Afo Emekeme Ndinịm Paradise Isọn̄ ke Akpanikọ
Afo Emekeme Ndinịm Paradise Isọn̄ ke Akpanikọ
KE OFỤRI mbụk, ediwak miliọn owo ẹnịm ke akpanikọ ẹte ke mmimọ iyọkpọn̄ isọn̄ usen kiet ika heaven. Ndusụk owo ẹkere ke Andibot nnyịn ikoyomke isọn̄ emi edi nsinsi ebietidụn̄ nnyịn. Mme asua inem uwem ẹkam ẹka anyan ẹkan oro. Ediwak mmọ ẹkere ke isọn̄ ye ofụri se idude ke esịt ẹdiọk—kpa n̄kpọ oro ọbiọn̄ọde owo ndinyene ata uyụhọ eke spirit ye edisan̄a n̄kpere Abasi.
Anaedi mbon oro ẹketọn̄ọde utọ ekikere oro ikọfiọkke se Abasi eketịn̄de aban̄a paradise isọn̄, mîdịghe ẹkekokoi ẹbiere ndisọn ikọ esie. Ke akpanikọ, mfịn ediwak owo inyeneke udọn̄ ndidụn̄ọde se Abasi ọkọnọde mme owo odudu spirit ndiwet ke Ikọ esie, kpa Bible, mban̄a n̄kpọ emi. (2 Timothy 3:16, 17) Edi ndi ifọnke ndinịm Ikọ Abasi utu ke ndinyịme mme ukpepn̄kpọ owo? (Rome 3:4) Ke akpanikọ ọfọn nnyịn ndinam ntre, sia Bible ọdọhọde nnyịn ete ke okopodudu edibotn̄kpọ oro enyịn mîkwe ke anam enyịn mme owo ekịm ke n̄kan̄ eke spirit, ke onyụn̄ ‘abian̄a ofụri ererimbot.’—Ediyarade 12:9; 2 Corinth 4:4.
Ntak Ndutịme Emi-e?
Mme enyene-ntuaha ekikere ẹban̄ade ukpọn̄ iyakke mme owo ẹfiọk uduak Abasi kaban̄a isọn̄. Ediwak owo ẹnịm nte ke nnyịn imenyene ukpọn̄ eke mîkemeke ndikpa—n̄kpọ emi esiwọrọde ọkpọn̄ idem owo onyụn̄ ọbọhọ n̄kpa. Mbon eken ẹnịm ẹte ke ukpọn̄ ama ododu mbemiso ẹbotde ikpọkidem. Nte n̄wed ndụn̄ọde kiet ọdọhọde, owo akwaifiọk Greece oro Plato ekekere ke ‘ẹkekọbi ukpọn̄ ẹsịn ke ikpọkidem nte ufen idiọkn̄kpọ emi enye akanamde ke heaven.’ Ke ukem usụn̄ oro, ekpep ukpepn̄kpọ ido ukpono eke ọyọhọ isua ikie ita oro Origen ọkọdọhọ ete ke “mme ukpọn̄ ẹma ẹnam idiọkn̄kpọ [ke heaven] mbemiso mmọ ẹkedide ẹdidiana ye ikpọkidem” ndien ke “ẹkekọbi mmọ ẹsịn [ke ikpọkidem ke isọn̄] nte ufen idiọkn̄kpọ mmọ.” Ediwak miliọn owo ẹnyụn̄ ẹnịm ẹte ke isọn̄ edi ebiet ẹdade ẹdomo mme owo ẹnọ ẹka heaven.
Mme owo ẹnọ ediwak ekikere n̄ko ẹban̄a se itịbede inọ ukpọn̄ ke ini owo akpade. Nte ekemde ye n̄wed oro History of Western Philosophy, nditọ Egypt ẹkesio ekikere oro ẹdi nte ke “ukpọn̄ mme akpan̄kpa ẹsisụhọde ẹdụk obio ekpo.” Mbon akwaifiọk ẹma ẹfan̄a ke ukperedem ẹte ke ukpọn̄ mme akpan̄kpa isisụhọkede idụk obio ekpo edi ẹsidọk ẹkedụk obio mme spirit oro okon̄de akan. Ẹdọhọ ke owo akwaifiọk Greece oro Socrates ekenịm nte ke owo ama akpa, ukpọn̄ esie “adaha okodụk ikpehe oro enyịn mîkwe . . . onyụn̄ odụn̄ do ye mme abasi.”
Nso ke Bible Etịn̄?
Ikọ Abasi eke odudu spirit, kpa Bible, itịn̄ke ke ebiet ndomokiet nte ke owo enyene ukpọn̄ eke mîkemeke ndikpa. Kot mbụk emi ke Genesis 2:7 ke idemfo. Enye ọdọhọ ete: “Jehovah Abasi obot owo ke ntanisọn̄, onyụn̄ ọduọk ibifịk uwem esịn ke odudu ibuo esie; ndien owo akabade edi ukpọn̄ eke odude uwem.” Oro enen̄ede an̄wan̄a owo. Ke ini Abasi okobotde akpa owo oro, Adam, Abasi ikobotke-bot ukpọn̄ isịn enye ke idem. Utu ke oro, Bible ọdọhọ ete ke “owo akabade edi ukpọn̄ eke odude uwem.” Owo oro ikenyeneke-nyene ukpọn̄. Enye ekededi ukpọn̄.
