1, 2. a) Mun na Jehova be dan na faamanw na? b) An bena mun lo lajɛ barokun nin na?

FAAMANW ka teli ka “kuntigiya kɛ” mɔgɔw kan k’u tɔɔrɔ (Mat. 20:25; Waaj. 8:9). Nka Jehova tɛ ten! A ye Sebagayabɛɛtigi ye, nka a be an adamaden dafabaliw minɛ ni ɲumanya ye. A b’a janto an dusukunnakow la ani an mako be min na. A t’a ɲini an fɛ an ka koo dɔ kɛ, an tɛ se min na sabu “a hakili b’a la ko an ye buguri ye.”—Zab. 103:13, 14.

² Bibulu b’an dɛmɛ k’a faamu ko Jehova b’a ka mɔgɔw minɛ ni ɲumanya ye. An ka ɲɛyirali saba lajɛ: A fɔlɔ, Jehova ye cɛdennin Samuyɛli dɛmɛ cogo min na k’ale ka kitikow fɔ sarakalasebagaw kuntigi Eli ye. A filanan, Jehova muɲuna Musa kɔrɔ cogo min na, tuma min na Musa tun b’a miiri ko ale tɛ se ka Israɛldenw ɲɛminɛ ka bɔ n’u ye Ezipiti. A sabanan, Jehova ye Israɛldenw minɛ ni ɲumanya ye cogo min na u bɔtɔ Ezipiti. O ɲɛyiraliw be mun lo yira an na Jehova koo la ani an be se k’a ladegi cogo di?

3. Loon dɔ sufɛ, ka Samuyɛli to sinɔgɔ la, koo kabakoman juman lo kɛra? An be se k’an yɛrɛ ɲininga mun lo la? (Jaa lajɛ, barokun daminɛ na.)

³ Samuyɛli y’a daminɛ ka ‘baara kɛ Masaba ye’ fanibugu kɔnɔ kabi a denmisɛnman (1 Sam. 3:1). Loon dɔ sufɛ, k’a to sinɔgɔ la, koo kabakoman dɔ kɛra. * (1 Samuyɛli 3:2-10 kalan). A y’a mɛn dɔ y’a tɔgɔ weele. A tun b’a miiri ko cɛkɔrɔba Eli lo, o min tun ye sarakalasebagaw kuntigi ye. Samuyɛli bolila ka taga a fɛ ani k’a fɔ ko: “Ne nana, bari e ye ne wele.” Nka Eli y’a jaabi ko: “Ne ma i wele.” O ɲɔgɔn kɛra fɔɔ siɲɛ fila. Eli labanna k’a faamu ko Ala lo tun be Samuyɛli weelela. A y’a fɔ a ye a ka ɲi ka min kɛ n’a ye welekan mɛn tugun. Samuyɛli y’o lo kɛ. Kabi a daminɛ na, mun na Jehova m’a fɔ Samuyɛli ye ko ale lo tun b’a weelela? Bibulu tɛ foyi fɔ o koo la. N’a sɔrɔ Jehova ye koow kɛ o cogo la sabu a tun b’a janto cɛdennin Samuyɛli dusukunnakow la. Cogo di do?

4, 5. a) Tuma min na Ala y’a ɲini Samuyɛli fɛ a k’ale ka cii lase Eli ma, Samuyɛli ye mun lo kɛ? b) Samuyɛli ka maana b’an dɛmɛ ka mun lo faamu Jehova koo la?

⁴ Vɛrise nunu kalan: 1 Samuyɛli 3:11-18. Jehova ka sariya b’a ɲini denmisɛnw fɛ u ka mɔgɔkɔrɔbaw bonya sanko kuntigiw (Ɛkiz. 22:27; Lev. 19:32). E ka miiri la, Samuyɛli tun bena sɔn ka wuli sɔgɔma ka taga lɔ Eli ɲɛfɛ ka Ala ka kitikow fɔ a ye wa? Ayi! Bibulu b’a fɔ ko Samuyɛli “tun be siran ka koo yirata nin fɔ Eli ye.” Nka, Ala y’a to Eli y’a faamu ko ale lo be Samuyɛli weelela. O kama, Ala ye min fɔ Samuyɛli ye, Eli y’a ɲini a fɛ a “kana foyi dogo” ale la. Samuyɛli ye mɛnni kɛ Eli fɛ ani a “y’o koo bɛɛ fɔ a ye.”

