“Maulawon ko,” miingon si Sara, a “ug kulang kog kompiyansa. Maong dili ko komportable kon kauban nako ang mga tawong isogon ug agresibo. Pero komportable ko kon kauban nako ang tawong lumo ug mapainubsanon. Dali ra kong makasulti niya sa akong gibati ug mga problema. Ingon ana ang akong suod nga mga higala.”

Ang giingon ni Sara nagpakita nga kon lumo ta, ang mga tawo ganahang makighigala nato. Makapalipay pod ni kang Jehova. Ang iyang Pulong nagtambag kanato: “Isul-ob ninyo ang . . . kalumo.” (Col. 3:12) Unsa ang kalumo? Sa unsang paagi gipakita kini ni Jesus? Ug sa unsang paagi kining hiyasa makapahimo natong mas malipayon?

Ang kalumo maoy hiyas nga resulta sa pagkamakigdaiton. Ang tawong lumo buotan, ug siya kalmado gihapon bisan sa makapalagot nga mga situwasyon.

Sa Bibliya, ang Gregong pulong nga gihubad ug “kalumo” gigamit sa paghubit sa idlas nga kabayo nga nahimo nang anad. Bisag anad na ang kabayo, wala siya mahimong huyang. Kusgan gihapon siya. Sa susama, ang tawong lumo dili huyang, kondili kusgan o lig-on. Nganong makaingon ta niana? Tungod kay nakahimo siya sa pagkontrolar sa iyang mga kahuyangan ug duna siyay maayong relasyon sa uban.

Tingali maghunahuna ta, ‘Di man ko lumo.’ Sa atong palibot, daghan ang agresibo ug walay pailob, maong malisdan tingali ta sa pagpakitag kalumo. (Roma 7:19) Busa, nagkinahanglag paningkamot ang pag-ugmad ug kalumo, pero ang balaang espiritu ni Jehova makatabang kanato nga padayong maningkamot nga mahimong lumo. (Gal. 5:22, 23) Nganong kinahanglan tang maningkamot sa pag-ugmad ug kalumo?

Kon lumo ta, ang mga tawo ganahang moduol nato. Sama sa giingon ni Sara, nga gihisgotan ganina, komportable ta kon kauban nato ang mga tawong lumo. Si Jesus maayo kaayong ehemplo kay siya lumo ug buotan. (2 Cor. 10:1) Bisan ang mga bata nga wala makaila niya gustong moduol kaniya.​—Mar. 10:13-16.

Kon lumo ta, makaayo ni kanato ug sa uban. Dili dayon ta maglagot o masuko. (Prov. 16:32) Dili nato mapasakitan ang uban, apil ang mga tawo  nga atong gimahal, maong dili ta hasolon sa atong konsensiya. Ug makaayo ni sa uban kay dili sila mag-antos tungod nato.

Bisag si Jesus bug-at ug mga responsibilidad ug daghag buluhaton, siya nagpakitag kalumo sa tanan. Daghang tawo sa iyang panahon ang naglisod ug nabug-atan, ug nagkinahanglan silag paghupay. Seguradong nahupayan sila dihang giingnan sila ni Jesus: “Ari kamo kanako, . . . kay ako malumo ug mapainubsanon”!​—Mat. 11:28, 29.

Sa unsang paagi masundog nato ang kalumo ni Jesus? Kinahanglang tun-an nato ang Pulong sa Diyos aron makakat-on ta kon giunsa ni Jesus pagtratar ang mga tawo ug kon unsay iyang gibuhat sa lisod nga mga situwasyon. Dayon, kon makaatubang tag mga situwasyon diin masulayan ang atong kalumo, maningkamot ta sa pagsundog kang Jesus. (1 Ped. 2:21) Konsideraha ang tulo ka butang nga nakatabang kang Jesus nga mahimong lumo.

Si Jesus mapainubsanon. Si Jesus miingon nga siya “malumo ug mapainubsanon.” (Mat. 11:29) Kining mga hiyasa dungang gihisgotan sa Bibliya kay ang kalumo konektado sa pagkamapainubsanon. (Efe. 4:1-3) Sa unsang paagi?

Ang pagkamapainubsanon motabang nato nga dili magpakaimportante sa kaugalingon ug dili mahimong sobra ka sensitibo. Unsay reaksiyon ni Jesus dihang giakusahan siya nga ‘hangol kaayog pagkaon’ ug “palainom ug bino”? Iyang gipamatud-an sa buhat nga dili ni tinuod. Kay mapainubsanon siya, iyang gipakita sa lumo nga paagi nga “ang kaalam mapamatud-ang matarong pinaagi sa mga buhat niini.”​—Mat. 11:19.

Kon dunay manaway nimo tungod sa imong rasa, pagkatawo, o kagikan, maayong maningkamot ka sa pagpakitag kalumo. Si Peter, usa ka ansiyano sa South Africa, miingon: “Dihang maglagot ko sa gisulti sa uban, pangutan-on nako ang akong kaugalingon, ‘Unsa kahay buhaton ni Jesus?’” Siya midugang: “Nakakat-on ko nga dili mahimong sobra ka sensitibo.”

Si Jesus nahibalo nga ang mga tawo dili hingpit. Ang mga tinun-an ni Jesus gustong mohimog matarong, pero kay dili sila hingpit, usahay dili nâ nila mahimo. Pananglitan, sa gabii una mamatay si Jesus, si Pedro, Santiago, ug Juan wala makapabiling nagmata, nga maoy gihangyo ni Jesus. Gipakita ni Jesus nga nasabtan niya ang iyang mga tinun-an dihang siya miingon nga “andam ang espiritu, apan luya ang unod.” (Mat. 26:40, 41) Tungod niana, wala masuko si Jesus sa iyang mga apostoles.

