1, 2. Mun na kerecɛn mɔlenw b’u mako don Ɔrɔmukaw sapitiri 8 la?

YEZU ka saya hakilijigi lajɛn na, yala i ye Ɔrɔmukaw 8:15-17 kalan wa? N’a sɔrɔ i y’o kalan. O vɛrisew b’a ɲɛfɔ cogo min na balimaw b’a lɔn k’u ye kerecɛn mɔlenw ye. Hakili senu be seereya kɛ u ye. Ɔrɔmukaw 8:1 b’a fɔ kerecɛn mɔlenw koo la k’u “be ni Yezu Krista ye.” Yala Ɔrɔmukaw sapitiri 8 ɲɛsinna kerecɛn mɔlenw dɔrɔn lo ma wa? Wala kerecɛn minw ka jigiya ye ka ɲɛnamaya kɛ dugukolo kan a ɲɛsinna olu fana ma?

² O sapitiri ɲɛsinna kerecɛn mɔlenw lo ma fɔlɔ. U be hakili senu sɔrɔ sabu u be u ka ‘kunmabɔli kɔnɔna ka kɛ Ala ka deenw ye.’ (Ɔrɔm. 8:23). U ka jigiya ye ka kɛ Ala deenw ye sankolo la. O be se ka kɛ sabu u batizera ani Ala ye kunmabɔsara nafa lase u ma. A y’u ka jurumuw yafa, k’u jati mɔgɔ tilenninw ye walisa u ka kɛ a deenw ye.—Ɔrɔm. 3:23-26; 4:25; 8:30.

3. Kerecɛn minw bena ɲɛnamaya kɛ dugukolo ka, mun na an be se k’a fɔ ko Ɔrɔmukaw sapitiri 8 ɲɛsinna olu fana ma?

³ Mɔgɔ minw bena ɲɛnamaya kɛ dugukolo kan, Ɔrɔmukaw sapitiri 8 ɲɛsinna olu fana ma sabu Ala b’u jati mɔgɔ tilenninw ye. O lo yirala Ɔrɔmukaw ka bataki daminɛ  yɔrɔ la. Sapitiri 4nan kɔnɔ, Pol kumana Ibrahima koo la. O cɛɛ limaniyanin ye ɲɛnamaya kɛ sanni Jehova ka sariya di Israɛldenw ma. Wagatijan o kɔ le, Yezu sara an ka jurumuw kosɔn. O n’a ta bɛɛ, Jehova y’a ye ko Ibrayima tun limaniyanin lo kosɔbɛ ani a y’a jati mɔgɔ tilennin ye (Ɔrɔmukaw 4:20-22 kalan). O cogo kelen na, kerecɛn kantigi minw ka jigiya ye ka ɲɛnamaya kɛ dugukolo kan, Jehova b’olu fana jati mɔgɔ tilenninw ye. O kama, olu fana be se ka nafa sɔrɔ Ɔrɔmukaw sapitiri 8 ka ladiliw la sabu u ɲɛsinna mɔgɔ tilenninw lo ma.

4. Ɔrɔmukaw 8:21 b’an lasun ka miiri ɲiningali jumanw na?

⁴ Dalilu barikaman be sɔrɔ Ɔrɔmukaw 8:21 kɔnɔ min b’a yira ko duniɲa kura bena sigi sen kan. Siga si t’o la. O vɛrise b’a fɔ ko: “Dafɛnw bɛɛ fana na hɔrɔnya tolilenya ka jɔnya ma ka Ala denw ta hɔrɔnya nɔɔrɔ sɔrɔ.” (ABM) Yala an bena kɛ o duniɲa kura kɔnɔ wa? Yala ele lanin b’a la ko i bena kɛ yen wa? Ɔrɔmukaw sapitiri 8 ka ladiliw be se k’i dɛmɛ k’o duniɲa kura sɔrɔ.