⁵ Samuyɛli ka kumaw ma bari Eli la sabu “Ala ka mɔgɔ” dɔ tun y’o kumaw fɔ a ye ka kɔrɔ (1 Sam. 2:27-36). Samuyɛli ni Eli ka koo b’an dɛmɛ k’a faamu ko Jehova be mɔgɔw minɛ ni ɲumanya ye ani ko a ye hakilitigi ye.

6. Ala ye cɛdennin Samuyɛli dɛmɛ cogo min na, an be kalan jumanw lo sɔrɔ o la?

⁶ N’i ye kanbele wala sunguru ye, Samuyɛli ka maana b’i dɛmɛ cogo di? A b’a yira ko Jehova b’i ka gwɛlɛyaw n’i dusukunnakow faamu. N’a sɔrɔ kuma man d’i ye. O kama, a ka gwɛlɛ i ma ka kibaro diiman fɔ mɔgɔkɔrɔbaw ye wala k’a yira ko i be dan na i filankuruw la. I ka la a la ko Jehova b’a fɛ k’i dɛmɛ. O la, i dusukunnakow bɛɛ fɔ a ye delili la (Zab. 62:9). Kanbelew ni sunguru minw kofɔra Bibulu kɔnɔ i ko Samuyɛli, miiri olu koo la. N’a sɔrɔ i kerecɛnɲɔgɔn dɔw y’i ka gwɛlɛyaw ɲɔgɔn sɔrɔ ka ye. A be se ka kɛ i filankuruw wala mɔgɔkɔrɔbaw ye. Baro kɛ n’u ye. N’a sɔrɔ u bena a fɔ i ye Jehova y’u dɛmɛ cogo kabakoman minw na.

7, 8. Jehova y’a yira cogo di ko a b’a janto kosɔbɛ Musa dusukunnakow la?

⁷ Tuma min na Musa tun be ni saan 80 ye, Jehova ye cii gwɛlɛ dɔ kalifa a ma. A ko a ka taga Israɛldenw hɔɔrɔnya ka bɔ jɔnya la Ezipiti (Ɛkiz. 3:10). N’a sɔrɔ o koo ye Musa kabakoya kosɔbɛ sabu a tun ye sagadɛndɛla ye Madiyan jamana na kabi saan 40. O kama Musa ko: “Ne ye jɔn ye ni ne be taga masacɛ fɛ ani ka Isirayɛlidenw bɔ Ezipiti?” Walisa ka Musa hakili sigi, Jehova y’a fɔ a ye ko: “Ne bena to n’i ye.” (Ɛkiz. 3:11, 12). A  y’a daa di Musa ma fana ko: Israɛl “cɛkɔrɔbaw bena mɛnni kɛ i fɛ.” O bɛɛ n’a ta, Musa ye Jehova jaabi ko: “U tena ne lamɛn.” (Ɛkiz. 3:18; 4:1). A be komi Musa tun be Jehova sɔsɔra le! Nka Jehova muɲuna a kɔrɔ ani a ma dan o ma. A yɛrɛ ye see di Musa ma ka kabakow kɛ. Bibulu kɔnɔ, ale lo ye adamaden fɔlɔ ye k’o setigiya sɔrɔ.—Ɛkiz. 4:2-9, 21.

⁸ O koow bɛɛ n’a ta, Musa bele tora ka ban Ala ka cii la. A y’a fɔ ko ale tɛ se kuma na koɲuman. Nka, Ala y’a fɔ a ye ko: “Ne bena i dɛmɛ ka kuma, ani k’i ka kuma fɔta yira i la.” Yala Musa labanna ka sɔn Ala ta ma wa? Ayi! A ko Ala ka mɔgɔ wɛrɛ ci! Jehova dimina Musa kɔrɔ. O bɛɛ n’a ta, a tora k’a janto Musa dusukunnakow la. O kama, a ye Arɔn ci a ka taga kɛ Musa ka kuma lasebaga ye.—Ɛkiz. 4:10-16.

9. Jehova muɲuna Musa kɔrɔ ani a y’a minɛ ni ɲumanya ye. O ye Musa dɛmɛ cogo di ka kɛ ɲɛminɛbaga ɲuman ye?

⁹ O maana b’an dɛmɛ ka mun lo faamu Jehova koo la? Komi Jehova ye Sebagayabɛɛtigi ye, a tun be se ka koo dɔ kɛ walisa ka Musa waajibiya a ka sɔn ale ta ma. Nka a muɲuna Musa kɔrɔ ani a y’a minɛ ni ɲumanya ye. Musa tun majiginin lo ani a tun b’a seko daan lɔn. Jehova y’a hakili sigi ko ale bena kɛ n’a ye. Jehova ye Musa minɛ ni ɲumanya ye cogo min na, yala nafa sɔrɔla o la wa? Ɔnhɔn, nafa sɔrɔla o la kosɔbɛ! Musa kɛra ɲɛminɛbaga ɲuman ye Ala ka mɔgɔw fɛ. A y’a dusu suma tɔɔw kɔrɔ, k’u minɛ ni ɲumanya ye i ko Jehova tun y’ale yɛrɛ minɛ cogo min na.—Nɔnb. 12:3.