Ang sister nga si Mandy hinawayon kaayo sa una, pero karon naningkamot siya sa pagsundog sa kalumo ni Jesus. Siya miingon, “Hinumdoman nako nga ang tanang tawo dili hingpit ug magpokus ko sa ilang maayong mga hiyas, sama sa ginahimo ni Jehova.” Ang pagpakita ba ni Jesus ug konsiderasyon sa mga kahuyangan sa tawo makatabang nimo sa pagpakitag kalumo sa uban?

Si Jesus misalig sa Diyos. Niadtong dinhi si Jesus sa yuta, iyang gilahutay ang dili maayong pagtratar kaniya. Siya nasaypag sabot, gitamay, ug gisakit. Pero nagpabilin siyang lumo kay “gisalig niya ang iyang kaugalingon sa Usa nga nagahukom sa matarong nga paagi.” (1 Ped. 2:23) Si Jesus nahibalo nga ang iyang langitnong Amahan motabang niya ug sa takdang panahon magsilot niadtong naghimog daotan kaniya.

Kon himoan tag dili maayo sa uban unya masuko ta, posibleng mosamot ang problema. Maong gipahinumdoman ta sa Kasulatan: “Ang kasuko sa tawo dili moresultag pagkamatarong nga iya sa Diyos.” (Sant. 1:20) Bisag naa tay rason nga masuko, ang atong pagkadili-hingpit posibleng mag-aghat nato sa paghimog dili maayo.

Ang usa ka sister sa Germany nga si Cathy naghunahuna sa una, ‘Kon dili nimo depensahan ang imong kaugalingon, kinsa may mohimo ana?’ Pero sa dihang nakakat-on siya nga mosalig kang Jehova, nausab ang iyang panghunahuna. “Dili na nako kinahanglang depensahan kanunay ang akong kaugalingon,” matod pa niya. “Makapabilin kong lumo kay nahibalo ko nga sulbaron ni Jehova ang tanang inhustisya.” Kon biktima ka sa inhustisya, ang pagsalig  sa Diyos sama sa gibuhat ni Jesus makatabang nimo nga magpabiling lumo.

Si Jesus nagtudlo nga kon gusto natong magmalipayon, kinahanglang lumo ta. Siya miingon: “Malipayon ang mga malumo.” (Mat. 5:5) Matikdi kon sa unsang paagi ang kalumo makatabang sa mosunod nga mga situwasyon.

Ang kalumo makatabang dihang may problema sa kaminyoon. “Kadaghan nako masultihig sakit ang akong asawa nga wala nako tuyoa,” miingon si Robert, usa ka brader sa Australia. “Pero ang sakit nga mga pulong nga imong masulti tungod sa kasuko dili na mabawi. Nakonsensiya kaayo ko kay napasakitan nako siya pag-ayo.”

“Kitang tanan mapandol sa makadaghan” sa atong sinultihan, ug ang atong mga pulong nga wala hunahunaa makahatag ug problema sa kaminyoon. (Sant. 3:2) Sa maong mga situwasyon, ang kalumo makatabang nato sa pagpabiling kalmado ug sa pagkontrol sa atong dila.​—Prov. 17:27.

Si Robert naningkamot nga maugmad ang kalumo ug pagpugong sa kaugalingon. Unsay resulta? “Karon, kon duna mi dili pagsinabtanay, maningkamot ko nga maminaw pag-ayo, mosulti nga lumo, ug dili masuko,” siya miingon. “Okey na kaayo mi ron sa akong misis.”

Ang kalumo motabang nato nga makabaton ug maayong relasyon sa uban. Ang mga tawong dali rang masuko gamay rag higala. Pero kon lumo ta, makatabang ni nato nga “makigdinaitay aron mamentinar ang panaghiusa.” (Efe. 4:2, 3) Si Cathy, nga gihisgotan ganina, miingon, “Ang kalumo nakatabang nako nga mahimong komportable sa pagpakig-uban sa mga tawo, bisag naay mga tawo nga lisod ikauban.”

Ang kalumo makahatag ug kalinaw sa hunahuna. Ang Bibliya nag-ingon nga ang kalumo ug kalinaw konektado sa “kaalam nga gikan sa langit.” (Sant. 3:13, 17) Ang tawong lumo ‘kalmadog kasingkasing.’ (Prov. 14:30) Si Martin, nga naningkamot sa pag-ugmad ug kalumo, miingon, “Karon dili na kaayo ko moinsistir sa akong gusto, maong mas malinawon na ang akong hunahuna ug mas malipayon na ko.”

Tinuod, nagkinahanglag dakong paningkamot ang pag-ugmad ug kalumo. Ang usa ka brader miingon: “Sa tinuod lang, hangtod karon, mosurok gihapon usahay ang akong dugo.” Pero si Jehova, kinsa nagdasig nato nga mahimong lumo, motabang nato. (Isa. 41:10; 1 Tim. 6:11) Iyang ‘taposon ang atong pagbansay’; iya tang ‘hatagag kusog.’ (1 Ped. 5:10) Sa ngadtongadto, sama kang apostol Pablo, atong masundog ang “kalumo ug pagkamaayo sa Kristo.”​—2 Cor. 10:1.