IBUOTIKỌ UKPEPN̄KPỌ 11
Se Idin̄wamde Fi Eben̄e Idem Ndina Baptism
“Nso ibiọn̄ọ mi ndina baptism?”—UTOM 8:36.
ỌYỌHỌ IKWỌ 50 Ọbọn̄ Mbọk Da Mi Nyene
SE IDIKPEPDE a
1-2. Edieke mûdotke kan̄a ndina baptism, ntak emi mûkpayakke idem emem fi? (Se ndise ikpaedem Enyọn̄-Ukpeme emi.)
EKPEDI ọdọn̄ fi ndina baptism, eti n̄kpọ ke aduak oro. Edi ndi emeben̄e idem ndina baptism idahaemi? Ekpedi emenịm ke emeben̄e idem, mbiowo mbufo ẹnyụn̄ ẹdọhọ ke omodot, kûyak mbono emi edide ebe fi. Ama ana baptism ama, mme n̄kpọ emi edinamde ke esop Abasi eyenem fi etieti.
2 Mîdịghe, ndi ẹdọhọ fi ke enyene mme n̄kpọ emi edinamde kan̄a mbemiso odotde ndina baptism m̀mê afo ke idemfo akam okụt ke enyene se akpanamde kan̄a mbemiso odotde ndina? Ekpedi ntre, kûyak idem emem fi. Emekeme ndinam mmọ onyụn̄ odot ndina m̀mê omokpon owo, m̀mê ukponke.
“NSO IBIỌN̄Ọ MI?”
3. Nso ke akwa owo ukara emi ekedide owo Ethiopia okobụp Philip? Mbụme esie oro anam ibụp nso? (Utom 8:36, 38)
3 Kot Utom 8:36, 38. Akwa owo ukara kiet emi okotode Ethiopia ama obụp Philip emi ekedide ọkwọrọikọ ete: “Nso ibiọn̄ọ mi ndina baptism?” Owo Ethiopia oro okoyom ndina baptism, edi ndi enye ama enen̄ede eben̄e idem?
4. Didie ke owo Ethiopia oro okowụt ke imoyom ndika iso n̄kpep n̄kpọ?
4 Owo Ethiopia oro “akaka Jerusalem ndikatuak ibuot nnọ Abasi.” (Utom 8:27) Ọwọrọ enye ekedi owo ido ukpono mme Jew. Imenịm ke N̄wed Abasi Usem Hebrew akan̄wam enye ọdiọn̄ọ Jehovah. Kpa ye oro, okosụk ọdọdọn̄ enye ndikpep n̄kpọ efen efen. Nso ke akwa owo ukara oro akanam ini Philip okụtde enye ke usụn̄? Enye okokot ikpan̄wed emi ekedide n̄wed prọfet Isaiah. (Utom 8:28) Ikọ Abasi n̄wed oro ama otụn̄ọ. Akwa owo ukara oro ama ọdọdiọn̄ọ ndusụk akpan n̄kpọ emi Bible ekpepde, edi enye okosụk oyoyom ndidiọn̄ọ efen ndian do.
5. Owo Ethiopia oro akanam nso aban̄a se enye ekekpepde?
5 Ete oro ekedi akwa owo ke ukara Ọbọn̄ An̄wan Candace emi akakarade Ethiopia. Enye “[ekese] aban̄a ofụri inyene n̄wan” oro. (Utom 8:27) Imenịm ke utom ama awak enye ke ubọk, ke enye ikedịghe utọ owo emi esitiede-tie eteme mbon en̄wen se ẹkpenamde. Kpa ye oro, enye ama esinyene ini n̄kpọ Abasi. Enye ama ọdiọn̄ọ akpanikọ, edi iketreke do. Enye ama ananam se enye ekekpepde. Se usụn̄ Ethiopia ko, emi enye okotode edika ndituak ibuot nnọ Jehovah ke Jerusalem. Isan̄ oro ikedịghe n̄kpọ usen ifan̄, ikonyụn̄ idịghe n̄kpọ ekpri okụk. Edi ete oro ikabatke utọ n̄kpọ oro ke n̄kpọ ndomokiet, ama akam edi enye eyekeme ndikatuak ibuot nnọ Jehovah.
6-7. Nso ikanam owo Ethiopia oro etetịm ama Jehovah?
