'Dho -a 'gü -wɔn -ta

'Dho -a 'gü -wɔn -nu 'sëëdhɛ -ta

ˈWƆN ˗GƆ 33

Kwa zuʋ̈ˈˈ ꞊nii ˗yö ˗da Zoova ˗bha yö ˗nu ˈwo kwa ˗gɔ ˗an ˗wɔn ˈgü

Kwa zuʋ̈ˈˈ ꞊nii ˗yö ˗da Zoova ˗bha yö ˗nu ˈwo kwa ˗gɔ ˗an ˗wɔn ˈgü

«Kwa zuʋ̈ˈˈ ꞊nii ˗bha ˗da ˗sü ˈö ˈpë kwa ˗gɔ ˗a ˗wɔn ˈgü, ˗yö ˗së ˈö ˗ʒiö ˗a ˈka ˗bialö kwa dhɔɔbhaapë ˗nu ˈˈpiʋ̈ ˗sü ˗ta.»​—ECCL. 6: 9.

ˈˈTAN 111 Kwa zuʋ̈ˈˈ ˈˈgblü dhi ˗sü ˈka ˗Zlan ˈsaa˗ ˈgü

ˈPË ˈKWA DHO ˗A YÖ *

1. Zoova ˗bha yö ˗mɛɛn ˗nu ˈö mɛn ꞊vadhɛ ˈdhö˗ ˈˈpiʋ̈ kö ˈwo˗ kë?

 ˈKPƆNŊTAADHƐ ɲën ˈˈtʋ̈ŋ ˈö ˈkwa˗ ˈgü yö, yö ꞊va ꞊dede dɔ ˗sü ˈka kwa ˗kɔ ˈka. (Mat. 24:14; Dhu. 10:2; 1 Piɛ. 5:2) Mɛn ˈˈpɛpɛ kwa˗ ˈˈpiʋ̈ kö ˈkwa Zoova ˗bha yö kë kwa ꞊faan ˈka. Mɛn ꞊vadhɛ ˗wo wo ˗bha ˗zlanwopösü ˗dadhiʋ̈. ˗Wa ˈˈpiʋ̈ ˈwo kë ˗yödhiʋ̈ ˈka, ˈwo yökë Bethɛdhö ɛɛnˈˈ kwa ˗bha ˗zlanwokɔ ˗nu dɔ ˗yö ˈgü. Kwa ꞊dhegblü gɔɔn˗ ˗nu ꞊vadhɛ ˗wo wo ˈgü dɔ ˗ni ˈgü ˈˈgbɩɩ˗ kö ˈwo kë mɛn zii ˗kɔ ꞊löö ɛɛnˈˈ mɛn zii ˗nu ˈka. (1 Tim. 3:1, 8) Zoova ˗ya ö ˗dhɔkëmɛn ˗nu yö kö ˈwɔn suu ˈö ˈˈdhʋ̈ ˗wa kë ˗ni ˈgü, ˗a zuʋ̈ˈˈ ꞊nii ˗yö ˗da.​—Ps. 110:3; Is. 6:8.

2. ˗Zlan ˗bha yö ˈbha ˈkwa˗ ˈˈpiʋ̈ ˈkwa˗ kë, ˈkwaa ˗mɔn ˗ni ˈgü ˗a ˗bha, kwa ˗kë kwa ˗de ˈgü ꞊dhɛ?

2 ˗Zlan ˗bha yö ˈbha ˈkwa˗ kë ˗sü ˗ya kwa ˗zo ˈˈpiʋ̈, ˈˈtʋ̈ŋ ꞊va ˗ya ʒiö ˈkwaa ˗mɔn ˗ni ˈgü ˗a ˗bha, kwa ˈgü ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˗yö ga. ˗Ya kë ˈzü ꞊dhɛ kwa ˗kwɛ ɛɛnˈˈ pë ˈbha ˈö kwa ˗bha ˗a ˗wɔn ˈgü, ˈkwaa ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈkwa yö ˈbhaa ˗nu kë, kwa ˈgü ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˗yö ga. (Prov. 13:12) ˈPë ˈö ˗kë Melisa * ˈka ˈyö bhë. ˗Yö ˗kun ˗a ˈˈpiʋ̈ kö ˈö yökë Betɛdhö ɛɛnˈˈ ˈö ˈdho ˗Gblüdëdhɛ ˗nɔɔnpömɛn ˗nu ˗bha ꞊klaŋ ˈˈdhiʋ̈. ˈˈKɛɛ ˗ya ˗pö: «N ˗kwɛ ˗ya kë ꞊va, ˈmaan ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈa˗ kë züdho. ˈˈTʋ̈ŋ ˈbha ˗nu ˈka n ˈgü ˗yö ˗ga.»

3. ˗Mën ˈö mɛn ˈbhaa ˗nu dua ˈdhö ˗mü ˗wa kë kö ˗wo ꞊kun yö ˗nu dɔ ˗an ˗kɔ ˈka?

