“O Jehovah, Domo Mi”
“O Jehovah, Domo Mi”
“JEHOVAH odomo esịt owo.” (Mme N̄ke 17:3) Oro ekpenyene ndinen̄ede ndọn̄ kpukpru nnyịn esịt. Ntak-a? Koro Ete nnyịn eke heaven “ese esịt” owo, isehe nte mme owo ẹsede, emi ẹsidade se ẹkụtde ke enyịn ẹbiere nte owo etiede.—1 Samuel 16:7.
Ke nditịm ntịn̄, nnyịn ke idem nnyịn ikemeke ndinen̄ede mfiọk uduakesịt nnyịn ye se inen̄erede idu ke ata ọwọn̄esịt nnyịn. Ntak-a? Koro “esịt [nnyịn] abian̄a akan kpukpru n̄kpọ, onyụn̄ abiara fap; anie edikeme ndifiọk enye?” Edi Abasi ọfiọk esịt owo, koro enye ọdọhọ ete: “Ami Jehovah ndụn̄ọde esịt, ndomo n̄kpọ esịt idem.” (Jeremiah 17:9, 10) Ih, Jehovah ọdiọn̄ọ se idude ke “esịt”—emi esịnede uduakesịt nnyịn—ọkọrọ ye “n̄kpọ esịt idem,” oro edi, se nnyịn inen̄erede ikere ye nte etiede nnyịn ke idem.
Ntak Emi Oyomde Ẹdomo Mme Christian?
Ikpaha owo idem emi Edidem David eke eset ọkọdọhọde Abasi ete: “O Jehovah, domo mi, nyụn̄ se mi; [dụn̄ọde] ekpụt mi ye esịt mi.” (Psalm 26:2) Ndi ọwọrọ ke David ama asana ama ke edu ye ikọ inua, tutu ndịk inamke enye ndidọhọ Jehovah odomo imọ? Iwọrọke ntre! David ekedi anana-mfọnmma owo nte nnyịn, ndien enye ama esidue Abasi ndusụk ini. Ke ntak emi enye ekedide anana-mfọnmma owo, David ama anam ediwak ikpọ idiọkn̄kpọ, kpa ye oro, enye ama ‘asan̄a ke ofụri esịt.’ (1 Ndidem 9:4) Didie? Ke ndikọbọ ntụnọ nnyụn̄ nnen̄ede usụn̄ esie. Ke ntre enye ama owụt ke imọ imenen̄ede ima Jehovah. Enye okokpono Abasi ke ofụri esịt.
Nso kaban̄a nnyịn mfịn? Jehovah ọfiọk ke nnyịn idi mme anana-mfọnmma owo ye nte ke imekeme ndidue ke ikọ inua ye ke edinam. Nte ededi, enye idaha ukeme oro enye enyenede ndifiọk ini iso nnyịn ibiere nte ikpodude uwem. Enye atat ubọk ọnọ nnyịn ifụre ndimek se imade, esinyụn̄ ayak ida ifụre oro imek se imade.
Kpa ye oro, ndusụk idaha Jehovah esidomo utọ owo oro nnyịn inen̄erede idi, ọkọrọ ye uduakesịt nnyịn. Enye ekeme ndinam emi ke ndiyak mme n̄kpọ oro ẹtịbede ẹyararede se idude nnyịn ke esịt. Enye n̄ko ekeme ndiyak nsio nsio idaha ye idomo ẹwụt se inen̄erede idọn̄ nnyịn. Emi esinọ nnyịn ifet ndiwụt Jehovah adan̄a nte imade enye inyụn̄ isọn̄ọde ida ye enye. Mme utọ idomo oro Jehovah ayakde do ẹkeme ndiwụt udomo mbuọtidem oro inyenede, m̀mê ‘imọyọhọ ikem inyụn̄ ifọn ke kpukpru nde, inanake baba n̄kpọ kiet.’—James 1:2-4.
