Sọn̄ọ Mbuọtidem Fo ke Jehovah
Sọn̄ọ Mbuọtidem Fo ke Jehovah
Ke ẹdiomi uwotowo. Kpukpru ikpọ owo idụt ẹsop ibuot ọtọkiet ẹnyụn̄ ẹbiere ndiwụk obufa ibet. Mmọ ẹyom ndinam owo ekededi ndibuana ke utuakibuot oro Ukara mînyịmeke edi idiọkn̄kpọ n̄kpa.
NTE emi etie nte mbụk oro afo emehede? Mme uwụtn̄kpọ mbon emi ẹkebotde ibak ke ewụhọ ẹyọyọhọ ke mbụk. Uwụtn̄kpọ eke enyọn̄ emi akada itie ke Obio Ukara Persia ke eyo prọfet Daniel. Ibet, emi Edidem Darius okowụkde, ọkọdọhọ ete: “Ẹmen owo ekededi eke ediben̄ede abasi m̀mê owo ekededi eben̄e, ke ofụri usen edịp ye duop, ke mîdịghe afo ikpọn̄ ke ẹben̄e, O edidem, ẹda enye ẹduọk ke obube mme lion.”—Daniel 6:7-9.
Nso ke Daniel edinam ke ẹdịghede ndiwot enye? Nte enye ayaka iso ndibuọt idem ke Abasi esie, Jehovah, mîdịghe nte enye ayakan̄ mbuọtidem onyụn̄ anam nte edidem okowụkde? N̄wetnnịm n̄kpọ oro asian nnyịn ete: “Ekem ke adan̄aemi Daniel ọfiọkde ete ke ẹmesịn enyịn̄ ke n̄wed, enye odụk ke ufọk esie, ekeberede window ubet enyọn̄ esie ke edem emi esede Jerusalem; ndien enye ọtọn̄ọ edọn̄ esie utịm ikata ke usen, onyụn̄ ọbọn̄ akam, onyụn̄ ọnọ ekọm ke iso Abasi esie kpasụk nte enye akam esinamde.” (Daniel 6:10) Ẹtịm ẹmehe ye ubak mbụk eken. Ẹma ẹtop Daniel ẹsịn ke obube mme lion ke ntak mbuọtidem esie, edi Jehovah ama “ekịbi mme lion inua” onyụn̄ anyan̄a anam-akpanikọ asan̄autom esie.—Mme Hebrew 11:33; Daniel 6:16-22.
Ini Ndidụn̄ọde Idem
Mfịn, mme asan̄autom Jehovah ẹdu uwem ke ererimbot usua, ẹdịghede mfọnọn̄kpọ mmọ ke n̄kan̄ eke ikpọkidem ye ke n̄kan̄ eke spirit ediwak ini. Ke uwụtn̄kpọ, ẹwot ediwak Ntiense ke ibak ibak usua eke orụk ke ndusụk idụt. Ke mme itie en̄wen, mme asan̄autom Jehovah ẹsobo unana udia, nsọn̄ọn̄kpọ ndutịm uforo, mme oto-obot afanikọn̄, idiọk udọn̄ọ, ye mme idaha eken emi ẹsịnde uwem ke itiendịk. Ke adianade do, mmọ ẹyọ ukọbọ, mme mfịghe ke itieutom, ye nsio nsio idomo ndinam idiọkn̄kpọ, emi kpukpru ẹkemede ndisịn idaha eke spirit mmọ ke itiendịk. Ke akpanikọ, akwa Asua oro Satan, ebiere ndida usụn̄ ekededi emi edikụtde unen nsobo mme asan̄autom Jehovah.—1 Peter 5:8.
