跳到內容

跳到目錄

異鄉淘金,落地生根

異鄉淘金,落地生根

異鄉Yìxiāng淘金táojīn落地luòdì生根shēnggēn

dào唐人街Tángrénjiējiùràngrénxiǎng世界shìjiè充滿chōngmǎn活力huólìde中國Zhōngguóchéng那裡nàlǐyǒuhěnduō中國Zhōngguóde商店shāngdiàn餐館cānguǎnháiyǒu過年guònián過節guòjiéde慶祝qìngzhù活動huódòng以及yǐjílóngshī表演biǎoyǎn不過Búguòměi地方dìfangde唐人街Tángrénjiēdōuyǒu自己zìjǐde歷史lìshǐ由於Yóuyú早期zǎoqīde華人Huárénwèi艱辛jiānxīn移居yíjūdào澳洲Àozhōu南岸nánʼànzàixīn發現fāxiànde金礦jīnkuàngliyuán淘金táojīnmèng今天jīntiān澳洲Àozhōude華人Huárén社會shèhuìcái可以kěyǐ建立jiànlì

新金山Xīnjīn Shān

最初Zuìchūláidào澳洲Àozhōude華人Huárénbìngduō直到zhídào1851nián澳洲Àozhōu發現fāxiàn金礦jīnkuàng之後zhīhòu許多xǔduō華人Huáréncái開始kāishǐyǒngdào澳洲Àozhōuláiwàn華人Huárényóu中國Zhōngguó廣東省Guǎngdōng Shěngde珠江Zhūjiāng三角洲sānjiǎozhōuxiàngnán漂洋過海piāoyáng-guòhǎi歷盡lìjìn艱辛jiānxīn到達dàodá澳洲ÀozhōuZài之前zhīqián美國Měiguóde加利福尼亞州Jiālìfúníyà Zhōu發現fāxiànle金礦jīnkuàng所以suǒyǐshuō廣東話Guǎngdōnghuàde華人Huáréndōuchēng加州Jiā Zhōude金礦jīnkuàngwèi金山jīnshānér後來hòulái澳洲Àozhōude金礦jīnkuàngjiùchēngwéi新金山Xīnjīn Shān

尋找Xúnzhǎo金礦jīnkuàngbìngshì當時dāngshí華人Huárén願意yuànyì離鄉背井líxiāng-bèijǐngde惟一wéiyī原因yuányīnduàn時期shíqī中國Zhōngguó內戰nèizhàn頻仍pínréng天災tiānzāi不斷búduàn人民rénmín生活shēnghuó困苦kùnkǔ迫使pòshǐ他們tāmen離開líkāi家鄉jiāxiāng

可悲Kěbēideshì早期zǎoqī離鄉背井líxiāng-bèijǐngderényǒudeháiméikàndào澳洲Àozhōude海岸線hǎiʼànxiànjiù已經yǐjīngchuánshang因為Yīnwèi當時dāngshíchuánshangderéntàiduōtài擁擠yōngjǐ旅程lǚchénghěnchángér疾病jíbìng傳播chuánbōdehěnkuàishǎoréndōu生病shēngbìng死亡sǐwáng至於Zhìyú僥倖jiǎoxìnghuó下來xiàláiderén雖然suīrán他們tāmen成功chénggōng到達dàodá澳洲Àozhōu日子rìziquè一點yìdiǎnr好過hǎoguò

Zài金礦jīnkuàngzuò苦工kǔgōng

中國Zhōngguóde傳統chuántǒng認為rènwéirén如果rúguǒyàodào外地wàidì發展fāzhǎnjiù必須bìxū妻小qīxiǎoliúzài故鄉gùxiānghǎo延續yánxù香火xiānghuǒ所以Suǒyǐ華人Huárén男子nánzǐláidào澳洲Àozhōuhòu不久bùjiǔjiù開始kāishǐ感到gǎndào孤單gūdān寂寞jìmò。1861niánzhùzài澳洲Àozhōude華人Huárénzhōngyǒu超過chāoguò3wàn8000男子nánzǐquè只有zhǐyǒu11女子nǚzǐ不過Búguò這些zhèxiē華人Huárén大都dàdōu沒有méiyǒu打算dǎsuànzài澳洲Àozhōu定居dìngjū他們tāmenzhǐ希望xīwàngzhǎodào黃金huángjīn之後zhīhòu可以kěyǐ衣錦還鄉yījǐnháixiāngguò榮華rónghuá富貴fùguìde生活shēnghuó

