt Galatia, koro edisana spirit akpande mmọ ndikwọrọ ikọ ke Asia.” Edisana spirit ama ada usụn̄ oro owo mîtịmke ifiọk akpan mme akaisan̄ emi ndikwọrọ ikọ ke Asia. Anaedi Jesus okoyom ndida spirit Abasi nteme Paul ye mme nsan̄a esie ebiet en̄wen oro ẹkpekwọrọde ikọ.
6, 7. (a) Nso iketịbe inọ Paul ye mbon eken ke ini ẹkperede Bithynia? (b) Nso ke mme mbet oro ẹkebiere ndinam, ndien nso ikedi utịp?
6 Mme enyene-ifịk nditọete emi ẹkeka m̀mọ̀n̄? Ufan̄ikọ 7 ọdọhọ ete: “N̄ko-n̄ko, ke ini mmọ ẹsịmde Mysia mmọ ẹsịn ukeme ndidụk Bithynia, edi spirit Jesus iyakke mmọ ẹdụk.” Sia ẹkebiọn̄ọde Paul ye mme nsan̄a esie ndikwọrọ ikọ ke Asia, mmọ ẹma ẹwọn̄ọde ẹka edere edere, ẹyom ndika n̄kọkwọrọ ikọ ke mme obio Bithynia. Edi ke ẹkperede Bithynia, Jesus ama afiak ada edisana spirit ọbiọn̄ọ mmọ. Anaedi mmọ ẹma ẹkere m̀mê nso itịbe. Mmọ ẹma ẹfiọk se ẹdikwọrọde ye nte ẹdikwọrọde, edi ikọfiọkke ebiet emi ẹkpekwọrọde. Imekeme nditịn̄ se iketịbede ntem: Mmọ ẹma ẹdomo ndikwọrọ ikọ ke Asia, edi ọkọwọrọ ikpîkpu. Mmọ ẹma ẹdomo ndikwọrọ ikọ ke Bithynia, edi ọkọwọrọ ikpîkpu n̄ko. Ndi mmọ ẹma ẹtre ndidomo ndikwọrọ ikọ? Ifịk ifịk mme ọkwọrọ ikọ oro iketreke!
7 Ini emi ndien ke nditọete oro ẹkenam ubiere emi eketiede esen esen. Ufan̄ikọ 8 ọdọhọ nnyịn ete: “Ntre mmọ ẹsan̄a ẹbe Mysia ẹnyụn̄ ẹsụhọde ẹdi Troas.” Mmọ ẹma ẹfiak ẹwọn̄ọde ẹka edem usoputịn ẹnyụn̄ ẹsan̄a kilomita 563, ẹbe ediwak obio tutu ẹkesịm esụk Troas, emi ẹsisan̄ade ẹbe ẹdụk Macedonia. Paul ama afiak odomo do ndikwọrọ ikọ, ndien isan̄ enye emi, usụn̄ ama eberede ọnọ mmọ! Ufan̄ikọ 9 obụk se iketịbede ete: “Paul okụt n̄kukụt ke okoneyo: owo Macedonia kiet ada ekpe enye ubọk ete: ‘Be di Macedonia din̄wam nnyịn.’” Ke akpatre, Paul ama ọfiọk ebiet emi ẹkpekwọrọde ikọ. Ndien mmọ ẹma ẹsio iwiwa ẹka Macedonia.
8, 9. Nso ke mbụk oro aban̄ade isan̄ Paul ekpep nnyịn?
8 Nso ke mbụk emi ekpep nnyịn? N̄kọ omokụt ke spirit Abasi ọkọtọn̄ọ ndinụk Paul ke enye ama akadaha isan̄ ndika Asia. N̄ko ekedi ke Paul ama ekekpere Bithynia ke Jesus ọkọbiọn̄ọ enye. Ndien ke akpatre, ekedi ke Paul ama ekesịm Troas ke Jesus eketeme enye ete aka Macedonia. Jesus ekeme ndinam n̄kpọ ntre ye nnyịn mfịn n̄ko sia enye edide Ibuot esop. (Col. 1:18) Ke uwụtn̄kpọ, ekeme ndidi afo ke ekere ndinam utom usiakusụn̄ m̀mê ndiwọrọ n̄ka ebiet oro udọn̄ okponde. Edi ekeme ndidi n̄kukụre ke afo ama akanam mme akpan usio-ukot man esịm utịtmbuba fo ke Jesus edida spirit Abasi ida fi usụn̄. Ke uwụtn̄kpọ: Awat-ubomisọn̄ edikeme ndiwọn̄ọde ubomisọn̄ esie n̄ka nnasia m̀mê ufien n̄kukụre ke adan̄aemi enye osụk awatde ubomisọn̄ emi. Kpasụk ntre, Jesus edikeme ndida nnyịn usụn̄ man itat utom ukwọrọikọ nnyịn edieke inamde n̄kpọ, oro edi, edieke isịnde ata ukeme man isịm utịtmbuba nnyịn.