3 Mɛn ˗nu ˈwo ꞊kun wlüünën ˈka ˈwo wo ˈflëëgü, ˗an dua ˗mü kö ˗wo ˗kian, ˗wo ˈˈklʋʋsë ˈbhaa ˗nu draanˈˈ, kö ˗wo yö ˗nu dɔ ˗an ˗kɔ ˈka. ˗A mɛn ˈbhaa ˗nu ˗gɔ ˈgü ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö ˗kë ˗së, ˈwo ˗da ˈwɔn ˗nu ˗ʒian ˗ta ˈzozodhö, ɛɛnˈˈ ˈö yökë ˗dhɔ ˗yö ˗an ˗kë. ˈˈKɛɛ ˗an dua ˗mü kö ˗wo zuʋ̈saadhɛ, yökë ˗së ˈka ˗sü waa mɛn ˈˈwɛɛ ˗nu ꞊bhlëëyasü draanˈˈ. ˈKwa˗ ˈˈslö mɛɛnˈˈ kö ˈˈklʋʋsë ˗nu ˈwo bhë ˗wo kë kwa ˗gɔ, kwa ꞊dhegblü ˗nu ˗dho yö dɔ kwa ˗kɔ ˈka ˈˈtʋ̈ŋ ˈö kwa ˗zo ˈyaa˗ ˈˈpiʋ̈ ˗a ˈka. ˗Kwa Nikö ˗bha ˈwɔnzuan ˗ga. Kö ˗a ˗kwɛ 20, ˈdhɛ ˈwii˗ kë mɛn zii ˗kɔ ꞊löö ˈka, ˗a ˈgü ˗yö ˗ga ꞊dedewo. ˗Ya ˗pö: «˗Yö ˗kë n ˈgü ꞊dhɛ pë ˈwo ˈwɔn yaa kë ˗ni ˈgü n ˈka ˗a ˈdhö.» ˈˈKɛɛ Nikö ˗yö ö ˈgü ˗dɔ ˈˈgbɩɩ˗. Yö ˈˈpɛpɛ ˈö ꞊mɔɔn˗ ˗bha, ˗ya ˗kë ˗zlanwokɔdhi ɛɛnˈˈ ˗zlanwopösü ˈgü. ꞊Dɛɛ ˗yö Betɛdhö ˈbha ˗bha ˈwɔnyëë˗ do ˈka.

4. ˗Mën ˈö ˈkwa ˗dho ˗a yö ˈwɔn ˗gɔ ˈö yö ˗a ˈgü?

4 Ka ˈgü ˗ya ga ˗Zlan ˗bha yö ˈbha ˈö ˈkaa ˗mɔn ˗ni ˈgü ˗a kë ˗sü ˗bha, ˗a ˗wɔn ˈgü ˗ee? ꞊Ya kë ˈˈdhʋ̈, ˗kaa ˗wɔn blɛɛˈˈ Zoova ˗dhɛ. (Ps. 37:5-7) ˗Ya ˈgo mü ˈzü, ˗kaa pö kwa ꞊dhegblü ˈbha ˈö ˗ya ˗kian ˗a ˗dhɛ ˗yö pë ˗nu ˈö ˈka dho ˗an kë kö ka ˗gɛn ˗yö ˈdho ˈˈdhiʋ̈, ˗an ˗zɔn ˈka ˗dhɛ. ˗Ka pë ˈˈpɛpɛ kë ˈka ˈto ˗a ˗bha ˗dhioo ˗nu ˈˈpiʋ̈. ˈKa˗ kë ˈˈdhʋ̈, pë ˈö ˈka˗ ˗ya ka ˗zo ˈˈpiʋ̈ ˗yö ˗dho kë ka ˗dhɛ. ˗A ˈbha ˗ya kë kö ꞊dhɛ Melisa ˈdhö, yö ˈö ˈka˗ ˈˈpiʋ̈ ˈka˗ kë Zoova ˗dhɛ bhë, ˈkaa ˗mɔn ˗a ˗bha ˈˈtʋ̈ŋ ˈö yö ˗a ˈgü. ˗Ya kë ˈˈdhʋ̈, ka ˗dho ˗a kë ꞊dhɛ kö zuʋ̈gblüdhi ˗yö ˈto ka ˗gɔ? ˈWɔn ˗gɔ ˈö yö ˗yö ˗dho kwa ˗takun kö (1) ˗dhɛ ˈö ˈkwa ˗dho zuʋ̈gblüdhi ꞊slɔɔ ˗a ˗bha, (2) ˗kɔ ˈö ˈkwa ˗dho ˗a kë ˗a ˈka kö ˗yö ˗dadhiʋ̈, waa (3) yö ˗nu ˈö ˈkwa ˗dho ˗an kë ˗sü ˗ya kwa ˗zo ˈˈpiʋ̈ kö kwa ˗bha zuʋ̈gblüdhi ˗yö ˗dadhiʋ̈, ˈkwa˗ dɔ.

KWA ˗DHO ZUƲ̈GBLÜDHI ꞊SLƆƆ ˈˈMƐN?

5. ˈKwa˗ pö ˈkwa zuʋ̈gblüdhi ꞊slɔɔ, ˈkwa ˗dho kwa ˈˈɲan ˗klu ˗mën ˗bha? (Ecclésiaste 6:9)

5 Ecclésiaste 6:9 ˗yö pë ˈö ˗dho kwa ˗takun kö ˈkwa zuʋ̈gblüdhi ꞊slɔɔ ˗a ˗zɔn. (˗A ˗wo pö.) Mɛn ˈö˗ zuʋ̈ˈˈ ꞊nii ˗yö ˗da pë ˈö˗ ˗gɔ ˗a ˗wɔn ˈgü, ˈkö ˗kë ˈwɔn ˈˈoo ˗wɔn ˈgü, ˗yö ˗kë ˗a ˗dhɛ ˗së. ˈˈKɛɛ mɛn ˈö ˗bialö ö dhɔɔbhaapë ˗nu ˈˈpiʋ̈, pë ˗nu ˈwo˗ ˗gɔ ˈwaa˗ ˗zokun. ˗Gleŋ ˗mɛɛn ˈö˗ ˗da kwa ˗bha? ˈKwa˗ pö ˈkwa zuʋ̈gblüdhi ꞊slɔɔ, kwa dua ˗mü ˈkwa kwa ˈˈɲan ˗klu pë ˗dhɛ ˈö kwa ˗gɔ ˗a ˗bha. Pë ˈdhɛ ˈkwaa ˗mɔn ˗a ꞊slɔɔ ˗sü ˗bha, ˈyaa ˈnën ˈkwa ˗dho kwa ˗zota ˗a ˈgü.