10. N’an be tɔɔw minɛ ni ɲumanya ye i ko Jehova, o b’an nafa cogo di?

¹⁰ An be se ka Jehova ni Musa ladegi cogo di? N’i ye furucɛ, bangebaga wala diinan mɔgɔkɔrɔ ye, kuntigiya dɔ dira i ma. O kama, mɔgɔ minw b’i ka kuntigiya kɔrɔ, a kɔrɔtanin lo i k’u minɛ ni ɲumanya ye, i k’i janto u la ani ka muɲu u kɔrɔ. O la, i bena a yira ko i be Jehova ladegira! (Kɔlɔs. 3:19-21;  1 Piyɛri 5:1-3). N’i be Jehova ni Musaba Yezu Krista ladegi, tɔɔw tɛna siran ka gwɛrɛ i la ani i bena se k’u jija (Mat. 11:28, 29). I bena kɛ ɲɛyirali ɲuman ye fana tɔɔw fɛ.—Eburuw 13:7.

11, 12. Tuma min na Jehova ye Israɛldenw ɲɛminɛ ka bɔ n’u ye Ezipiti, a y’u dɛmɛ cogo di walisa u hakili ka sigi ani u kana siran?

¹¹ Israɛldenw bɔra Ezipiti saan 1513 K.T.Ɲ. O tuma na, u tun ye mɔgɔ miliyɔn saba ni kɔ ye. Denmisɛnw ni mɔgɔkɔrɔbaw tun b’u cɛma. N’a sɔrɔ banabagatɔw ani farikolodɛsɛ be minw na, olu fana tun be yen. O jamaba mako tun be Ɲɛminɛbaga ɲuman na min b’u faamu ani k’a janto u la. Jehova y’a yira Musa sababu fɛ ko ale y’o Ɲɛminɛbaga lo ye jaati! Israɛldenw tun tɛ yɔrɔ wɛrɛ lɔn Ezipiti kɔ. O n’a t’a bɛɛ, tuma min na u bɔra yen, u hakili tun siginin lo, u ma siran.—Zab. 78:52, 53.

¹² Jehova y’a ka mɔgɔw dɛmɛ cogo di walisa u hakili ka sigi ani u kana siran? Tuma min na a y’u ɲɛminɛ ka bɔ Ezipiti, u “labɛnnin tun lo” koɲuman (Ɛkiz. 13:18). O y’u dɛmɛ k’a faamu ko koo bɛɛ b’u ka Ala bolo. Ka fara o kan, Jehova y’a yira ko ale be n’u ye. “Tilefɛ, a tun be to ka bila u ɲa sankaba la” ani sufɛ, a tun b’u ɲɛminɛ ni “tasuma yeelen ye.” (Zab. 78:14). A kɛra komi Jehova tun b’u hakili sigira le ko: “Aw kana siran. Ne be ni aw ye walisa k’aw ɲɛminɛ ani k’aw tanga.” Tiɲɛn na, Israɛldenw mako tun b’o kumaw na sabu gwɛlɛya dɔw tun b’u kɔnɔna!

13, 14. a) Jehova y’a janto Israɛldenw na Kɔgɔji Wulen na cogo di? b) Jehova y’a yira cogo di ko fanga b’ale la ka tɛmɛ Ezipitikaw kan?

¹³ Ɛkizɔdi 14:19-22 kalan. Miiri k’a filɛ: I be Israɛldenw cɛma. Ezipitikaw ka kɛlɛbolow b’aw kɔfɛ ani Kɔgɔji Wulen b’aw ɲɛfɛ. Tagayɔrɔ t’aw la. O tuma na, Ala ye kabako dɔ kɛ. Sankaba bɔra aw ɲɛfɛ ka taga lɔ aw kɔfɛ, aw ni Ezipitikaw cɛ. A kɛra dibi ye Ezipitikaw fɛ ani ka yeelen bɔ aw ye. O kɔ, i b’a ye Musa b’a bolo kɔrɔta kɔgɔji sanfɛ ani fɔɲɔba dɔ bɔra kɔrɔn fɛ ka Kɔgɔji Wulen cɛtigɛ fila, ka sira bɔ aw ye! Ele, i ka somɔgɔw, aw ka bɛgɛnw ani mɔgɔ tɔɔw, aw bɛɛ tɛmɛna o sira fɛ. Aw labɛnnin tun lo koɲuman. Aw kabakoyara k’a ye k’o sira janin lo, pɔtɔpɔtɔ tɛ yen ani a tɛ nɔgɔnɔgɔ fana. A tagama man gwɛlɛ. Hali tagama ka gwɛlɛ minw ma, olu be se ka tagama o siran kan hɛɛrɛ la.

