1. Giunsa pagpakita ni Moises ang iyang pagsalig kang Jehova sa dihang nanguna siya sa pagpagawas sa mga Israelinhon gikan sa Ehipto?

 ANG basahon sa Hebreohanon naghisgot ug daghang matinumanong alagad ni Jehova. Ang usa nila nga nagpakitag talagsaong pagtuo mao si Moises. (Heb. 3:​2-5; 11:​23-25) Nagpakita siyag pagtuo dihang nanguna siya sa pagpagawas sa mga Israelinhon gikan sa Ehipto. Wala siya mahadlok sa Paraon ug sa iyang mga kasundalohan. Uban ang bug-os nga pagsalig kang Jehova, iyang gidala ang katawhan ngadto sa Pulang Dagat ug sa ulahi ngadto sa kamingawan. (Heb. 11:​27-29) Kadaghanan sa mga Israelinhon nawad-ag pagsalig nga atimanon sila ni Jehova, pero lahi si Moises kay padayon siyang misalig Kaniya. Ug husto gyod ang iyang pagsalig sa Diyos, kay milagroso silang gitagan-an ni Jehova ug pagkaon ug tubig didto sa kamingawan. a—Ex. 15:​22-25; Sal. 78:​23-25.

2. Nganong ang Diyos nangutana kang Moises: “Mubo ba ang kamot ni Jehova”? (Numeros 11:​21-23)

² Lig-on ang pagtuo ni Moises kang Jehova. Pero mga usa ka tuig human pagawsa sa Diyos ang mga Israelinhon gikan sa Ehipto, nagduhaduha si Moises kon kaya bang tagan-an ni Jehova ug karne ang Iyang katawhan. Dili ma-imagine ni Moises kon unsaon ni Jehova pagtaganag karne ang minilyon nga nagkampo sa kamingawan. Maong gipangutana ni Jehova si Moises: “Mubo ba ang kamot ni Jehova?” (Basaha ang Numeros 11:​21-23.) Dinhi, ang ekspresyong “kamot ni Jehova” nagtumong sa balaang espiritu sa Diyos, o sa iyang aktibong  gahom. Sama bag gipangutana ni Jehova si Moises, ‘Wala ba gyod kay pagsalig nga kaya nakong himoon ang akong gisulti?’

3. Nganong importante nga susihon nato kon nganong nakulangan ug pagsalig si Moises ug ang mga Israelinhon?

³ Nakahunahuna na ba ka sukad kon itagana ba gyod ni Jehova ang panginahanglan nimo ug sa imong pamilya? Hisgotan nato karon kon nganong si Moises ug ang mga Israelinhon nakulangan ug pagsalig nga kaya silang tagan-an ni Jehova. Hisgotan pod nato ang pipila ka teksto sa Bibliya nga magpalig-on sa atong pagsalig nga dili gyod mubo ang kamot ni Jehova.

ANG ATONG MAKAT-ONAN KANG MOISES UG SA MGA ISRAELINHON

4. Unsa kahay hinungdan kon nganong daghan ang nagduhaduha kon motagana ba si Jehova sa ilang panginahanglan?

⁴ Konsideraha ang nahitabo sa mga Israelinhon ug sa “dakong panon sa nagkasagol nga mga tawo” nga dili Israelinhon. Mibiya sila sa Ehipto paingon sa Yutang Saad, ug taudtaod na sila didto sa kamingawan. (Ex. 12:38; Deut. 8:15) Ang mga dili Israelinhon napul-an na sa pagsigeg kaon ug mana, maong mireklamo sila. Wala madugay, mireklamo na pod ang daghang Israelinhon. (Num. 11:​4-6) Gimingaw sila sa mga pagkaon didto sa Ehipto. Tungod ana, napresyur si Moises sa mga tawo, kay tingali naghunahuna siya nga iyang responsibilidad ang paghatag ug pagkaon para nila.—Num. 11:​13, 14.

5-6. Unsay atong makat-onan sa nahimong epekto sa mga dili Israelinhon ngadto sa mga Israelinhon?