6. ˈˈGɔɔn ˗mɛɛn ˈö kwa dho kwa ˈˈtʋ̈ŋ kë ˗a ˈgü? ˈYö ˗mën ˈö ˗dho ˗a ˗zɔn kwa ˗dhɛ?

6 Mɛn ꞊vadhɛ ˗bha ˈgü, pë ˗nu ˈwo kwa ˗gɔ ˈwaa ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˗wo kwa ˗zokun, ˈyö ˗tɔ ꞊dhɛ mɛnbhɩɩdhe ˗nu ˈkwa bhë, pë ˗dɛɛ ˗nu kë ˗sü ˗dhɔ ˗yö kwa ˗kë. ˈˈKɛɛ ˈyaa ˈˈdhʋ̈. Kwa ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈkwa zuʋ̈gblüdhi ꞊dede ꞊slɔɔ pë ˗nu ˈwo kwa ˗gɔ ˈsaadhö ˗an ˈgü. Kwa ˗dho ˗a kë ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ? Yesu ˗bha ˈˈgɔɔn ˈö˗ bɔ ˈö ˗gban ˈˈsënŋ ˈˈtamanga ˗nu ˗bha ˈö Matiö 25:14-30 ˈgü bhë, ˗kwa kwa ˈˈtʋ̈ŋ kë ˗a ˈgü. ˗Yö ˗dho ˗kɔ ˈö ˈkwa ˗dho ˗a kë ˗a ˈka kö yö ˗nu ˈkwa ˗an ˗kë ˗ni ˈgü ˈˈtʋ̈ŋ ˈö yö ˗a ˈgü ˗wo kwa zuʋ̈ˈˈ ˈˈgblü dhi, ˗a ˗zɔn kwa ˗dhɛ.

KWA ˗DHO KWA ˗BHA ZUƲGBLÜDHI ˗DADHIƲ̈ ˗KƆ ˗KË ꞊DHƐ?

7. ˈˈGɔɔn ˈö Yesu ˗ya bɔ bhë, ˗a ˗gɛn bho ˈdɛdɛ ˈka.

7 ˈˈGɔɔn ˈö bhë ˗a ˈgü, gɔndënën do ˈnën kun ˗a ˈˈpiʋ̈ kö ˈö ˈdho ˈˈta ˈgü. ˈˈSanni ˗yö ˈdho, ˗yö ö ˗bha yökëmɛn ˗nu ˗dhɛ, ˈö ˈˈsënŋ ˈˈtamanga ˗nu nu ˗an ˗dhɛ kö ˗wa ˗ʒiögü kë. * ˗Yö ö ˗zota mɛn ˈö ˗dhö ˗a ˗bha ˗kɔmɔnwɔnbhasü ˈgü, ˈyö ˈˈtamanga këŋ ˈˈsoodhu nu ˗a mɛn do ˗dhɛ, ˈyö˗ këŋ ꞊plɛ nu ˗a mɛn do ˗dhɛ, ˈyö˗ këŋ do nu ˗a mɛn ˗yaaga ˗bha ˗naan ˗dhɛ. ˗A mɛn ꞊plɛ ˗blɛɛsü ˈwo bhë, ˗wo wo ˗bha ˈwëëga ˗ʒiögü ˗kë ˗së ˈka. ˈˈKɛɛ ˗a mɛn do ˈö to ˈyii pë ˈbha kë ö ˗bha ˈwëëga ˈka, ˈyö˗ ˗gɔmɛn ˗ya ˗kë.

8. ˈMën ˗kë ˈö yökëmɛn ˗blɛɛsü ˈö bhë ˗a zuʋ̈ˈˈ ˈˈgblü ˗yö ˗dhi?

8 Yökëmɛn ˗blɛɛsü ˈö bhë ˗a zuʋ̈ˈˈ ˈˈgblü ˗kun dhi ˗sü ˈka ˈyö sü ꞊dhɛ ˈˈsënŋ ˈˈtamanga këŋ ˈˈsoodhu ˈnën˗ ˗gɔmɛn ˗ya nu ˗a ˗dhɛ. ˗Yö ˗kun ˈwëëga ꞊va ˈka, ˈö˗ ˗zɔn ꞊dhɛ ˗a ˗gɔmɛn ˗yö ˈdhaŋ˗ ˗bho ˗a ˈˈdhiʋ̈ ꞊dedewo. ˈˈKɛɛ ˗a mɛn ꞊plɛ ˗bha ˗naan ˗zë ꞊wɛ? ˗A ˈgü ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˗be ˗yö ga, ˈyö sü ꞊dhɛ ˈwii ˈwëëga ꞊va nu ˗a ˗dhɛ ꞊dhɛ mɛn ˗blɛɛsü ˈdhö. ˗Yö ˈwɔn ˈö bhë ˗a ˗sü ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ?

Yesu ˗bha ˈwɔnzuan ˈö˗ sü ˈö ˗gban yökëmɛn ꞊plɛ ˗bha ˗naan ˗bha bhë, ˗gleŋ ˗mɛɛn ˈö˗ ˗da kwa ˗bha? (1) ˗A ˗gɔmɛn ˗ya ˗gba ˈˈsënŋ ˈˈtamanga këŋ ꞊plɛ ˈka. (2) ˗Yö pë ˈˈpɛpɛ ˗kë kö ˈö ˈwëëga ˈbha ꞊slɔɔ ö ˗gɔmɛn ˗bha ˈka. (3)ˈˈSënŋ ˈˈtamanga ˈö˗ ˗gɔmɛn ˗ya nu ˗a ˗dhɛ bhë, ˗ya këŋ ꞊plɛ ˈbhaa ˗da ˗a ˗ta. (Kpɔɔˈˈ ˗wo ˗bhüöö kpö 9-11 ˗bha, ˗an ˈgü.)