因此Yīncǐ這些zhèxiē華人Huárén礦工kuànggōng艱辛jiānxīn努力nǔlìde淘金táojīn他們tāmenzhùzài簡陋jiǎnlòude帳篷zhàngpengzài太陽tàiyáng底下dǐxiacháng時間shíjiān工作gōngzuò起初Qǐchū有些yǒuxiē礦工kuànggōngyīn迷信míxìn不敢bùgǎnzài地下dìxiade金礦jīnkuàng工作gōngzuò他們tāmenzhǐ採集cǎijí地面dìmiànshangde礦砂kuàngshā以及yǐjíyòng淘金táojīnpán河床héchuángshangde泥巴níbāzàidàoliūcáoliyòngshuǐchōngzǒu泥沙níshāliúxià金粒jīnlì他們Tāmende努力nǔlìbìng沒有méiyǒu白費báifèiyǒu記錄jìlù顯示xiǎnshì,1854nián-1862niánjiān維多利亞州Wéiduōlìyà Zhōude華人Huárén礦工kuànggōngyùnhuí中國Zhōngguóde金子jīnzi接近jiējìn1wàn8662公斤gōngjīn(60wàn盎司àngsī)。

他們Tāmen雖然suīránzhǎodào黃金huángjīndàn由於yóuyú孤單gūdān寂寞jìmò有些yǒuxiērénrǎnshàng賭博dǔbó鴉片yāpiànde惡習èxíhěnkuàijiùqiánhuāguāngle結果Jiéguǒ不但búdàn錢財qiáncáijìnshīháihuǐdiào健康jiànkāngliánhuíxiāngde希望xīwàngdōu沒有méiyǒuleYǒude得到dédào當地dāngdì華人Huárén社團shètuán好心人hǎoxīnrénde幫助bāngzhùyǒudeqióngchóu潦倒liáodǎo孤苦伶仃gūkǔ-língdīngzhèngzhí壯年zhuàngniánjiù客死kèsǐ異鄉yìxiāng

另外Lìngwài華人Huárén礦工kuànggōngháiyào默默mòmò忍受rěnshòu其他qítā種族zhǒngzúde礦工kuànggōngde歧視qíshì因為Yīnwèi華人Huárén礦工kuànggōng關係guānxì密切mìqiè工作gōngzuòyòuyǒu效率xiàolǜ採礦cǎikuànghěn成功chénggōng結果jiéguǒ引起yǐnqǐ其他qítā礦工kuànggōngde猜忌cāijìZhèzhǒng不滿bùmǎnde情緒qíngxù導致dǎozhì暴亂bàoluàn華人Huárénshòudào襲擊xíjī他們tāmende黃金huángjīnbèirén搶奪qiǎngduó帳篷zhàngpeng物品wùpǐnbèishāodiàoGuòleduàn時間shíjiānhòu當地人dāngdìrénduì華人Huárénde怨氣yuànqìcái慢慢mànman消散xiāosàn不過Búguò澳洲Àozhōu政府zhèngfǔquèzài發現fāxiàn黃金huángjīnhòuyuē五十wǔshínián通過tōngguòle《1901nián限制xiànzhì入境rùjìng移民yímín》,禁止jìnzhǐ亞洲人Yàzhōurén移民yímín澳洲Àozhōu直到zhídào1973niáncái廢除fèichúzhètiáo法案fǎʼàn

金礦Jīnkuàngtáoguāngle

後來Hòulái澳洲Àozhōude金礦jīnkuàngbèitáoguāngle之後Zhīhòu有些yǒuxiē華人Huárén決定juédìngzài澳洲Àozhōu定居dìngjūbìngzài一些yìxiē淘金táojīn小鎮xiǎozhènli經營jīngyíng洗衣店xǐyīdiàn餐館cānguǎn蔬菜shūcài農場nóngchǎng華人Huárén製造zhìzàode傢具jiājù售賣shòumàide新鮮xīnxiān蔬果shūguǒhěnshòu歡迎huānyíngDào19世紀shìjì有些yǒuxiē華人Huárén社區shèqūyòujiào唐人街Tángrénjiē遍布biànbù澳洲Àozhōude城市chéngshìli包括bāokuò阿瑟頓Āsèdùn布里斯班Bùlǐsībān布魯姆Bùlǔmǔ凱恩斯Kǎiʼēnsī達爾文Dáʼěrwén墨爾本Mòʼěrběn悉尼Xīní雪梨Xuělí湯斯維爾Tāngsīwéiʼěr

