1. Unsang pagtigom sa katawhan sa Diyos ang atong hisgotan, ug unsang mga pangutana ang motungha?

“TINDOG, dayega ninyo si Jehova nga inyong Diyos sukad sa panahong walay tino hangtod sa panahong walay tino.” Pinaagi niining makapatandog nga mga pulong, gitigom sa mga Levihanon ang katawhan sa Diyos aron hiusang mag-ampo kang Jehova. Usa kini sa kinatas-ang mga pag-ampo nga narekord sa Bibliya. (Neh. 9:4, 5) Kini nahitabo sa Jerusalem sa 455 B.C.E., sa ika-24 nga adlaw sa ikapitong bulan sa mga Hudiyo, ang Tisri. Samtang atong hisgotan ang mga hitabo una pa nianang espesyal nga adlaw, pangutan-a ang kaugalingon: ‘Unsay regular nga ginahimo sa mga Levihanon nga nakaamot sa kalamposan sa maong okasyon? Unsang ubang leksiyon ang akong makat-onan niining maayong pagkaandam nga pag-ampo?’—Sal. 141:2.

2. Sa unsang paagi ang mga Israelinhon maayong panig-ingnan kanato?

² Usa ka bulan una pa ang maong pagtigom, natukod na pag-usab sa mga Hudiyo ang mga paril sa Jerusalem. (Neh. 6:15) Natapos nila kini sulod lang sa 52 ka adlaw. Dayon gihatagan nilag partikular nga pagtagad ang ilang espirituwal nga mga panginahanglan. Mao nga sa unang adlaw sa bulan sa Tisri, sila nagtigom sa plasa aron mamati kang Esdras ug sa ubang Levihanon nga nagbasag kusog sa Balaod sa Diyos ug nagpatin-aw niana. Ang mga pamilya, lakip ang “tanan nga may igong panabot sa pagpamati,” nagtindog ug naminaw “sukad sa pagbanagbanag hangtod sa pagkaudto.” Maayo kaayo silang panig-ingnan kanato nga may komportableng mga Kingdom Hall! Apan panahon sa tigom, maglatagaw ba usahay ang imong hunahuna sa mga butang nga dili kaayo importante? Kon mao, tagda pag-usab ang panig-ingnan sa mga Israelinhon nga naminaw ug mihilak pa gani kay wala makatuman sa Balaod sa Diyos.—Neh. 8:1-9.

3. Unsang instruksiyon ang gisunod sa mga Israelinhon?

 ³ Apan dili kadto panahon sa pagsugid sa ilang mga sala. Kadto maoy adlaw sa pista, busa angayng malipayong panahon kadto alang sa pagsimba kang Jehova. (Num. 29:1) Busa gisultihan ni Nehemias ang katawhan: “Lakaw, kan-a ang mga tambok ug imna ang mga tam-is, ug pagpadalag mga bahin kaniya nga walay giandam; kay kining adlawa balaan alang sa atong Ginoo, ug ayaw kasubo, kay ang kalipay ni Jehova mao ang inyong salipdanan.” Gisunod kadto sa katawhan, ug sila ‘nagmaya sa hilabihan’ niadtong adlawa.—Neh. 8:10-12.

4. Unsay gihimo sa mga pangulo sa mga banay, ug unsay ilang nahibaloan? Unsa ang importanteng bahin sa Pista sa mga Balongbalong?

⁴ Pagkasunod adlaw, ang mga pangulo sa mga banay nagtigom aron hisgotan kon sa unsang paagi mas matuman sa nasod ang Balaod sa Diyos. Sa ilang pagtuon sa Kasulatan, ilang nahibaloan nga angay diay nilang saulogon ang Pista sa mga Balongbalong—apil ang pangataposang solemneng panagkatigom niini—gikan sa ika-15 hangtod sa ika-22 nga adlaw sa bulan sa Tisri. Busa sila nangandam dayon. Kadto ang labing malamposong Pista sa mga Balongbalong sukad sa panahon ni Josue, nga miresulta sa “dako kaayong pagmaya.” Ang usa ka importanteng bahin niini nga pista mao ang publikong pagbasa sa Balaod sa Diyos, “adlaw-adlaw . . . sukad sa unang adlaw hangtod sa kataposang adlaw.”—Neh. 8:13-18.