6 Owo Ethiopia oro ama ekpep mbufa n̄kpọ emi ẹkedide akpan n̄kpọ oto Philip. Kiet ekedi ke Jesus edi Messiah. (Utom 8:34, 35) Ama enen̄ede enem enye ndidiọn̄ọ se Jesus akanamde ọnọ enye. Enye akanam nso sia ọkọdiọn̄ọ? Enye ekpekemek ndika iso ndi owo ido ukpono mme Jew, onyụn̄ edi se ẹsụk ẹkponode-kpono. Edi utu ke oro, enye ama ayak se enye ekekpepde anam enye etetịm ama Jehovah ye Eyen Esie. Oro akanam enye ebiere ndina baptism n̄kabade mbet Jesus Christ. Ata akpan n̄kpọ ke enye akanam oro. Philip ama enịm ete oro baptism sia ama okụt ke enye eben̄e idem.
7 Akpanam se owo Ethiopia oro akanamde, afo n̄ko emekeme ndiben̄e idem ndina baptism. Eyekeme ndidọhọ ke ofụri esịt, “Nso ibiọn̄ọ mi ndina baptism?” Ẹyak ineme nte ekemede ndinam n̄kpọ ita emi enye akanamde: (1) enye ama aka iso ekpep n̄kpọ, (2) enye ama ananam se enye ekekpepde, (3) enye ama aka iso ama Abasi.
KA ISO KPEP N̄KPỌ
8. Nso ke John 17:3 etịn̄ emi anade anam?
8 Kot John 17:3. Ndi ikọ Jesus oro akan̄wam fi ebiere ndikpep Bible? Enye akan̄wam ediwak nnyịn. Edi ndi ikọ esie oro ọwọrọ n̄ko yak ika iso ikpep n̄kpọ? Ih, ọwọrọ ntre. Nnyịn iditreke “ndikọ ifiọk emi aban̄ade . . . ata Abasi kierakiet.” (Eccl. 3:11) Idikpekpep n̄kpọ ke nsinsi. Nte ikpepde n̄kpọ ika, ntre ke iditetịm ikpere Jehovah.—Ps. 73:28.
9. Ima idiọn̄ọ “akpa ukpepn̄kpọ,” nso efen ke ikpanam?
9 Ke ini itọn̄ọde ndikpep n̄kpọ mban̄a Jehovah, isitọn̄ọ ye mme n̄kpọ emi Bible ekpepde, emi anade owo ebem iso ọdiọn̄ọ. Mme n̄kpọ oro ke apostle Paul okokot “mme akpa editọn̄ọ n̄kpọ” ke leta emi enye ekewetde ọnọ mme Hebrew. Paul ikadaha “akpa ukpepn̄kpọ” oro nte abisi. Enye ekemen mmọ odomo ye mmọn̄eba emi esinamde idem ọsọn̄ nsekeyen. (Heb. 5:12; 6:1) Edi enye ama ọdọhọ mme Christian yak mmọ ẹkûkọbọ ẹkpep mbon oro ikpọn̄, yak ẹkpep mme n̄kpọ en̄wen emi ẹdide ntotụn̄ọ Ikọ Abasi. Ndi ọdọn̄ fi ndidiọn̄ọ utọ Ikọ Abasi oro? Ndi akpama ndika iso n̄kpep n̄kpọ mban̄a Jehovah ye se enye aduakde ndinam?
10. Ntak emi esisọn̄de ndusụk owo ndikpep n̄kpọ?
10 Ndikpep n̄kpọ edi ekọn̄ ọnọ ndusụk nnyịn. Afo-o? Ndi ama ekpep ndikot n̄wed nnyụn̄ n̄kpep n̄kpọ ọfọn ke ufọkn̄wed? Ndi ekesinenem fi nditie n̄kpep n̄kpọ? Ama ekpep ama, ndi ama esitie fi nte amadia ufọn? Mîdịghe, ndi ama enịm ke imọ idi ibuot-imaha-n̄wed? Ekpedi ntre, idịghe afo ikpọn̄. Edi Jehovah ekeme ndin̄wam fi. Enye ọfọn ama, inyụn̄ idụhe Andikpep emi ọdiọn̄ọde ndikpep n̄kpọ nte enye.