Ke isobode mme utọ idaha oro, nso ke nnyịn ikeme ndinam? Ke adan̄aemi edide ndammana n̄kpọ ndikop ndịk ke ini ẹdịghede uwem owo, nnyịn imekeme nditi mme ikọ apostle Paul emi ọnọde nsọn̄ọ mi: “[Jehovah ọdọhọ] ete, Ndikpụhu fi, ndinyụn̄ n̄kpọn̄ke fi. Ntre ke nnyịn imekeme ndisọn̄ọ esịt ndọhọ ete, Jehovah edi Andin̄wam mi, ndifeheke ndịk: nso ke owo edikeme ndinam mi?” (Mme Hebrew 13:5, 6) Nnyịn imekeme ndinyene mbuọtidem nte ke Jehovah ekere ntre aban̄a mme asan̄autom esie mfịn. Nte ededi, edi n̄kpọ kiet ndifiọk un̄wọn̄ọ Jehovah edi edi n̄kpọ efen ndinịm ke akpanikọ nte ke enye ayanam n̄kpọ ke ibuot nnyịn. Ke ntre enen̄ede edi akpan n̄kpọ nte nnyịn idụn̄ọde ntak emi nnyịn ibuọtde idem nnyịn ke Jehovah inyụn̄ ikụt ite ke imanam kpukpru se ikemede ndisọn̄ọ nnyụn̄ mmụm mbuọtidem oro n̄kama. Edieke nnyịn inamde oro, “emem Abasi, emi ayan̄ade ifiọk owo, eyekpeme [nnyịn] esịt ye ekikere ke Christ Jesus.” (Philippi 4:7) Ndien ke ini mme idomo ẹdide, nnyịn iyekeme ndikere n̄kpọ in̄wan̄-in̄wan̄ inyụn̄ inam n̄kpọ iban̄a mmọ ke eti ibuot.
Ntak Ndibuọt Idem ke Jehovah
Ke akpanikọ nnyịn imenyene ediwak ntak ndibuọt idem ke Andibot nnyịn, Jehovah. Akpa ke otu mmọ edi akpanikọ oro nte ke Jehovah edi ima ima Abasi emi enen̄erede ekere aban̄a mme asan̄autom esie. Anana-ibat uwụtn̄kpọ ẹdu oro ẹwetde ẹnịm ke Bible oro ẹsiande nnyịn ẹban̄a ima ima edikere mban̄a oro Jehovah ekerede aban̄a mme asan̄autom esie. Ke etịn̄de aban̄a usụn̄ oro Jehovah akanamde n̄kpọ ye ndimek ikọt esie, Israel, Moses ama ewet ete: “Enye okokụt enye ke isọn̄ desert, ye ke wilderness, ebiet emi mme unam ẹtuade; akan enye okụk, onyụn̄ etịn̄ enye enyịn ke idem, ekpeme enye nte eyen enyịn.” (Deuteronomy 32:10) Ke eyomfịn, Jehovah aka iso nditịm n̄kpeme ikọt esie, nte otu ye nte owo kiet kiet. Ke uwụtn̄kpọ, ke ini ndusụk Mme Ntiense ẹkesobode ọkpọsọn̄ unana udia ke ini ekọn̄ mbio obio ke Bosnia, Jehovah ama okụt ete ke ẹnọ mmọ mme n̄kpọ oro mmọ ẹkenen̄erede ẹyom ebe ke ukeme ye uko nditọete mmọ ẹtode Croatia ye Austria, oro ẹkesịnde uwem mmọ ke itiendịk ndinam isan̄ mbe mme ikpehe emi n̄kpọndịk ẹdude man ẹda n̄kpọ un̄wam ẹsọk nditọete mmọ. *
Ke akpanikọ, sia Jehovah Abasi edide Ata Ọkpọsọn̄ enye ekeme ndikpeme mme asan̄autom esie ke idaha ekededi. (Isaiah 33:22; Ediyarade 4:8) Edi idem ke ini Jehovah ayakde mme asan̄autom esie ẹyọ ke edinam akpanikọ tutu ẹsịm n̄kpa, enye esisụk omomụm mmọ akama onyụn̄ an̄wam mmọ ndimụm nsọn̄ọnda mmọ n̄kama, anamde mmọ ẹka iso ẹnam akpanikọ, ẹkop idatesịt, ẹnyụn̄ ẹnyene nsụkesịt tutu esịm akpatre. Ke ntre nnyịn imekeme ndinyene ukem mbuọtidem andiwet psalm: “Abasi edi ebiet-ubọhọ nnyịn ye odudu nnyịn, Enye edi andinyan̄a eke ekperede nnyịn eti-eti ke nnanenyịn. Mmọdo nnyịn mîdidịgheke, isọn̄ okpokpụhọde, ikpọ obot ẹkpenyụn̄ ẹsehede ẹsịne ke esịt inyan̄.”—Psalm 46:1, 2.
Bible ayarade n̄ko ete ke Jehovah edi Abasi akpanikọ. Emi ọwọrọ ete ke enye esisu mme un̄wọn̄ọ esie kpukpru ini. Ke akpanikọ, Bible etịn̄ aban̄a enye nte Abasi “emi mîkemeke ndisu nsu.” (Titus 1:2) Sia Jehovah esitịn̄de ndien ndien aban̄a unyịme esie ndikpeme nnyụn̄ nnyan̄a mme asan̄autom esie, nnyịn imekeme ndinen̄ede nnịm ke akpanikọ nte ke enye ekeme onyụn̄ eben̄e idem ndisu mme un̄wọn̄ọ esie.—Job 42:2.