9. ˗Mën ˈö Yesu ˈti˗ pö ˈö ˗gban yökëmɛn ꞊plɛ ˗bha ˗naan ˗bha? (Matiö 25:22, 23)

9 ˗Bhö Matiö 25:22, 23 ˗wo pö. Yesu ˈti˗ pö ꞊dhɛ yökëmɛn ꞊plɛ ˗bha ˗naan bhë, ˈwɔn ˗yö ˗shiö ˗a ˗dhɛ ˗a ˗bha ˈˈsënŋ ˈˈtamanga ˈö ˗kë këŋ ꞊plɛ ˈˈkpaan bhë ˗a ˗wɔn ˈgü. Ɛɛnˈˈ Yesu ˈti˗ pö ꞊dhɛ ˗yö ˗wɩ ö ˗wo ꞊löö ˈö˗ pö: ‹N ˗bha ˈˈplɛ ˈnën yö ˗ee? ˈMën ˗kë? Man ˗de ˈpö ˗a yökë ꞊dhɛ ˈmɛn ˈwo ˈˈtamanga këŋ ˈˈsoodhu nu ˗a ˗dhɛ bhë ˗a ˈdhö ˗kɛɛ. N ˗gɔmɛn ˈyaa ˈdhaŋ˗ bho n ˈˈdhiʋ̈ ꞊dhɛ a ˗mɔn yökësü ˗bha. ˗Dhɛ ˈö ˈˈdhʋ̈, a ˗dho ˗a ˗bha ˈwëëga ˈö yö ˗a ˗da ˈˈsɛɛdhö, ˈa n ˗de ˗bha yökë.›

10. ˗Mën ˈö yökëmɛn ꞊plɛ ˗bha ˗naan bhë ˈö˗ ˗kë ö ˗bha ˈwëëga ˈka?

10 ꞊Dhɛ yökëmɛn ˗blɛɛsü ˈdhö, ˗a mɛn ꞊plɛ ˗bha ˗naan ˗yö yö ˈö˗ ˗gɔmɛn ˗ya nu ˗a ˗dhɛ bhë ˗a ˗sü ö ꞊sɔɔbhɛ ˈka, ˈyö˗ ˗kë. ˗Yö ˈˈtamanga këŋ ꞊plɛ ˈbhaa ˗da ˗a këŋ ꞊plɛ ˈwo˗ nu ˗a ˗dhɛ bhë ˗a ˗ta. ˗A ˗gɔmɛn ˗ya ˈˈnuɛ ˗bho ˗a ˗bha yö ˈˈgbɩɩ˗ ˈö˗ ˗kë bhë ˗a ˗wɔn ˈgü. ˗A ˈˈyi ˗kan ˗a ˈˈdhi ˈö yö ꞊va ˈbha ˈˈklɔɔnbho ˗a ˗bha ˈzü.

11. Kwa ˗dho kwa ˗bha zuʋ̈gblüdhi ˗dadhiʋ̈ ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ?

11 Zoova ˗bha yö suu ˈˈoo ˗su ˈwo˗ nu kwa ˗dhɛ ˈkwa˗ kë kwa sɔɔbhɛ ˈka, kwa ˗bha zuʋ̈gblüdhi ˗dho ˗dadhiʋ̈. Kwa ˗kɔ ˗yö kë ˗zlanwopö ˗yö ˈgü ˈˈtʋ̈ŋ ˈˈplɛ ˈka, ˈkö ˈkwa yökë kwa ꞊faan ꞊gban ˈka ˗zlanwokɔdhi ˈgü. (Këw. 18:5; Ebl. 10:24, 25) ˗Kwa kwa ˗de baaˈˈ ˗së ˈka ˗bhɔkwëë ˗nu ˗bha, kö ˈwɔn ˗daa ˗nu ˈwo ˗dho kwa ꞊dhegblü ˗nu ꞊faan ˈmën, ˈkwa ˗an kë. ˗Wa yö nu kwa ˗dhɛ kö ˈkwa˗ kë ˗bhɔkwëë ˗ta, ˗kwaa ˈsü kwa ꞊sɔɔbhɛ ˈka. ˗Wa yö ˈbha ˗nu ˈˈklɔɔnbho kwa ˗bha ˗zlanwokɔɔdhö, ˗kwa kë ˈˈlɛlɛ ˗bha, kö ˈkwa˗ kë ˗së ˈka. Yö suu ˈˈoo ˗su ˈwo nu kwa ˗dhɛ, ˈkwa ˗dho ˗a ˗wɔn ˈsü ˗bhaa ˗ka. ˗Kwaa kë ꞊ʒiaan kö kwa ˗gɛn ˈdho ˈˈdhiʋ̈ ˗a kë ˗sü ˈgü. (Prov. 22:29) ˈKwa kwa ˗de nu Zoova ˗bha yö ˗dhɛ, kwa ˗gɛn ˗yö ˗dho ˈˈdhiʋ̈ ˈˈvaandhö, ˈö kwa zuʋ̈ˈˈ ꞊nii ˗yö ˗da. (Ga. 6:4) ꞊Ya kë ˈˈdhʋ̈ ˈpö, ˗wa yö ˈö ˈkwa˗ ˈˈpiʋ̈ ˗be ˗a dɔ mɛn ˈˈwɛɛ ˗nu ˗kɔ ˈka, kwa zuʋ̈ˈˈ ˈˈgblü ˗yö ˗dhi.​—Wlɔ. 12:15; Ga. 5:26.

12. ˗Mën ˈö Melisa waa Nikö ˗an ˗takun ˈö ˗an ˗bha zuʋ̈gblüdhi ˗yö ˗dadhiʋ̈?

