Ubọn̄ Jehovah Ayama ọnọ Ikọt Esie
Ubọn̄ Jehovah Ayama ọnọ Ikọt Esie
“Jehovah eyedi nsinsi un̄wana fo.”—ISAIAH 60:20.
1. Didie ke Jehovah ọdiọn̄ mme anam-akpanikọ ikọt esie?
‘IKỌT Jehovah ẹnem enye esịt: enye ada edinyan̄a abana mbon nsụk-esịt.’ (Psalm 149:4) Ntre ke andiwet psalm eke eset ọkọdọhọ, ndien mbụk ọsọn̄ọ nte mme ikọ esie ẹdide akpanikọ. Ke ini ikọt Jehovah ẹnamde akpanikọ, enye esise aban̄a mmọ, anam mmọ ẹtọt, onyụn̄ ekpeme mmọ. Ke eset, enye ama anam mmọ ẹkan mme asua mmọ. Mfịn, enye anam mmọ ẹsọn̄ idem ke n̄kan̄ eke spirit onyụn̄ ọn̄wọn̄ọ ndinọ mmọ edinyan̄a ebe ke isọn̄ uwa Jesus. (Rome 5:9) Enye anam emi koro mmọ ẹyede ke enyịn esie.
2. Okposụkedi ẹsobode ubiọn̄ọ, ikọt Abasi ẹnyene mbuọtidem ke nso?
2 Nte ededi, ke ererimbot oro odude ke ekịm, mbon oro ‘ẹdude uwem uten̄e Abasi’ ẹyesobo ubiọn̄ọ. (2 Timothy 3:12, NW) Edi, Jehovah enen̄ede ọfiọk mmọ emi ẹdide mme andibiọn̄ọ, onyụn̄ odụri mmọ utọn̄ ete: “Ẹyesobo idụt ye obio eke mîdinamke n̄kpọ fo; mme idụt oro ẹyenyụn̄ ẹbiara fap.” (Isaiah 60:12) Mfịn, ubiọn̄ọ owụt idem ke nsio nsio usụn̄. Ke ndusụk idụt, mme andibiọn̄ọ ẹsidomo ndinịm adan̄a m̀mê ndidori ukpan ke utuakibuot oro ata mme Christian ẹnọde Jehovah. Ke mme idụt efen, mbon ukwan̄ ifiopesịt ẹsida ibụmede en̄wan ẹtiene mme andituak ibuot nnọ Jehovah ẹnyụn̄ ẹfọp inyene mmọ. Nte ededi, ti ete ke Jehovah ebebiere se ididide utịp ubiọn̄ọ ekededi oro ẹbiọn̄ọde uduak esie ndisu. Mme andibiọn̄ọ ẹyekpu. Mbon oro ẹn̄wanade ye Zion, emi nditọ esie eke isọn̄ ẹdade ẹban̄a, idikwe unen. Nte emi idịghe nsọn̄ọ oro ọnọde nsịnudọn̄ emi otode akwa Abasi nnyịn, Jehovah?
Ẹdiọn̄ Mmọ Akan nte Mmọ Ẹkedoride Enyịn
3. Didie ke ẹnam uyai ye n̄kọri mme andituak ibuot nnọ Jehovah an̄wan̄a?
3 Akpanikọ edi nte ke Jehovah ọdiọn̄ ikọt esie akan nte mmọ ẹkedoride enyịn ke ukperedem ini eke editịm n̄kpọ emi. Enye akpan akpan aka iso ndibana itie utuakibuot esie ye mbon oro ẹtuakde ibuot do emi ẹkerede enyịn̄ esie. Nte ntịn̄nnịm ikọ Isaiah ọdọhọde, enye ọdọhọ Zion ete: “Ubọn̄ Lebanon eyedi ke ọtọ fo, cypress, ye plane, ye box, ẹyedi ini kiet, man ẹda mmọ ẹbana edisana ebiet mi: ndien nyokpono ebiet ukot mi.” (Isaiah ) Ikpọ obot emi nsehe akai ẹfụkde ẹsidi ndiye ndise. Ntre nsehe eto nte odotde ẹda ẹban̄a uyai ye n̄kọri mme andituak ibuot nnọ Jehovah.— 60:13Isaiah 41:19; 55:13.