Idomo Mbuọtidem ke Eset
Mme idomo mbuọtidem ye enye oro owụtde se isịnede owo ke esịt idịghe obufa n̄kpọ inọ mme asan̄autom Jehovah. Da Abraham ke uwụtn̄kpọ. Genesis 22:1 ọdọhọ ete: “Abasi odomo Abraham.” Ẹma ẹdodomo mbuọtidem oro Abraham ekenyenede ke Abasi mbemiso ẹketịn̄de ikọ emi. Jehovah ama ọdọhọ Abraham ediwak isua mbemiso emi ete ada ubon esie ọwọrọ ọkpọn̄ Ur oro ekedide obio uforo aka ebiet oro enye mîkọfiọkke. (Genesis 11:31; Utom 7:2-4) Ekeme ndidi Abraham ama enyene ufọk ke Ur, edi enye ikedepke ufọk ke Canaan, kpa ebiet oro enye okodụn̄de ke ediwak isua. (Mme Hebrew 11:9) Akan̄, mbon n̄wo, ye mme andikara oro mîkọfiọkke Abasi, ẹkpekewot Abraham ye ubon esie sia enye mîkenyeneke akpan ebietidụn̄. Kpa ye ofụri emi, Abraham ama enen̄ede enyene ọkpọsọn̄ mbuọtidem.
Ekem Jehovah ama odomo Abraham akakan udomo. Jehovah ọkọdọhọ enye ete: ‘Da ndien eyen fo, eyen fo kierakiet, Isaac emi afo amade, nyụn̄ wa enye ke uwa.’ (Genesis 22:2) Abraham ikadaha Isaac eyen esie ibre mbre. Enye ekedi n̄kukụre eyen Abraham emi Sarah n̄wan esie akamande. Enye ekedi eyen oro ẹken̄wọn̄ọde, kpa n̄kukụre idotenyịn oro Abraham ekenyenede ke “ubon” m̀mê mfri imọ ayada isọn̄ Canaan enyene onyụn̄ edi edidiọn̄ ọnọ ediwak owo, nte Abasi ọkọn̄wọn̄ọde. Kamse, Isaac ekedi eyen emi Abraham okodoride enyịn ndinyene, emi Abasi ọkọnọde enye ke utịbe utịbe usụn̄!—Genesis 15:2-4, 7.
Ekeme ndin̄wan̄a fi nte ọkọsọn̄de Abraham ndifiọk ntak ewụhọ emi. Nte Jehovah okoyom ẹwa owo ẹnọ imọ? Ntak emi Jehovah ọkpọnọde Abraham eyen ke eyo usọn̄ ekem ọdọhọ enye awa kpa eyen oro ọnọ imọ? *
Abraham ama ọsọsọp anam se ẹkedọhọde enye, okposụkedi oro enye mîkọfiọkke mme ibọrọ mbụme emi. Akada enye usen ita ndisan̄a n̄kesịm obot oro ẹkedọhọde enye aka. Do ke enye ọkọbọp itieuwa onyụn̄ odori ifia ke enyọn̄. Ata utịt udomo oro ama edisịm. Abraham ama ada ikwa, edi nte enye okosụk oyomde ndiwot eyen esie, Jehovah ama ada angel esie akpan enye onyụn̄ ọdọhọ ete: “Ke emi ke mfiọk nte afo efefehe Abasi, afo unyụn̄ usịnke mi eyen fo kierakiet.” (Genesis 22:3, 11, 12) Kere nte ekenen̄erede enem Abraham ndikop ikọ oro! Jehovah ama enen ke ndikọdọhọ ke Abraham enyene mbuọtidem. (Genesis 15:5, 6) Do ndien ke Abraham akawa okukịm erọn̄ ke itie Isaac. Ekem Jehovah ama afiak ọn̄wọn̄ọ ọnọ Abraham ke enye eyenyene mfri. An̄wan̄a ndien ntak emi Abraham ekedide ufan Jehovah.—Genesis 22:13-18; James 2:21-23.
Ẹdomo Mbuọtidem Nnyịn N̄ko
Kpukpru nnyịn imọfiọk ke idụhe nte idomo mîdisịmke mme asan̄autom Abasi mfịn. Nte ededi, se Jehovah ayakde etịbe ekeme ndidi idomo ọnọ nnyịn utu ke se enye ọdọhọde inam.
