“Ang Kamatayon Gilamoy Hangtod sa Kahangtoran”

HUNAHUNAA nga nagbasa kag mantalaan nga may ulohan nga sama sa ibabaw imbes ang imong mabasa maoy bahin sa usa ka batang babaye nga naghikog. Siyempre, wala pay mantalaan nga nakapatik sukad ug ingon nianang ulohana. Apan kanang mga pulonga sa ibabaw makita diha sa usa ka basahon nga libolibo ka tuig nay edad—ang Bibliya.

Diha sa Kasulatan, ang kamatayon klarong gipatin-aw. Dugang pa, ang Bibliya wala lamang magbutyag kon nganong kita mamatay kondili nagpatin-aw usab kini kon unsay kahimtang sa mga patay ug naghatag ug paglaom para sa atong namatay nga mga minahal. Sa kataposan, kini nagsulti bahin sa usa ka talagsaong panahon sa dihang mahimo nang itaho: “Ang kamatayon gilamoy hangtod sa kahangtoran.”—1 Corinto 15:54.

Ang Bibliya nagpatin-aw sa kamatayon diha sa mga pulong nga daling masabtan, imbes sa mga terminong lisod masabtan. Pananglitan, kini sublisubling nagtandi sa pagkamatay ngadto sa ‘pagkatulog,’ ug kini naghubit sa mga tawong patay ingong ‘nahikatulog sa kamatayon.’ (Salmo 13:3; 1 Tesalonica 4:13; Juan 11:11-14) Ang kamatayon gipaila usab ingong usa ka “kaaway.” (1 Corinto 15:26) Mas hinungdanon pa, ang Bibliya nagtabang kanato sa pagsabot kon nganong ang kamatayon susama sa pagkatulog, kon nganong kini nakaapekto sa katawhan, ug kon sa unsang paagi kining maong kaaway pildihon sa kataposan.

Nganong Kita Mamatay?

Giasoy sa unang basahon sa Bibliya kon giunsa paghimo sa Diyos ang unang tawo, si Adan, ug gipahimutang siya diha sa usa ka paraisong pinuy-anan. (Genesis 2:7, 15) Sa dihang gilalang siya, si Adan nakadawat ug mga buluhaton, lakip sa usa ka  higpit nga pagdili. Mahitungod sa usa ka kahoy diha sa tanaman sa Eden, ang Diyos miingon kaniya: “Dili ka gayod mokaon gikan niini, kay sa adlaw nga mokaon ka gikan niini mamatay ka gayod.” a (Genesis 2:17) Busa, nasabtan ni Adan nga ang kamatayon dili kay dili-kalikayan. Kana ang sangpotanan sa pagsupak sa usa ka balaod sa Diyos.

Ikasubo, si Adan ug ang iyang asawa nga si Eva, misupak. Gipili nila ang pagsalikway sa kabubut-on sa ilang Maglalalang, ug giani nila ang mga sangpotanan. “Kay abog ikaw ug sa abog ikaw mopauli,” miingon ang Diyos sa dihang gipahayag niya ang mga resulta sa ilang sala. (Genesis 3:19) May grabe na silang depekto—pagkadili-hingpit. Ang ilang pagkadili-hingpit, o pagkamakasasala, mosangko sa ilang kamatayon.

Kining maong depekto—ang sala—gipasa usab ngadto sa mga kaliwat ni Adan ug Eva, ang tibuok tawhanong rasa. Sa usa ka diwa, kini nahisamag napanunod nga sakit. Giwala ni Adan ang kahigayonan nga mabuhi nga nahigawas sa tunglo sa kamatayon ug iyang gipasa usab ang pagkadili-hingpit ngadto sa iyang mga kaliwat. Ang tawhanong pamilya nahimong ulipon sa sala. Ang Bibliya nag-ingon: “Mao nga, ingon nga ang sala misulod sa kalibotan pinaagi sa usa ka tawo ug ang kamatayon pinaagi sa sala, ug sa ingon ang kamatayon mikaylap sa tanang tawo tungod kay silang tanan nakasala man.”—Roma 5:12.