Mme Usụn̄ Ndisọn̄ọ Mbuọtidem Nnyịn
Okposụkedi nnyịn inyenede kpukpru ntak ndibuọt idem ke Jehovah, inaha nnyịn ida n̄kpọ emi mfefere mfefere. Emi edi koro ererimbot ke ofụri ofụri ibuọtke idem ke Abasi, ndien utọ edu oro ekeme ndisọsọp nnam mbuọtidem nnyịn ke Jehovah emem. Ke ntre, ana nnyịn isịn ọkpọsọn̄ ukeme ndisọn̄ọ nnyụn̄ mmụm mbuọtidem oro n̄kama. Jehovah etịm ọfiọk emi, ndien enye ọnọ nnyịn n̄kpọ ndida nnam oro.
Akpa kan̄a, enye ọnọ Ikọ esie oro ẹwetde-wet, kpa Bible, emi ọdọn̄ọde akpakịp ikpọ n̄kpọ emi enye akanamde ke ufọn mme asan̄autom esie. Kam kere, mbuọtidem fo ke owo okpokpon adan̄a didie edieke n̄kukụre se afo ọfiọkde edide enyịn̄ esie? Ekeme ndidi ata ekpri, ke akam enyenede-nyene. Oyom afo ọfiọk mme usụn̄ ye mme edinam esie man ọbuọt idem ke enye, nte iyomke? Nte nnyịn ikotde inyụn̄ itiede ikere mme utọ mbụk Bible oro, ifiọk oro nnyịn inyenede iban̄a Jehovah ye mme utịbe utịbe usụn̄ esie oyotụn̄ọ, ndien iyetịm ifiọk adan̄a nte enye edide se ẹkemede ndibuọt idem. Ntem ke ẹsọn̄ọ mbuọtidem nnyịn ke enye. Andiwet psalm ama enịm ata eti uwụtn̄kpọ ke ini enye ọkọdọhọde Abasi ke akam ofụri esịt ete: “Nyatan̄ [ase] Jehovah: koro nyeti mme utịbe n̄kpọ fo ke eset. Nyekere kpukpru se afo anamde, nyonyụn̄ n̄kere utom fo.”—Psalm 77:11, 12.
Ke adianade ye Bible, nnyịn n̄ko imenyene ọkpọmiọk udia eke spirit ke mme n̄wed Bible emi esop Jehovah osion̄ode. Ke adianade ye mme n̄kpọ eken, mme n̄wed emi ẹsiwak ndisịne mme akama-nsịnudọn̄ mbụk mme asan̄autom Abasi eke eyomfịn, owụtde nte Jehovah ekekemede ndinọ un̄wam ye ubọhọ ke mme idaha emi mmọ ẹkedude ke mbrenyịn. Ke uwụtn̄kpọ, Martin Poetzinger, emi ke ukperedem akakabarede edi owo Otu Ukara eke Mme Ntiense Jehovah, ama ọdọn̄ọ idiọk idiọk ke adan̄aemi akanamde utom nte asiakusụn̄ ke mme n̄kann̄kụk Europe emi ẹdude ẹyom usụn̄ ẹkpọn̄ obio emana esie. Enye ikenyeneke okụk, ndien abiaibọk ndomokiet ikenyịmeke ndisọbọ enye idem. Edi Jehovah ikọkpọn̄ke enye. Ke akpatre, ẹma ẹkesobo akamba abiaibọk ke ufọkibọk n̄kann̄kụk. Sia ekenen̄erede enịm Bible ke akpanikọ, ọfọn-ido eren emi ama ese aban̄a Brọda Poetzinger nte enye ekpesede aban̄a eyen esie, anamde ntre ke mfọn. Ndikot mme utọ mbụk eyouwem oro ekeme ndisọn̄ọ mbuọtidem nnyịn ke Ete nnyịn eke heaven.
Enyene-ufọn un̄wam efen oro Jehovah ọnọde ndisọn̄ọ mbuọtidem nnyịn ke enye edi ọsọn̄urua ifet edibọn̄ akam. Apostle Paul asian nnyịn ima ima ete: “Ẹkûtịmede esịt ke baba n̄kpọ kiet, edi ke kpukpru n̄kpọ, ẹsan̄a ye akam ye n̄kpe-ubọk ye ekọm, ẹsian Abasi se mbufo ẹyomde.” (Philippi 4:6) “Kpukpru n̄kpọ” ekeme ndisịne mme ntụk, udọn̄, ndịk, ye editịmede esịt nnyịn. Adan̄a nte nnyịn ibọn̄de akam ke ofụri esịt, ntre ke mbuọtidem nnyịn ke Jehovah edisọn̄ akan.