Apostle Paul ekewet ete: “Ke akpanikọ, kpukpru owo eke ẹyomde ndidu uwem uten̄e Abasi ke ebuana ye Christ Jesus ẹyesobo ukọbọ n̄ko.” (2 Timothy 3:12) Utọ ukọbọ oro ekeme ndito mme nsan̄a ufọkn̄wed, mme ufan, iman, mme mbọhọidụn̄, m̀mê mbon ukara oro mîtịmke ifiọk nnyịn. Ukọbọ emi ekeme ndisịne isụn̄i ye umia, ọkọrọ ye edibiọn̄ọ Christian ndin̄wana idem. Ata mme Christian ẹsobo n̄ko mme mfịna oro kpukpru owo ẹsisobode—utọ nte udọn̄ọ, edikpu, ye ufịk. Mme n̄kpọ emi ẹsidomo mbuọtidem owo.
Apostle Peter ama etịn̄ aban̄a mme ufọn oro owo ekemede ndinyene edieke osobode idomo mbuọtidem, ete: “Nsio nsio idomo ẹnam mbufo ẹfụhọ, man orụk mbuọtidem mbufo emi ẹma ẹkedomo ẹse, emi ọsọn̄de urua akan gold eke abiarade kpa ye oro ẹma ẹkeda ikan̄ ẹdomo enye ẹwụt, ekpedi n̄kpọ itoro ye ubọn̄ ye ukpono ke ediyarade Jesus Christ.” (1 Peter 1:6, 7) Ih, ẹkeme ndida se idomo ẹsinamde ọnọ mbuọtidem nnyịn ẹdomo ye edida ikan̄ nnam gold etetịm asana. Ndinam ntem ayanam se isanade ọwọrọ ada onyụn̄ osion̄o mbukpen̄ efep. Idomo esinam ukem emi ọnọ mbuọtidem nnyịn.
Ke uwụtn̄kpọ, mbabuat n̄kpọntịbe m̀mê oto-obot afanikọn̄ ekeme ndinam n̄kpọ ọsọn̄ ye nnyịn. Kpa ye oro, mbon oro ẹnyenede ata mbuọtidem isiyakke esịt etịmede mmọ akaha. Mmọ ẹsikop ndọn̄esịt ke ikọ emi Jehovah etịn̄de mi, ete: “Ndikpọn̄ke fi, ndinyụn̄ nsịnke fi.” (Mme Hebrew 13:5) Mmọ ẹka iso ẹnịm n̄kpọ eke spirit ke akpa, ẹnen̄ede ẹnịm ke Jehovah Abasi ọyọdiọn̄ ukeme oro mmimọ isịnde man inyene se idade idu uwem. Mbuọtidem oro mmọ ẹnyenede esisọn̄ọ mmọ idem ke ini afanikọn̄ inyụn̄ iyakke mmọ ẹnam idaha mmọ etetịm ọdiọk ke nditịmede esịt n̄kaha.
Ndifiọk ke idomo ekeme ndinam nnyịn ifiọk ebiet oro imemde ke mbuọtidem ekeme n̄ko ndinam ufọn nnọ nnyịn edieke inyịmede ndinam n̄kpọ man mbuọtidem nnyịn amana ọsọn̄. Ọfọn owo obụp idemesie ete: ‘Didie ke n̄keme ndisọn̄ọ mbuọtidem mi? Nte oyom nda ekese ini nnen̄ede n̄kpep nnyụn̄ ntie n̄kere Ikọ Abasi? Nte mmesidụk mme mbono esop ye ekemmọ mme andinịm ke akpanikọ? Nte nsidomo ndikọk mme mfịna ke idem mi utu ke nditịn̄ mmọ nnọ Jehovah Abasi ke akam?’ Nte ededi, utọ ndụn̄ọde idemowo oro akam edi ntọn̄ọ.
Edieke owo oyomde ndisọn̄ọ mbuọtidem esie, ekeme ndiyom enye enen̄ede enyene udọn̄ ke n̄kpọ eke spirit, oro edi, ‘enyene ọkpọsọn̄ udọn̄ ọnọ ata mmọn̄eba emi esịnede ke ikọ Abasi.’ (1 Peter 2:2; Mme Hebrew 5:12-14) Nnyịn ikpenyene nditie nte owo emi andiwet psalm eketịn̄de aban̄a ete: “Mbet Jehovah adat enye esịt; enye onyụn̄ osụk ekere mbet esie ke uwemeyo ye ke okoneyo.”—Psalm 1:2.
