Kpep N̄kpọ to Ndudue Nditọ Israel
Kpep N̄kpọ to Ndudue Nditọ Israel
KE INI nditọ Israel ẹkedụkde Isọn̄ Un̄wọn̄ọ, mmọ ẹma ẹfiọk se Jehovah okoyomde oto mmọ. Abasi ama ọdọn̄ Moses akasian mmọ ete: “Mbufo ẹbịn kpukpru mme andidụn̄ isọn̄ ke iso mbufo ẹfep, ẹnyụn̄ ẹbiat kpukpru owo itiat mmọ, ẹnyụn̄ ẹbiat kpukpru editara mbiet mmọ, ẹnyụn̄ ẹwụri kpukpru edikon̄ ebiet mmọ.”—Num. 33:52.
Ikanaha nditọ Israel ẹnam ẹdiomi ye mme andidụn̄ isọn̄ oro m̀mê ndinam ediomi ndọ ye mmọ. (Deut. 7:2, 3) Ke akpanikọ, ẹma ẹdụri ndimek ikọt Abasi utọn̄ ẹte: “Kpeme idem fo, mbak edidiomi ediomi ye mme andidụn̄ edem emi afo akade do, mbak enye edikabade edi afia ke ufọt fo.” (Ex. 34:12) Edi, nditọ Israel ẹma ẹsọn̄ ibuot ye Abasi ẹnyụn̄ ẹduọn̄ọ ke afia. Nso ikanam mmọ ẹduọn̄ọ? Nso ke ikeme ndikpep nto se iketịbede inọ mmọ?—1 Cor. 10:11.
Ndụk Anam Ẹkpono Ndem
Nditọ Israel ndikan mme akpa ekọn̄ oro mmọ ẹken̄wanade ye mme andidụn̄ Isọn̄ Un̄wọn̄ọ akanam mmọ ẹda isọn̄ oro ẹnyene. Nte ededi, nditọ Israel ikenịmke mme ewụhọ Jehovah ọyọhọ ọyọhọ. Mmọ ikebịnke mme asua mmọ ision̄o. (Judg. 1:1-2:10) Utu ke oro, nte nditọ Israel ẹkedụn̄ọde ye “idụt itiaba” oro ẹkedụn̄de ke Isọn̄ Un̄wọn̄ọ, mmọ ẹma ẹsisobo ye kiet eken kpukpru usen, ndien oro ama anam mmọ ẹtọn̄ọ ndidụk ndụk ye mbon idụt oro. (Deut. 7:1) Nso mfịna ke emi akada ọsọk nditọ Israel? Bible ọdọhọ ete: “Mmọ ẹda nditọ-iban mmọ ke idem mmọ ẹdọ, ẹnyụn̄ ẹda nditọ-iban idem mmọ ẹnọ nditọ mmọ, ẹnyụn̄ ẹnịm ido ndem mmọ. Ndien nditọ Israel ẹnam idiọk ke enyịn Jehovah, ẹnyụn̄ ẹfre Jehovah Abasi mmọ, ẹnyụn̄ ẹnam ido Baalim [Baal] ye eke Ashtaroth.” (Judg. 3:5-7) Ndidụk ndụk ye mbon oro ẹkedụn̄ọde ke Isọn̄ Un̄wọn̄ọ akanam nditọ Israel ẹdọ nditọ idụt oro ẹnyụn̄ ẹda nditọ mmọ ẹnọ mbon idụt oro, ẹnyụn̄ ẹkpono ndem. Ọkọsọsọn̄ nditọ Israel ndibịn mme okpono ndem emi mfep ke mmọ ẹma ẹketọn̄ọ ndidọ kiet eken. Ẹma ẹsabade utuakibuot akpanikọ, ndien nditọ Israel ke idemmọ ẹma ẹtọn̄ọ ndituak ibuot nnọ nsunsu abasi.
Ndinam ufan ye mme andidụn̄ Isọn̄ Un̄wọn̄ọ ama enen̄ede asabade utuakibuot nditọ Israel akan ini emi mmọ ẹkedide mme asua. Kere ban̄a usụn̄ en̄wen oro ẹkesabarede utuakibuot akpanikọ.
Utọ In̄wan̄ Anam Ẹtuak Ibuot Ẹnọ Baal
Ke nditọ Israel ẹma ẹkesịm Isọn̄ Un̄wọn̄ọ, mmọ ikesisan̄ake-san̄a aba ikanade nte ẹkesisan̄ade, edi ediwak mmọ ẹma ẹtọn̄ọ utọ in̄wan̄. Etie nte mmọ ẹkesitọ in̄wan̄ ke ukem usụn̄ oro mme andikodụn̄ ke idụt oro ẹkesitọde. Nte an̄wan̄ade, mfịna ikakam idịghe utọ in̄wan̄. Edi mmọ ndikodụk ndụk ye mbon oro ẹkedụn̄ọde do ama anam mmọ ẹnyịme nsunsu ekikere oro ekenyenede n̄kpọ ndinam ye utọ in̄wan̄.