“Ang Sala Misulod sa Kalibotan”

Kining napanunod nga depekto, o sala, dili makita pinaagig mikroskopyo. Ang “sala” nagtumong sa moral ug espirituwal nga pagkakulang nga gipasa kanato sa atong unang mga ginikanan, ug kini adunay mga epekto diha sa atong lawas. Hinuon, gibutyag sa Bibliya nga ang Diyos nagtagana ug kasulbaran. Si apostol Pablo nagpatin-aw: “Ang suhol nga ginabayad sa sala mao ang kamatayon, apan ang gasa nga ginahatag sa Diyos mao ang kinabuhing walay kataposan pinaagi ni Kristo Jesus nga atong Ginoo.” (Roma 6:23) Sa iyang unang sulat ngadto sa mga taga-Corinto, si Pablo nagdugang ug pasalig nga makahuloganon kaayo para kaniya: “Kay ingon nga diha kang Adan ang tanan nangamatay, sa ingon usab diha kang Kristo ang tanan pagabuhion.”—1 Corinto 15:22.

Dayag nga si Jesu-Kristo adunay hinungdanong papel sa paghanaw sa sakit ug kamatayon. Siya miingon nga siya mianhi sa yuta aron “sa paghatag sa iyang kalag nga usa ka lukat baylo sa daghan.” (Mateo 20:28) Kining kahimtanga ikatandi sa pagpangidnap, nga buhian lang ang usa ka bihag bugti sa usa ka gitinong bayad. Niining kahimtanga, ang lukat nga makapahigawas kanato gikan sa sala ug kamatayon mao ang hingpit nga tawhanong kinabuhi ni Jesus. b—Buhat 10:39-43.

Aron ikatagana ang lukat, gipadala sa Diyos si Jesus nganhi sa yuta aron ihalad ang iyang kinabuhi. “Gihigugma pag-ayo sa Diyos ang kalibotan nga gihatag niya ang iyang bugtong nga Anak, aron nga ang tanan nga magpasundayag ug pagtuo kaniya . . . makabaton ug kinabuhing walay kataposan.” (Juan 3:16) Sa wala pa ang iyang haladnong kamatayon, ‘gipamatud-an ni Kristo ang kamatuoran.’ (Juan 18:37) Ug panahon sa iyang publikong ministeryo, iyang gipahimuslan ang pipila ka higayon sa pagbutyag sa kamatuoran bahin sa kamatayon.

“Ang Dalagita . . . Natulog”

Si Jesus nahibalo pag-ayo kon unsay kamatayon sa dihang dinhi pa siya sa yuta. Naguol siya sa dihang nangamatay ang mga tawo palibot kaniya, ug  nasayod gayod siya nga siya mismo mamatay sa dili pa siya matigulang. (Mateo 17:22, 23) Lagmit pipila ka bulan sa wala pa patya si Jesus, namatay ang iyang suod nga higala nga si Lazaro. Kanang maong hitabo naghatag kanatog ideya kon giunsa paglantaw ni Jesus ang kamatayon.

Wala madugay human makabalita bahin sa pagkamatay ni Lazaro, si Jesus miingon: “Si Lazaro nga atong higala nagpahulay, apan moadto ako didto aron pukawon siya gikan sa pagkatulog.” Nagtuo ang mga tinun-an nga kon nagpahulay lang si Lazaro, mamaayo ra siya. Busa giklaro pagsulti ni Jesus: “Namatay si Lazaro.” (Juan 11:11-14) Dayag nga nakasabot si Jesus nga ang kamatayon sama ra sa pagkatulog. Bisan tuod lisod natong masabtan kon unsay kamatayon, kita makasabot kon unsay pagkatulog. Sa dihang kita hinanok nga natulog, wala kitay mahibaloan sa paglabay sa panahon ug kon unsay nagakahitabo sa atong palibot tungod kay kita anaa sa temporaryong kahimtang nga pagkawalay-panimuot. Mao gayod kini ang gipatin-aw sa Bibliya bahin sa kahimtang sa mga patay. Ang Ecclesiastes 9:5 nag-ingon: “Bahin sa mga patay, sila walay nahibaloan nga bisan unsa.”