5. Unsay gihimo sa katawhan sa Diyos sa wala pa mag-ampo ang mga Levihanon alang kanila?

⁵ Human sa duha ka adlaw, panahon na nga publikong isugid sa katawhan ang ilang mga sala tungod sa paglapas sa Balaod sa Diyos. Dili kini adlaw sa pagkaon ug pagsadya. Hinunoa, ang katawhan magpuasa ug magsul-ob ug sakong panapton ingong ilhanan sa ilang paghinulsol. Ang Balaod sa Diyos basahon na usab ngadto sa katawhan sulod sa mga tulo ka oras sa buntag. Pagkahapon, “sila nagsugid ug nagyukbo kang Jehova nga ilang Diyos.” Dayon ang mga Levihanon mipahayag ug usa ka maayong pagkaandam nga pag-ampo alang sa katawhan. —Neh. 9:1-4.

6. Unsay nakatabang sa mga Levihanon sa pagtanyag ug makahuloganong pag-ampo, ug unsay atong makat-onan niini?

⁶ Tin-aw nga ang regular nga pagbasa sa mga Levihanon sa Balaod sa Diyos maoy nakatabang kanila sa pag-andam niining makahuloganong pag-ampo. Ang unang napulo ka bersikulo nagpokus sa mga buhat ug hiyas ni Jehova. Sa ulahing bahin sa pag-ampo, balikbalik nilang gipasiugda ang “dagayang kaluoy” sa Diyos ug giangkon nga ang mga Israelinhon dili takos niana. (Neh. 9:19, 27, 28, 31) Sama sa mga Levihanon, adlaw-adlaw natong palandongon ang Pulong sa Diyos, nga samag gitugotan nato si Jehova nga makig-estorya kanato. Pinaagi niini, ang atong mga pag-ampo kang Jehova mahimong mas makahuloganon ug dili rutina lamang.—Sal. 1:1, 2.

7. Unsay gihangyo sa mga Levihanon sa Diyos, ug unsay atong makat-onan niana?

 ⁷ Sa ilang pag-ampo, usa lang ka simpleng butang ang gihangyo sa mga Levihanon. Sa hinapos sa ilang pag-ampo, sila mihangyo: “Karon, Oh among Diyos, ang Diyos nga dako, gamhanan ug makalilisang, nga nagatuman sa pakigsaad ug sa mahigugmaong-kalulot, ayaw isipang daw diyutay lamang sa imong atubangan ang tanan nga kalisdanan nga midangat kanamo, sa among mga hari, sa among mga prinsipe ug sa among mga saserdote ug sa among mga manalagna ug sa among mga katigulangan ug sa tanan nimong katawhan sukad sa mga adlaw sa mga hari sa Asirya hangtod karon.” (Neh. 9:32) Busa ang mga Levihanon nagpakitag maayong panig-ingnan kanato, nga dayegon ug pasalamatan si Jehova una mohimog personal nga mga hangyo.

8, 9. (a) Sa unsang paagi mapainubsanong gisugdan sa mga Levihanon ang ilang pag-ampo? (b) Unsa ang duha ka panon sa langit nga gihisgotan sa mga Levihanon?

⁸ Mapaubsanon ang mga Levihanon. Bisag nindot ug maayong pagkaandam ang ilang pag-ampo, gibati nila nga ang ilang mga pulong dili igo nga makapahayag sa pagdayeg nga takos kang Jehova. Busa gisugdan nila ang ilang pag-ampo alang sa katawhan pinaagig mapainubsanong paghangyo sa Diyos: “Ipadayeg nila ang imong mahimayaong ngalan, nga binayaw labaw sa tanang paghimaya ug pagdayeg.”—Neh. 9:5.