11. Didie ke Jehovah owụt ke imọ idi “Akwa Anditeme”?
11 Jehovah ọdọhọ ke imọ idi “Akwa Anditeme,” ke imọ idi Enye emi editemede fi se akpanamde. (Isa. 30:20, 21) Enye enyene ime, ọfọn ido, onyụn̄ edi Andikpep emi esikopde owo mbọm. Nti edu ye nti n̄kpọ emi mbon emi enye ekpepde n̄kpọ ẹnamde ke enye esise. (Ps. 130:3) Isidịghe enye ọdiọn̄ọ ebiet emi odudu nnyịn etrede, enye ọdọhọ inam ikan oro. Ti ke enye okobot mfre fo, ke mfre fo edi ata utịbe enọ. (Ps. 139:14) Idụhe eke mîsiyomke ndidiọn̄ọ obufa n̄kpọ. Andibot nnyịn oyom ikpep n̄kpọ ke nsinsi nsinsi, onyụn̄ oyom enenem nnyịn ndikpep. Ntre, ọfọn itọn̄ọ idahaemi ima ndisikpep mme akpanikọ emi ẹdude ke Bible. (1 Pet. 2:2) Mek se edikpepde ye ini emi edidade ekpep, edi kụt ete ke se emekde edi se edikemede ndinam. Sikot nyụn̄ kpep Ikọ Abasi kpukpru ini. (Josh. 1:8) Jehovah ayan̄wam fi. Enye ayanam enenem fi ndisikot nnyụn̄ n̄kpep n̄kpọ mban̄a enye.
12. Ntak emi ikpekpepde iban̄a uwem Jesus ye se enye ekedinamde ke isọn̄?
12 Siwak nditie n̄kere mban̄a uwem Jesus ye se enye ekedinamde ke isọn̄ emi. Edieke iyomde ndika iso nnam n̄kpọ nnọ Jehovah, akpan akpan ke emi uwem enyenede nte etiede idahaemi, ọfọn itetịm ikpebe Jesus. (1 Pet. 2:21) Jesus ama ọdọhọ ke idimemke ye mme mbet imọ. (Luke 14:27, 28) Edi enye ama enịm ke mbon emi ẹdide ata mbet imọ ẹyesọn̄ọ ẹda ye Abasi, nte imọ ikọsọn̄ọde ida. (John 16:33) Tịn̄ enyịn kpep n̄kpọ ban̄a uwem Jesus, nyụn̄ biere nsio nsio usụn̄ emi edikpebede enye kpukpru usen.
13. Nso ke akpaka iso eben̄e Jehovah? Ntak ekpeben̄ede?
13 Ọfọn inyene ifiọk, edi enye oro ikpọn̄ ikemke. Akpan n̄kpọ kiet emi ifiọk edinamde inọ fi edi ke ayan̄wam fi enen̄ede ọdiọn̄ọ Jehovah, ama enye, onyụn̄ ọbuọt idem ye enye. (1 Cor. 8:1-3) Nte osụk ekpepde n̄kpọ aka, ka iso ben̄e Jehovah an̄wam fi etetịm ọbuọt idem ye enye. (Luke 17:5) Jehovah esibọrọ utọ akam oro etieti. Ata mbuọtidem emi enyenede ke ntak emi enen̄erede ọdiọn̄ọ Jehovah ayan̄wam fi anam n̄kpọ en̄wen emi anade anam.—Jas. 2:26.
KA ISO NAM SE EKPEPDE
14. Didie ke apostle Peter okowụt ntak emi anade inam se ikpepde? (Se ndise n̄ko.)
14 Apostle Peter ama etịn̄ mme n̄kpọ emi ẹwụtde ke ọfọn mme mbet Christ ẹsika iso ẹnam se mmọ ẹkpepde. Enye ama etịn̄ n̄kpọ aban̄a Noah. Jehovah ama ọdọhọ Noah ke iyada Ukwọ isobo ndiọi owo ke eyo esie. Noah ye ubon esie ẹma ẹdiọn̄ọ ke Ukwọ ke edi. Edi ndidiọn̄ọ oro ikekemke se ẹdade ẹnyan̄a mmọ. Ini Peter ọkọdọhọde ete “ke adan̄aemi ẹkekọn̄de ubom,” enye eketịn̄ aban̄a ini emi Ukwọ mîkedịghe kan̄a. (1 Pet. 3:20) Ke Noah ye ubon esie ẹma ẹkekop se Abasi aduakde ndinam, mmọ ẹma ẹkọn̄ ata akamba ubom. (Heb. 11:7) Peter ama emen se Noah akanamde oro odomo ye baptism onyụn̄ ọdọhọ ete: “Se idide ukem ye emi ke ẹda ẹnyan̄a mbufo n̄ko ke emi, oro edi, baptism.” (1 Pet. 3:21) Imekeme ndimen se osụk anamde etịm idem ọnọ baptism idomo ye utom emi Noah ye ubon esie ẹkenamde ke ediwak isua ẹkọn̄ ubom oro. Nso ke ana anam man eben̄e idem ndina baptism?