Gitandi usab ni Jesus ang kamatayon ngadto sa pagkatulog tungod kay ang mga tawo mahimong pukawon gikan sa kamatayon, pinaagi sa gahom sa Diyos. Usa ka higayon niana, miduaw si Jesus sa balay sa usa ka nagbangotang pamilya kansang anak nga dalagita bag-o lang namatay. “Ang dalagita wala mamatay, apan siya natulog,” miingon si Jesus. Dayon giduol niya ang patayng dalagita ug gigunitan ang iyang kamot, ug “mibangon” siya. Sa laing pagkasulti, siya nabanhaw gikan sa mga patay.—Mateo 9:24, 25.

Gibanhaw usab ni Jesus ang iyang higala nga si Lazaro gikan sa kamatayon. Apan sa wala pa niya himoa ang maong milagro, gihupay niya si Marta, ang igsoon ni Lazaro, pinaagi sa pag-ingon: “Mobangon ang imong igsoon.” Masaligon siyang mitubag: “Ako nahibalo nga mobangon siya diha sa pagkabanhaw sa kataposan nga adlaw.” (Juan 11:23, 24) Dayag nga siya naglaom nga ang tanang alagad sa Diyos pagabanhawon sa umaabot.

Unsa ba gayoy gipasabot sa pagkabanhaw? Ang Gregong pulong alang sa “pagkabanhaw” (a·naʹsta·sis) literal nga nagkahulogang “pagtindog.” Kini nagpasabot sa pagbangon gikan sa mga patay. Morag dili kini katuohan sa pipila, apan human sa pagsulti nga ang mga patay makadungog sa iyang tingog, si Jesus miingon: “Ayaw kahibulong niini.” (Juan 5:28) Ang mga pagpamanhaw nga gihimo mismo ni Jesus dinhi sa yuta naghatag kanatog pasalig sa saad sa Bibliya nga ang mga patay nga anaa sa panumdoman sa Diyos mahigmata gikan sa ilang dugay nga “pagkatulog.” Ang Pinadayag 20:13 nagtagna: “Ang dagat mitugyan sa mga patay nga diha niini, ug ang kamatayon ug ang Hades [komon nga lubnganan sa mga tawo] mitugyan sa mga patay nga diha kanila.”

Sila ba pagabanhawon ngadto sa kinabuhi aron matigulang ug mamatay pag-usab, sama kang Lazaro? Dili kana ang katuyoan sa Diyos. Gipasaligan kita sa Bibliya nga moabot ang panahon sa dihang “ang kamatayon mawala na,” busa wala nay matigulang ug unya mamatay.—Pinadayag 21:4.

Ang kamatayon usa ka kaaway. Ang tawhanong rasa adunay daghang ordinaryong mga kaaway, sama sa sakit ug pagkatigulang, nga makahatag usab ug daghang pag-antos. Ang Diyos nagsaad nga hanawon niya kining tanan, nga sa kataposan magsentensiya sa kinadak-ang kaaway sa katawhan. “Ingong kataposang kaaway, ang kamatayon pagawagtangon.”—1 Corinto 15:26.

Inigkatuman nianang saara, ang mga tawo makatagamtam ug hingpit nga kinabuhi, nga dili mabalda sa sakit ug kamatayon. Sa pagkakaron, kita  mahupayan sa pagkahibalo nga ang atong mga minahal namahulay lang, ug kon sila anaa sa panumdoman sa Diyos, sila pagabanhawon sa iyang gitakdang panahon.

