DILI kalikayan nga ang kaminyoon adunay mga problema, ug kini mosamot pa kon ang imong kapikas takboyan ug laygay nga sakit samtang ikaw himsog. * Nag-atiman ka bag masakitong kapikas? Kon mao, nakapabalaka ba kanimo ang usa sa mosunod nga mga pangutana: ‘Unsaon nako pagsagubang kon mograbe pa ang sakit sa akong kapikas? Hangtod kanus-a makapadayon ko sa pag-atiman kaniya samtang ako pa ang magluto, manglimpiyo, ug manginabuhi? Nganong basolon nako ang akong kaugalingon tungod sa pagbaton ug maayong panglawas?’

Sa laing bahin, kon ikaw ang masakiton, basin maghunahuna ka: ‘Sa unsang paagi makabaton kog respeto sa kaugalingon nga dili man ko makatuman sa akong responsibilidad? Ang akong kapikas nayugot ba kanako tungod kay ako masakiton? Dili na ba magmalipayon ang among kaminyoon?’

Ikasubo nga ang ubang magtiayon nagbulag tungod sa kalisdanan nga gipahinabo sa laygay nga sakit. Apan kana wala magpasabot nga ang inyong kaminyoon mapakyas usab.

Daghang magtiayon ang nakapadayon ug nagmalipayon bisan pag ang usa ka kapikas may laygay nga sakit. Pananglitan, tagda si Yoshiaki ug Kazuko. Tungod kay nadaot ang taludtod ni Yoshiaki, siya dili gayod makalihok kon dili ayudahan. Si Kazuko miingon: “Nagkinahanglag ayuda ang akong bana sa tanang panahon. Tungod sa pag-atiman kaniya, ang akong liog, abaga, ug bukton nanakit na, mao nga kanunay kong magpa-therapy sa usa ka ortopedik nga ospital. Sagad mobati ko nga lisod gayod ang pag-atiman ug masakiton.” Apan bisan pa sa mga suliran, si Kazuko miingon: “Nahimong mas lig-on ang among relasyon.”

Nan, unsa ang sekreto aron magmalipayon bisan pa niini nga mga kahimtang? Ang usa ka sekreto mao nga kadtong nagmalipayon ug nagmatagbawon sa ilang kaminyoon nag-isip sa sakit sa kapikas ingong problema nilang duha, dili lang sa masakitong kapikas. Kon may sakit ang usa ka kapikas,  maapektohan silang duha sa lainlaing paagi. Ang bugkos sa bana ug asawa gibatbat diha sa Genesis 2:24: “Ang lalaki mobiya sa iyang amahan ug sa iyang inahan ug siya kinahanglang moipon sa iyang asawa ug sila mahimong usa ka unod.” Busa kon ang usa ka kapikas may laygay nga sakit, silang duha kinahanglang mangitag paagi sa pagsagubang niini.

Dugang pa, gipakita sa panukiduki nga ang mga magtiayong nakahupot sa ilang maayong relasyon bisan pa sa laygay nga sakit midawat sa ilang kahimtang ug mikat-og epektibong mga paagi sa pagpasibo niana. Ang daghang pamaagi sa pagsagubang nga ilang nakat-onan maoy susama sa epektibong mga tambag nga anaa sa Bibliya. Tagda kining tulo ka sugyot.

“Ang duha mas maayo kay sa usa,” matod sa Ecclesiastes 4:9. Ngano? Tungod kay sumala sa bersikulo 10, “kon ang usa kanila mapukan, ang usa makabangon sa iyang kauban.” ‘Gibangon mo ba ang imong kauban [o kapikas]’ pinaagig mga pulong sa pagpasalamat?

Nangita ba kamog mga paagi aron makatabang sa usag usa? Si Yong, kansang asawa paralisado ang pikas bahin sa lawas, miingon: “Kanunay nakong gikonsiderar ang akong asawa. Kon ako uhawon, maghunahuna ko nga basig giuhaw usab siya. Kon gusto nakong mogawas aron magsuroysuroy, ako siyang pangutan-on kon gusto ba niyang mokuyog. Kami nagtambayayongay sa pagpas-an sa kasakit ug pag-antos.”

Sa laing bahin, kon ikaw ang giatiman sa imong kapikas, aduna bay kaya nimong himoon nga dili ra makadaot sa imong panglawas? Kon duna, mas mobati ka nga may kapuslanan ug makatabang ka sa imong kapikas aron padayon siyang makaatiman kanimo.