¹⁴ Ɛkizɔdi 14:23, 26-30 kalan. O wagati kelen na, Farahuna be kuncɛbaya ni nalomanya kɛ ani a b’a daminɛ ka ele ni Israɛlden tɔɔw nɔgwɛn. Musa b’a bolo kɔrɔta kɔgɔji sanfɛ tugun. Jii min tun kɛra i n’a fɔ kogow, o karila ka Farahuna n’a ka kɛlɛbolow datugu. U si ma kisi!—Ɛkiz. 15:8-10.

15. O maana b’an dɛmɛ ka mun lo faamu Jehova koo la?

¹⁵ O maana b’an dɛmɛ k’a faamu ko koo ferekeninw man di Jehova ye. K’a lɔn ko Jehova be ten, o b’an hakili sigi ani o b’a to an tɛ siran (1 Kor. 14:33). I n’a fɔ sagadɛndɛla min b’a janto a ka sagaw la, Jehova be koo tigitigi dɔw kɛ k’a yira ko a b’a janto a sagokɛlaw la. A b’u tanga u juguw ma. O b’an hakili sigi ani k’an jija kosɔbɛ sabu duniɲa nin laban surunyana yɛrɛ le!—Talenw 1:33.

16. Jehova ye Israɛldenw kisi cogo min na, mun na nafa b’a la an k’o lajɛ?

¹⁶ Bi fana, Jehova b’a janto a ka jamakulu la. U be jɛnɲɔgɔnya min kɛra n’a ye, a b’u dɛmɛ walisa o kana nagasi. Ka fara o kan, a b’u tanga  u juguw ma. A bena to k’u dɛmɛ ani k’u tanga tɔɔrɔba wagati la, o min surunyana kosɔbɛ (Yir. 7:9, 10). O la do, Ala sagokɛlaw tɛna siran tɔɔrɔba wagati la, u mana kɛ kanbelew, sunguruw, mɔgɔkɔrɔbaw, mɔgɔ minw ka kɛnɛ wala farikolo dɛsɛbagatɔw ye. * Nka, u hakili bena sigi! U hakili bena jigi Yezu ka kuma nunu na: “A’ ye aw kɔ lawuli ka aw kun kɔrɔta, katuguni aw kunmabɔli surunyara.” (Luka 21:28, ABM). Jamanaw bena jɛn ka Ala sagokɛlaw kɛlɛ. O jamanaw lajɛnnin lo be weele ko Gɔgi. U fanga ka bon ka tɛmɛ Farahuna ta kan. O bɛɛ n’a ta, Jehova sagokɛlaw tɛna siga ko a bena u tanga (Ezek. 38:2, 14-16). Mun na do? Sabu u b’a lɔn ko Jehova ma yɛlɛma. A bena a yira tugun ko ale y’a ka mɔgɔw Kisibaga ye min b’u kanu ani k’a janto u la.—Ezayi 26:3, 20.

17. a) Jehova b’a janto a sagokɛlaw la cogo min na, n’an b’o maanaw kalan, o b’an nafa cogo di? b) An bena mun lo lajɛ barokun nata la?

¹⁷ Barokun nin na, an ye maana dɔw lajɛ minw b’a yira ko ni Jehova b’a janto a sagokɛlaw la, n’a b’u ɲɛminɛ ani n’a b’u kisi, a b’o kɛ ni ɲumanya ye. N’i be miiri o maanaw ɲɔgɔn na, a ɲini ka dɔ lɔn tugun Jehova koo la. I be se k’o kɛ cogo di do? O maanaw kalantɔ, i tun ma deli ka koo dennin minw kɔrɔsi, i janto u la. N’i b’a ɲini ka dɔ lɔn Jehova ka jogo kabakomanw koo la, i bena a kanu kosɔbɛ ani dɔ bena fara i ka limaniya barika kan. Barokun nata la, an bena a filɛ an be se ka Jehova ladegi cogo wɛrɛ minw na an kɛtɔ ka mɔgɔw minɛ ni ɲumanya ye denbaya ni kafo kɔnɔ ani waajuli baara la.