12 Melisa ˈö kun ˗a ˈˈpiʋ̈ ˗be ˈö yökë Betɛdhö, ɛɛnˈˈ ˈö ˈdho ˗Gblüdëdhɛ ˗nɔɔnpömɛn ˗nu ˗bha ꞊klaŋ ˈˈdhiʋ̈ bhë, ka ˗zo ꞊kun ˗a ˈˈpiʋ̈ ˗ee? ˈKö ˗kë ꞊dhɛ pë ˈö kun ˗a ˈˈpiʋ̈ ˈyaa ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈzüdho, ˗ya ˗pö: «A n ˈgü ˗dɔ ˈˈgbɩɩ˗ kö ˈa n ˗man ˗yödhiʋ̈dhɛ kë n ꞊faan ˈka, kö ˈa ˗zlanwopö ˗kɔ ˗dɛɛ ˈˈpɛpɛ kë. ˗A ˗kë ˈˈdhʋ̈ ˗sü n zuʋ̈ˈˈ ˈˈgblü ˗dhi ꞊dedewo.» Nikö ˈö yö ˗de ˈpö ˈwaa kun ˗a kë ˗ni ˈgü mɛn zii ˗kɔ ꞊löö ˈka bhë, ˗mën ˈö˗ ˗kë? ˗Ya ˗pö: «A n ˈˈɲan ˗klu pë ˈdhɛ n ˗kɔ ˗yö ˗mɔn ˗a kë ˗sü ˗bha ˗a ˗bha, ˈa ˗zlanwopö n ꞊faan ˈka, ˈa ˈwɔn ˗daa ˗tiaandhö ˗nu ˗kë ˗bhɔkwëë ˗nu ˗ta. A n ˈtɔ ˗ya ˈsëëdhɛ ˗ta ˈa˗ bɔ Betɛdhö, ˈyö ˗kwɛ ˗nu ˈwo dɔ ˗a ˈˈpiʋ̈ ˈwo˗ n ˗dhɛ.»

13. Yö ˈdhɛ kwa ˗gɔ ˈˈtʋ̈ŋ ˈö yö ˗a ˈgü ˈkwa˗ kë kwa ꞊faan ˈka, ˗a ꞊trɔɔn ˗mɛɛn ˈkwa ˗dho ˗a ꞊slɔɔ˗? (Ecclésiaste 2:24)

13 Yö ˈdhɛ kwa ˗gɔ ˈˈtʋ̈ŋ ˈö yö ˗a ˈgü ˈkwa˗ kë kwa ꞊faan ˈka, ˗wo ˗dho ˗a ꞊va ˈbha nu kwa ˗dhɛ dhiʋ̈ˈˈ ˗ee? ˗Yö ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö ˗kë ˈˈdhʋ̈, ꞊dhɛ ˗kɔ ˈö Nikö ˗bha ˗kë ˗a ˈka bhë ˗a ˈdhö. ˈˈKɛɛ ˈyii kë ˈˈdhʋ̈, ꞊dhɛ Melisa ˗bha ˈdhö, kwa ˗bha zuʋ̈gblüdhi ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö ˗dadhiʋ̈, ˈö yö ˗nu ˈkwa ˗an ˗kë Zoova ˗dhɛ ˈwo kwa ˗zokun ꞊dedewo. (Ecclésiaste 2:24 ˗wo pö) ˗A ˈdhɛ ˗së ˈzü, ˈyö ˗tɔ ˗a ˈwɔn dɔ ˗sü ˈö ꞊dhɛ kwa ˗bha ˈgüdɔgbɩɩsü ˗yö kwa Dëmɛn Yesu ˗dhɛ ˗së, ˗yö ˗dho kwa zuʋ̈ˈˈ ꞊nii ˗da.

PË ˗NU ˈÖ ˗AN KË ˗SÜ DHO KWA ˗BHA ZUƲ̈GBLÜDHI ˗DADHIƲ̈

14. ˈMën ˗kë kwa dua ˈyaa ˗mü kö ˈkwa ˈˈkan ˗Zlan ˗bha yö ˗wɔn ˗ya kwa ˗zo ˈˈpiʋ̈ ˗sü ˗bha?

14 ꞊Waa˗ pö ˈkwa kwa ˈˈɲan ˗klu yö ˈdhɛ kwa ˗gɔ ˈˈtʋ̈ŋ yö ˗a ˈgü ˗a ˗bha, kö ˗wa ˗pö ˈkwa ˈˈkan kwa ˗bha ˗zlanwopösü ˗dadhiʋ̈ ˗sü ˗bha ˗ee? ˗Abin! Pë ˗nu ˈwo ˗dho ˗a kë kö ˈkwa kë ˗zlanwopömɛn ˗tiaandhö ˗nu ˈka, kö kwa ꞊dhegblü ˗nu ˗dhɔ ˗yö kwa kë ˈzü ˈgbɛ, kwa dua ˗mü ˈkwa ˗an ˗ya kwa ˗zo ˈˈpiʋ̈. ˈKwa kwa ꞊dhegblü ˗nu ˗takun ꞊kpɔɔdhɛ waa ˗de ˗naan dɔ ˗sü ˈka, ˗ya ʒiö ˗a ˈka kwa ˗de ˗wɔn ˗ta, kwa ˗dho ˗mɔn ˗an kë ˗sü ˗bha.​—Prov. 11:2; Këw. 20:35.

15. ˗Mën ˗nu ˈö ˗an ˗ya ka ˗zo ˈˈpiʋ̈ ˗sü dho ka ˗bha zuʋ̈gblüdhi ˗dadhiʋ̈?