⁹ Ang pag-ampo nagpadayon: “Ikaw lamang mao si Jehova; ikaw ang nagbuhat sa kalangitan, bisan ang langit sa kalangitan, ug ang tanan nilang panon, ang yuta ug ang tanan nga anaa niana, ang mga dagat ug ang tanan nga anaa kanila; ug ikaw nagatipig kanilang tanan nga buhi; ug ang panon sa kalangitan nagayukbo kanimo.” (Neh. 9:6) Oo, gilalang ni Jehova ang uniberso, apil ang dili maihap nga mga galaksiya sa mga bituon. Gilalang usab niya ang tanang butang sa atong nindot nga planeta lakip ang kahibulongang katakos niini sa pagsustenir sa lainlaing matang sa kinabuhi—mga linalang nga mosanay sumala sa matang niini. Nakita kini sa mga manulonda sa Diyos, nga gihubit usab ingong “panon sa mga langit.” (1 Hari 22:19; Job 38:4, 7) Dugang pa, ang mga manulonda mapainubsanong nagbuhat sa kabubut-on sa Diyos pinaagi sa pag-alagad sa makasasalang mga tawo nga ‘makapanunod sa kaluwasan.’ (Heb. 1:14) Maayo gayong panig-ingnan ang mga manulonda kanato samtang mapainubsanon ug hiusa kitang nag-alagad sa Diyos samag nabansay pag-ayo nga panon!—1 Cor. 14:33, 40.

10. Unsay atong makat-onan sa pagpakiglabot sa Diyos kang Abraham?

¹⁰ Dayon gihisgotan sa mga Levihanon ang pagpakiglabot sa Diyos kang Abram, nga sa edad nga 99 wala pay anak sa iyang baog nga asawa nga si Sarai. Niadtong panahona giusab ni Jehova ang iyang ngalan ngadto sa Abraham, nga nagkahulogang “amahan sa usa ka panon.” (Gen. 17:1-6, 15, 16) Misaad usab ang Diyos kang Abraham nga ang iyang binhi  makapanunod sa yuta sa Canaan. Sagad, ang mga tawo malimot sa ilang gisaad; apan dili si Jehova. Sumala sa pag-ampo sa mga Levihanon: “Ikaw mao si Jehova ang matuod nga Diyos, nga nagpili kang Abram ug nagdala kaniya gikan sa Ur sa mga Caldeanhon ug naghimo sa iyang ngalan nga Abraham. Ug imong nakaplagan ang iyang kasingkasing nga matinumanon sa imong atubangan; busa dihay gihimong pakigsaad uban kaniya aron ihatag kaniya ang yuta sa mga Canaanhon, . . . aron ihatag kini ngadto sa iyang binhi; ug imong gituman ang imong mga pulong, tungod kay ikaw matarong.” (Neh. 9:7, 8) Hinaot nga sundogon nato ang atong matarong nga Diyos pinaagi sa pagtuman kanunay sa atong mga saad.—Mat. 5:37.

11, 12. Unsay kahulogan sa ngalang Jehova, ug sa unsang paagi kini makita sa iyang pagpakiglabot sa mga kaliwat ni Abraham?

¹¹ Ang ngalang Jehova nagkahulogang “Siya Nagpahinabo nga Mamao,” nga nagpasabot nga ang Diyos padayong naglihok sa pagtuman sa iyang mga saad. Ang usa ka nindot nga pananglitan niini makita diha sa iyang pagpakiglabot sa mga kaliwat ni Abraham dihang sila naulipon sa Ehipto. Nianang panahona, morag imposibleng makagawas ang nasod sa Israel ug makapuyo sa Yutang Saad. Apan pinaagi sa sunodsunod nga mga buhat sa Diyos, gituman niya ang iyang saad. Sa ingon, gipamatud-an niyang takos siya sa iyang talagsaon ug dakong ngalan nga Jehova.