⁵ Ang mga Israelinhon naimpluwensiyahan sa pagkadili-mapasalamaton sa ilang mga kauban nga dili Israelinhon. Kita pod basin maimpluwensiyahan sa uban nga dili mapasalamaton, ug mahimo na hinuon tang dili kontento sa mga tagana ni Jehova. Posible nang mahitabo kon magsige tag hunahuna sa atong mga nabatonan kaniadto o masina sa kon unsay naa sa uban. Pero mas magmalipayon ta kon makakat-on ta nga mahimong kontento, bisag unsa pay atong kahimtang.

⁶ Tinuod, gipasaligan sa Diyos ang mga Israelinhon nga hatagan niya sila ug dagayang materyal nga mga butang. Pero angay unta nilang hinumdoman nga kini nga saad bug-os tumanon ni Jehova didto sa Yutang Saad, dili sa kamingawan. Sa samang paagi, imbes magpokus sa mga butang nga wala nato mabatoni niining sistemaha, angay tang magpokus sa mga butang nga gisaad ni Jehova didto sa bag-ong kalibotan. Pamalandongon pod nato ang mga teksto nga makatabang nato sa pagpalig-on sa atong pagsalig kang Jehova.

7. Nganong makasalig ta nga dili gyod mubo ang kamot ni Jehova?

⁷ Pero ngano kahang gipangutana sa Diyos si Moises: “Mubo ba ang kamot ni Jehova?” Tingali gusto ni Jehova nga hinumdoman ni Moises nga ang Iyang kamot dili lang kay gamhanan, kondili makaabot pod ni sa Iyang mga alagad bisan asa pa sila. Kayang tagan-an sa Diyos ug daghang karne ang mga Israelinhon bisag naa sila sa kamingawan. “Pinaagig kusgang kamot ug gamhanang bukton [sa literal, tuy-od nga bukton],” gipakita sa Diyos ang iyang gahom. (Sal. 136:​11, 12) Busa kon naa ta sa lisod nga mga kahimtang, makaseguro gyod ta nga makaabot kanato ang tabang ni Jehova.—Sal. 138:​6, 7.

8. Unsay makatabang aron malikayan nato ang sayop nga gihimo sa daghan didto sa kamingawan? (Tan-awa sab ang hulagway.)

⁸ Wala madugay, gitagan-an gyod ni Jehova ug karne ang iyang katawhan pinaagi sa pagpadalag daghang langgam nga buntog. Pero ang mga Israelinhon wala magpasalamat sa  Diyos niini nga milagro. Ila hinuong gipakita ang ilang kahakog. Nagsige silag tigom ug mga buntog sa tibuok adlaw ug tibuok gabii, hangtod pa gyod pagkasunod adlaw. Maong nasuko pag-ayo si Jehova sa “mga tawo nga naghinakog,” ug iya silang gisilotan. (Num. 11:​31-34) Naa tay makat-onan niana. Angay tang mag-amping nga dili mahimong hakog. Dato man ta o pobre, angay natong himoong prayoridad sa atong kinabuhi ang pagtigom ug “mga bahandi sa langit” pinaagi sa pagpaningkamot nga masuod kang Jehova ug Jesus. (Mat. 6:​19, 20; Luc. 16:9) Kon ato nang himoon, makasalig ta nga itagana ni Jehova ang atong mga panginahanglan.

9. Sa unsa ta makasalig?

⁹ Dili pod mubo ang kamot ni Jehova sa pagtabang sa iyang katawhan karon. Nagpasabot ba ni nga dili na gyod ta makasinatig kalisod o kagutom? b Wala. Pero makasalig ta nga dili ta biyaan ni Jehova. Tabangan gyod ta niya sa tanan natong kalisdanan. Unsaon nato pagpakita nga naa tay pagsalig nga itagana ni Jehova ang atong mga panginahanglan? Atong hisgotan ang duha ka kahimtang: (1) sa dihang magkalisod ta sa pinansiyal ug (2) sa dihang magplano ta para sa atong kaugmaon.

