Sa Unsang Paagi Imong Mahuptan ang Timbang nga Panglantaw sa Salapi?

Ang gugma sa salapi ug ang pagtinguha ug mga kabtangan dili bag-o; ni nagpakahilom ang Bibliya bahin niini, nga daw bag-o pa kining nahitabo. Kini karaan na kaayo. Sa Balaod ni Moises, ang Diyos nagsugo sa mga Israelinhon: “Dili ka magtinguha sa balay sa imong isigkatawo . . . ni sa bisan unsa nga iya sa imong isigkatawo.”—Exodo 20:17.

ANG gugma sa salapi ug mga kabtangan maoy kasagaran sa adlaw ni Jesus. Palandonga kining taho bahin sa pakigkabildohay ni Jesus ug sa usa ka batan-ong lalaki nga ‘dato kaayo.’ “Si Jesus miingon kaniya: ‘May usa pa ka butang nga nakulang kanimo: Ibaligya ang tanang butang nga imong nabatonan ug iapod-apod ngadto sa mga tawong kabos, ug makabaton ka ug bahandi sa mga langit; ug umari ka mahimong akong sumusunod.’ Sa iyang nadunggan kini, siya naguol sa hilabihan, kay siya dato man kaayo.”—Lucas 18:18-23.

Usa ka Hustong Panglantaw sa Salapi

Apan, sayop ang paghinapos nga gihukman sa Bibliya ang salapi mismo o ang bisan unsa sa pangunang mga gamit niini. Gipakita sa Bibliya nga ang salapi nagtaganag mapuslanong panalipod batok sa kakabos ug sa nag-ubang mga problema niini, nga magpaarang sa mga tawo sa pagpakabaton ug mga kinahanglanon. Si Haring Solomon misulat: “Ang kaalam usa ka panalipod maingon nga ang salapi usa ka panalipod.” Ug: “Ang tinapay maoy magpakatawa sa mga mamumuo, ug ang bino magpamaya sa kinabuhi; apan ang salapi mao ang magatubag sa tanang butang.”—Ecclesiastes 7:12; 10:19.

Giuyonan sa Diyos ang hustong paggamit sa salapi. Pananglitan, si Jesus miingon: “Paghimo kamog mga higala alang sa inyong kaugalingon pinaagi sa dili-matarong nga mga bahandi.” (Lucas 16:9) Kini naglakip sa pag-amot ug salapi alang sa pagpalambo sa matuod nga pagsimba sa Diyos, kay buot gayod nato ang Diyos ingong atong Higala. Si Solomon mismo, sa pagsunod sa panig-ingnan sa iyang amahan nga si David, miamot ug dakong kantidad sa salapi ug bililhong mga butang alang sa pagtukod sa templo ni Jehova. Ang laing Kristohanong sugo mao ang paghatag ug materyal nga tabang alang niadtong nanginahanglan. “Magpaambit ngadto sa mga balaan sumala sa ilang mga panginahanglan,” matod ni apostol Pablo. Siya midugang: “Sunda ang dalan sa pagkamaabiabihon.” (Roma 12:13) Kini kasagarang naglangkit sa paggasto ug salapi. Apan, komosta ang mahitungod sa gugma sa salapi?

‘Ang Kahimuot Alang sa Plata’

Si Pablo makadaghang naghisgot bahin sa “gugma sa salapi”—o sa literal, “kahimuot alang sa plata”—sa dihang siya misulat sa iyang mas batan-on nga isigka-Kristohanong si Timoteo. Ang tambag ni Pablo makaplagan diha sa 1 Timoteo 6:6-19. Siya nagkomento bahin sa “gugma sa salapi” ingong bahin sa iyang paghisgot sa hinungdanong mga puntos maylabot sa materyal nga mga butang. Maayong susihon nato pag-ayo ang dinasig nga mga komento ni Pablo, tungod sa pasiugda nga gipakita sa katilingban karon bahin sa salapi. Ang maong pagsusi mapuslanon gayod tungod kay kini magpadayag sa sekreto kon sa unsang paagi kita “makapangupot pag-ayo sa tinuod nga kinabuhi.”

Si Pablo nagpasidaan: “Ang gugma sa salapi maoy gamot sa tanang matang sa makadaot nga mga butang, ug tungod sa pagpangab-ot niini nga gugma ang pipila nahisalaag gikan sa pagtuo ug nagtusaktusak sa ilang kaugalingon sa daghang kasakitan.”  (1 Timoteo 6:10) Kining tekstoha wala mag-ingon nga ang salapi mismo maoy daotan—ni ang bisan unsang ubang teksto. Wala usab mag-ingon ang apostol nga ang salapi mao ang sukaranang hinungdan sa “makadaot nga mga butang” o nga ang salapi mao ang pangunang hinungdan sa tanang suliran. Hinunoa, ang gugma sa salapi mahimong usa ka hinungdan—bisan kon dili ang bugtong hinungdan—sa tanang matang sa “makadaot nga mga butang.”