15. Nso idiwụt ke imenen̄ede ikabade esịt?
15 Kiet ke otu mme n̄kpọ emi anade ibem iso inam edi ndinen̄ede n̄kabade esịt ke ndiọi n̄kpọ emi ikesinamde. (Utom 2:37, 38) Ima inen̄ede ikabade esịt, iyokpụhọde. Ndi emetre ndiọi n̄kpọ emi Jehovah mîmaha, utọ nte oburobụt uwem, sika, un̄wọn̄, obukpo ikọ, m̀mê idiọk ikọ inua? (1 Cor. 6:9, 10; 2 Cor. 7:1; Eph. 4:29) Ekpedi utreke kan̄a, domo nditre. Neme n̄kpọ oro ye owo emi esikpepde fi Bible mîdịghe dọhọ mbiowo esop mbufo ẹn̄wam fi ẹnyụn̄ ẹteme fi se akpanamde. Ekpedi edi akparawa m̀mê n̄kaiferi, onyụn̄ odụn̄ ye ete ye eka fo, ka iso dọhọ mmọ ẹn̄wam fi etre idiọk uwem ekededi emi ekemede ndikpan fi ndina baptism.
16. Didie ke okpowụt ke udaha n̄kpọ Abasi ubre mbre?
16 Akpan n̄kpọ efen edi ke inaha ida n̄kpọ Abasi ibre mbre. N̄kpọ Abasi esịne nnyịn ndidụk mbono esop nnyụn̄ ntiene nnam se ẹnamde do. (Heb. 10:24, 25) Ama odot ndisitọn̄ọ nsan̄a ye esop n̄kwọrọ ikọ, kûdi mfịn afo aka, ẹtifiak ikụt fi ediwak urua m̀mê ọfiọn̄ ebe. Utom ukwọrọikọ edi utom unyan̄a uwem. Nte esịnde idem anam utom oro, ntre ke edinem fi. (2 Tim. 4:5) Ekpedi edi akparawa m̀mê n̄kaiferi, onyụn̄ odụn̄ ye ete ye eka fo, bụp idemfo ete: ‘Ndi ana ete ye eka mi ẹteti mi ndika mbono esop m̀mê ukwọrọikọ mbemiso n̄kade? Mîdịghe, ndi nsidaha ikpọn̄ n̄ka?’ Mûbetke yak ẹteti fi mme n̄kpọ oro, oro owụt ke ọmọbuọt idem ye Jehovah Abasi, ke amama enye ye se enye anamde ọnọ fi. Mme n̄kpọ oro ẹdi “mme edinam uten̄e Abasi,” ẹnyụn̄ ẹdi se anade inam inọ Jehovah. (2 Pet. 3:11; Heb. 13:15) Ikpanam n̄kpọ inọ Abasi ke ini owo mînyịkke-nyịk nnyịn, enye oro esinem enye esịt. (Men 2 Corinth 9:7 domo.) Isinam ntre ke ntak emi enemde-nem nnyịn ndinam ofụri se ikemede nnọ Jehovah.
NAM SE IDIN̄WAMDE FI ETETỊM AMA JEHOVAH
17-18. Nso ke ana enyene man odot ndina baptism? Didie ke oro edin̄wam fi? (Mme N̄ke 3:3-6)
17 Nte osụk anamde n̄kpọ man odot ndina baptism, mfịna eyedi. Ndusụk owo ẹkeme ndisak fi nte oyomde ndidi Ntiense Jehovah; mmọ ẹkam ẹkeme ndikọbọ fi. (2 Tim. 3:12) Ekeme ndidi ke odomo nditre n̄kpọ emi ọdiọn̄ọde ke ọdiọk, edi ke ini ke ini afo afiak akanam n̄kpọ oro. Mîdịghe ekeme nditie fi nte ke se anade anam man odot ndina baptism awak, oyonyụn̄ ada ini. Ke ntak oro, ekeme ndikak fi, afo onyụn̄ ekere ke eke imọ ekefep. Nso idin̄wam fi okûyak idem emem fi? Akpan n̄kpọ emi edin̄wamde fi edi ima emi afo amade Jehovah.
18 Akakan n̄kpọ emi afo enyenede edi ima emi amade Jehovah. (Kot Mme N̄ke 3:3-6.) Ama enen̄ede ama Abasi, ọyọsọn̄ọ ada ọyọ mfịna ekededi. Bible esiwak nditịn̄ nte Jehovah amade ikọt esie nsinsi ima. Utọ ima oro esinam enye okûkpọn̄ mmọ, okûnyụn̄ etre ndima mmọ. (Ps. 100:5) Ẹkebot fi ke mbiet Abasi. (Gen. 1:26) Didie ke ekeme ndiwụt ke emenyene utọ ima oro?