4. Nso idi “edisana ebiet” ye “ebiet ukot [Jehovah],” ndien didie ke ẹbana mmọ emi?
4 Nso idi “edisana ebiet” ye “ebiet ukot [Jehovah]” oro ẹtịn̄de ẹban̄a ke Isaiah 60:13? Mme ikọ emi ẹtịn̄ ẹban̄a akwa okụre temple Jehovah eke spirit, emi edide ndutịm kaban̄a edisan̄a n̄kpere enye ke utuakibuot ebe ke Jesus Christ. (Mme Hebrew 8:1-5; 9:2-10, 23) Jehovah etịn̄ uduak esie ndinọ temple eke spirit oro ubọn̄ ebe ke ndida mme owo ẹtode kpukpru idụt ndi man ẹdituak ibuot do. (Haggai 2:7) Isaiah ke idemesie ama ebebem iso okụt otuowo eke ẹtode kpukpru idụt nte ẹbụn̄ọde ẹka obot utuakibuot Jehovah oro emenerede ke enyọn̄. (Isaiah 2:1-4) Ediwak isua ikie ke ukperedem, apostle John ama okụt “akwa otu owo, eke baba owo kiet mîkemeke ndibat, eke ẹtode ke kpukpru obio ye esien ye idụt ye usem” ke n̄kukụt. Mmọ emi ẹkeda “ke iso ebekpo Abasi; . . . ẹnam n̄kpọ ẹnọ Enye uwemeyo ye okoneyo ke temple Esie.” (Ediyarade 7:9, 15) Nte mme ntịn̄nnịm ikọ emi ẹsude ke eyo nnyịn, nnyịn imada enyịn nnyịn ikụt nte ẹbanade ufọk Jehovah.
5. Nso akwa ukpụhọde ke nditọ Zion ẹkekụt?
5 Nso akwa ukpụhọde ke kpukpru emi ẹdi ntem ẹnọ Zion! Jehovah ọdọhọ ete: “Utu ke ẹkpọn̄ fi ẹnyụn̄ ẹsua fi, owo mînyụn̄ isan̄ake ibe fi, nyenịm fi ke nsinsi ubọn̄, idara ediwak emana.” (Isaiah 60:15) Ke ekperede utịt akpa ekọn̄ ererimbot, “Israel Abasi” ama enen̄ede okụt ini nsobo. (Galatia 6:16) Eketie enye ke idem nte ke “ẹkpọn̄” imọ, koro nditọ esie eke isọn̄ mîketịmke ifiọk uduak Abasi kaban̄a mmọ. Ekem, ke 1919, Jehovah ama anam mme asan̄autom esie oro ẹyetde aran ẹset, ndien tọn̄ọ ke ini oro enye amada utịbe utịbe uforo eke spirit ọdiọn̄ mmọ. Akan oro, nte un̄wọn̄ọ ufan̄ikọ emi idemekede owo udọn̄? Jehovah eyese Zion nte n̄kpọ “ubọn̄.” Ih, nditọ Zion, ye Jehovah ke idemesie, ẹyedat esịt ẹban̄a Zion. Enye edidi n̄kpọ “idara,” n̄kpọ oro akamade idatesịt oro mînyeneke adan̄a. Ndien oro ididịghe sụk ke ekpri ini. Eti idaha oro Zion enyenede, emi nditọ esie eke isọn̄ ẹdade ẹban̄a, eyebịghi ke “ediwak emana.” Enye iditreke tutu amama.