Genesis 2:8, 15-17; 3:1-6; Isaiah 45:18) Ke ini akpa owo oro akakpade, ndi enye ama aka obio mme spirit? Baba-o! Enye—ukpọn̄ oro Adam—ama afiak ke ntan emi ẹkedade ẹbot enye.—Genesis 3:17-19.
Ke ini okobotde isọn̄ ye ubonowo, Jehovah ikoyomke owo akpa. Uduak Abasi ekedi nte yak mme owo ẹdu ke isọn̄ ke nsinsi ke Paradise. Adam akakpa koro enye akabiatde ibet Abasi. (Kpukpru nnyịn ima ida idiọkn̄kpọ ye n̄kpa imana ito ete ete nnyịn Adam. (Rome 5:12) Emi ọwọrọ nditre ndidu uwem, kpa nte Adam mîkodụhe. (Psalm 146:3, 4) Ke akpanikọ, ke ofụri n̄wed 66 esie, akanam Bible idaha ikọ oro “eke mîkemeke ndikpa” m̀mê “nsinsi” ikabuan ye “ukpọn̄.” Ke edide isio, N̄wed Abasi owụt in̄wan̄-in̄wan̄ nte ke ukpọn̄—oro edi owo—ekeme ndikpa. Ih, ukpọn̄ esikpa.—Ecclesiastes 9:5, 10; Ezekiel 18:4.
Ndi Kpukpru Se Idude ke Isọn̄ Ẹdiọk?
Nso kaban̄a ekikere oro ẹnọde nte ke isọn̄ nnyịn ye kpukpru se idude ke esịt, ẹdiọk? Se mme andibuana ke Ido Ukpono Manichae, emi Mani akasiakde ke Persia ke ọyọhọ isua ikie ita E.N. ẹkenịmde ke akpanikọ edi oro. The New Encyclopædia Britannica ọdọhọ ete: “Ndutụhọ oro owo okosobode akanam ẹsiak Ido Ukpono Manichae.” Mani ekenịm nte ke “eketie esen esen, ekikak ekikak, onyụn̄ ọdiọk etieti ndidi owo.” Enye ama enịm n̄ko ete ke n̄kukụre usụn̄ ndiwọrọ ke “ndutụhọ” emi ekedi ukpọn̄ ndiwọrọ n̄kpọn̄ obụkidem, n̄kpọn̄ isọn̄, nnyụn̄ n̄kodu uwem eke spirit ke heaven.
Ke okpụhọrede ye oro, Bible asian nnyịn ete ke “kpukpru se [Abasi] akanamde,” ke ini enye okobotde isọn̄ ye ubonowo ẹma “ẹfọn eti eti” ke enyịn Esie. (Genesis 1:31) Ini oro, n̄kpọ ndomokiet ikọbiọn̄ọke itie ebuana owo ye Abasi. Adam ye Eve ẹma ẹnyene n̄kpet n̄kpet itie ebuana ye Jehovah, idem kpa nte mfọnmma owo oro Jesus Christ ekenyenede ntotụn̄ọ itie ebuana ye Ete esie eke heaven.—Matthew 3:17.
Edieke akpa ete ye eka nnyịn, Adam ye Eve, mîkpakanamke idiọkn̄kpọ, mmọ ẹkpekenyene n̄kpet n̄kpet itie ebuana ye Jehovah Abasi ke nsinsi ke paradise isọn̄. Mmọ ẹketọn̄ọ uwem ke Paradise, koro N̄wed Abasi asian nnyịn ete: “Jehovah Abasi onyụn̄ ọtọ in̄wan̄ Genesis 2:8) Ẹkebot Eve ke in̄wan̄ paradise oro. Edieke Adam ye Eve mîkpakanamke idiọkn̄kpọ, mmọ ye mfọnmma nditọ mmọ ẹkpekenam utom ọtọkiet tutu ofụri isọn̄ akabade edi paradise. (Genesis 2:21; 3:23, 24) Paradise isọn̄ ekpekedi ebietidụn̄ ubonowo ke nsinsi.
ke Eden ke edem usiaha-utịn; onyụn̄ emen owo emi enye okobotde enịm do.” (Ntak Emi Ndusụk Owo Ẹkade Heaven-e?
Afo emekeme ndibụp ete: ‘Edi nte Bible itin̄ke iban̄a mme owo ndika heaven?’ Ih, etịn̄. Ke Adam ama akanam idiọkn̄kpọ, Jehovah ama aduak ndiwụk Obio Ubọn̄ heaven, emi ndusụk nditọ Adam ‘ẹdidade ubọn̄ ke isọn̄’ ye Jesus Christ. (Ediyarade 5:10; Rome 8:17) Ẹyenam mmọ ẹset ẹkedu uwem eke mîkemeke ndikpa ke heaven. Ibat mmọ ẹdi 144,000, ndien akpa ke otu mmọ ẹkedi mme anam akpanikọ mbet Jesus eke akpa isua ikie.—Luke 12:32; 1 Corinth 15:42-44; Ediyarade 14:1-5.
