Sundoga ang Ilang Pagtuo

Siya Mibarog Dapig sa Putli nga Pagsimba

SI Elias nagsud-ong sa mga tawo nga nanungas sa Bukid sa Carmelo. Sayo pa kadto sa buntag ug medyo ngitngit pa, apan maklaro na niya ang pag-antos niining mga tawhana ingong resulta sa hilabihang kalisod. Ang hulaw, nga gidangtan nag tulo ka tuig ug tunga, grabe kaayog epekto kanila.

Kauban sa panon ang 450 ka garbosong mga manalagna ni Baal nga nagdumot pag-ayo sa manalagna ni Jehova nga si Elias. Si Raynang Jezebel daghan nag gipapatay nga mga alagad ni Jehova, apan si Elias wala pa gihapon mohunong sa pagpakigbatok sa pagsimba kang Baal. Makalahutay kaha siya? Ang mga manalagna ni Baal lagmit naghunahuna nga dili gayod makalahutay si Elias batok kanila. (1 Hari 18:3, 19, 20) Si Haring Ahab nagsingabot usab sakay sa iyang karwahe. Siya nagdumot usab kang Elias.

Hapit nang masinati ni manalagnang Elias ang usa ka talagsaong hitabo. Iyang masaksihan ang kulbahinam nga panagtigi sa maayo ug daotan nga wala pa mahitabo sukad. Unsa kahay iyang gibati sa dihang miabot kanang adlawa? Lagmit mibati siyag kahadlok tungod kay siya usab “usa ka tawo nga may pagbati nga sama kanato.” (Santiago 5:17) Apan dunay usa ka butang nga atong maseguro: Kay gilibotan si Elias sa mga tawo nga walay pagtuo, sa apostatang hari, ug sa mamumunong mga saserdote, siya mibati gayod nga nag-inusara.—1 Hari 18:22.

Nganong nahitabo man kini sa Israel? Ug unsay imong makat-onan gikan niini? Ang Bibliya nagdasig kanato nga tagdon ang matinumanong mga alagad sa Diyos ug ‘sundogon ang ilang pagtuo.’ (Hebreohanon 13:7) Karon atong hisgotan ang panig-ingnan ni Elias.

Miabot Na ang Sangkoanan sa Dugay nga Panagtigi

Sa halos tibuok kinabuhi ni Elias, iyang nasaksihan ang pagsalikway ug pagyatak sa pagsimba kang Jehova—ang labing hinungdanong butang alang sa ilang nasod ug katawhan. Abi ninyo, dugay na nga may panagtigi sa Israel tali sa putli ug bakak nga relihiyon, sa pagsimba kang Jehova nga Diyos ug sa pagsimba sa mga idolo nga gihimo sa palibot nga mga nasod. Sa panahon ni Elias, misamot pa kana.

Si Haring Ahab nakigminyo kang Jezebel, ang anak sa hari sa Sidon. Gusto ni Jezebel nga ipakaylap ang pagsimba kang Baal sa yuta sa Israel ug paphaon ang pagsimba kang Jehova. Naimpluwensiyahan dayon ni Jezebel si Ahab. Ang hari nagtukod ug templo ug halaran alang kang Baal ug siya mismo ang nanguna sa pagsimba niining paganong diyos. Dakong sala ang iyang nahimo kang Jehova.—1 Hari 16:30-33. a

Nganong daotan man kaayo ang pagsimba kang Baal? Kining relihiyona naghaylo sa Israel sa pagbiya sa matuod nga Diyos. Dugang pa, ang mga buhat niini hiwi ug mapintas. Nalakip niana ang pagpamampam sa mga lalaki ug babaye diha sa templo, ang mga rituwal nga naglangkit ug pagpatuyang sa sekso, ug ang pagsunog sa mga bata ingong halad. Si Jehova milihok pinaagi sa pagpadala kang Elias ngadto kang Ahab aron ipahibalo nga moabot ang usa ka hulaw ug ang manalagna sa Diyos mao unyay magsulti kon kanus-a kana matapos. (1 Hari 17:1) Milabay usa ang pipila ka tuig ayha pa nakigkita si Elias kang Ahab ug iyang giingnan ang hari nga tigomon ang mga  tawo ug ang mga manalagna ni Baal sa Bukid sa Carmelo.