19. Didie ke ekpetetịm owụt ke amama kpukpru se Jehovah anamde ọnọ fi? (Galatia 2:20)
19 Akpa n̄kpọ emi edinamde edi afo ndisikọm Jehovah ke se enye anamde ọnọ fi. (1 Thess. 5:18) Kpukpru usen, bụp idemfo ete, ‘Didie ke Jehovah owụt ke enye ama mi?’ Kụt ete ke ọmọbọn̄ akam asiak mme akpan n̄kpọ emi Jehovah anamde ọnọ fi, onyụn̄ ọkọm enye ke mme n̄kpọ oro. Se ededi emi Jehovah anamde ọnọ fi, da nte ke enye anam ke ntak emi enye amade fi, ukem nte apostle Paul akadade. (Kot Galatia 2:20.) Bụp idemfo, ‘Ndi mmoyom ndiwụt Jehovah ke mmama enye n̄ko?’ Ima emi amade Jehovah ayan̄wam fi okûyak idomo ndomokiet akan fi, onyụn̄ aka iso ọyọ se iwọrọde fi. Ima oro idiyakke ada n̄kpọ Abasi ebre mbre, oyonyụn̄ anam n̄kpọ Abasi kpukpru usen man owụt Ete fo adan̄a nte amade enye.
20. Nso ke ana anam man ayak idem ọnọ Jehovah? Didie ke oro edi akpan n̄kpọ emi ekpebierede ndinam?
20 Nte ini akade, ima emi amade Jehovah ayanam ọbọn̄ san̄asan̄a akam ayak idem ọnọ enye. Ti ke eti n̄kpọ emi anade ebet fi ama ayak idem ọnọ Jehovah edi ke emekeme ndidi eke esie ke nsinsi. Ama ayak idem ọnọ Jehovah, ọmọn̄wọn̄ọ ndisọn̄ọ nyịre ye enye, ọfọfọn, ọdọdiọk. Ini kiet emi ọn̄wọn̄ọde do ekem. Ididịghe anam anam afo afiak ọn̄wọn̄ọ. Imọdiọn̄ọ ke ima iyak idem inọ Abasi, akamba n̄kpọ ke inam oro. Edi se n̄kpọ mi ise: Se afo edibierede ke uwem fo ayawak, ndusụk ẹyefọn etieti, edi inyeneke enye emi edifọnde ikan afo ndibiere ndiyak idem nnọ Abasi. (Ps. 50:14) Satan oyodomo ndinam fi okûnen̄ede uma Ete fo aba man oto do ọkpọn̄ Ete fo. Kûnọ Satan utọ ufan̄ oro! (Job 27:5) Edieke enen̄erede ama Jehovah Ete fo ke heaven, ima oro ayan̄wam fi anam se ọkọn̄wọn̄ọde ini akayakde idem ọnọ enye, oyonyụn̄ anam etetịm ekpere enye.
21. Nso inam idọhọ ke owo ama anana baptism ke ikụreke uwa, ke ntọn̄ọ akam edi oro?
21 Ke ama akayak idem ọnọ Jehovah, kọdọhọ mbiowo mbufo ke omoyom ndina baptism. Akpan n̄kpọ efen emi anade anam edi oro. Ti ke idịghe ama ana baptism ama, omokụre uwa. Ntọn̄ọ akam edi oro. Ini oro ke editọn̄ọ ndida ofụri uwem fo nnam n̄kpọ Jehovah, edinyụn̄ anam ntre ke nsinsi nsinsi. Ntre, tọn̄ọ idahaemi nam se idin̄wamde fi etetịm ama Ete fo. Mek mme n̄kpọ emi ẹdide ama anam, mmọ ẹn̄wam fi etetịm ama Jehovah. Se idinamde ọdọn̄ fi ndina baptism edi oro. Usen baptism fo edidi ata usen inemesịt. Edi ntọn̄ọ edidi oro. Akam nnyịn edi yak n̄kpọ ndomokiet okûkpan fi nditetịm mma Jehovah ye Eyen esie ke nsinsi nsinsi!
ỌYỌHỌ IKWỌ 135 “Eyen Mi, Nyene Ọniọn̄”
a Edieke iyomde ndidot ndina baptism, ana inyene nti ntak. N̄kpọ efen edi nnyịn ndinam nnennen n̄kpọ emi edin̄wamde nnyịn ina baptism. Imọn̄ ida uwụtn̄kpọ owo Ethiopia emi ekedide akwa owo ukara ineme mme n̄kpọ emi anade owo emi ekpepde Bible anam man enye odot ndina baptism.
b NDISE: N̄kaiferi kiet ke ọbọn̄ akam ọdọhọ Jehovah adan̄a nte imọ imade se enye ọnọde nnyịn