Emi idịghe ikpîkpu edikot Bible. Enen̄ede oyom ikere iban̄a se Ikọ Abasi etịn̄de ọnọ nnyịn inyụn̄ inam item esie. (James 1:22-25) Emi ayanam ima oro imade Abasi etetịm okpon, iyekeme ndisian enye ata mfịna nnyịn ke ọkpọkpọ akam oro ibọn̄de inọ enye, ndien emi eyenen̄ede ọsọn̄ọ mbuọtidem nnyịn ke enye.
Ufọn Mbuọtidem Oro Ẹdomode Ẹse
Ndifiọk ke nnyịn ikemeke ndinyene mfọn Abasi edieke nnyịn mînyeneke mbuọtidem eyenen̄ede anam nnyịn isọn̄ọ mbuọtidem nnyịn. Bible eti nnyịn ete: “Ke mbuọtidem mîdụhe owo ikemeke nditịm nnem enye esịt, koro ana owo eke asan̄ade ekpere Abasi enịm ke akpanikọ ete enye odu ye nte ke enye edi andinọ mmọ eke ẹsịnde ifịk ẹyom enye utịp.” (Mme Hebrew 11:6) Ntem, oyom inam nte ete oro ekeben̄ede Jesus ete: “N̄wam mi ke ebiet oro nnanade mbuọtidem!”—Mark 9:24.
Mme idomo mbuọtidem nnyịn ẹkeme n̄ko ndin̄wam mbon en̄wen. Ke uwụtn̄kpọ, ke ini iman Christian akpade, ọkpọsọn̄ mbuọtidem oro enye enyenede ke mme owo ẹyeset ke n̄kpa nte Abasi ọn̄wọn̄ọde, ọyọsọn̄ọ enye idem. Enye oyofụhọ, edi ‘idifụhọke kpa nte mmọ eken emi mînyeneke idotenyịn.’ (1 Thessalonica 4:13, 14) Mbon en̄wen oro ẹkụtde nte mbuọtidem oro Christian enyenede ọsọn̄ọde enye idem ẹkeme ndikụt ke enye enyene ata ọsọn̄urua n̄kpọ. Emi ekeme ndinam mmọ ẹyom ndinyene ukem mbuọtidem oro, anam mmọ ẹkpep Ikọ Abasi ẹnyụn̄ ẹkabade ẹdi mme mbet Jesus Christ.
Jehovah ọfiọk ke mbuọtidem oro ẹdomode ẹse enen̄ede enyene ufọn. Ke adianade do, mme idomo mbuọtidem ẹnam nnyịn ifiọk m̀mê mbuọtidem nnyịn ọsọn̄ ekem. Enye anam nnyịn ikụt ebiet oro imemde ke mbuọtidem onyụn̄ anam nnyịn inam n̄kpọ man ifiak isọn̄ọ mbuọtidem nnyịn. Ke akpatre, nnyịn ndiyọ mme idomo uforo uforo ekeme ndinam mbon en̄wen ẹkabade ẹdi mbet Jesus. Ntre, ẹyak inam se ikekeme man inyene ọkpọsọn̄ mbuọtidem, kpa mbuọtidem oro edide ke ama okosobo nsio nsio idomo “ekpedi n̄kpọ itoro ye ubọn̄ ye ukpono ke ediyarade Jesus Christ.”—1 Peter 1:7.
[Ikọ idakisọn̄]
^ ikp. 11 Ke oyomde ndifiọk se “ediwa” Isaac akadade aban̄a, se Enyọn̄-Ukpeme eke July 1, 1989, page 22.
[Ndise ke page 13]
Mme utom mbuọtidem Abraham ẹkenam enye edi ufan Jehovah
[Mme ndise ke page 15]
Mme idomo ẹkeme ndiwụt ke mbuọtidem nnyịn ọsọn̄ ekem
[Ebiet Ẹdade Ndise Ẹto ke page 12]
Ẹda ẹto Illustrated Edition of the Holy Scriptures, emi Cassell, Petter, ye Galpin ẹwetde