Nte ededi, ikedịghe akpa uduak Abasi ndinen owo ndikpọn̄ isọn̄ n̄ka heaven. Ke akpanikọ, ke ini Jesus okodude ke isọn̄, enye ama etịn̄ ete: “Baba owo kiet ikọdọkke ikodụk ke heaven, ke mîbọhọke Enye emi okotode ke heaven osụhọde edi, kpa Eyen Owo emi odude ke heaven.” (John 3:13) Abasi ama ada “Eyen Owo,” kpa Jesus Christ ọnọ ufak emi anamde mbon oro ẹbuọtde idem ke uwa Jesus ẹnyene nsinsi uwem. (Rome 5:8) Edi m̀mọ̀n̄ ke ediwak miliọn owo oro ẹdidu ke nsinsi?
Akpa Uduak Abasi Oyosu
Okposụkedi Abasi akaduakde ndimen ndusụk owo ẹketiene Jesus Christ ẹkara ke Obio Ubọn̄ heaven, oro iwọrọke ite ke kpukpru nti owo ẹdika heaven. Jehovah okobot isọn̄ ndidi Paradise ebietidụn̄ ubonowo. Ke mîbịghike, Abasi oyosu akpa uduak oro.—Matthew 6:9, 10.
Ke ini ukara Jesus Christ ye mme nsan̄a andikara esie ke heaven, emem ye inemesịt ẹyeyọhọ ke ofụri isọn̄. (Psalm 37:9-11) Mbon oro ẹdude ke ibuot uti n̄kpọ Abasi ẹyeset ẹnyụn̄ ẹnyene mfọnmma nsọn̄idem. (Utom 24:15) Ke ntak edinam akpanikọ mmọ nnọ Abasi, ẹyenọ okopitem ubonowo se akpa ete ye eka nnyịn ẹketabade—mfọnmma nsinsi uwem ke paradise isọn̄.—Ediyarade 21:3, 4.
Akananam Jehovah Abasi ikpụhu ndinam se enye aduakde ndinam. Enye ama ada prọfet esie Isaiah etịn̄ ete: “Kpa nte edịm ye snow ẹtode ke enyọn̄ ẹsụhọde, ndien ifiakke ika do, tutu ebịt isọn̄, ẹnyụn̄ ẹnam enye afiari onyụn̄ etịbe, ẹnyụn̄ ẹda n̄kpasịp ẹnọ andisuan, ẹda udia ẹnọ andidia: kpa ntre ke ikọ mi emi ọwọrọde mi ke inua editie: idifiakke itiene mi ubọk-ubọk, tutu enye anam se mmade, onyụn̄ okụt unen ke utom emi ndọn̄de enye.”—Isaiah 55:10, 11.
Ke n̄wed Isaiah eke Bible, ẹwụt nnyịn nte uwem editiede ke Paradise isọn̄. Andidụn̄ ndomokiet ke Paradise ididọhọke ite, “Ndọdọn̄ọ.” (Isaiah 33:24) Mme unam idinamke owo ibak. (Isaiah 11:6-9) Mme owo ẹyebọp ndiye ufọk ẹnyụn̄ ẹdụn̄ ke esịt, ẹyenyụn̄ ẹtọ in̄wan̄ ẹnyụn̄ ẹdia ẹyụhọ. (Isaiah 65:21-25) Akan oro, Abasi “eyemen n̄kpa ke nsinsi; Ọbọn̄ Jehovah [oyonyụn̄] ọkwọhọde kpukpru iso mmọn̄eyet efep.”—Isaiah 25:8.
Ke mîbịghike, okopitem ubonowo ẹdidụn̄ ke utọ nti n̄kann̄kụk oro. ‘Ẹyenyan̄a mmọ ẹsio ke itie ufụn mbiara, ẹsịn ke itie eyenisọn̄ emi enyenede ubọn̄ eke nditọ Abasi.’ (Rome 8:21) Edinem didie ntem ndidụn̄ ke nsinsi ke Paradise isọn̄ oro ẹn̄wọn̄ọde! (Luke 23:43) Afo emekeme ndidu do edieke adade nnennen ifiọk Ikọ Abasi anam n̄kpọ onyụn̄ ọbuọtde idem ke Jehovah Abasi ye Jesus Christ. Afo omonyụn̄ ekeme ndinyene mbuọtidem nte ke owụt ifiọk ndinịm paradise isọn̄ ke akpanikọ.
[Ndise ke page 5]
Ẹkebot Adam ye Eve ndidu ke nsinsi ke paradise isọn̄
[Mme ndise ke page 7]
Ke Paradise isọn̄ . . .
mmọ ẹyebọp ufọk
mmọ ẹyetọ in̄wan̄-vine
Jehovah ọyọdiọn̄ mmọ
[Ebiet Ẹdade Ndise Ẹto ke page 4]
U.S. Fish & Wildlife Service, Washington, D.C./NASA