¹² Ang pag-ampo nga girekord ni Nehemias nag-ingon bahin kang Jehova: “Imong nakita ang kasakitan sa among mga katigulangan didto sa Ehipto, ug ang ilang pagtuaw didto sa Pulang Dagat imong nadungog. Unya ikaw naghatag ug mga ilhanan ug mga milagro batok kang Paraon ug sa tanan niyang mga alagad ug sa tibuok katawhan sa iyang yuta, kay ikaw nahibalo nga sila nagmapangahason batok kanila; ug ikaw naghimo ug usa ka ngalan alang sa imong kaugalingon ingon niining adlawa. Ug ang dagat imong gipikas sa atubangan nila, mao nga sila mitabok taliwala sa dagat diha sa mamalang yuta; ug ang naggukod kanila imong gitambog ngadto sa kahiladman sama sa usa ka bato ngadto sa makusog nga mga tubig.” Dayon ang pag-ampo nagpadayon bahin sa mga nahimo pa ni Jehova alang sa iyang katawhan: “Imong gibuntog sa atubangan nila ang mga molupyo sa yuta, ang mga Canaanhon . . . Ug sila namihag ug kinutaan nga mga siyudad ug usa ka tambok nga yuta ug nanag-iya ug mga balay nga puno sa tanang maayong butang, mga atabay, mga parasan ug kaolibohan ug mga kahoy alang sa dagayang pagkaon, ug sila nangaon ug natagbaw ug nanambok ug nabuhong sa imong dakong pagkamaayo.”—Neh. 9:9-11, 24, 25.

13. Sa unsang paagi gitagana ni Jehova ang espirituwal nga panginahanglan sa Israel, apan unsay sanong sa katawhan?

¹³ Daghan pag gihimo ang Diyos aron matuman ang iyang katuyoan. Pananglitan, pagbiya sa Israel sa Ehipto, si Jehova nagtagana sa ilang espirituwal nga panginahanglan. Ang mga Levihanon miingon sa ilang pag-ampo: “Ikaw mikunsad sa Bukid sa Sinai ug misulti kanila gikan sa langit ug mihatag kanila ug matul-id nga hudisyal nga mga hukom ug mga balaod sa kamatuoran, maayong mga regulasyon ug mga sugo.” (Neh. 9:13) Gitudloan ni Jehova ang iyang katawhan aron takos silang magdala sa iyang balaang ngalan ingong mga manununod sa Yutang Saad. Apan gitalikdan nila ang maayong mga butang nga ilang nakat-onan.—Basaha ang Nehemias 9:16-18.

14, 15. (a) Sa unsang paagi si Jehova nagpakitag kaluoy ug kahingawa sa iyang makasasalang katawhan? (b) Unsay atong makat-onan sa pagpakiglabot sa Diyos sa iyang piniling nasod?

¹⁴ Sa ilang pag-ampo, espesipikong gihisgotan sa mga Levihanon ang duha ka sala nga nahimo sa Israel human misaad didto sa Bukid sa Sinai nga tumanon ang Balaod sa Diyos. Tungod niini nga mga sala, angay lang silang biyaan ni Jehova ug pasagdang mamatay sa kamingawan. Apan si Jehova gidayeg diha sa  pag-ampo: “Sa imong dagayang kaluoy [ikaw] wala mobiya kanila didto sa kamingawan. . . . Sulod sa kap-atan ka tuig imong gitagan-an sila ug pagkaon . . . Walay nakulang kanila. Ang ilang mga besti wala madunot, ug ang ilang mga tiil wala manghubag.” (Neh. 9:19, 21) Karon, si Jehova nagtagana usab sa tanan natong gikinahanglan aron makaalagad kaniya nga matinumanon. Hinaot dili kita mahisama sa libo-libo ka Israelinhon nga nangamatay sa kamingawan tungod sa pagkamasinupakon ug kakulag pagtuo. Sa pagkatinuod, “kini gisulat ingong pasidaan kanato nga naabtan sa mga kataposan sa mga sistema sa mga butang.”—1 Cor. 10:1-11.