Apan, unsa may kahulogan niini nga panagtigi kanato karon? Alang sa pipila, dili na kono angayng hisgotan karon ang pagsimba kang Baal tungod kay wala na may mga templo ug halaran si Baal. Apan, dili lamang kini usa ka karaang sugilanon. (Roma 15:4) Ang pulong “Baal” nagkahulogang “tag-iya” o “agalon.” Giingnan ni Jehova ang iyang katawhan nga kinahanglang pilion nila Siya ingong ilang “baal,” o bana nga nanag-iya kanila. (Isaias 54:5) Dili ba mouyon ka nga gawas sa Labing Gamhanan nga Diyos, ang mga tawo karon nag-alagad ug daghan pang agalon? Sa pagkatinuod, kon ang usa ka tawo naggugol sa iyang kinabuhi sa pagpangitag kuwarta, o kaha diha sa trabaho, paglingawlingaw, seksuwal nga kalipay, ug sa uban pa nga daw mao na kini ang iyang diyos inay si Jehova, nan ikaingon nga siya mipilig agalon. (Mateo 6:24; Roma 6:16) Busa atong makita nga kaylap gihapon karon ang mga buhat nga nalangkit sa pagsimba kang Baal. Ang panagtigi kaniadto tali kang Jehova ug kang Baal makatabang kanato sa paghimog maalamong desisyon kon kinsay atong alagaron.

‘Nagkiangkiang’—Sa Unsang Paagi?

Sa hanginon nga taluktok sa Bukid sa Carmelo, bantaaw kaayo ang Israel—gikan sa walog sa Kishon paingon sa Dakong Dagat (Dagat Mediteranyo) sa duol hangtod sa mga bukid sa Lebanon nga atua sa halayong amihanan. b Apan sa dihang misubang ang adlaw nianang adlawa, ang palibot makaluluoy kaayong tan-awon. Ang tabunok nga yuta nga gihatag ni Jehova sa mga anak ni Abraham umaw na. Kini napagba tungod sa grabeng kainit sa adlaw nga resulta sa daotang binuhatan sa katawhan mismo sa Diyos! Samtang nagpundok ang katawhan, si Elias miduol kanila ug miingon: “Hangtod kanus-a ba nga kamo magakiangkiang sa duha ka lainlaing hunahuna? Kon si Jehova mao ang matuod nga Diyos, sumunod kamo kaniya; apan kon si Baal man, sumunod kamo kaniya.”—1 Hari 18:21.

Unsay gipasabot ni Elias sa iyang pamulong nga, ‘nagkiangkiang sa duha ka lainlaing hunahuna’? Buweno, kadtong mga tawhana wala makaamgo nga kinahanglan silang mopili kon kinsay ilang alagaron, si Jehova ba o si Baal. Sa ilang hunahuna, mahimo rang simbahon silang duha—ilang pahimut-an si Baal pinaagi sa ilang dulumtanang mga rituwal ug sa samang higayon mangayo sa pabor ni Jehova. Lagmit nagtuo sila nga si Baal mao ang magapanalangin sa ilang uma ug kahayopan, samtang si Jehova ang manalipod kanila sa panggubatan. (1 Samuel 17:45) Sila nalimot sa usa ka butang—usa ka kamatuoran nga wala usab masabti sa daghan karon—nga si Jehova dili gustog karibal. Gusto niya nga siya lamang ang simbahon ug takos gayod siya niana. Dili siya modawat sa pagsimba nga sinambogan ug laing matang sa pagsimba. Kana dulumtanan gayod kaniya!—Exodo 20:5.

Busa ang mga Israelinhon ‘nagkiangkiang’ sa diwa nga nahisama sila sa usa ka tawo nga nagsubay sa duha ka dalan. Daghan karon ang sama niana, nga nagsimba kang “baal” inay sa Diyos! Ang maong tin-aw ug dinaliang awhag ni Elias nga mohunong na sa pagkiangkiang makatabang kanato karon sa pagsuta sa atong mga prayoridad ug sa atong paagi sa pagsimba.

Ang Adlaw sa Pagsulay

Si Elias nagsugyot ug usa ka yanong pagsulay. Ang mga saserdote ni Baal magtukod ug halaran dayon magbutang silag halad diha niini; dayon mag-ampo sila sa ilang diyos aron ut-oton kini. Ingon usab niana ang buhaton ni Elias. Siya miingon: “Ang matuod nga Diyos nga motubag pinaagi sa kalayo mao ang matuod nga Diyos.” Si Elias nahibalo kon kinsa gayod ang matuod nga Diyos. Lig-on kaayo ang iyang pagtuo mao nga wala siya magpanuko nga paunhon ang mga manalagna ni Baal. Iya pa ganing gihatagag partida ang iyang mga kaatbang kay gipapili niya sila sa ihalad nga baka ug gipauna sila pagduol kang Baal. c—1 Hari 18:24, 25.