SA DIHANG MAGKALISOD TA SA PINANSIYAL

10. Unsang mga problema sa pinansiyal ang posible natong maatubang?

¹⁰ Samtang mas magkaduol ang kataposan niini nga sistema, makadahom ta nga mas mosamot  pa ang problema sa ekonomiya. Basin mas magkalisod ta o kaha mawad-ag trabaho, kabtangan, o balay tungod sa kagubot sa politika, giyera, kalamidad, o lain na pong pandemic. Basin kinahanglan tang mangitag laing trabaho o mobalhin sa laing lugar aron matagan-an ang panginahanglan sa atong pamilya. Unsay makatabang nato sa paghimog mga desisyon nga nagpakita sa atong pagsalig sa kamot ni Jehova?

11. Unsay makatabang nimo sa dihang makaatubang kag mga problema sa pinansiyal? (Lucas 12:​29-31)

¹¹ Ang panguna ug pinakaepektibong paagi mao ang pagsulti kang Jehova sa imong mga gikabalak-an. (Prov. 16:3) Hangyoa siya nga hatagan kag kaalam aron makahimog maayong mga desisyon. Hangyoa pod siya nga hatagan kag kalmadong kasingkasing aron dili ka ‘sobrang mabalaka’ sa imong kahimtang. (Basaha ang Lucas 12:​29-31.) Iampo nga tabangan ka nga mahimong kontento sa pangunang mga panginahanglan. (1 Tim. 6:​7, 8) Pag-research sa atong mga publikasyon aron mahibalo ka kon unsay himoon sa pag-atubang sa mga problema sa pinansiyal. Daghan ang nakabenepisyo sa mga materyal diha sa jw.org nga naghisgot bahin niini nga topiko.

12. Unsang mga pangutana ang makatabang sa usa ka Kristohanon sa paghimog pinakamaayong desisyon para sa iyang pamilya?

¹² Ang uban natental sa pagdawat ug trabaho nga layo sa ilang pamilya, pero daghan nila ang nakaingon nga dili gyod to maalamon nga desisyon. Sa dili pa modawat ug bag-ong trabaho, maayong konsiderahon sa usa dili lang ang kadako sa suweldo, kondili ang epekto niini sa espirituwalidad sa pamilya. (Luc. 14:28) Pangutan-a ang kaugalingon: ‘Unsa kahay mahitabo sa among kaminyoon kon malayo ko sa akong kapikas? Kon dawaton nako ang trabaho, unsa kahay epekto niini sa akong pagtambong sa tigom, pagsangyaw, ug pagpakig-uban sa mga igsoon?’ Kon naa moy mga anak, importante pod nga pangutan-on nimo ang imong kaugalingon: ‘Unsaon nako pagpadako ang akong mga anak “pinaagi sa disiplina ug tambag ni Jehova” kon dili nako sila kauban?’ (Efe. 6:4) Angay kang magpagiya sa panghunahuna sa Diyos, dili sa imong pamilya o mga higala nga walay pagtahod sa mga prinsipyo sa Bibliya. c Si Tony, nga taga-western Asia, gitanyagan ug mga trabaho sa laing nasod, ug dako nig suweldo. Iya ning giampo ug dayon nakig-estorya siya sa iyang asawa. Nakadesisyon siya nga dili dawaton ang maong mga tanyag, ug nagsabot sila nga menosan ang ilang gasto. Si Tony miingon: “Nakapribilehiyo ko nga makatabang sa daghan nga makaila kang Jehova, ug ang among mga anak nag-enjoy sa espirituwal nga mga kalihokan. Nakita sa among pamilya nga basta padayon namong sundon ang giingon sa Mateo 6:​33, dili gyod mi pasagdan ni Jehova.”

SA DIHANG MAGPLANO PARA SA ATONG KAUGMAON

13. Unsang praktikal nga mga butang ang atong mahimo karon aron matagan-an nato ang atong materyal nga panginahanglan samtang magkatigulang ta?

¹³ Masulayan pod ang atong pagsalig sa kamot ni Jehova dihang maghunahuna ta kon unsa kahay atong kahimtang inigkatigulang nato. Ang Bibliya nagdasig nato nga magkugi aron naa tay magamit sa umaabot. (Prov. 6:​6-11) Maong maayo nga magtigom ta, bahalag ginagmay lang, kay ang kuwarta makahatag pod natog panalipod. (Eccl. 7:12) Pero dili gyod nato himoong prayoridad sa atong kinabuhi ang pagtigom ug materyal nga mga butang.