¹⁵ Ikasubo nga human makasulod sa Yutang Saad, ang mga Israelinhon misugod pagsimba sa mga diyos sa Canaan, nga naglakip sa pagbuhat ug imoralidad ug paghalad sa ilang mga anak. Busa gitugotan ni Jehova nga daogdaogon sa silingang mga nasod ang iyang katawhan. Dihang sila naghinulsol, si Jehova maluluy-ong nagpasaylo kanila ug giluwas sila gikan sa ilang mga kaaway. Kini “sublisubli” nga nahitabo. (Basaha ang Nehemias 9:26-28, 31.) Ang mga Levihanon miingon: “Ikaw nagmatugtanon kanila sulod sa daghang katuigan ug nagpadayon sa pagpamatuod batok kanila pinaagi sa imong espiritu pinaagi sa imong mga manalagna, ug sila wala maminaw. Sa kataposan gitugyan mo sila ngadto sa kamot sa mga katawhan sa kayutaan.”—Neh. 9:30.

16, 17. (a) Unsay resulta dihang ang mga Israelinhon misugod na sab sa pagsupak kang Jehova? (b) Unsay giangkon sa mga Israelinhon, ug unsay ilang gisaad?

¹⁶ Bisan human sa ilang pagkadestiyero sa Babilonya, ang mga Israelinhon sublisubling misupak kang Jehova. Unsay resulta? Ang mga Levihanon padayong miampo: “Tan-awa! Kami mga ulipon niining adlawa; ug kon bahin sa yuta nga imong gihatag sa among mga katigulangan aron sa pagkaon sa mga bunga niini ug sa maayong mga butang niini, tan-awa! kami mga ulipon niini, ug ang mga abot niini dagaya alang sa mga hari nga imong gibutang aron magmando kanamo tungod sa among mga sala, ug . . . kami anaa sa dakong kasakit.”—Neh. 9:36, 37.

¹⁷ Gipasabot ba sa mga Levihanon nga ang Diyos dili matarong kay gipasagdan niyang mag-antos ang iyang katawhan? Dili! Sila miangkon: “Ikaw matarong kon mahitungod sa tanan nga midangat kanamo, kay ikaw milihok sa pagkamatinumanon, apan kami mao ang nagdinaotan pag-ayo.” (Neh. 9:33) Dayon, gitapos nila ang pag-ampo pinaagig seryosong panaad nga tumanon na sa nasod ang Balaod sa Diyos. (Basaha ang Nehemias 9:38; 10:29) Ang maong saad gisulat diha sa usa ka dokumento, nga gitimbrehan sa 84 ka Hudiyohanong mga lider.—Neh. 10:1-27.

18, 19. (a) Unsay atong gikinahanglan aron makasulod sa bag-ong kalibotan sa Diyos? (b) Unsay angay natong padayong iampo, ug ngano?

¹⁸ Gikinahanglan nato ang disiplina ni Jehova aron takos kitang makasulod sa iyang matarong nga bag-ong kalibotan. “Kinsa ba ang anak nga wala disiplinaha sa usa ka amahan?” si apostol Pablo nangutana. (Heb. 12:7) Atong mapakita nga gidawat nato ang paggiya ni Jehova pinaagi sa pag-alagad kaniya nga matinumanon ug tugotan ang iyang espiritu nga magbag-o kanato. Kon makahimo kitag seryosong sala, makaseguro kitang pasayloon kita ni Jehova kon sinsero kitang maghinulsol ug mapainubsanong modawat ug disiplina.

¹⁹ Sa dili madugay, himoon ni Jehova nga mas dungganon ang iyang ngalan kay sa panahon nga giluwas niya ang mga Israelinhon sa Ehipto. (Ezeq. 38:23) Maingon nga napanunod sa mga Israelinhon ang Yutang Saad, ang tanang Kristohanon nga magmatinumanon kang Jehova makapanunod ug kinabuhi sa iyang matarong nga bag-ong kalibotan. (2 Ped. 3:13) Tungod nianang nindot nga mga palaaboton, hinaot padayon natong iampo ang pagbalaan sa mahimayaong ngalan sa Diyos. Hisgotan sa sunod artikulo ang laing pag-ampo nga motabang nato sa pagbuhat kon unsay gikinahanglan aron matagamtam ang panalangin sa Diyos karon ug sa walay kataposan.