6. Didie ke ata mme Christian ẹda inyene mme idụt ẹnam n̄kpọ?
6 Kpan̄ utọn̄ idahaemi, kop un̄wọn̄ọ efen otode Abasi. Ke etịn̄de ikọ ọnọ Zion, Jehovah ọdọhọ ete: “Afo ayawap mmọn̄ eba mme idụt, onyụn̄ awap eba ndidem: ndien ọyọfiọk ete ke ami Jehovah ndi andinyan̄a fi, ye andifak fi, Ọkpọsọn̄ Abasi Jacob.” (Isaiah 60:16) Didie ke Zion awap “mmọn̄ eba mme idụt” onyụn̄ awap “eba ndidem”? Ke usụn̄ ifiọk oro nte ke mme Christian oro ẹyetde aran ye nsan̄a mmọ ẹdide “mme erọn̄ en̄wen” ẹda ọsọn̄urua inyene mme idụt ẹnam edisana utuakibuot aka iso. (John 10:16) Etịbe okụk oro ẹnọde ke imaesịt an̄wam ẹkeme ndinam akamba utom ukwọrọikọ ye utom unọ ukpep ke ofụri ererimbot. Edida ifiọk ubotn̄kpọ eyomfịn nnam n̄kpọ ọniọn̄ ọniọn̄ anam ẹkeme ndimịn̄ mme Bible ye mme n̄wed Bible ke ediwak usem. Mfịn, akpanikọ Bible odu ọnọ ediwak owo efen efen akan nte akanam edide ke mbụk. Nditọisọn̄ ediwak idụt ke ẹkpep nte ke Jehovah, emi akafakde mme asan̄autom esie oro ẹyetde aran osion̄o ke ntan̄mfep eke spirit, enen̄ede edi Andinyan̄a.
N̄kọri Esop
7. Nso n̄wọrọnda n̄kọri ke nditọ Zion ẹnyene?
7 Jehovah abana ikọt esie ke usụn̄ efen. Enye ada n̄kọri esop ọdiọn̄ mmọ. Nnyịn ikot ke Isaiah 60:17 ite: “Nyada gold ndinịm ke itie okpoho, nyada silver ndinịm ke itie ukwak, ye okpoho ke itie eto, ye ukwak ke itie itiat: ndien nyanam mbọn̄ fo ẹdi emem, nyonyụn̄ nnam mme andikara fi ẹdi edinen ido.” Ndida gold nnịm ke itie okpoho edi n̄kọri, ndien ntre ke edi ye mme n̄kpọ eken oro ẹsiakde mi. Ke n̄kemuyo ye emi, Israel Abasi emenyene n̄kaiso n̄kọri ke esop ke ukperedem ini emi. Kere ban̄a ibat ibat uwụtn̄kpọ.
8-10. Bụk ndusụk n̄kọri oro ẹdade itie ke esop toto ke 1919.
8 Mbemiso 1919, mbiowo ye mme deacon ẹkesise ẹban̄a mme esop ikọt Abasi, mme andibuana ke esop ẹkemek kpukpru mmọ ke ido ukara mbio obio. Ọtọn̄ọde ke isua oro, “asan̄autom emi anamde akpanikọ, onyụn̄ enyenede ọniọn̄” ama emek eseutom ke esop kiet kiet ndise mban̄a utom an̄wautom. (Matthew 24:45-47) Nte ededi, ndutịm oro ikasan̄ake nte ọfọnde ke ediwak esop koro ndusụk mbiowo oro ẹkemekde ikọnọhọ utom ukwọrọikọ ọyọhọ ibetedem. Ntem, ke 1932, ẹma ẹteme mme esop ẹte ẹtre ndimek mbiowo ye mme deacon. Utu ke oro, mmọ ẹkenyene ndimek irenowo ndinam utom ọtọkiet ye eseutom ke kọmiti utom. Oro eketie nte “okpoho” utu ke “eto”—akwa n̄kọri!