9 Edi nso ke akpanam edieke mûkemeke ndisọp nsịm utịtmbuba fo? Ndi akpana osion̄o idem ọkpọn̄, ekere ke spirit Abasi idaha imọ usụn̄? Kam ti ke Paul n̄ko ikọsọpke isịm utịtmbuba esie. Edi enye ama aka iso odomo tutu ekeme ndikwọrọ ikọ. Ẹkeme ndidiọn̄ fi n̄ko edieke afo ọsọn̄ọde oyom ‘akwa usụn̄ ndinam utom.’—1 Cor. 16:9.
ẸDU KE UKPEME MAN ẸKEME NDIBỌN̄ AKAM
10. Nso iwụt nte ke oyom idu ke ukpeme man ikeme ndibọn̄ akam?
10 Idahaemi, kere ban̄a ọyọhọ n̄kpọ iba oro ikemede ndikpep nto mme Christian oro ẹkedude uwem ke eyo mme apostle: Mmọ ẹma ẹdu ke ukpeme man ẹkeme ndibọn̄ akam. (1 Pet. 4:7) Oyom ikọbọ ke akam man ikeme ndidu ke ukpeme. Ti ke Jesus ọkọdọhọ ita ke otu mme apostle esie ke In̄wan̄ Gethsemane esisịt ini mbemiso ẹkemụmde enye ete: “Ẹdu ke ukpeme ẹnyụn̄ ẹka iso ndibọn̄ akam.”—Matt. 26:41.
11, 12. Nso ikanam Herod ofiomo mme Christian esịnede, Peter, ndien didie ke enye akanam oro?
11 Peter emi eketienede odu do ama okụt ufọn edikọbọ ke akam. (Kot Utom 12:1-6.) Ke ntọn̄ọ ntọn̄ọ mbụk oro, ẹsian nnyịn ke Herod ama ọtọn̄ọ ndifiomo mme Christian man mme Jew ẹma enye. Etie nte Herod ama ọfiọk ke James ekedi apostle emi ekenen̄erede ekpere Jesus. Ntem, enye ama owot James “ke akan̄kan̄.” (Ufan̄ikọ 2) Ntem, esop ama ataba edima apostle oro. Nso idomo ikesịm nditọete oro ntem!
12 Nso ke Herod akafiak anam? Ufan̄ikọ 3 ọdọhọ ete: “Sia enye okụtde ete emi enem mme Jew esịt, enye aka okomụm Peter n̄ko.” Edi ẹma ẹsisio mme apostle, esịnede Peter, ke ufọk-n̄kpọkọbi ke utịbe utịbe usụn̄. (Utom 5:17-20) Anaedi Herod ama enen̄ede ọfiọk oro. Akari-n̄kari andikara emi ama oyom ndinam se ekekeme mbak Peter edibọhọ. Enye ama ayak Peter ọnọ “otu mbonekọn̄ inan̄ emi otu kiet kiet esịnede mbonekọn̄ inan̄ ete ẹkpeme enye ke adiana ke adiana, sia enye aduakde ndisio enye nnọ mbio obio ke passover ama ebe.” (Ufan̄ikọ 4) Omokụt do! Herod ama anam ẹkọbi Peter ke ufọt mbon ukpeme 2; ndien mbon ukpeme 16 ẹkekpeme Peter ke adiana ke adiana mbak enye edibọhọ. Herod akaduak ndiyak Peter nnọ mbio obio ke Passover ama ebe, sia enye okoyomde mme owo ẹdat esịt ẹban̄a n̄kpa esie. Nso ke nditọete Peter ẹkpenam ke utọ idiọk idaha oro?
13, 14. (a) Nso ke esop ẹkenam ke ini ẹkekọbide Peter? (b) Nso ke ikeme ndikpep nto akam nditọete Peter?