15 ˗Mën ˗wɔn ˗nu ˈka ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈka ˗an kë ˗sü ˗ya ka ˗zo ˈˈpiʋ̈? ˗Ka ˗takundhe ˗dhɛ Zoova ˗gɔ kö pë ˗nu ˈö ˈka ˗mɔn ˗an kë ˗sü ˗bha, ˈka ˗an dɔ. (Prov. 16:3; Zak. 1:5) Yö ˗nu ˈö ˈkwa ˗an ˗wɔn ꞊blɛɛ  ˗wo ˗bhüöö kpö ˗blɛɛsü ˈgü, ˈö˗ ˈbhaa ˗nu ˗kë ˈˈtʋ̈ŋ ꞊gban ˈgü ˗yödhiʋ̈dhɛ ɛɛnˈˈ ˗yödhiʋ̈ ˗kɔ ꞊löö ˗dhɛ ˈka, ɛɛnˈˈ ˈzü yökë Betɛdhö ˗sü waa ˈkɔ dɔ ˗yö ˗nu ˈka bhë, ka ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈka ˗an kë ˗sü ˗ya ka ˗zo ˈˈpiʋ̈. Ka ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈzü ˈka ˗wo ˈˈwɛɛ ꞊draan kö ˈka ˈdho ˗ya ˗dhɛ ˗nu ˈgü ˈka ˗zlanwopö. ˈKa˗ pö ˈka˗ ˈbhaa ˗nu ˈgüman, ˗ka ˗wo ˈsëëdhɛ ˗be Organisés pour faire la volonté de Jéhovah ˈwɔn ˗gɔ 10 ˈgü, ɛɛnˈˈ ˗ka yö mɛn zii ˗nu ˗bha. * Yö ˗nu ˈwo bhë ka ˗an kë ˗ʒian mɛɛnˈˈ ˗ni ˈgü, ka ˗gɛn ˗dho ˈdho ˈˈdhiʋ̈, ˈö ka ˗bha zuʋ̈gblüdhi ˗yö ˗dadhiʋ̈.

16. ˗Ya kë ꞊dhɛ ˈˈtʋ̈ŋ ˈö yö ˗a ˈgü, ˈkaa ˗mɔn ˗ni ˈgü yö ˈbha kë ˗sü ˗bha, ka dho ˗a kë ꞊dhɛ?

16 Yö ˗nu ˈö ˈkwa ˗an ˗wɔn ꞊blɛɛ ꞊klöö˗ yö, ˗ya kë ꞊dhɛ ka ˗kɔ ˈyaa ˗mɔn ˗a ˈbha kë ˗sü ˗bha ˈˈtʋ̈ŋ ˈö yö ˗a ˈgü, ka ˗dho ˗a kë ꞊dhɛ? ˗Kaa ˈˈwɛɛ ˈö ka ˗mɔn ˗a kë ˗sü ˗bha ˗a mɛɛnˈˈ. ˗A ˈˈslö ˈbhaa ˗nu ˈwo yö ˗ka ka ˈˈtʋ̈ŋ kë ˗an ˈgü.

˗Mën ˈbha ˈö ˈka ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈka˗ kë ˗sü ˗ya ka ˗zo ˈˈpiʋ̈? (Kpɔɔˈˈ ˗wo ˗bhüöö kpö 17 ˗bha, ˗an ˈgü.) *

17. ˈKwa ˗dhɛ ˗ga 1 Timote 4:13, 15 ˈgü, mɛn ˈö˗ ˈˈpiʋ̈ ˈö kë mɛn ꞊klaŋkëmɛn ˗së ˈka, ˈmën ˗dho ˗a kë?

17 ˗Bhö 1 Timote 4:13, 15 ˗wo pö. ˗Ya kë ꞊dhɛ ü gɔɔn˗ ˈö ˗ya bɔ ˈˈyi ꞊bhaa ˗a ˈka, ü ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈü˗ ˈˈslö ꞊mɛɛn kö ü ˗gɛn ˗yö ˈdho ˈˈdhiʋ̈ ˈˈdhɛɛtadhiaŋ˗ zë ˗sü waa mɛn ꞊klaŋkësü ˈgü. ˈYö ˗tɔ ˈbha ü ˈgü dɔ ˈˈgbɩɩ˗ ˈbha kë pëwopömɛn waa ˈˈdhɛɛtadhiaŋzëmɛn ˗tiaandhö ˈka, ˗yö ˗dho mɛn ˗nu ˈwo wo ˈˈtʋ to ü ˗bha ˗an ˗takun. ˈWɔn ˗gɔ ˈˈpɛpɛ ˈwo ˈsëëdhɛ ˗be ˈnën ˗Bhö kë pëwopömɛn waa mɛn klaŋkëmɛn ˗së ˈka ˈgü bhë, ˗an draanˈˈ kö ˈü ˗an ˗ya ꞊bhlëë ˈgü. ˗Bhö ˈˈtʋ̈ŋ ˈnën ˈbha ˈsü ˈü˗ ˗wɔn ˗gɔ do draanˈˈ, ˈü˗ ˗ya ꞊bhlëë ˈgü ˗së ˈka ˈˈkwɛnŋdhö, kö ˗wa yö nu ü ˗dhɛ, ˈü ˈto ˗a ˗dhioo ˗nu ˈˈpiʋ̈. (1 Tim. 5:17) ˗Bhö ꞊ɲɔɔn ˗dhioodɔmɛntamɛn ꞊plɛ ˗naan * ˈö ka ˗bha ˗zlanwokɔdhi ˈgü, ɛɛnˈˈ mɛn zii ˈbha ˈö mɛn ꞊klaŋkëmɛn ˗tiaandhö ˈka ˗a ˗bha, kö ˗yo ˗gleŋ ˗da ü ˗bha. ˈBha ˗dho ˗a pö ˈü ˈto ˈˈdhɛɛtaadhiaŋ˗ zë ˗kɔ ˗nu ˈˈpiʋ̈ dosɛnŋ, ˗bhö ˈˈtʋtomɛn ˗nu ˗takun kö ˗an ˗bha ˗zoyödhe ˗gɛn ˗yö ˗gban, kö ˈü ˗an ˗blü ˈwɔn ˗nu kë ˗sü ˗bha. ˈBha˗ kë ˈˈdhʋ̈, ü ˗bha zuʋ̈gblüdhi ˗dho ˗dadhiʋ̈, ˈö ˗an ˗bha ˗yö ˗dadhiʋ̈ ˈpö.