9 Ke 1938, kpukpru esop ke ofụri ererimbot ẹma ẹbiere nditiene obufa ndutịm emi, enye oro ekenen̄erede odu ke n̄kemuyo ye uwụtn̄kpọ N̄wed Abasi. Ẹma ẹyak ndutịm esop ẹsịn ke ubọk asan̄autom otu ye mme asan̄autom eken, emi ẹmekde kpukpru mmọ ke idak edise enyịn asan̄autom emi anamde akpanikọ, onyụn̄ enyenede ọniọn̄. Umekowo ke ido ukara mbio obio ama etre! Ntem ẹkemek mme owo ke esop ke ido ukara Abasi. Oro eketie nte “ukwak” utu ke “itiat” m̀mê “gold” utu ke “okpoho.”
10 Toto ke ini oro, n̄kọri amaka iso. Ke uwụtn̄kpọ, ke 1972 ẹma ẹkụt ke ndinam otu mbiowo oro ẹdianade kiet emi ẹmekde ke ido ukara Abasi ẹse ẹban̄a mme esop, ye unana ebiowo kiet ndikara mbiowo eken, ama akam enen̄ede ebiet usụn̄ oro ẹkenamde n̄kpọ ke esop Christian akpa isua ikie. Ke adianade do, n̄kpọ nte isua iba emi ẹkebede, ẹma ẹnam usio-ukot efen. Ẹma ẹnam ukpụhọde ke idaha usenyịn ndusụk n̄ka oro ibet enyịmede, anamde Otu Ukara ekeme ndiwụk ntịn̄enyịn ata ọyọhọ ọyọhọ ke udọn̄ n̄kpọ eke spirit ikọt Abasi utu ke ndidi se mbubehe ibet eke usen ke usen ọwọn̄ọrede ntịn̄enyịn.
11. Anie edi ntak n̄kọri esop ikọt Jehovah, ndien n̄kọri emi ẹsụn̄ọ ke nso?
11 Anie edi ntak n̄kaiso n̄kọri emi? Idịghe owo efen ikan Jehovah Abasi. Enye edi owo emi ọdọhọde ete: ‘Nyada gold ndinịm.’ Ndien enye edi owo emi akade iso ndidọhọ ete: ‘Nyanam mbọn̄ fo ẹdi emem, nyonyụn̄ nnam mme andikara fi ẹdi edinen ido.’ Ih, Jehovah edi andise mban̄a ikọt esie. N̄kọri esop oro ẹkebemde iso ẹtịn̄ ẹban̄a mi edi usụn̄ efen oro enye adade abana ikọt esie. Ndien nte utịp, ẹmediọn̄ Mme Ntiense Jehovah ke ediwak usụn̄. Ke Isaiah 60:18, nnyịn ikot ite: “Idikopke aba afai ke isọn̄ fo, idikopke n̄wụre ye nsobo ke esịt adan̄a fo; edi afo oyokot ibibene fo, ete, Edinyan̄a, okot inua-otop fo, ete, Itoro.” Mme ikọ oro ẹnem didie ntem! Edi didie ke mmọ ẹsu?
12. Ata mme Christian ẹsan̄a didie ẹnyene emem?
12 Ata mme Christian ẹwụk enyịn ẹse Jehovah kaban̄a item ye ndausụn̄, ndien utịp edi nte Isaiah ekebemde iso etịn̄ ete: “Jehovah oyonyụn̄ eteme kpukpru nditọ fo; ndien emem nditọ fo okpon.” (Isaiah 54:13) Ke adianade do, spirit Jehovah anam utom ke idem ikọt esie, ndien ubak mbun̄wụm spirit oro edi emem. (Galatia 5:22, 23) Emem oro ikọt Jehovah ẹnyenede nte utịp anam mmọ ẹdi ebiet ubọhọ oro ọnọde nduọkodudu ke ererimbot afai. Emem emem idaha mmọ, oro ọkọn̄ọde ke ima oro ata mme Christian ẹmade kiet eken, edi ntabinse kaban̄a nte uwem editiede ke obufa ererimbot. (John 15:17; Colossae 3:14) Ke akpanikọ, nnyịn owo kiet kiet imokop nduaidem ndinyene nnyụn̄ ntịp nsịn ke emem oro, emi adade itoro ye ukpono ọsọk Abasi nnyịn onyụn̄ edide akpan ikpehe paradise eke spirit nnyịn!—Isaiah 11:9.
