Be ka se isịnede

Be ka se isịnede

NDI ẸKEBOBOT?

Mfọt Emi Esimande Nditọ ke Inua

Mfọt Emi Esimande Nditọ ke Inua

ENYENE mfọt ke Australia emi ekesibòtde nsen ke idịbi. Ntaifiọk ẹdọhọ ke mfọt emi idụhe aba, ke akpatre ini emi ẹkekụtde enye ekedi ke 2002. Ekesidi mfọt emi ama esịn nsen enye atan̄ emen. Nsen emi ọyọdọn̄ọ enye ke idịbi ke n̄kpọ nte ọfiọn̄ kiet ye ubak tutu ẹkpon ẹkem se ẹbòtde, ekem enye aman nditọ emi ke inua.

Ke ini mfọt emi emende nsen esie, enye esitre udia onyụn̄ etre ndision̄o asid emi esinamde udia ataha enye ke idịbi, mbak nditọ esie idikpan̄a. Etie nte mmọn̄ibọk emi nsen ye nditọ esie ẹsision̄ode esinam enye etre ndision̄o asid emi.

Mfọt emi ekesibòt n̄kpọ nte nsen 24. Etisịm ini emi nditọ esie ẹkponde ẹkem ndimana, nditọ emi ẹsinam enye enen̄ede odobi. Emi ekpetie nte n̄wan emi ekperede ndidobi nte ekpat simen kiet ye ubak ndisan̄a ye idịbi nditọ 24, emi kiet kiet ekperede ndidi kilogram 2! Nditọ mfọt emi ẹma esitiat enye idịbi tutu obufre esie esịre. Ke ini emi etịbede, enye ekesikot ibifịk ke ikpaidem.

Ke ini mmọ ẹkponde ẹkem ndimana, kpukpru mmọ ikesimanake usen kiet. Edi edieke eka mmọ ọfiọkde ke mfịna odu, enye ama esifiari mmọ osion̄o. Ntaifiọk ẹma ẹkụt nte mfọt emi afiaride nditọ itiokiet inikiet odudu odudu tutu mmọ ẹdọk n̄kpọ nte mita kiet mbemiso ẹdiduọn̄ọ ke isọn̄.

Ndusụk owo ẹdọhọ ke mfọt emi okofoforo. Edi nte mfọt emi etiede esinam enye ekeme ndibòt nsen ke esịt idịbi nnyụn̄ mman nditọ ke inua. Ntre, edieke edide mfọt en̄wen okoforo mfọt emi, ọwọrọ emi ekpetịbe ata usọp usọp man mfọt emi ekeme nditie nte enye etiede emi onyụn̄ anam ofụri se enye anamde emi. Edi mbon emi ẹnịmde ke n̄kpọ okofoforo ẹdọhọ ke unam esiforo unam en̄wen sụn̄sụn̄. Emi anam ndusụk owo ẹdọhọ ke idịghe mfọt en̄wen okoforo mfọt emi, ke ẹkebobot enye. *

Afo ekere didie? Ndi ekere ke mfọt en̄wen okoforo mfọt emi esimande nditọ ke inua mi? Mîdịghe ndi ẹkebobot enye?

^ ikp. eki. 7 Charles Darwin ekewet ete ke unam kiet ekeme ndiforo en̄wen sụn̄sụn̄, ke emi ikemeke nditịbe usọp usọp.