5. Pol ye koo juman lo lakali Ɔrɔmukaw 8:4-13 kɔnɔ?

⁵ Ɔrɔmukaw 8:4-13 kalan. Ɔrɔmukaw sapitiri 8 be kuma mɔgɔ sifa fila koo la: Minw be tagama “ka kɛɲɛ ni farisogo sago ye,” ani minw be tagama “ka kɛɲɛ ni Nii Senuman sago ye.” Dɔw b’a miiri k’o kumaw ɲɛsinna mɔgɔw ma minw tɛ kerecɛnw ye ani minw ye kerecɛnw ye. Nka, ‘Ala ka kanulen minnu bɛɛ bɛ Romɛ, Ala ye olu minnu wele ka kɛ a ka mɔgɔ senumaw ye,’ Pol tun ye sɛbɛ ci olu lo ma (Ɔrɔm. 1:7, ABM). O la, minw tun be tagama ka kɛɲɛ ni farisogo sago ye ani minw tun be tagama ka kɛɲɛ ni Nii Senuman sago ye, u bɛɛ tun ye kerecɛnw lo ye. Faranfasi juman lo tun b’u cɛ?

6, 7. a) Bibulu kɔnɔ, “farisogo” kɔrɔ ko di? b) Ɔrɔmukaw 8:4-13 kɔnɔ, “farisogo” ɲɛsinna mun lo ma?

⁶ Pol ye “farisogo” kofɔ. A tun kaan be mun lo ma? Bibulu be “farisogo” kofɔ ka ɲɛsin fɛɛn caaman ma. Tuma dɔw la, a be ɲɛsin an farisogo yɛrɛ lo ma (Ɔrɔm. 2:28; 1 Kor. 15:39, 50). A be se ka ɲɛsin fana an somɔgɔw ma. Yezu  tun ye “Dawuda bɔnsɔn ye farisogo ta fan fɛ” ani Pol tun be Yahutuw jati a ‘siyaɲɔgɔnw ye farisogo ta fan fɛ.’—Ɔrɔm. 1:3; 9:3, ABM.

⁷ “Farisogo” min kofɔra Ɔrɔmukaw 8:4-13 kɔnɔ, Ɔrɔmukaw sapitiri 7 b’an dɛmɛ k’o faamu. Pol y’a sɛbɛ ko: “Tuma min na an tun be ɲɛnamaya kɛ ka kɛɲɛ ni farisogo sago ye, sariya tun be nege jugu minw lawuli an na, olu tun be baara kɛ an farisogo la.” (Ɔrɔm. 7:5, Traduction du monde nouveau). O vɛrise kɔnɔ, Pol y’a ɲɛfɔ ko minw tun be “ɲɛnamaya kɛ ka kɛɲɛ ni farisogo sago ye,” olu tun be tugu u ka nege juguw kɔ ani u tun b’u diyanyekow lo kɛ. O mɔgɔw be tugu u negelakow, u ka fɛtaw, u diyanyekow lo kɔ i n’a fɔ cɛnimusokow n’a ɲɔgɔnnaw.

8. Mun na a tun bɛnnin lo ka kerecɛn mɔlenw yɛrɛ lasɔmi ko farati b’a la ka tagama “ka kɛɲɛ ni farisogo sago ye”?

⁸ N’a sɔrɔ i b’i yɛrɛ ɲininga ko mun na ciden Pol ye kerecɛn mɔlenw lasɔmi ko farati b’a la ka tagama “ka kɛɲɛ ni farisogo sago ye.” Ala be kerecɛn minw jati a teriw ani mɔgɔ tilenninw ye, yala o farati ɲɔgɔn b’olu seen kɔrɔ bi wa? A fɔ man di, nka o koo be se ka kerecɛn kelen kelen bɛɛ sɔrɔ. Ɲɛyirali fɛ, Pol y’a sɛbɛ ko Ɔrɔmu kerecɛn dɔw tun ye “u kɔnɔbara [wala u negelakow]” ka jɔɔnw ye. A be se ka kɛ ko cɛnimusokow, dumuni, ani a ɲɔgɔnnakow lo tun y’u ɲɛnako fɔlɔw ye. “Fanga te mɔgɔ minw na,” o kerecɛn dɔw tun “b’olu kunnacɛn.” (Ɔrɔm. 16:17, 18; Filip. 3:18, 19; Zude 4, 8, 12). An k’an hakili to a la fana ko Korɛntikaw ka kafo kɔnɔ, balimacɛ dɔ tun “y’a facɛ ka muso bɔsi” tuma dɔ la (1 Kor. 5:1). A tɛ bari an na k’a ye ko Ala tɛmɛna Pol fɛ ka kerecɛnw lasɔmi ko farati b’a la ka ‘farisogo koow miiri.’—Ɔrɔm. 8:5, 6, ABM.