13 Esop ẹma ẹnen̄ede ẹfiọk se ẹkpenamde. Ufan̄ikọ 5 ọdọhọ ete: “Mmọdo ẹsịn Peter ke ufọk-n̄kpọkọbi; edi esop ẹka iso ndibọn̄ akam ifịk ifịk nnọ Abasi mban̄a enye.” Ke akpanikọ, akam oro mmọ ẹkebọn̄de ẹban̄a edima eyenete mmọ ekedi n̄kpeubọk ofụri esịt. N̄kpa James ikanamke mmọ ẹduọk idotenyịn; ikonyụn̄ inamke mmọ ẹkere ke ufọn akam idụhe. Utu ke oro, mmọ ẹma ẹfiọk ke Jehovah ada akam mme anam-akpanikọ andituak ibuot nnọ enye ke ata akpan n̄kpọ. Enye esibọrọ mme utọ akam oro edieke mmọ ẹkemde ye uduak esie.—Heb. 13:18, 19; Jas. 5:16.
14 Nso ke ikeme ndikpep nto nte nditọete Peter ẹkenamde n̄kpọ? Ndidu ke ukpeme abuana ndibọn̄ akam mban̄a idem nnyịn ye nditọete nnyịn n̄ko. (Eph. 6:18) Ndi ọmọfiọk nditọete emi ẹsobode mme idomo? Ekeme ndidi ndusụk ẹyọ ukọbọ, ukpan emi ukara ẹdoride, m̀mê oto-obot afanikọn̄. Kûtre ndisịn mmọ ke akam fo! Ekeme ndidi ọmọfiọk mbon en̄wen emi ẹsobode mfịna emi mîkponke ntre. Ekeme ndidi mmọ ẹyọ mme mfịna ubon, mmemidem, m̀mê udọn̄ọ. Nsinam mûkereke uban̄a mme owo emi ekemede ndisiak enyịn̄ mmọ ke ini ọbọn̄de akam ọnọ Jehovah, kpa “Andikop akam”?—Ps. 65:2.
15, 16. (a) Tịn̄ nte angel Jehovah okosiode Peter ke ufọk-n̄kpọkọbi. (Se ndise oro odude mi ke idak.) (b) Ntak emi ndikere mban̄a nte Jehovah akanyan̄ade Peter ọdọn̄de nnyịn esịt?
15 Edi nso iketịbe inọ Peter? Ke akpatre okoneyo oro enye okodude ke ufọk-n̄kpọkọbi, ke ini enye okosụk edede idap ke ufọt mbon ukpeme iba, Peter ama okụt ekese n̄kpọ oro ẹkpade enye idem. (Kot Utom 12:7-11.) Kere se iketịbede: Un̄wana ayama inikiet inikiet ke ubet ufọk-n̄kpọkọbi. Angel do ke ada, edi mbon ukpeme ikwe enye, enye edemede Peter iwiwa. N̄kpọkọbi oro ẹdade ẹfat Peter ubọk ẹfọrọde ẹduọn̄ọ! Angel ada Peter ọwọrọ ke ubet ufọk-n̄kpọkọbi ke iso mme andikpeme emi ẹdade ke an̄wa, ndien ke akpatre, mmọ ẹbe inuaotop ukwak emi ebererede “ikpọn̄.” Ke ndondo oro mmọ ẹwọrọde ẹkpọn̄ ufọk-n̄kpọkọbi ẹsịm efak, angel oro osop. Peter ọbọhọ!
16 Ndi nditie n̄kere odudu Jehovah oro enye esidade anyan̄a mme asan̄autom esie isọn̄ọke mbuọtidem nnyịn? Edi akpanikọ ke nnyịn idorike enyịn Jehovah ndinyan̄a nnyịn mfịn ke utịbe utịbe usụn̄. Edi imenen̄ede inịm ke enye esida odudu esie anyan̄a ikọt esie mfịn. (2 Chron. 16:9) Jehovah ekeme ndida okopodudu edisana spirit esie nnam nnyịn ikeme ndiyọ idomo ekededi oro isobode. (2 Cor. 4:7; 2 Pet. 2:9) Ndien ke mîbịghike Jehovah ọyọnọ Eyen esie odudu ndisio anana-ibat miliọn owo ke ndiọk-n̄kan ufọk-n̄kpọkọbi emi edide udi. (John 5:28, 29) Mbuọtidem oro inyenede ke mme un̄wọn̄ọ Abasi ekeme ndinen̄ede nnọ nnyịn uko ndiyọ ke ini isobode idomo ekededi mfịn.