14. Sa unsang paagi ang Hebreohanon 13:5 makatabang nato nga mahimong balanse sa dihang magplano para sa atong kaugmaon?

 ¹⁴ Sa usa ka ilustrasyon ni Jesus, iyang gipasiugda nga walay pulos kon ang usa magtigom ug daghang kuwarta pero dili siya “dato ngadto sa Diyos.” (Luc. 12:​16-21) Wala ta mahibalo kon unsay mahitabo sa umaabot. (Prov. 23:​4, 5; Sant. 4:​13-15) Dugang pa, kadtong gustong mahimong sumusunod ni Jesus kinahanglang andam “mobiya” sa tanan niyang kabtangan. (Luc. 14:33) Mao nay nasinatian sa mga Kristohanon sa Judea sa unang siglo, pero wala sila mawad-ig kalipay. (Heb. 10:34) Sa atong panahon, daghan sa atong mga igsoon ang nawad-ag materyal nga mga kabtangan o trabaho tungod kay wala silay gisuportahan nga partido sa politika. (Pin. 13:​16, 17) Unsay nakatabang nila? Bug-os silang misalig sa saad ni Jehova: “Dili gyod ka nako biyaan, ug dili gyod ka nako talikdan.” (Basaha ang Hebreohanon 13:5.) Angay tang magplano para sa atong umaabot, pero kon duna may moabot nga wala damhang mga panghitabo, makasalig ta nga tabangan gyod ta ni Jehova.

15. Unsang balanseng panglantaw ang angayng batonan sa Kristohanong mga ginikanan bahin sa ilang mga anak? (Tan-awa sab ang hulagway.)

¹⁵ Sa ubang mga kultura, ang mga magtiayon magplanong manganak aron naay makasuportar nila sa pinansiyal inigkatigulang nila. Sama bag giisip nila ang ilang mga anak ingong “retirement plan.” Pero ang Bibliya nag-ingon nga ang mga ginikanan maoy angayng motagana sa panginahanglan sa ilang mga anak. (2 Cor. 12:14) Siyempre, ang  mga ginikanan magkinahanglan pod tingalig praktikal nga tabang inigkatigulang nila, ug daghang mga anak ang malipay gyod sa pagbuhat niana. (1 Tim. 5:4) Pero angayng hinumdoman sa Kristohanong mga ginikanan nga wala nay molabaw pa sa kalipay kon magpadako silag mga anak nga nag-alagad kang Jehova, kay sa magpadakog mga anak aron naay makahaw-as nila sa kalisod.—3 Juan 4.

16. Sa unsang paagi matabangan sa mga ginikanan ang ilang mga anak nga makakat-on sa pagsuportar sa ilang kaugalingon? (Efeso 4:28)

¹⁶ Samtang tabangan nimo ang imong mga anak nga makakat-on sa pagsuportar sa ilang kaugalingon sa umaabot, ipakita pinaagi sa imong ehemplo nga misalig ka kang Jehova. Sukad sa bata pa sila, ipakita kanila ang kaimportante sa pagkugi. (Prov. 29:21; basaha ang Efeso 4:28.) Samtang magkadako sila, tabangi sila nga maningkamot sa ilang pag-eskuwela. Maayo gyod kon ang mga ginikanan mag-research ug mga prinsipyo sa Bibliya aron matabangan ang ilang mga anak sa paghimog maalamong desisyon bahin sa edukasyon. Tumong nila nga ang ilang mga anak makasuportar sa ilang kaugalingon ug, sa samang higayon, makagahin ug taas nga panahon sa ministeryo o makapayunir pa gani.

17. Sa unsa ta makasalig?

¹⁷ Makaseguro gyod ta nga kaya ug gusto ni Jehova nga tagan-an ang iyang maunongong mga alagad sa ilang materyal nga mga panginahanglan. Samtang magkaduol ang kataposan niini nga sistema, makadahom ta nga masulayan pa gyod ang atong pagsalig kang Jehova. Pero bisag unsa pay mahitabo, kinahanglang determinado tang mosalig nga gamiton ni Jehova ang iyang gahom sa pagtagana sa atong materyal nga panginahanglan. Makasalig ta nga ang iyang kusgang kamot ug gamhanang bukton dili gyod mubo sa pagtabang nato.