 Wala nay milagro sa atong panahon. Bisan pa niana, si Jehova wala mausab. Kita makasalig gihapon kaniya sama kang Elias. Pananglitan, kon dunay mosupak sa gitudlo sa Bibliya, dili kita mahadlok nga hatagan silag higayon sa pagpahayag sa ilang hunahuna. Sama kang Elias, kita mosalig sa matuod nga Diyos aron mopatigbabaw ang kamatuoran. Mahimo nato kana kon kita mosalig, dili sa atong kaugalingon, kondili sa iyang inspiradong Pulong, nga gidisenyo ‘sa pagtul-id sa mga butang.’—2 Timoteo 3:16.

Ang mga manalagna ni Baal naghikay sa ilang halad, dayon sila mitawag sa ilang diyos. Balik-balik silang misinggit: “Oh Baal, tubaga kami!” Gibuhat nila kana sulod sa pipila ka oras. “Apan walay tingog, ug walay usang mitubag,” matod sa Bibliya. Pagkaudto, gibiaybiay sila ni Elias pinaagi sa pag-ingon nga basin puliki kaayo si Baal mao nga wala siya motubag kanila, o tingali nalibang siya o kaha nakatulog busa kinahanglang pukawon. Giingnan ni Elias ang mga impostor: “Paninggit kamo sa kinatas-an sa inyong tingog.” Nahibalo gayod siya nga usa ka dakong bakak ang pagsimba kang Baal ug gusto niya nga makaamgo niana ang katawhan sa Diyos.—1 Hari 18:26, 27.

Human sila biaybiaya ni Elias, ang mga manalagna ni Baal misamot pa ka yagaw, nga “naninggit sa kinatas-an sa ilang tingog ug nagsamad sa ilang kaugalingon sumala sa ilang kostumbre pinaagi sa mga baraw ug mga bangkaw, hangtod nga ilang napaagas ang dugo diha kanila.” Apan kanang tanan kawang lamang! “Walay tingog, ug walay usang mitubag, ug walay nagtagad.” (1 Hari 18:28, 29) Sa pagkatinuod, wala gayod maglungtad si Baal. Siya gimugna lamang ni Satanas aron ipahilayo ang mga tawo gikan kang Jehova. Sama kaniadto, ang pagpili ug laing agalon inay kang Jehova mosangpot sa kahigawad, o sa kaulawan pa gani.—Salmo 25:3; 115:4-8.

Gitubag sa Diyos si Elias

Sa dihang hapon na kaayo, turno na ni Elias. Iyang giayo ang halaran ni Jehova nga gilumpag sa mga tawo nga supak sa putling pagsimba. Siya migamit ug 12 ka bato, lagmit aron pahinumdoman ang 10-ka-tribo nga nasod sa Israel nga sila obligado sa pagtuman sa Balaod nga gihatag ngadto sa 12 ka tribo. Dayon iyang gipahimutang ang iyang halad ug gibuboan kanag tubig, nga lagmit gikalos gikan sa Dagat Mediteranyo nga dili layo sa Bukid sa Carmelo. Nagkalot pa gani siyag kanal palibot sa halaran, ug gibuboan usab kanag tubig. Dili sama sa mga manalagna ni Baal nga iyang gihatagag partida, gihimo niyang mas lisod ang pagsulay kang Jehova. Ingon niana ka dako ang iyang pagsalig sa Diyos.—1 Hari 18:30-35.

Sa dihang andam na ang tanan, si Elias nag-ampo. Ang pag-ampo ni Elias yano ug masabtan dayon kon unsa ang labing hinungdanon kaniya. Una sa tanan, gusto niyang ipaila nga si Jehova, dili si Baal, ang “Diyos sa Israel.” Ikaduha, gusto niyang mahibaloan sa tanan nga siya alagad lamang ni Jehova; ang tanang himaya ug pasidungog angayng maadto sa Diyos. Ikatulo, iyang gipakita nga siya nahangawa sa katawhan, tungod kay gusto niyang makita nga ‘ibalik ni Jehova ang ilang kasingkasing.’ (1 Hari 18:36, 37) Bisan pa sa kagul-anan nga misangpot tungod sa ilang kawalay pagtuo, gihigugma gihapon sila ni Elias. Diha sa atong mga pag-ampo sa Diyos, gipakita ba usab nato ang susamang kabalaka alang sa ngalan sa Diyos, maingon man ang pagpaubos ug ang kaluoy alang sa uban nga nanginahanglag tabang?