˗Mën ˈbha ˈö ˈka ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈka˗ kë ˗sü ˗ya ka ˗zo ˈˈpiʋ̈? (Kpɔɔˈˈ ˗wo ˗bhüöö kpö 18 ˗bha, ˗an ˈgü.) *

18. ˗Mën ˗nu ˈwo ˗dho kwa ˗takun kö ˈkwa kë ˗zlanwopömɛn ˗së ˈka?

18 Mɛn ˈˈpɛpɛ kwa dua ˗mü ˈkwa ˗zlanwopö, ˈkwa mɛn ˗nu kë Yesu ˗bha gwëëˈˈ ˈka. (Mat. 28:19, 20; Wlɔ. 10:14) Ka˗ ˈˈpiʋ̈ ˈka dɔ yö ꞊bhlëësü ˈö bhë ˗a kë ˗dhɛ ˈka ˗ee? ˗Ka ˈsëëdhɛ ˗be ˈnën mɛn klaŋkëmɛn ˗së draanˈˈ, ˈka ˈto ˗a ˗bha ˗dhioo ˗nu ˈˈpiʋ̈. Ka ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈpö ˈka ˗dhioo ˗sɛŋbɔ ˗nu ꞊slɔɔ ˗Kë kletiɛn ˈka ˗sü waa ˗zlanwopö ˗yö ˗bhɔkwëë ˈsëëdhɛ ˗nu ˈgü. ˗Wo ˗zlanwopökɔ ˈbha ˗nu ˗zɔn ˈzü video ˗nu ˈgü kwa ˗bha ˗bhɔkwëë ˗ta ˈˈdhoogɔ ꞊zinŋgü. ˗Kwa ˈˈslö ꞊va ˈgüdan kö ˗a ˈdhɛ ˗ɲan kwa ˗bha ˗zlanwopödhɛ ˈgü, ˈkwa˗ dɔ. ˈKwa ˈto ˈˈslö ˗nu bhë ˗an ˈˈpiʋ̈, kwa ˗dho kë ˗zlanwopömɛn ˗tiaandhö ˈka, ˈö kwa ˗bha zuʋ̈gblüdhi ˗yö ˗dadhiʋ̈.​—2 Tim. 4:5.

˗Mën ˈbha ˈö ˈka ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈka˗ kë ˗sü ˗ya ka ˗zo ˈˈpiʋ̈? (Kpɔɔˈˈ ˗wo ˗bhüöö kpö ˗19 ˗bha, ˗an ˈgü.) *

19. Kwa ˗dho ˈˈklʋʋsë ˗nu ˈö ˗an ˗dhɔ ˗yö Zoova ˗kë ˗an draanˈˈ ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ?

19 Kwa ˗zo ˈya ˗dho bhɔ ꞊dhɛ pë wɔngbɩɩsü ˈbha ˈö ˈkwa ˗dho ˗a ˗wɔn ˗ya kwa ˗zo ˈˈpiʋ̈, ˈyö ˗tɔ ˈˈklʋʋsë ˗nu ˈö ˗an ˗dhɔ ˗yö Zoova ˗kë. (Ga. 5:22, 23; Kodh. 3:12; 2 Piɛ. 1:5-8) ˈˈKɛɛ kwa ˗dho ˗a kë ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ? ˗A wɔnzuan ˈnën: ꞊Ya kë ꞊dhɛ kwa˗ ˈˈpiʋ̈ kwa ˗bha ˗zoyödhe ˗yö kë ˈˈgbɩɩ˗, kwa ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈkwa ˈwɔn ˗gɔ ˗nu ˈwo ˗gban ˗zoyödhe ˗bha ˈwo kwa ˗bha ˈsëëdhɛ ˗nu ˈgü, ˗an ˗wo pö. Kwa ꞊dhegblü gɔɔn˗ ˗nu, ɛɛnˈˈ dhebɔ ˗nu ˈwo ˗zoyödhe ˈwɔnzuan ꞊dede ˈka kwa ˗bha ˈka, ˗an ˗bha ˗kwɛzlan ˈbhaa ˗nu ˗wo Tele ˈö JW ˗ta ˗a ˈgü. ˗Kɔ ˈö ˈkwa ˗dho ˈto ˗a ˈka ˗an ˗bha ˈwɔnzuan ˈˈpiʋ̈, ˗kwa kwa ˗zota ˗a ˈgü.

20. Kwa ˗dho ˗a kë ꞊dhɛ kö kwa ˗bha zuʋ̈gblüdhi ˗yö ˗dadhiʋ̈, kö kwa ˈgü ˈya ˗dho ga?

20 ˈYaa za ˈgü ꞊dhɛ mɛn ˈˈpɛpɛ kwa˗ ˈˈpiʋ̈ kö ˈkwa yö ꞊va kë Zoova ˗dhɛ. ˈˈKɛɛ ˈˈkpɔnŋtaadhɛ ˗dɛɛ ˈgü, kwa ˗kɔ ˗dho ˗mɔn ˗a ˗bha yö ˗nu kë ˗sü ˗bha ˈˈtʋ̈ŋ ˈˈplɛ ˈka. ˗Yö dɔ kö ˈˈkpɔnŋtaadhɛ ˗dɛɛ ˈö ˈˈdhʋ̈ ˗yö nu, pë ˈˈpɛpɛ ˈö ˈkwa ˗mɔn ˗a kë ˗sü ˗bha ˈkwa˗ kë, kwa ˗bha zuʋ̈gblüdhi ˗dho ˗dadhiʋ̈, ˈö ˈgügadhe ˗yö go kwa ˈgü. ˗A ˈdhɛ ˗së ˈzü, ˈyö ˗tɔ kwa ˗dho Zoova ˈö ˗kë ‹zuʋ̈gblüdhi ˗Zlan› ˈka bhë ˗a ˈtɔ bhɔ. (1 Tim. 1:11) ˗Kwa zuʋ̈gblüdhi ꞊slɔɔ yö ˗nu ˈwo kwa ˗kɔ ˈka bhë ˗an kë ˗sü ˈgü.