Pagbantay Batok sa Kadalo

Ang kamatuoran nga ang salapi mismo wala hukmi sa Kasulatan angayng dili magpakamenos sa pasidaan ni Pablo. Ang mga Kristohanon nga nagsugod sa paghigugma sa salapi nameligro sa tanang matang sa mga suliran, ang kinagrabehan mao kanang pagkahisalaag gikan sa pagtuo. Kining kamatuorana gipalig-on sa gisulti ni Pablo ngadto sa mga Kristohanon sa Colosas: “Busa, patya ang inyong mga sangkap sa lawas nga anaa sa yuta maylabot sa . . . makadaot nga tinguha, ug hakog nga pangibog, nga maoy idolatriya.” (Colosas 3:5) Sa unsang paagi ang hakog nga pangibog, kadalo, o “gugma sa salapi” nahisama sa idolatriya? Nagpasabot ba kini nga sayop ang pagtinguhag mas dakong balay, mas bag-ong kotse, mas dakog kita nga trabaho? Dili, walay usa niining mga butanga mismo ang daotan. Ang pangutana mao: Unsa ang tinamdan sa kasingkasing nga nagpalihok sa usa ka tawo sa pagtinguha niining mga butanga, ug kinahanglanon ba gayod kini?

Ang kalainan tali sa normal nga tinguha ug kadalo ikatandi sa kalainan tali sa gamayng kalayo nga magluto sa pagkaon ug sa dakong kalayo nga magsunog sa lasang. Ang maayo ug hustong tinguha mahimong mapuslanon. Mopalihok kini kanato sa pagtrabaho ug sa pagkahimong mabungahon. Ang Proverbio 16:26 nag-ingon: “Ang kalag sa kugihan naghago alang kaniya, tungod kay ang iyang baba nagaaghat pag-ayo kaniya.” Apan ang kadalo peligroso ug malaglagon. Kini maoy tinguha nga wala makontrolar.

Ang pagkontrolar sa atong tinguha alang sa salapi mao ang pangunang problema. Ang salapi nga atong natigom o ang materyal nga mga butang nga buot nato nahimo bang atong mga ulipon aron sa pagtagbaw sa atong mga panginahanglan, o ang ato bang mga panginahanglan ang naghimo kanatong mga ulipon sa salapi? Mao nga si Pablo nag-ingon nga ang ‘tawong dalo . . . nagkahulogan ug pagkahimong usa ka tigsimbag idolo.’ (Efeso 5:5) Ang kadalo alang sa usa ka butang sa pagkatinuod nagkahulogan nga kita nagpadaog niana—sa ingon, naghimo niana nga atong agalon, atong diyos, ang butang nga atong gialagaran. Sa kasukwahi, ang Diyos miinsistir: “Dili ka magbaton ug laing mga diyos batok sa akong nawong.”—Exodo 20:3.

Ang atong kadalo magpaila usab nga kita wala mosalig nga tumanon sa Diyos ang iyang saad sa pagtagana kanato sa atong gikinahanglan. (Mateo 6:33) Nan, ang kadalo sama ra sa pagtalikod sa Diyos. Niini nga diwa usab, kini maoy “idolatriya.” Dili ikatingala nga si Pablo tin-aw kaayong nagpasidaan batok niana!

Si Jesus naghatag usab ug direktang pasidaan batok sa kadalo. Siya nagsugo kanato sa pagbantay batok sa pagpangandoy alang sa butang nga wala nato mabatoni: “Bukha kanunay ang inyong mga mata ug pagbantay batok sa tanang matang sa hakog nga pangibog, tungod kay bisag ang usa ka tawo adunay kadagaya ang iyang kinabuhi wala magagikan sa mga butang nga iyang gipanag-iya.” (Lucas 12:15) Sumala niining tekstoha ug sa nagsunod nga ilustrasyon ni Jesus, ang kadalo maoy pinasukad sa binuang nga pagtuo nga ang hinungdanon sa kinabuhi maoy kon unsa ka daghan ang nabatonan sa usa ka tawo. Kini tingali salapi, pagkabutang, gahom, o nalangkit nga mga butang. Posible nga mahimong dalo alang sa bisan unsang butang nga mahimong mabatonan. Atong hunahunaon tingali nga ang pagbaton sa maong butang maghimo kanatong kontento. Apan sumala sa Bibliya ug sa kasinatian sa tawo, ang Diyos lamang ang makatagbaw—ug motagbaw—sa atong tinuod nga mga panginahanglan, sumala sa gipangatarongan ni Jesus sa iyang mga sumusunod.—Lucas 12:22-31.