Sa wala pa mag-ampo si Elias, ang mga tawo lagmit naghunahuna nga si Jehova bakak usab nga Diyos sama kang Baal. Apan human siya makaampo, nawala ang mga pagduhaduha. Ang asoy nag-ingon: “Niana ang kalayo ni Jehova nahulog ug gilamoy ang halad-nga-sinunog ug ang mga kahoy ug ang mga bato ug ang abog, ug gitilaan niini ang tubig nga diha sa kanal.” (1 Hari 18:38) Makapahingangha gayod ang tubag sa Diyos! Unsa may sanong sa mga tawo?

Ang tanan naninggit: “Si Jehova mao ang matuod nga Diyos! Si Jehova mao ang matuod nga Diyos! (1 Hari 18:39) Nakita ra gyod nila ang kamatuoran. Apan, dili kana pagpasundayag ug tinuod  nga pagtuo tungod kay gidawat lamang nila nga si Jehova ang matuod nga Diyos human nila masaksihi ang kalayo gikan sa langit ingong tubag sa pag-ampo ni Elias. Busa labaw pa ang gipangayo ni Elias kanila. Iya silang giawhag sa pagbuhat sa mga butang nga dugay na unta nilang gibuhat—ang pagtuman sa Balaod ni Jehova. Ang Balaod sa Diyos nag-ingon nga pamatyon ang bakak nga mga manalagna ug ang mga magsisimbag idolo. (Deuteronomio 13:5-9) Ang mga saserdote ni Baal maoy daotan kaayo nga mga kaaway ni Jehova, nga grabeng nagsupak sa iyang katuyoan. Angay ba silang kaluy-an? Aw, naluoy ba diay sila niadtong inosenteng mga bata nga ilang gisunog nga buhi ingong halad kang Baal? (Proverbio 21:13; Jeremias 19:5) Oo, kining mga tawhana dili gayod angayng kaluy-an. Busa si Elias nagsugo nga pamatyon sila, ug mao gayod kanay nahitabo.—1 Hari 18:40.

Ang pipila ka kritiko karon nagsaway sa nahimong sangkoanan sa pagsulay didto sa Bukid sa Carmelo. Ang ubang mga tawo nabalaka nga basin gamiton kini sa mga panatiko aron pakamatarongon ang linuog nga mga buhat nga gihimo sa ngalan sa relihiyon. Ikasubo usab nga daghan kaayo karon ang mga panatiko nga andam mobuhat ug daotan. Apan si Elias dili panatiko. Igo lamang niyang gipahamtang ang matarong nga paghukom ni Jehova. Dugang pa, nahibalo ang matuod nga mga Kristohanon nga wala sila tugoti sa pagpatay sa mga daotan sama kang Elias. Sa pag-abot sa Mesiyas, ang sukdanan alang sa tanang tinun-an ni Jesus mao na kanang gisulti ni Kristo kang Pedro: “Ibalik ang imong espada sa sakoban niini, kay ang tanang mogamit sa espada mamatay pinaagi sa espada.” (Mateo 26:52) Sa umaabot, gamiton ni Jehova ang iyang Anak sa pagpahamtang ug hustisya.

Ang matuod nga mga Kristohanon angayng magbaton ug lig-ong pagtuo. (Juan 3:16) Ang pagsundog sa matinumanong mga tawo sama kang Elias maoy usa ka paagi nga mahimo kini. Si Jehova lamang ang iyang gisimba ug iyang gidasig ang uban sa pagbuhat usab niana. Maisogon niyang giyagyag nga bakak ang relihiyon nga gigamit ni Satanas sa pagpatalikod sa mga tawo gikan kang Jehova. Ug siya misalig, dili sa iyang kaugalingong katakos ug kabubut-on, kondili kang Jehova aron mopatigbabaw ang kamatuoran. Si Elias mibarog gayod dapig sa putling pagsimba. Hinaot sundogon sa matag usa kanato ang iyang pagtuo!

[Mga footnote]

[Blurb sa panid 20]

Ang pagpilig laing agalon inay kang Jehova mosangpot sa kahigawad

[Hulagway sa panid 21]

“Si Jehova mao ang matuod nga Diyos!”