9. Lasɔmini kuma min be sɔrɔ Ɔrɔmukaw 8:6 kɔnɔ, o ma ɲɛsin mun lo ma?

⁹ O lasɔmini kuma ɲɛsinna an fana ma bi. Hali kerecɛn min ye baara kɛ Jehova ye saan caaman kɔnɔ, a be se k’a daminɛ ka farisogo koow miiri. Tuma kelen kelen, kerecɛn be se ka miiri dumuni, baara, ɲɛnagwɛ wala jarabi koow la. O lasɔmini kuma ma ɲɛsin o ma. O fɛɛnw bɛnnin lo kerecɛn ka ɲɛnamaya kɔnɔ. Yezu tun be dumuni diyabɔ ani a yɛrɛ ye dumuni di mɔgɔ wɛrɛw ma. A tun  y’a faamu fana ko a kɔrɔtanin lo a k’a yɛrɛ ɲɛnagwɛ. Ciden Pol y’a sɛbɛ ko cɛnimusoko ani kanuyako kɔrɔtanin lo furu kɔnɔ.

10. Ka ‘miiri farisogo koow la,’ o kɔrɔ ko di?

¹⁰ Ka ‘farisogo koow miiri,’ o kɔrɔ ko di? Pol ye Gɛrɛkikan kumaden min fɔ, o kɔrɔ ko k’i ka miiriyaw ani i ka laɲinitaw bɛɛ basigi fɛɛn dɔ kan. Minw be tagama ka kɛɲɛ ni farisogo sago ye, olu b’u ka ɲɛnamaya kɛ ka kɛɲɛ ni adamaden dafabali cogo ye. Kumaden min bayɛlɛmana Ɔrɔmukaw 8:5 kɔnɔ ko ka ‘miiri farisogo koow la,’ lɔnnikɛla dɔ y’a fɔ k’o kɔrɔ ko: “K’i mako don farisogo koow la, ka kuma u koo la tuma bɛɛ, k’u kɛ wala k’a ɲini k’o koow nege don mɔgɔw la.”

11. N’an m’an yɛrɛ kɔrɔsi, koo jumanw lo be se ka kɛ an ɲɛnako fɔlɔw ye?

¹¹ Ɔrɔmu kerecɛnw tun ka ɲi k’u yɛrɛ sɛgɛsɛgɛ k’a filɛ fɛɛn min y’u ɲɛnako fɔlɔ ye tiɲɛn na. Yala ‘farisogo koow’ lo tun y’u ɲɛnako fɔlɔw ye wa? Bi, an fana ka ɲi k’a filɛ fɛɛn min y’an ɲɛnako fɔlɔ ye. Mun lo kɔrɔtanin lo an ɲɛɛ kɔrɔ? An ka teli ka kuma mun lo koo la? A ka di an ye ka mun lo kɛ loon o loon? Dɔw bena a ye ko a ka di u ye ka diwɛn sifa caaman nɛnɛ k’a filɛ, k’u ka boonw masiri, ka fani modɛli kuraw san, ka wari don koo dɔw la, ka taga voyazi la ani a ɲɔgɔnnaw. O koow tɛ kojugu ye. A be se ka kɛ k’u bɛnnin lo. Ɲɛyirali fɛ, loon dɔ Yezu ye jii yɛlɛma ka kɛ diwɛn ye. Pol yɛrɛ y’a fɔ Timote ye ko a “ka duvɛn min dɔɔni.” (1 Tim. 5:23; Zan 2:3-11). Yala Yezu ni Pol tun be kuma diwɛn koo lo la dɔrɔn wa? U tun b’a ɲini k’a nege don mɔgɔw la ani k’a min tuma bɛɛ wa? Yala diwɛn tun ka di u ye kojugu wa? U tun be kuma a koo la tuma bɛɛ wa? Ayi. Anw do? Mun lo ye an ɲɛnako fɔlɔ ye?

12, 13. Ka ‘farisogo koow miiri,’ mun na o tɛ tulonko ye?