Ang katilingban karon nga okupado ug nakiling sa pagpalit ug pagbaligyag mga manggad maayo kaayong mopukaw sa mga pagbati sa kadalo. Nabuyo sa dili kaayo dayag apan gamhanang mga paagi, daghan ang nagtuo nga kulang pa ang ilang nabatonan. Sila nagkinahanglan pa ug mas daghan, mas dako, ug mas maayo nga mga butang. Bisan tuod dili kita makalaom nga mausab ang kalibotan sa atong palibot, sa unsang paagi kita mismo makasukol niining kilinga?

Pagkakontento Kontra Kadalo

Si Pablo nagtanyag ug kapuli sa kadalo, nga mao ang pagkakontento. Siya miingon: “Busa, kon kita adunay makaon ug ikabesti, kita magmakontento na niining mga butanga.” (1 Timoteo 6:8) Kining maong paghubit bahin sa tanang gikinahanglan gayod nato—“makaon ug ikabesti”—maorag yano o ordinaryong paminawon. Daghang tawo ang malingaw  sa mga programa sa telebisyon diin ang mga tumatan-aw makakita sa sikat nga mga tawo nga nagpuyo sa maluhong mga balay. Dili kini ang paagi nga mabatonan ang pagkakontento.

Siyempre, ang mga alagad sa Diyos wala baori nga magkinabuhi sa pinahamtang-sa-kaugalingon nga kakabos. (Proverbio 30:8, 9) Apan, si Pablo nagpahinumdom kanato kon unsa gayod ang kakabos: kakulang sa pagkaon, pamesti, ug puy-anan nga igo aron makalahutay sa pagkinabuhi ang usa ka tawo. Sa laing bahin, kon kita nakabaton nianang mga butanga, kita adunay katarongan nga magmakontento.

Seryoso ba gayod si Pablo bahin sa maong kahubitan sa pagkakontento? Posible ba gayod nga matagbaw pinaagi lamang sa sukaranang mga butang—pagkaon, pamesti, ug puy-anan? Nahibalo niana si Pablo. Nasinati niya mismo ang pagkabahandianon ug linaing mga bentaha sa taas nga pagkabutang diha sa Hudiyohanong komunidad ug sa pagkalungsoranon sa Roma. (Buhat 22:28; 23:6; Filipos 3:5) Naagian usab ni Pablo ang grabeng mga kalisod sa iyang misyonaryong mga buluhaton. (2 Corinto 11:23-28) Latas nianang tanan, nakat-onan niya ang sekreto nga nakatabang kaniya nga mahuptan ang pagkakontento. Unsa kana?

“Nakat-onan Ko ang Sekreto”

Si Pablo miingon diha sa usa sa iyang mga sulat: “Ako makamao gayong magkinabuhi sa kawalad-on, ako makamao gayong magkinabuhi sa kadagaya. Sa tanang butang ug sa tanang kahimtang nakat-onan ko ang sekreto kon unsaon pagkabusog ug kon unsaon pagkagutom, kon unsaon sa pagkinabuhi sa kadagaya ug kon unsaon sa pag-antos sa kawalad-on.” (Filipos 4:12) Si Pablo maorag masaligon kaayo, malaomon kaayo! Sayon nga hunahunaon nga maayo ang iyang kahimtang sa kinabuhi sa dihang gisulat niya kining mga pulonga apan dili ingon niana ang kahimtang. Siya nabilanggo didto sa Roma!—Filipos 1:12-14.

Kon tagdon ang maong makapahinuklog nga kahimtang, kining tekstoha naghatag ug kusganong mensahe labot sa isyu sa pagkakontento dili lamang sa materyal nga mga kabtangan kondili sa mga sirkumstansiya usab. Ang hinobrang bahandi o kalisod makasulay sa atong mga prioridad. Si Pablo naghisgot bahin sa espirituwal nga mga kahinguhaan nga nagpaarang kaniya nga magmakontento bisan unsa pay iyang kahimtang sa materyal: “Sa tanang butang ako adunay kusog pinaagi [sa Diyos] nga naghatag ug gahom kanako.” (Filipos 4:13) Imbes mag-agad sa iyang mga kabtangan, daghan man o diyutay ra, o sa iyang mga sirkumstansiya, maayo man o dili maayo, si Pablo midangop sa Diyos sa pagtagbaw sa iyang mga panginahanglan. Ang resulta maoy pagkakontento.