Ke ini Jesus Christ okodude ke isọn̄, ndusụk ini enye ama esika ndobo ndobo itie ke idemesie ikpọn̄ man ọkọbọn̄ akam. (Matthew 14:23; Mark 1:35) Mbemiso akanamde n̄kpọsọn̄ ubiere, enye ama akam ada ofụri okoneyo ọbọn̄ akam ọnọ Ete esie. (Luke 6:12, 13) Idịghe n̄kpọ n̄kpaidem nte mbuọtidem oro Jesus ekenyenede ke Jehovah ama enen̄ede ọsọn̄ idem tutu enye ekeme ndiyọ ndiọkn̄kan enyene-ndịk idomo emi akanam owo ekededi osobode. Mme akpatre ikọ esie ke eto ndutụhọ ẹkedi: “Ete, mmayak spirit Mi nsịn Fi ke ubọk.” Ikọ mbuọtidem oro ama owụt nte ke mbuọtidem esie ke Ete esie ikesehekede tutu esịm akpatre, idem okposụkedi Jehovah mîkesịbeke idụk man anyan̄a enye.—Luke 23:46.
Usụn̄ en̄wen ndibọp mbuọtidem ke Jehovah edi ndibuana kpukpru ini ye mbon oro ẹbuọtde idem ye enye ke ofụri esịt. Jehovah ama owụk Deuteronomy 31:12; Mme Hebrew 10:24, 25) Utọ ebuana oro ama ọsọn̄ọ mbuọtidem mmọ ke Jehovah, anamde mmọ ẹyọ ikpọ idomo mbuọtidem. Ke idụt kiet ke Africa emi ẹma ẹkekpan utom ukwọrọikọ, ẹma ẹsịn ndinọ Mme Ntiense Jehovah ukpeme eke mme bodisi, n̄wed uka isan̄, n̄wed udian ndọ, usọbọ ufọkibọk, ye utom. Ke ini ekọn̄ mbio obio akasiahade ke n̄kann̄kụk kiet, owo 39, esịnede nditọwọn̄, ẹdide mme andibuana ke esop n̄kann̄kụk ẹma ẹdụn̄ ke idak ebọp ke desat ke n̄kpọ nte ọfiọn̄ inan̄ man ẹbọhọ bọmb oro ẹkeduọkde ke obio mmọ. Ke utọ ọkpọsọn̄ nsọn̄ọn̄kpọ oro, mmọ ndineme itie Bible ke usen ke usen ye mme mbono esop eken ẹma ẹnọ mmọ ọkpọsọn̄ odudu. Ntem mmọ ẹma ẹkeme ndiyọ afanikọn̄ oro ye unana edibiat idaha eke spirit mmọ. Ifiọk n̄kpọntịbe emi enen̄ede owụt ufọn edisop idem ye ikọt Jehovah kpukpru ini.
ikọt esie ete ẹsop idem kpukpru ini man ẹkpep n̄kpọ efen efen ẹban̄a imọ ẹnyụn̄ ẹsịn udọn̄ ẹnọ kiet eken. (Ke akpatre, man isọn̄ọ mbuọtidem nnyịn ke Jehovah, ana nnyịn ika iso isịn ifịk ke utom ukwọrọikọ Obio Ubọn̄, idude ke mben̄eidem ndibuana eti mbụk ye mbon efen kpukpru ini. Ọnọ-nsịnudọn̄ ifiọk n̄kpọntịbe ifịk ifịk ekpri asuanetop kiet ke Canada oro ọkọdọn̄ọde ata idiọk udọn̄ọ kansa afia nsen iyịp ama owụt emi. Kpa ye idiọk udọn̄ọ esie, enye ama oyom ndikabade ndi asiakusụn̄ ofụri ini, oro edi, asan̄autom uyọhọ ini. Ke ini udọn̄ọ esie okosụhọrede esisịt, enye ama okop nsọn̄idem ekem ndibiat ọfiọn̄ kiet ke utom ukwọrọikọ nte asiakusụn̄ unọ un̄wam. Ekem idem esie ama enen̄ede ọdiọk, ndien ọfiọn̄ ifan̄ ke ukperedem enye ama akpa. Edi, enye ama aka iso ọsọn̄ idem ke n̄kan̄ eke spirit tutu esịm utịt, akananam mbuọtidem esie ke Jehovah ikoyokke ndomo esisịt. Eka esie eti ete: “Tutu esịm utịt, enye ama enen̄ede ekere aban̄a mbon efen akan nte ekekerede aban̄a idemesie. Enye ama esisịn udọn̄ ọnọ mmọ ndikpep Bible, asiande mmọ ete, ‘Nnyịn iyodu ọtọkiet ke Paradise.’”
