En mi Silei?
Aramas lóóm ra ffér ekkewe sein leset seni ewe fetil itan papyrus?
Ewe fetil papyrus
CHÓMMÓNG aramas ra silei pwe me lóóm, ekkewe chón Isip ra kan mak lón ekkewe taropwe mi ffér seni ena fetil itan papyrus. Ekkewe chón Krik me chón Rom ra pwal néúnéú ekkena esin taropwe le mak. * Nge chómmóng aramas rese kon silei pwe me lóóm, ra pwal áeá ena fetil papyrus le ffér ekkewe sein leset.
Liosun ruuofóch sein leset mi ffér seni papyrus lón eú peias lón Isip
Lap seni 2,500 ier a ló, ewe soufós Aisea a makkeei pwe ekkewe aramas mi “nom pekilan ekewe chanpupun Itiopia,” ra tinaló “chon künö won ewe chanpupu Nil, ra wawa ekewe waseres mi för seni ekewe irä papirus.” Ekiseló mwirin, ewe soufós Jeremaia a oesini pwe atun ekkewe chón Mitia me Persia repwe tééki Papilon, repwe kenaló wáán ekkewe chón Papilon kewe “sein leset mi ffér seni ewe fetil papyrus” pwe resap tongeni sú.—Ais. 18:1, 2; Jer. 51:32, NW.
Ewe Paipel a pop seni Kot, ina popun ekkewe chón káéén Paipel ra silei pwe ekkewe soukáéén pisekin chón lóóm, repwe kúna ekkewe mettóch mi ánneta pwe chón lóóm ra kan áeá ewe fetil papyrus le ffér sein leset. (2 Tim. 3:16) Iwe met ekkena soukáéén pisekin chón lóóm ra kúna? Ra kúna ekkewe pisekin ánnet mi pwári pwe chón Isip ra ffér ekkewe sein leset seni papyrus.
IFA USUN FFÉRÚN EKKEWE SEIN LESET SENI PAPYRUS?
Wóón etippen peiasen chón Isip kewe, a chúngaatá liosun ekkewe aramas mi iói papyrus me ar ffér ekkewe sein leset seni. Ekkewe mwán ra kan pékúetiw palen ekkewe papyrus, ra pinúkúúretiw lón eú me eú pinúk, mwirin ra angeiir me ffétnúkúr me ochufengeniir. Pokiten napen palen ekkewe papyrus ese kukkumwos, iwe atun ra pinúkúfengeniir ra fókkun noppéchfengen me núk. Me ren ewe puk itelapan, A Companion to Ancient Egypt, ttamen ekkewe sein leset mi ffér seni papyrus, a tongeni lap seni 55 fit me a tongeni kuchutá engol are engol me ruuofóch fétún lepekin me rúúepek.
Chúngaan fférún ewe sein leset mi ffér seni papyrus wóón eú etiip me Isip
PWATA EKKEWE CHÓN FFÉR EKKEWE SEIN LESET RA ÁEÁ EWE FETIL PAPYRUS?
Lón Isip, a chómmóng ekkewe fetil papyrus lón ewe nóóm ikewe ewe chénúpupu Nil a puputiw me ie. Pwal och, mi ekis mecheres fférún ekkena sein leset mi ffér seni ena fetil papyrus. Inaamwo ika aramas ra poputá le áeá irá le fal waar kewe mi watte, nge usun ekkewe chón attaw me pek man ra chúen sópweló le wakkaawa ekkewe raaf me ekkewe kúkkún sein leset mi ffér seni papyrus.
Ren fansoun langattam, aramas ra chúen wakkaawa ekkewe sein leset mi ffér seni papyrus. Me ren emén chón Krik soumak itan Plutarch mi manaw lón fansoun ekkewe aposel, a erá pwe chómmóng aramas lón an we fansoun, ra chúen wakkaawa ekkewe raaf mi ffér seni papyrus.
^ par. 3 Ekkena fetil papyrus ra kan máréch lón ekkewe konik usun en éúwé. A tongeni ttametá tori 16 fit, me éún popun a tongeni 6 inis.