ẸNỌ ỌYỌHỌ IKỌ NTIENSE KPA YE ORO ẸBIỌN̄ỌDE MMỌ
17. Didie ke Paul ekenịm ata eti uwụtn̄kpọ ke ndisịn ifịk n̄kwọrọ ikọ usọp usọp?
17 Ọyọhọ n̄kpọ ita oro aban̄ade edidu ke ukpeme, oro ikemede ndikpep nto mme apostle edi: Mmọ ẹma ẹka iso ẹnọ ikọ ntiense kpa ye oro ẹkebiọn̄ọde mmọ. Ndisịn ifịk n̄kwọrọ ikọ usọp usọp edi akpan n̄kpọ edieke anade idu ke ukpeme. Apostle Paul ama enịm ata eti uwụtn̄kpọ ke afan̄ emi. Enye ama esịn ifịk etieti, aka ediwak ebiet onyụn̄ asiak ediwak esop. Enye ama ọyọ ekese afanikọn̄, kpa ye oro, enye ikedehedei itre ndisịn ifịk m̀mê ndikwọrọ ikọ usọp usọp.—2 Cor. 11:23-29.
18. Didie ke Paul akaka iso ọnọ ikọ ntiense ke ini enye okodude ke n̄kọbi-ntem ke Rome?
18 Ikụt mme akpatre n̄kpọ oro ẹtịn̄de ẹban̄a Paul ke n̄wed Utom ke ibuot 28. Paul ama ebehe ke Rome, emi akanade enye aka akada ke iso Nero. Ẹma ẹsịn enye ke n̄kọbi-ntem, ndien etie nte ẹkeda n̄kpọkọbi kiet ẹda ibuot oko ẹkọbi enye ẹnyụn̄ ẹda enye emi ẹsịn owo ukpeme ke ubọk. Edi n̄kpọkọbi ikekemeke ndikpan ifịk ifịk apostle emi ndikwọrọ ikọ! Paul ama aka iso oyom usụn̄ ndinọ ikọ ntiense. (Kot Utom 28:17, 23, 24.) Ke usen ita ẹma ẹkebe, enye ama okot ikpọ owo mme Jew obon ọtọkiet man ọnọ mmọ ikọ ntiense. Ekem, ke usen oro ẹkenịmde, Paul ama akam enen̄ede ọnọ ikọ ntiense. Kop se ufan̄ikọ 23 ọdọhọde mi: “Mmọ [oro edi, mme Jew obio oro] ẹmek usen ndisobo ye enye, ẹnyụn̄ ẹsan̄a ke ata uwak ibat ẹdi ẹbịne enye ke ebietidụn̄ esie. Ndien enye anam n̄kpọ an̄wan̄a mmọ ke ndinọ ọyọhọ ikọ ntiense mban̄a obio ubọn̄ Abasi ye ke ndida mbukpek nsion̄o ikọ ke ibet Moses ye ke uwetn̄kpọ mme Prọfet nneme ye mmọ mban̄a Jesus, ọtọn̄ọde ke usenubọk tutu esịm mbubreyo.”
19, 20. (a) Nso ikanam Paul enen̄ede ọfiọk ndinọ ikọ ntiense? (b) Didie ke Paul akanam n̄kpọ ke ini ndusụk owo mîkenyịmeke eti mbụk?
19 Nso ikanam Paul ọfiọk ndinọ ikọ ntiense ntre? N̄kọ omokụt ke ufan̄ikọ 23 ọnọ ediwak ntak. (1) Enye okowụk ntịn̄enyịn ke Obio Ubọn̄ Abasi ye ke Jesus Christ. (2) Enye ama ‘ada mbukpek’ odomo ndinam mme andikpan̄ utọn̄ nnọ enye ẹkop ikọ esie. (3) Enye akada N̄wed Abasi ọkọk ibuot ye mmọ. (4) Enye ama enyene edu n̄waidem, ọnọ ikọ ntiense “ọtọn̄ọde ke usenubọk tutu esịm mbubreyo.” Paul ama ọnọ okopodudu ikọ ntiense, edi idịghe kpukpru owo ẹkenịm. Ufan̄ikọ 24 ọdọhọ ete: “Ndusụk mmọ ẹtọn̄ọ ndinịm mme n̄kpọ eke enye etịn̄de ke akpanikọ; mmọ eken inịmke.” Eneni ama asiaha, ndien mme owo ẹma ẹdaha ẹnyọn̄ọ.