Ang panig-ingnan ni Pablo ilabinang hinungdanon alang kang Timoteo. Giawhag sa apostol ang maong batan-on nga tinguhaon ang estilo sa kinabuhi nga nag-una sa diyosnong pagkamahinalaron ug suod nga relasyon sa Diyos inay sa bahandi. Si Pablo miingon: “Apan, ikaw, Oh tawo sa Diyos, kalagiw gikan niining mga butanga. Hinunoa tinguhaa ang pagkamatarong, diyosnong pagkamahinalaron, pagtuo, gugma, pagkamainantoson, kalumo sa buot.” (1 Timoteo 6:11) Kanang mga pulonga mahimong gitumong kang Timoteo, apan kini mapadapat kang bisan kinsa nga buot magpasidungog sa Diyos ug makabaton ug tinuod nga malipayong kinabuhi.

Gikinahanglan ni Timoteo nga magbantay batok sa kadalo sama ni bisan kinsang Kristohanon. Dayag, dihay bahandianong mga magtutuo sa kongregasyon sa Efeso, diin didto siya sa dihang misulat kaniya si Pablo. (1 Timoteo 1:3) Gidalhan ni Pablo sa  maayong balita bahin kang Kristo kining mauswagong sentro sa komersiyo, nga nakakabig ug daghan. Walay duhaduha, daghan kanila maoy bahandianong mga tawo, sama sa pipila diha sa Kristohanong kongregasyon karong adlawa.

Nan, ang pangutana ilabina sa kahayag sa pagtulon-an sa 1 Timoteo 6:6-10 mao: Unsay angayng buhaton sa mga tawong maayong pagkabutang kon buot nilang pasidunggan ang Diyos? Si Pablo nag-ingon nga angay silang magsugod pinaagi sa pagsusi sa ilang tinamdan. Ang salapi may kiling sa pagmugnag mga pagbati sa pagkatagbaw sa kaugalingon. Si Pablo miingon: “Sugoa ang mga dato niini nga sistema sa mga butang nga dili magmapahitas-on sa kaisipan, ug magbutang sa ilang paglaom, dili sa walay-kasegurohang bahandi, kondili sa Diyos, nga dagayang naghatag kanato sa tanang butang aron atong pagakalipayan.” (1 Timoteo 6:17) Ang mga tawong arangan kinahanglang modangop dili lamang sa ilang salapi; kinahanglang modangop sila sa Diyos, ang orihinal nga tinubdan sa tanang bahandi.

Apan ang tinamdan maoy bahin lamang sa solusyon aron molampos. Sa ngadtongadto, kinahanglang gamiton sa bahandianong mga Kristohanon ang ilang bahandi sa maayong paagi. Si Pablo nagtambag: “Magbuhat sa maayo, nga magmadato sa maayong mga buhat, nga magmahinatagon, andam sa pagpaambit.”—1 Timoteo 6:18.

Ang “Tinuod nga Kinabuhi”

Ang pangunang tumong sa tambag ni Pablo mao nga kinahanglang pahinumdoman nato ang atong kaugalingon sa relatibong bili sa materyal nga mga butang. Ang Pulong sa Diyos nag-ingon: “Ang bililhong mga butang sa dato mao ang iyang lig-on nga lungsod, ug sila maoy ingon sa salipod nga paril diha sa iyang hunahuna.” (Proverbio 18:11) Oo, ang kasegurohan nga ikatagana sa bahandi sa kataposan maoy hinanduraw lamang ug sa pagkatinuod malimbongon. Sayop nga atong isentro ang atong mga kinabuhi diha niana inay sa pagbaton sa pag-uyon sa Diyos.

Ang kawalay-kasegurohan sa materyal nga bahandi naghimo niining huyang kaayo aron ibutang ang atong paglaom diha niana. Ang tinuod nga paglaom kinahanglang ipasukad diha sa butang nga malig-on, makahuloganon, ug dumalayon. Ang Kristohanong paglaom gipasukad diha sa atong Maglalalang, si Jehova nga Diyos, ug sa iyang saad nga kinabuhing walay kataposan. Bisag tinuod nga ang salapi dili makapalit sa kalipay, labi pang tinuod nga ang salapi dili makapalit sa kaluwasan. Ang atong pagtuo lamang sa Diyos ang makahatag kanato sa maong paglaom.

Busa bahandianon man kita o kabos, atong tinguhaon ang dalan sa kinabuhi nga maghimo kanatong “dato ngadto sa Diyos.” (Lucas 12:21) Walay laing mas bililhon pa kay sa inuyonang baroganan uban sa Maglalalang. Ang tanang paningkamot sa paghupot niana makaamot sa atong ‘pagtipig alang sa atong kaugalingon ug usa ka maayong patukoranan alang sa umalabot, aron kita makapangupot pag-ayo sa tinuod nga kinabuhi.’—1 Timoteo 6:19.

[Hulagway sa panid 7]

Nakat-onan ni Pablo ang sekreto sa pagkakontento

[Mga hulagway sa panid 8]

Kita mahimong magmalipayon ug magmakontento sa atong nabatonan