Un̄wana Jehovah Ayaka Iso Ayama
13. Ntak emi nnyịn ikemede nditịm nnịm ke un̄wana Jehovah iditreke ndiyama nnọ ikọt esie?
13 Nte un̄wana Jehovah ayaka iso ayama ọnọ ikọt esie? Ih! Ke Isaiah 60:19, 20, nnyịn ikot ite: “Utịn ididịghe aba un̄wana fo ke uwemeyo; ọfiọn̄ idinyụn̄ idaha un̄wana in̄wan̄a fi: ndien Jehovah eyedi nsinsi un̄wana fo, Abasi fo oyonyụn̄ edi uyai fo. Utịn fo idisopke aba; ọfiọn̄ fo idinyụn̄ itahake aba: koro Jehovah eyedi nsinsi un̄wana fo, ndien mme usen ntuan̄a fo ẹyekụre.” Ndondo oro “ntuan̄a” mbon ntan̄mfep eke spirit ẹkedide ẹdisịm utịt ke 1919, un̄wana Jehovah ama ọtọn̄ọ ndiyama nnọ mmọ. Se iwakde ibe isua 80 ke ukperedem, mmọ ẹsụk ẹnyenyene mfọn Jehovah nte un̄wana esie akade iso ndiyama. Ndien enye iditreke. Kaban̄a mme andituak ibuot nnọ enye, Abasi nnyịn “idisopke” nte utịn m̀mê ‘nditaha’ nte ọfiọn̄. Utu ke oro, enye ayanam un̄wana ayama ọnọ mmọ ke nsinsi. Nso utịbe utịbe nsọn̄ọ ke emi edi ntem ọnọ nnyịn emi idude uwem ke mme ukperedem ini eke ekịm ererimbot emi!
14, 15. (a) Ke nso usụn̄ ke kpukpru ikọt Abasi ẹdi “edinen”? (b) Ke ebuana ye Isaiah 60:21, ewe akpan edisu ke mme erọn̄ en̄wen ẹsak iso ẹse?
14 Idahaemi kop un̄wọn̄ọ efen oro Jehovah ọn̄wọn̄ọde aban̄a Israel Abasi, andida ke ibuot Zion ke isọn̄. Isaiah 60:21 ọdọhọ ete: “Ikọt fo kpukpru ẹyedi edinen; mmọ ẹyenyene isọn̄ ke nsinsi, n̄kọk emi ntọde, utom ubọk mi, man nda ubọn̄.” Ke 1919, ke ini ẹkenamde mme Christian oro ẹyetde aran ẹfiak ẹtọn̄ọ utom, mmọ ẹkedi n̄wọrọnda otuowo. Ke ererimbot emi ọyọhọde ye idiọkn̄kpọ mi, ẹma “ẹbat mmọ ke edinen” ọkọn̄ọde ke mbuọtidem mmọ oro mîsehekede ke uwa ufak Christ Jesus. (Rome 3:24; 5:1, NW) Ekem, ukem nte nditọ Israel oro ẹkesion̄ode ke ntan̄mfep Babylon, mmọ ẹma ẹda “idụt” ẹnyene, idụt eke spirit, m̀mê ikpehe edinam, ke ebiet emi mmọ ẹdidarade paradise eke spirit. (Isaiah 66:8) Uyai paradise idụt oro idikpaha mmọn̄ tutu amama koro, ke mîbietke Israel eset, Israel Abasi iditreke ndinam akpanikọ nte idụt. Tutu amama, mbuọtidem, ime, ye ifịk mmọ iditreke ndida ukpono nsọk enyịn̄ Abasi.