¹² A kɔrɔtanin lo an k’an yɛrɛ sɛgɛsɛgɛ. Mun na do? Pol y’a sɛbɛ ko: “Farisogo kow miirili ye saya de ye.” (Ɔrɔm. 8:6, ABM). Ka farisogo koow miiri, o tɛ tulonko ye sabu an be jɛnɲɔgɔnya min kɛ ni Jehova ye, o be se ka tiɲɛ. O yɛrɛ be se k’a to an be bɔnɛ an niin na. Pol tun t’a fɔra ko ni mɔgɔ dɔ y’a daminɛ ka ‘farisogo koow miiri,’ waajibi lo o tigi laban ka kɛ saya ye. A tigi be se ka yɛlɛma. Korɛntikaw ka kafo kɔnɔ, cɛɛ min tun ye “farisogo sago” kɛ, k’a facɛ muso bɔsi, o tun y’o cɛɛ gwɛn ka bɔ kafo kɔnɔ. An ka miiri ale koo la. U y’a kolo minkɛ, a y’a sɔn yɛlɛma. A tun tɛ tagama ka kɛɲɛ ni farisogo sago ye tugun. A y’a daminɛ ka Jehova sago kɛ cogo tilennin na kokura.—2 Kor. 2:6-8.

¹³ O cɛɛ tun ye jurumuba kɛ. O n’a t’a bɛɛ, a sera ka yɛlɛma. O la, sanni ka Jehova ka sariyaw labato ni kerecɛn dɔ y’a daminɛ ka tagama ka kɛɲɛ ni farisogo sago ye bi, ale fana be se ka yɛlɛma. Mɔgɔ min be ‘farisogo koow miiri,’ Pol y’a yira fɛɛn min bena o tigi sɔrɔ. An ka ɲi ka yɛlɛmani minw kɛ, Pol ka lasɔmini kumaw ka kan k’an lasun k’u kɛ.

14, 15. a) Ciden Pol y’an jija ko an ka miiri mun lo la? b) Ka ‘niin senu koo miiri,’ o kɔrɔ tɛ mun lo ye?

¹⁴ Ciden Pol y’an lasɔmi ko farati b’a la ka ‘farisogo koow miiri.’ O kɔ, a y’an hakili sigi ko: “Ni Senu ko miirili ye ɲɛnamaya ni hɛrɛ de ye.” Ɲɛnamaya ni hɛɛrɛ, o ye duga ɲumanw ye dɛ! An be se k’o duga sɔrɔ cogo di?

¹⁵ Ka ‘niin senu koo miiri,’ o kɔrɔ tɛ ko an tɛ duniɲa koow kalama. O kɔrɔ tɛ fana ko an be miiri ani ka kuma  Jehova ni Bibulu dɔrɔn lo koo la. Saan kɛmɛkulu fɔlɔ la, Pol ni balima wɛrɛ koo tun ka di Jehova ye. Nka, an k’an hakili to a la ko u y’u ka ɲɛnamaya kɛ i ko mɔgɔ tɔɔw koo caaman na. U tun be dumuni kɛ ani ka minni kɛ. U caaman furula, ka deenw sɔrɔ ani ka baara kɛ walisa k’u makoɲɛfɛnw sɔrɔ.—Mariki 6:3; 1 Tes. 2:9.

16. Mun lo tun ye ciden Pol ka ɲɛnako fɔlɔ ye?

¹⁶ Nka, ciden Pol n’a kerecɛnɲɔgɔnw m’a to o koow ka kɛ u ɲɛnako fɔlɔw ye. Ɲɛyirali fɛ, Pol tun be fanibuguw lo dilan k’a daradumuni sɔrɔ. Nka, o baara tun tɛ a ɲɛnako fɔlɔ ye. Ala sago kɛli lo tun ye Pol ɲɛnako fɔlɔ ye. A jijanin tun lo ka waajuli kɛ ani ka mɔgɔw kalan kafo kɔnɔ (Kɛwaliw 18:2-4; 20:20, 21, 34, 35 kalan). A balima minw tun be Ɔrɔmu, a tun b’olu jijara o baaraw lo la. Tiɲɛn na, Ala ka baara ani a ka labɛnw lo tun ye Pol ɲɛnako fɔlɔ ye. Ɔrɔmukaw mako tun b’a la ka Pol ladegi ani an fana ka ɲi k’o lo kɛ.—Ɔrɔm. 15:15, 16.