Ang Pagkasabot sa Kamatayon Makapahimo sa Kinabuhi nga Mapuslanon

Ang tin-awng pagsabot bahin sa kamatayon ug sa paglaom sa mga patay makapausab sa atong panglantaw sa kinabuhi. Si Ian, nga gihisgotan sa nag-unang artikulo, nag-edad ug mga 20 anyos sa dihang nakat-onan niya ang katin-awan sa Bibliya bahin sa kamatayon. “Sa kanunay ako may diyutayng paglaom nga ang akong amahan didto ra sa laing dapit,” matod niya. “Busa sa dihang nakat-onan ko nga siya natulog lang diha sa kamatayon, nasubo ko sa sinugdan.” Bisan pa niana, sa dihang nabasa ni Ian ang saad sa Diyos bahin sa pagpamanhaw sa mga patay, nalipay siya pag-ayo sa pagkahibalo nga iyang makita pag-usab ang iyang amahan. “Sa unang higayon sa akong kinabuhi, gibati ko ang kalinaw,” nahinumdom siya. Ang hustong pagsabot bahin sa kamatayon nakahatag kaniya ug kalinaw sa hunahuna nga nakahupay sa iyang galamhan.

Ang 21-anyos nga anak lalaki ni Clive ug Brenda, si Steven, namatay tungod sa grabeng aksidente nga gihisgotan sa nag-unang artikulo. Bisan tuod nahibalo sila sa giingon sa Bibliya bahin sa kamatayon, nasubo gihapon sila tungod sa maong kalit nga kamatayon. Sa pagkatinuod, ang kamatayon maoy usa ka kaaway, ug hapdos ang ikot niini. Ang ilang Kasulatanhong kahibalo bahin sa kahimtang sa mga patay anam-anam nga nakahupay sa ilang kaguol. Si Brenda miingon: “Ang among nasabtan bahin sa kamatayon nakapasig-uli sa normal nga dagan sa among pagkinabuhi nga may malinawong hunahuna. Siyempre, kada adlaw kanunay kaming naghunahuna sa panahon nga si Steven mahigmata gikan sa iyang hinanok nga pagkatulog.”

“Kamatayon, Hain na ang Imong Ikot?”

Klaro nga ang pagsabot sa kahimtang sa mga patay makatabang kanato sa pagbaton ug timbang nga panglantaw sa kinabuhi. Ang kamatayon dili gayod usa ka gumonhap. Makatagamtam kita ug kinabuhi nga dili mahadlok ning maong kaaway nga kanunayng naghulga kanato. Ug ang pagkaamgo nga ang kamatayon dili makawagtang sa atong kinabuhi hangtod sa hangtod maghanaw sa bisan unsang pangagda sa pagkinabuhi alang sa kalipayan, kay nagtuo nga “ang kinabuhi mubo ra kaayo.” Ang pagkahibalo nga ang atong namatay nga mga minahal nga anaa sa panumdoman sa Diyos natulog lang diha sa kamatayon ug nagpaabot sa pagkabanhaw maghatag kanatog kahupayan ug magdasig kanato sa pagpadayon sa pagkinabuhi.

Oo, makalantaw kita sa unahan nga may pagsalig nga si Jehova nga Diyos, ang Maghahatag sa kinabuhi, magwagtang sa kamatayon hangtod sa hangtod. Pagkadakong panalangin kana sa dihang kita makaingon gayod: “Kamatayon, hain na ang imong kadaogan? Kamatayon, hain na ang imong ikot?”—1 Corinto 15:55.

[Mga footnote]

[Hulagway sa panid 5]

Ang pagsupak ni Adan ug Eva miresulta sa kamatayon

[Hulagway sa panid 6]

Gigunitan ni Jesus ang kamot sa dalagita, ug mibangon siya

[Hulagway sa panid 7]

Daghan ang nagpaabot sa panahon nga ang ilang namatay nga mga minahal mahigmata gikan sa pagkatulog, sama kang Lazaro