15 Kpukpru mme andibuana ke idụt eke spirit emi ẹsịne ke obufa ediomi. Ẹwet ibet Jehovah ke esịt kpukpru mmọ, ndien Jehovah efen mme idiọkn̄kpọ mmọ ke ntak uwa ufak Jesus. (Jeremiah 31:31-34) Enye abat mmọ ke edinen nte “nditọ” onyụn̄ anam n̄kpọ ye mmọ nte n̄kpọ eke mmọ ẹdide mfọnmma. (Rome 8:15, 16, 29, 30) Ẹma ẹfen n̄ko mme idiọkn̄kpọ mme nsan̄a mmọ ẹdide mme erọn̄ en̄wen ke ntak uwa Jesus ndien, ukem nte Abraham, ẹbat mmọ ke edinen nte mme ufan Abasi ke ntak mbuọtidem mmọ. ‘Mmọ ẹyet ọfọn̄idem mmọ ẹnam afia ke iyịp Eyen-erọn̄.’ Ndien mme nsan̄a mmọ emi ẹdide mme erọn̄ en̄wen ẹsak iso ẹse n̄wọrọnda edidiọn̄ efen. Ke ẹma ẹkebọhọ “akwa ukụt,” m̀mê ke ẹma ẹkenam mmọ ẹset ke n̄kpa, mmọ ẹyekụt ata ata edisu mme ikọ eke Isaiah 60:21 ke ini ofụri ererimbot akabarede edi paradise. (Ediyarade 7:14; Rome 4:1-3) Ke ini oro, “mbon nsụkidem ẹyeda isọn̄ ẹnyene; ediwak emem ẹyenyụn̄ ẹnem mmọ esịt.”—Psalm 37:11, 29.
N̄kọri Aka Iso
16. Nso n̄wọrọnda un̄wọn̄ọ ke Jehovah akanam, ndien didie ke emi osu?
16 Ke akpatre ufan̄ikọ Isaiah 60 ke nnyịn ikot akpatre un̄wọn̄ọ Jehovah ke ibuot n̄wed emi. Enye ọdọhọ Zion ete: “Ekpri ayakabade edi tọsịn, esisịt oyonyụn̄ akabade edi ọkpọsọn̄ idụt: ami Jehovah nyanam enye awara ke ekem ini esie.” (Isaiah 60:22) Jehovah anam ikọ esie ke eyo nnyịn. Ke ini ẹkenamde mbon oro ẹyetde aran ẹfiak ẹtọn̄ọ utom ke 1919, mmọ ẹkedi esisịt ke ibat—ke akpanikọ, “ekpri.” Ibat mmọ ama ọkọri nte ẹkedade nditọ Israel eke spirit efen efen ẹdi. Ndien ekem mme erọn̄ en̄wen ẹma ẹtọn̄ọ ndibụn̄ọ mbịne mmọ ke ibat oro akade-ka iso ndikọri. Emem emem idaha ikọt Abasi, paradise eke spirit oro odude ke “idụt” mmọ, omodụri ediwak mbon oro ẹnyenede esịt akpanikọ tutu “esisịt” ke akpanikọ akabade edi “ọkpọsọn̄ idụt.” Idahaemi “idụt” emi—Israel Abasi ye se iwakde ibe “isenowo” miliọn itiokiet oro ẹyakde idem ẹnọ—ẹnen̄ede ẹwak ẹkan ediwak obio ukara ererimbot. (Isaiah 60:10) Kpukpru nditọisọn̄ esie ẹbuana ke ndiwụt un̄wana Jehovah, ndien oro anam kpukpru mmọ ẹye ke enyịn esie.