Inay maghunahuna nga nahibalo ka kon unsaon pagpakitag konsiderasyon sa imong kapikas, dili ba mas maayo kon imo siyang pangutan-on kon unsay iyang gusto? Si Nancy, nga gihisgotan sa sinugdan, misulti ra sa ulahi sa iyang bana nga nabalaka siya tungod kay wala siya mahibalo sa ilang pinansiyal nga kahimtang. Karon ang iyang bana makigsulti na kaniya bahin niana.

“Adunay tinudlong panahon alang sa tanang butang,” misulat si Haring Solomon. (Ecclesiastes 3:1) Apan lagmit lisod ang pagbatog balanseng eskedyul tungod kay ang laygay nga sakit makabalda man sa naandang kalihokan sa pamilya. Unsay imong mahimo aron mabatonan ang balanseng eskedyul?

Paggahin mo ug panahon alang sa ubang kalihokan nga makapalingaw kaninyo. Mahimo pa ba ninyo ang pipila ka kalihokan nga inyong gihimo sa wala pa masakit ang imong kapikas? Kon dili na, unsang bag-ong kalihokan ang inyong puwedeng sulayan? Kini mahimong simple lang sama sa pagbasa ngadto sa usag usa o mahimo usab nga mas lisod sama sa pagkat-og bag-ong pinulongan. Ang pagbuhat nga magkauban, bisag ang usa ka kapikas may sakit, makapalig-on sa inyong panagtiayon ug makadugang sa inyong kalipay.

Ang laing tabang sa pagkahimong balanse mao ang pagpakig-uban sa ubang mga tawo. Ang Bibliya nag-ingon diha sa Proverbio 18:1: “Ang nagalain sa iyang kaugalingon mangita sa iyang hakog nga tinguha; siya mobatok sa tanang praktikal nga kaalam.” Namatikdan mo ba sa maong teksto nga ang paglain sa kaugalingon adunay dili maayong epekto sa panghunahuna? Kasukwahi niana, ang popanahon nga pagpakig-uban sa ubang mga tawo makapaayo sa buot ug makapasig-uli sa balanseng panghunahuna. Busa makaayo kon ikaw mangimbitar ug pipila ka higala sa pagbisita kanimo.

Ang kapikas nga tig-atiman malisdan usahay sa pagkahimong balanse. Ang uban masobrahag trabaho mao nga sa ngadtongadto sila maluya ug lagmit masakit pa. Sa kadugayan basin dili na sila makahimo sa pag-atiman sa ilang minahal nga kapikas. Busa kon nag-atiman kag kapikas nga may laygay nga sakit, ayawg kalimti ang  imong kaugalingon. Paggahin kanunayg panahon sa pagrelaks. * Ang pipila mahupayan sa dihang ilang ipahungaw ang mga kabalaka ngadto sa kasaligang higala nga pareho nilag sekso.

Ang Bibliya nagpasidaan: “Ayaw pag-ingon: ‘Ngano man nga ang kanhing mga adlaw mas maayo pa kay niining mga adlawa?’” (Ecclesiastes 7:10) Busa likayi ang pagpunayg hunahuna kon unsa untay kahimtang sa inyong kinabuhi kon walay nasakit. Hinumdomi nga wala gayoy hingpit nga kalipay niining kalibotana. Ang sekreto mao ang pagdawat sa inyong kahimtang ug ang paghimo sa inyong maarangan aron magmalipayon.

Unsay makatabang kanimo ug sa imong kapikas bahin niini? Hisgoti ninyo ang inyong mga panalangin. Kalipayi bisan ang gagmayng mga kauswagan sa imong panglawas. Lantaw sa mga butang sa unahan, ug paghimog mga tumong nga arang ninyong makab-ot.

Ang magtiayong si Shoji ug Akiko nagpadapat sa tambag nga nahisgotan na, ug kana maayog resulta. Human madayagnos nga si Akiko may fibromyalgia, sila kinahanglang mobiya sa ilang espesyal nga asaynment sa bug-os-panahong ministeryo ingong mga Kristohanon. Mibati ba silag kahigawad? Siyempre. Apan si Shoji nagtambag niadtong anaa sa susamang kahimtang: “Ayaw hunahunaa ang mga butang nga dili na nimo mahimo aron dili ka maluya. Hupti ang positibong tinamdan. Bisag kamong duha naglaom nga makabalik ra sa inyong normal nga rutina, sa pagkakaron isentro ang inyong pagtagad sa presenteng kahimtang. Gihimo ko kana pinaagi sa pagpokus sa akong pagtagad sa akong asawa ug sa pag-atiman kaniya.” Ang maong praktikal nga tambag makatabang usab kanimo kon ang imong kapikas adunay linaing mga panginahanglan.