ˈˈTAN 82 «Kwa ˈbhü ˗yö ˈˈflʋ̈»

^ -Wo -bhüöö kpö 5 Zoova ˗dhɔ kwa ˗kë ꞊dedewo, ˈö ˈkwa˗ ˈˈpiʋ̈ pë ˈˈpɛpɛ ˈö ˈkwa ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈkwa˗ kë ˗a ˗dhɛ. ˗A ˗wɔn ˈgü, kwa˗ ˈˈpiʋ̈ ˈkwa kwa ˗bha ˗zlanwopösü ˗dadhiʋ̈ ɛɛnˈˈ ˈkwa yö ꞊va kë ˗zlanwokɔdhi ˈgü. ˈˈKɛɛ ˗ya kë ꞊dhɛ ˈkwa pë ˈˈpɛpɛ kë, pë ˈö ˈkwa˗ ˗ya kwa ˗zo ˈˈpiʋ̈ ˈyaa kë ˗ni ˈgü kwa ˗dhɛ, kwa ˗dho ˗a kë ꞊dhɛ kö kwa ˗kɔ ˗yö ˈto ˗Zlan ˗bha yö ˈgü, kö zuʋ̈gblüdhi ˗yö kë kwa ˗gɔ? ˗A ˗daa ˗yö Yesu ˗bha ˈˈgɔɔn do ˈö˗ bɔ ˈö ˗gban gɔndënën do ˈö ö ꞊slɔɔpë ˗nu ˈˈklɔɔnbho ö ˗bha yökëmɛn ˗nu ˗bha, ˗a ˈgü.

^ -Wo -bhüöö kpö 2 ˈYa ˈtɔ ˈbha ˗nu bho ˈˈgblʋʋ.

^ -Wo -bhüöö kpö 7 ˈKWA˗ PÖ ˈKWA˗ ˈGÜMAN ˗SË ˈKA: ˈˈSënŋ ˈˈtamanga ˈkwa ˗wɔn blɛɛˈˈ ˗ni ˈgü bhë, ˗a do ˗yö ˗kun yö ˈö mɛn ˗ya ˗kë ˗kwɛ 20 ˈˈpiʋ̈, ˗a ꞊saa ˈka.

^ -Wo -bhüöö kpö 15 Gɔɔn˗ ˗nu ˈö ˈka bɔ ˈˈyi ꞊bhaa, yi ka ꞊faanmën kö ka ˗gɛn ˗yö ˈdho ˈˈdhiʋ̈, ˈka kë mɛn zii ˗kɔ ꞊löö ɛɛnˈˈ mɛn zii ˗nu ˈka. ˈPë ˈka ˗dho ˗a kë ˈka˗ pö ˈka˗ dɔ, ˗ka ˗dhɛ ˗ga ˈsëëdhɛ ˗be Organisés pour faire la volonté de Jéhovah ˈwɔn ˗gɔ 5 waa˗ 6 ˈgü.

^ -Wo -bhüöö kpö 17 ˈKWA˗ PÖ ˈKWA˗ ˈGÜMAN ˗SË ˈKA: ˗Dhioodɔmɛntamɛn ꞊plɛ ˗naan ˈnën ˗tɔ mɛn zii do ˈö ˈwo wo ˗kɔ ˗yɛ ˗a ˗bha ˗zlanwokɔdhi ˈgü, kö mɛn zii ɛɛnˈˈ mɛn zii ˗kɔ ꞊löö ˗nu ˈwo to ˗wa ˈˈdhɛɛtadhiaŋ˗ zë, ˗yö ˗dhioo dɔ ˗an ˗ta ꞊plɛdhe ˈgü.

^ -Wo -bhüöö kpö 64 PE ˈˈBIN ˈKLƆƆ˗: Kwa ꞊dhegblü do ˈö˗ ˈˈpiʋ̈ ˈö kë mɛn ꞊klaŋkëmɛn ˗së ˈka, ˗yö ö ˗de baaˈˈ ˗ni ˈgü kwa ˗bha ˈsëëdhɛ ˗nu ˈgü.

^ -Wo -bhüöö kpö 66 PE ˈˈBIN ˈKLƆƆ˗: Kwa ꞊dhegblüdhe do ˈö˗ ˗ya ˈö ˗zo ˈˈpiʋ̈ ꞊dhɛ ˈö ˗dho ˗zlanwopö mɛn ˗nu ˗dhɛ, ˗yö kwa bha ɛntɛnɛtö ˈˈnimlɔn ˈsëëdhɛ nu ˗ni ˈgü dhebɔnën do ˗dhɛ ˗bhopë ˈˈdhoodɔdhɛ ˈgü.

^ -Wo -bhüöö kpö 68 PE ˈˈBIN ˈKLƆƆ˗: Kwa ꞊dhegblüdhe do ˗bha ˈˈklʋʋsë ˗nu ˗wa ˗blü ˈyö dho gbɔɔdhe ˈka kwa ꞊dhegblü ˈbha ꞊dhia ˗a ˈtii˗ ˈka.