當時Dāngshíhěnshǎo中國Zhōngguó婦女fùnǚ移民yímín澳洲Àozhōu所以suǒyǐhěnduō華人Huárén礦工kuànggōngdōu沒有méiyǒu結婚jiéhūn不過búguò還是háishi有些yǒuxiē華人Huáréngēn澳洲Àozhōu女子nǚzǐ結婚jiéhūn儘管jǐnguǎn這樣zhèyàngde婚姻hūnyīnshòudào當地人dāngdìrén歧視qíshìdàn他們tāmende子女zǐnǚ後來hòuláiróngle澳洲Àozhōu社會shèhuì

今天Jīntiānhěnduō華人Huárén移民yímín澳洲Àozhōu人數rénshù以前yǐqiánháiduō部分bùfenshìlái這裡zhèlǐ讀書dúshūzuò生意shēngyide另外Lìngwàiyǒushǎo婦女fùnǚlái澳洲Àozhōu居住jūzhù有趣Yǒuqùdeshì由於yóuyú世界shìjiè經濟jīngjì情況qíngkuàng改變gǎibiànlehěnduō華人Huárén男子nánzǐdài家人jiāréndào澳洲Àozhōu定居dìngjūhòu自己zìjǐquèhuí亞洲Yàzhōu工作gōngzuò例如lìrú台灣Táiwān香港Xiānggǎng新加坡Xīnjiāpō中國Zhōngguó

Zhēnde世界shìjiè改變gǎibiànleHěnduōréndōu移民yímíndào世界shìjièduì這些zhèxiērénláishuō無論wúlùn以前yǐqián還是háishi現在xiànzài移居yíjū海外hǎiwàide動機dòngjīdōushì一樣yíyàngde就是jiùshì希望xīwàngzài異鄉yìxiāngzhǎodào安穩ānwěn成功chénggōngde生活shēnghuó

20de附欄fùlánhuò圖片túpiàn

怎麼Zěnmeháiméidàoa

以往Yǐwǎngdào澳洲Àozhōu謀生móushēngde華人Huárénxiǎng逃避táobì人頭稅réntóushuìzuòchuán抵達dǐdá澳洲Àozhōu海岸hǎiʼànshíhuìcóng港口gǎngkǒushàngànérshìdào金礦jīnkuàng幾百jǐbǎi公里gōnglǐ以外yǐwàide地方dìfangshangàn例如Lìrú南澳大利亞州Nánʼàodàlìyà Zhōude羅布Luóbù小鎮xiǎozhèn只有zhǐyǒu一兩yìliǎngbǎiréndànzài1857niánde5yuènèi至少zhìshǎoyǒu1wàn2000華人Huáréncóng這裡zhèlǐshàngàn

當時Dāngshí華人Huárén表現biǎoxiànchū驚人jīngrénde毅力yìlì團結tuánjiéMěidāngchuán到達dàodáhòu好幾hǎojǐbǎi華人Huárénhuì徒步túbùzǒuguo人煙rényān稀少xīshǎode荒野huāngyěxiàng內陸nèilùde金礦jīnkuàng前進qiánjìn他們tāmen通常tōngchángyàozǒu5星期xīngqīcái可以kěyǐ到達dàodá目的地mùdìdì他們tāmen想像xiǎngxiàngzhōngdeháiyàoyuǎn這些Zhèxiē華人Huárénhuìxiān採收cǎishōu海帶hǎidàizàizhōng充飢chōngjī沿途yántúhuìchī袋鼠dàishǔ袋熊dàixióngderòu他們Tāmenháihuì水井shuǐjǐng開闢kāipì小路xiǎolùràng後來hòuláiderén使用shǐyòng

這些Zhèxiē華人Huáréndōuliúzhecháng辮子biànzidàizhe斗笠dǒulì跟著gēnzhebiānzǒubiān唱歌chànggēGāngdào澳洲Àozhōude華人Huárén發現fāxiàn他們tāmendàiláide錢幣qiánbìzài這裡zhèlǐ一點yìdiǎnr值錢zhíqiánjiùdiūzàipángÉr現在xiànzàizhètiáoshanghái可以kěyǐkàndào一些yìxiē中國Zhōngguóde錢幣qiánbì