20 Ndi idem ama emem Paul sia kpukpru owo mîkenyịmeke eti mbụk? Ihih! Utom 28:30, 31 ọdọhọ nnyịn ẹte: “Enye odu ofụri isua iba ke ufọk esie emi enye ọbọde ke ukpeokụk, onyụn̄ adara kpukpru mmọ eke ẹdụkde ẹdise enye, ọkwọrọ obio ubọn̄ Abasi ọnọ mmọ onyụn̄ ada akakan ifụre utịn̄ikọ ekpep mmọ mme n̄kpọ emi ẹban̄ade Ọbọn̄ Jesus Christ, owo inyụn̄ ikpanke enye.” Ntem ke ẹda n̄wed Utom oro ẹkedade odudu spirit Abasi ẹwet ẹkeberi edinem edinem!
21. Nso ke ikeme ndikpep nto uwụtn̄kpọ Paul ke ini enye okodude ke n̄kọbi-ntem?
21 Nso ke ikeme ndikpep nto uwụtn̄kpọ Paul? Enye ikekemeke ndinọ ikọ ntiense ke ufọk ke ufọk ke ini okodude ke n̄kọbi-ntem. Edi enye ama enyene in̄wan̄-in̄wan̄ edu onyụn̄ ọnọ kpukpru owo oro ẹkedide ẹdise enye ikọ ntiense. Kpasụk ntre, ediwak mme asan̄autom Abasi mfịn ẹka iso ẹdat esịt ẹnyụn̄ ẹkwọrọ ikọ kpa ye oro ẹkọbide mmọ ke ufịk ke ntak mbuọtidem mmọ. Ndusụk ndima nditọete nnyịn ikemeke ndiwọrọ ke ufọk, ekeme ndidi ẹdu ke ufọk ukpeme ke ntak usọn̄ m̀mê udọn̄ọ. Edi adan̄a nte ukeme mmọ ayakde, mmọ ẹsikwọrọ ikọ ẹnọ mbiausọbọ ye mbon emi ẹnamde utom ke ufọkibọk, ẹkwọrọ ẹnọ isenowo ye mbon emi ẹdide ẹdise mmọ. Enen̄ede ọdọn̄ mmọ ndinọ ọyọhọ ikọ ntiense mban̄a Obio Ubọn̄ Abasi. Nnyịn ima uwụtn̄kpọ mmọ didie ntem!
22. (a) Ewe n̄wed an̄wam nnyịn ibọ ufọn ito n̄wed Utom ke Bible? (Se ekebe oro odude ke enyọn̄ emi.) (b) Nso ke afo ebiere ndinam nte osụk ebetde utịt akani editịm n̄kpọ emi?
22 Nte an̄wan̄ade, imenyene ekese ndikpep mban̄a edidu ke ukpeme nto mme apostle ye nditọete nnyịn eken ke eyo mme apostle, oro ẹsiakde ke n̄wed Utom eke Bible. Nte nnyịn itiede ibet utịt akani editịm n̄kpọ emi, ẹyak nnyịn ibiere ndikpebe mme Christian eyo mme apostle oro ke ndinọ ikọ ntiense ifịk ifịk ye uko. Kan̄a ke emi, idụhe ifet efen oro okponde akan nnyịn “ndinọ ọyọhọ ikọ ntiense” mban̄a Obio Ubọn̄ Abasi!—Utom 28:23.
NSO KE AFO EKEME NDIKPEP MBAN̄A:
․․․․․
Ndidu ke ukpeme man ẹfiọk ebiet oro ẹkpekwọrọde ikọ?
․․․․․
Ndidu ke ukpeme man ẹkeme ndibọn̄ akam?
․․․․․
Ndinọ ọyọhọ ikọ ntiense kpa ye mme n̄kpọ ubiọn̄ọ?
[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]
[Ekebe ke page 13]
“N̄WED UTOM AN̄WAN̄A MI NDIEN”
Ke esenyịn kiet oro asan̄ade-san̄a ama okokot n̄wed emi “Ndinọ Ọyọhọ Ikọ Ntiense Mban̄a Obio Ubọn̄ Abasi,” enye ama etịn̄ ekikere esie ntem: “N̄wed Utom an̄wan̄a mi ndien. Mmokot enye ediwak ini edi eketie nte inyeneke ufọn. Idahaemi mmenen̄ede mbọ ufọn esie.”
[Ndise ke page 12]
Angel ama ada Peter asan̄a ebe akwa inuaotop ukwak