17. Didie ke ndineme Isaiah ibuot 60 otụk fi?
17 Ke akpanikọ, ndikere mban̄a mme akpan n̄kpọ ẹdude ke Isaiah ibuot 60 ọsọn̄ọ mbuọtidem nnyịn. Edi n̄kpọ ndọn̄esịt ndikụt nte ke Jehovah ke ata anyan ini ama ọfiọk ke ikọt imọ ẹyeka ntan̄mfep eke spirit ndien ama ekem ke mmọ ẹyefiak ẹnyọn̄ọ. Akpa nnyịn idem nte ke Jehovah ke ata anyan ini ama ebem iso ada okụt akwa n̄kọri ke ibat ata mme andituak ibuot ke eyo nnyịn. Akan oro, edi n̄kpọ ndọn̄esịt didie ntem nditi nte ke Jehovah idikpọn̄ke nnyịn! Nso ima ima nsọn̄ọ ke edi ntem nte ke mme usụn̄ “obio” oro ẹyeka iso ndina in̄wan̄ man ẹdara mbon oro “ẹkenịmde ẹnọ nsinsi uwem”! (Utom 13:48) Jehovah ayaka iso ndiyama nnọ ikọt esie. Zion ayaka iso ndidi ntak idatesịt nte nditọ esie ẹyakde un̄wana mmọ etetịm ayama. (Matthew 5:16) Ke akpanikọ, nnyịn imetịm ibiere ikan nte akanam ibierede ndisịk n̄kpere Israel Abasi nnyụn̄ nda ifet oro nnyịn inyenede ndiwụt un̄wana Jehovah ke ọsọn̄urua n̄kpọ.
Nte Afo Emekeme Ndinam An̄wan̄a?
• Ke se iban̄ade ubiọn̄ọ, nnyịn inyene mbuọtidem ke nso?
• Didie ke nditọ Zion ‘ẹwap mmọn̄ eba mme idụt’?
• Ke mme usụn̄ ewe ke Jehovah ‘ada okpoho edinịm ke itie eto’?
• Ewe edu iba ke ẹsio ẹwụt ke Isaiah 60:17, 21?
• Didie ke “esisịt” akabade edi “ọkpọsọn̄ idụt”?
[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]
[Ekebe/Mme ndise ke page 18]
NTỊN̄NNỊM IKỌ ISAIAH—Un̄wana Ofụri Ubonowo
Ẹkeneme mme n̄kpọ oro ẹdude ke mme ibuotikọ emi ke utịn̄ikọ kiet oro ẹkenọde ke mme Mbono District “Mme Andikpep Ikọ Abasi” eke 2001/2002. Ke utịt utịn̄ikọ oro, ke ediwak itie, etịn̄ikọ ama osio obufa n̄wed ẹkotde Ntịn̄nnịm Ikọ Isaiah—Un̄wana Ofụri Ubonowo, Eboho II. Ẹma ẹsio Ntịn̄nnịm Ikọ Isaiah—Un̄wana Ofụri Ubonowo, Eboho I, ke isua oro ekebemde iso. Ye edisio obufa n̄wed emi, idahaemi ọyọhọ nneme odu ke ekperede ndidi ke kpukpru ufan̄ikọ ke n̄wed Isaiah. Mme eboho emi ẹdi nti n̄kpọ un̄wam ke ndinam ifiọk ye esịtekọm oro inyenede iban̄a ọsọn̄ọ-mbuọtidem n̄wed ntịn̄nnịm ikọ Isaiah otụn̄ọ.
[Mme ndise ke page 15]
Kpa ye afai afai ubiọn̄ọ, ‘Jehovah ada edinyan̄a abana ikọt esie’
[Mme ndise ke page 16]
Ikọt Abasi ẹda ọsọn̄urua inyene mme idụt ẹnam edisana utuakibuot aka iso
[Ndise ke page 17]
Jehovah ada n̄kọri ye emem esop ọdiọn̄ ikọt esie