鳴謝Míngxiè

Image H 17071, State Library of Victoria

21de附欄fùlánhuò圖片túpiàn

gèngshèng黃金huángjīn

瞿文川Qúwénchuān專門zhuānmén研究yánjiū環境huánjìng科學kēxuécéngzài中國Zhōngguó科學院kēxuéyuàn工作gōngzuò後來Hòulái為了wèilezài事業shìyèshangyǒugènghǎode發展fāzhǎn太太tàitai蘇晨偉Sūchénwěijiùzài20世紀shìjì90年代niándàidào歐洲Ōuzhōu文川Wénchuānzài那裡nàlǐ繼續jìxù深造shēnzàoZài歐洲Ōuzhōuzhèduì夫婦fūfùpèngdàole耶和華見證人Yēhéhuá Jiànzhèngrénbìng開始kāishǐgēn他們tāmen討論tǎolùn聖經Shèngjīng。2000nián文川Wénchuān晨偉Chénwěibāndào澳洲Àozhōu他們tāmenliǎ繼續jìxù從事cóngshì科學kēxué研究yánjiū工作gōngzuò晨偉Chénwěi研究yánjiūdeshì分子生物學fēnzǐshēngwùxuéÉr他們tāmenyòu再次zàicì耶和華見證人Yēhéhuá Jiànzhèngrén討論tǎolùn聖經Shèngjīng

文川Wénchuānshuō:「我們Wǒmenzhè一生yìshēnghuāle幾十jǐshíniánzhǐ為了wèiledào高級gāojí學位xuéwèide文憑wénpíng可是kěshì心想xīnxiǎng:『到頭來Dàotóulái我們wǒmen還是háishihuìbiànlǎohuì生病shēngbìnghuì我們wǒmenzhè一生yìshēng就是jiùshì這樣zhèyàngdema?』要是Yàoshi這樣zhèyàngjiùtài空虛kōngxūle不過Búguò聖經Shèngjīngquègěi晨偉Chénwěi合理hélǐyòu滿意mǎnyìde答案dáʼàn

討論Tǎolùn聖經Shèngjīng之後zhīhòu我們wǒmen開始kāishǐ思考sīkǎo我們wǒmencóngméixiǎngguode概念gàiniàn就是jiùshì世上shìshàngyǒu創造主Chuàngzàozhǔkànle耶和華見證人Yēhéhuá Jiànzhèngrén出版chūbǎnde生命Shēngmìng——Cóngérlái進化Jìnhuà抑或yìhuò創造chuàngzào?》Zhèběnshū以及yǐjíběn達爾文Dáʼěrwénsuǒxiě關於guānyú進化論jìnhuàlùndeshūKànwán之後zhīhòuzài對照duìzhàosuǒ從事cóngshìde科學kēxué研究yánjiūlìng深信shēnxìn世上shìshàng應該yīnggāishìyǒu創造主ChuàngzàozhǔdeÉrde太太tàitai晨偉Chénwěi這麼zhème認為rènwéi

而且Érqiě聖經Shèngjīng能夠nénggòu改變gǎibiànrén使shǐrénguògènghǎode生活shēnghuózhèlìng我們wǒmengèng深信shēnxìnyǒuwèi上帝ShàngdìZhēndezhèběn奇妙qímiàodeshū不但búdàn使shǐ我們wǒmenduì未來wèilái充滿chōngmǎn希望xīwàngháiràng我們wǒmen得到dédào真正zhēnzhèngde朋友péngyou使shǐ我們wǒmende婚姻hūnyīngèng美滿měimǎn晨偉Chénwěidōuzài2005nián受浸shòujìnle我們Wǒmenzhēndehěn高興gāoxìngzhǎodàole高等教育gāoděng jiàoyù黃金huángjīngèngyǒu價值jiàzhíde東西dōngxi!」(彼得前書Bǐdé Qiánshū1:7

19de圖片túpiàn

19世紀shìjì60年代niándàide華人Huárén金礦jīnkuàng工人gōngrén

19de圖片túpiàn鳴謝míngxiè

悉尼Xīní唐人街Tángrénjiē:© ARCO/G Müller/age fotostock; 金礦Jīnkuànggōng:John Oxley Library, Image 60526, State Library of Queensland