Ndiwụt Mbuọtidem Nnyịn ke Jehovah
“Nte ikpọkidem eke mînyeneke spirit ama akpa, kpasụk ntre n̄ko edinịm ke akpanikọ eke mîsan̄ake ye edinam n̄kpọ onyụn̄ akpa.” (James 2:26) Ẹkeme ndida se James eketịn̄de aban̄a edinịm Abasi ke akpanikọ n̄ko ntịn̄ mban̄a mbuọtidem nnyịn ke Enye. Inamke n̄kpọ m̀mê adan̄a didie ke nnyịn idọhọ ke imọbuọt idem ke Abasi, oro inyeneke ufọn ndomokiet ibọhọke nnyịn iwụt mbuọtidem oro ebe ke mme edinam nnyịn. Abraham ama enyene ọyọhọ mbuọtidem ke Jehovah onyụn̄ owụt mbuọtidem oro ebe ke ndinam mme ewụhọ esie ye unana mfan̄a, idem tutu esịm udomo oro eben̄ede idem ndiwa eyen esie, Isaac. Ke ntak utọ n̄wọrọnda mbuọtidem ye nsụkibuot oro, ẹma ẹdikot Abraham ufan Jehovah.—Mme Hebrew 11:8-10, 17-19; James 2:23.
Nnyịn inyeneke nditie mbet ndisobo ọkpọsọn̄ udomo mbemiso iwụtde mbuọtidem nnyịn ke Jehovah. Jesus ọkọdọhọ mme mbet esie ete: “Owo eke anamde akpanikọ ke ata ekpri n̄kpọ onyụn̄ anam akpanikọ ke akamba n̄kpọ; owo eke akwan̄ade ke ata ekpri n̄kpọ onyụn̄ akwan̄a ke akamba n̄kpọ.” (Luke 16:10) Nnyịn ikpenyene ndikpep ndibuọt idem ke Jehovah ke kpukpru edinam nnyịn eke usen ke usen, isụkde ibuot inọ enye idem ke mme n̄kpọ oro ẹkemede nditie nte ẹdi ata n̄kpri. Ke ini nnyịn ikerede iban̄a mme ufọn ẹtode utọ nsụkibuot oro, ẹsisọn̄ọ mbuọtidem nnyịn ke Ete nnyịn eke heaven, anamde nnyịn ikeme ndiyọ ikpọ m̀mê mme enyene-ndịk idomo.
Nte ererimbot asan̄ade ekpere akama-nsobo utịt esie, ikọt Jehovah ẹyesobo mme idomo ye n̄kpọndịk efen efen. (Utom 14:22; 2 Timothy 3:12) Ebede ke ndibọp ọkpọsọn̄ ye ọyọhọ mbuọtidem ke Jehovah idahaemi, nnyịn imekeme ndidori enyịn ndibọhọ ndụk obufa ererimbot emi enye ọn̄wọn̄ọde—edide ke ndidu uwem mbe akwa ukụt m̀mê ke ndibọ ediset ke n̄kpa. (2 Peter 3:13) Akpakam nnyịn idehede iyak unana mbuọtidem ekededi ke n̄kan̄ nnyịn abiat ọsọn̄urua itie ebuana nnyịn ye Jehovah. Do, ẹkeme ndida se ẹketịn̄de ẹban̄a Daniel ke ini ẹkenyan̄ade enye ẹsio ke obube lion ntịn̄ n̄ko mban̄a nnyịn: “[Owo] ikwe baba n̄kpọ kiet eke anamde enye ke idem; koro enye ọkọbuọtde idem ye Abasi esie.”—Daniel 6:23.
[Ikọ idakisọn̄]
^ ikp. 9 Ke oyomde ọyọhọ ntọt, se Enyọn̄-Ukpeme November 1, 1994, page 23-27.
[Ndise ke page 9]
Ndikot mbụk mme anam-akpanikọ asan̄autom Jehovah, nte Martin Poetzinger, edi n̄kpọ oro ọsọn̄ọde mbuọtidem