17. N’an be ‘niin senu koo miiri,’ an bena nafa juman lo sɔrɔ?

¹⁷ N’an ye Alakow kɛ an ɲɛnako fɔlɔ ye, an bena mun lo sɔrɔ o la? Ɔrɔmukaw 8:6 b’a fɔ ka gwɛ ko: “Ni Senu ko miirili ye ɲɛnamaya ni hɛrɛ de ye.” O kɔrɔ, an k’a to Jehova ka hakili senu k’an ɲɛminɛ ani a ka nɔɔ to an kan walisa an ka miiriyaw ka kɛɲɛ ni Ala taw ye. An be se k’o kɛ n’an b’an ka ɲɛnamaya kɛ ka kɛɲɛ ni “Ni Senu” ka koow ye. N’an y’o kɛ kuun bena sɔrɔ an ka ɲɛnamaya la ani a bena an wasa. A laban, an bena ɲɛnamaya banbali sɔrɔ dugukolo kan wala sankolo la.

18. N’an be ‘niin senu koo miiri,’ o be hɛɛrɛ lase an ma cogo di?

¹⁸ Pol y’a fɔ ko “Ni Senu ko miirili ye . . . hɛrɛ de ye.” O kuma kɔrɔ ko di? Mɔgɔ caaman jijanin lo walisa ka hakilisigi sɔrɔ, nka u tɛ sera. Anw kɔni hakili siginin lo ka ban. Fɛɛn kelen min kosɔn an hakili siginin lo, o ye ko an b’an jija ka kɛ hɛɛrɛ la n’an somɔgɔw ni kafodenw ye. An y’a faamu ko anw wo, an balimaw wo, an bɛɛ ye dafabaliw ye. O kama tuma dɔw la, bɛnbaliyakow be se ka kɛ an ni an balimaw cɛ. Nka, n’o ɲɔgɔn kɛra, an be Yezu ka ladili nin sira tagama: “Taga yafa daali.” (Mat. 5:24). O ka nɔgɔ an ma, n’an b’a to an hakili la ko an balimaw fana be “Hɛrɛtigi Ala” lo batora.—Ɔrɔm. 15:33; 16:20.

19. An be se ka hɛɛrɛ sifa juman lo sɔrɔ min nafa ka bon kosɔbɛ?

¹⁹ Hɛɛrɛ wɛrɛ be yen min nafa ka bon kosɔbɛ! N’an be ‘niin senu koo miiri,’ an be to hɛɛrɛ la n’an Danbaga ye. Kira Ezayi ye kuma dɔ fɔ min y’a ka wagati mɔgɔw nafa. Nka, o kuma fana b’an nafa kosɔbɛ bi. A ko: “Mɔgɔ min tora kantigiya la, e Masaba [ Jehova] be hɛrɛ kɛ o ye kosɔbɛ. Bari, a jigi b’i kan.”—Ezayi 26:3; Ɔrɔmukaw 5:1 kalan.

20. Mun na an be Ala waleɲuman lɔn Ɔrɔmukaw sapitiri 8 ka ladiliw kosɔn?

²⁰ An ka jigiya ye ka ɲɛnamaya kɛ sankolo la wo, dugukolo kan wo, Ɔrɔmukaw sapitiri 8 ka ladiliw be se k’an nafa. An bɛɛ ka ɲi ka Ala waleɲuman lɔn o ladili ɲumanw kosɔn. Bibulu b’an jija ko an kana a to ‘farisogo koow’ ka kɛ an ɲɛnako fɔlɔw ye. An be Ala waleɲuman lɔn fana o jijali kumaw kosɔn. An b’a faamu ko hakilitigiyako lo ka ɲɛnamaya kɛ ka kɛɲɛ ni Ala ka kuma nunu ye: “Ni Senu ko miirili ye ɲɛnamaya ni hɛrɛ de ye.” N’an be tugu o ladili kɔ, an bena ɲɛnamaya banbali sɔrɔ, sabu Pol ko: “Jurumu sara ye saya ye, nka Ala ka nili fɛn ye ɲɛnamaya banbali de ye Yesu Krisita an Matigi la.”—Ɔrɔm. 6:23, ABM.