Mbon Canaan ẹma ẹsituak ibuot ẹnọ ediwak Baal—kpa mme abasi oro mmọ ẹkenịmde ke mmọ ẹsinam isọn̄ on̄wụm mfri. Nditọ Israel ẹma ẹsitọ n̄kpọ ẹnyụn̄ ẹdọk se ẹketọde, ndien nte ini akakade mmọ ẹma ẹtiene ẹkpono mme abasi Canaan oro ẹkekerede ke mmọ ẹsinam mmimọ iforo. Ediwak ke otu nditọ Israel ẹma ẹnam nte ituak ibuot inọ Jehovah, edi ke nditịm ntịn̄, mmọ ẹma ẹnen̄ede ẹkpọn̄ Jehovah.
Se Ikpepde Mfịn
Etie nte nditọ Israel ikekereke nditiene mbuana ke utuakibuot Baal ye mme idiọk edinam esie ke akpa ini oro mmọ ẹkesobode ye mbon oro ẹkedụn̄de ke Isọn̄ Un̄wọn̄ọ. Edi ndụk akanam mmọ ẹnam emi. Mmọn̄ọ, ndi nnyịn ikpekereke ke ukem n̄kpọ oro ekeme n̄ko nditịbe nnọ nnyịn edieke idụkde ndụk ye mbon oro ẹtiede nte ẹfọn ido, edi oro mîtieneke nnyịn ituak ibuot inọ Jehovah, idu eti uwem, inyụn̄ ida mme edumbet esie isịn ke edinam? Nte ededi, ekeme ndidi nnyịn idikemeke ndidianade idem ofụri ofụri n̄kpọn̄ mbon oro mîdịghe mme andinịm ke akpanikọ ke itieutom, ke ufọkn̄wed, idem ke ufọk nnyịn. Edi se iketịbede inọ nditọ Israel owụt ke ndidụk utọ ndụk oro etie nte ndikot edịm mbọn̄ idem. Se Bible etịn̄de mi edi ata ofụri akpanikọ, “Idiọk nsan̄a ababiat eti ido.”—1 Cor. 15:33.
Nnyịn imosobo ediwak idomo oro ẹbietde mbon oro nditọ Israel ẹkesobode. Mfịn, mme owo ẹda ediwak n̄kpọ nte mme abasi mmọ. Emi esịne okụk, mme anam edinam unọ idem inemesịt, mme ọwọrọiso owo ke mbre mbuba, ndutịm ukaraidem, ndusụk mme adaiso ido ukpono, ye idem mbonubon. Ekededi ke otu emi ekeme ndinen̄ede ndi ata akpan n̄kpọ ke uwem nnyịn. Nnyịn ndinyene n̄kpet n̄kpet itie ebuana ye mbon oro mîmaha Jehovah ekeme ndibiat itie ebuana nnyịn ye Jehovah.
Oburobụt ido idan̄ ekedi ata akpan ikpehe utuakibuot Baal oro akatapde ediwak nditọ Israel. Ukem n̄kpọ etabi emi ke anam ndusụk ikọt Abasi ẹduọn̄ọ mfịn. Ke uwụtn̄kpọ, owo oro oyomde ndifiọk ekese mban̄a n̄kpọ m̀mê owo oro mîdụhe ke ukpeme ekeme ndibiat eti ubieresịt esie ke ndidịbe n̄kụbọde Intanet n̄ka ikpehe emi ẹsisiode mme ndise idan̄. Ọkpọdiọk didie ntem edieke Christian ayakde n̄wed m̀mê ndise idan̄ atap enye!
“Ọfọfọn Ọnọ Mmọ Eke Ẹnịmde Uyo Esie”
Owo kiet kiet enyene ndibiere m̀mê iyemek nti nsan̄a nte Jehovah ọdọhọde m̀mê idimekke. (Deut. 30:19, 20) Ntem, oyom ibụp idem nnyịn ite: ‘Nsidu ye mmanie ke mme ini nduọkodudu? Didie ke mmọ ẹse mme edumbet Abasi? Nte mmọ ẹtuak ibuot ẹnọ Jehovah? Nte ndidụk ndụk ye mmọ ekeme ndinam mi n̄ka iso ndi eti Christian?’
Andiwet psalm ọkọkwọ ete: “Ọfọfọn ọnọ mmọ eke usụn̄ mmọ ọfọnde ama, eke ẹsan̄ade ke n̄wed ido Jehovah. Ọfọfọn ọnọ mmọ eke ẹnịmde uyo esie, eke ẹyomde enye ke ofụri esịt.” (Ps. 119:1, 2) Ke akpanikọ, “ọfọfọn ọnọ kpukpru owo eke ẹbakde Jehovah; eke ẹsan̄ade ke usụn̄ esie.” (Ps. 128:1) Nnyịn ikpakam ikpep n̄kpọ ito ndudue nditọ Israel inyụn̄ ikop uyo Jehovah ọyọhọ ọyọhọ ke ini imekde nsan̄a nnyịn.—N̄ke 13:20.
[Ndise ke page 26]
Ndidụk ndụk ye mbon oro mîmaha Jehovah ekeme ndinam nnyịn ikpono ndem