Naa bay sinugdanan ang uniberso?

Ang Genesis 1:1 nag-ingon: “Sa sinugdan gibuhat sa Diyos ang langit ug ang yuta.”

Sa wala pa ang mga 1950, gituohan sa daghang iladong siyentista nga ang uniberso walay sinugdanan. Pero tungod sa bag-ong mga nadiskobrehan, kadaghanan sa mga siyentista nagtuo na nga ang uniberso dunay sinugdanan.

Unsay orihinal nga hitsura sa yuta?

Ang Genesis 1:2, 9 nag-ingon nga sa sinugdan ang yuta “walay porma ug haw-ang,” natabonan sa tubig.

Kana nga deskripsiyon uyon sa bag-ong mga nadiskobrehan sa science. Ang biologist nga si Patrick Shih miingon nga sa sinugdan ang atong planeta “walay oxygen . . . ug lahi kaayo ang hitsura niini, morag parehas nianang sa mga science fiction.” Ang magasing Astronomy mireport: “Sumala sa bag-ong mga research, ang planetang Yuta kaniadto nalukop sa tubig, ug halos walay makitang yuta.”

 Sa unsang paagi nausab ang atong atmospera?

Gipakita sa Genesis 1:3-5 nga sa dihang ang kahayag unang nakalapos sa atmospera, ang tinubdan niini dili makita gikan sa yuta. Sa ulahi na lang nga klarong makita ang adlaw ug ang bulan gikan sa yuta.—Genesis 1:14-18.

Ang Smithsonian Environmental Research Center nag-ingon nga sa primero, ang kahayag nga makaabot sa yuta gikan sa atmospera medyo dulom. Kini nag-ingon: “Ang bagang gabon sa methane mitabon sa tibuok Yuta.” Sa ulahi, “nahanaw ang gabon nga methane ug ang langit nahimong blue.”

Unsa nga kinabuhi ang sunodsunod nga mitungha sa yuta?

Ang Genesis 1:20-27 nag-ingon nga gibuhat ang mga isda, langgam, hayop sa yuta, ug sa kataposan ang mga tawo. Gituohan sa mga siyentista nga ang mga isda dugay nang naglungtad una pa mitungha ang unang mga mammal ug tawo.

Nagtuo ang uban nga ang giingon sa Bibliya dili uyon sa mga nadiskobrehan sa science. Pero sagad ang maong mga opinyon gibase sa sayop nga pagsabot sa giingon sa Bibliya.

Ang Bibliya wala mag-ingon nga 6,000 ka tuig pa lang ang edad sa uniberso o sa yuta. Ang giingon lang niini nga ang yuta ug ang uniberso gibuhat “sa sinugdan.” (Genesis 1:1) Wala hisgoti sa Bibliya kon unsa na kini ka dugay.

Ang Bibliya wala mag-ingon nga ang tanang kinabuhi sa yuta gibuhat sulod sa unom ka adlaw nga may 24 oras. Gigamit niini ang pulong nga “adlaw” sa pagtumong sa mga yugto sa panahon. Pananglitan, kini nag-ingon nga ang pagbuhat sa tibuok uniberso—apil ang unom ka “adlaw” sa paglalang nga gihisgotan sa Genesis kapitulo 1—nahitabo “sa adlaw nga gihimo ni Jehova a nga Diyos ang yuta ug ang langit.” (Genesis 2:4) Busa ang matag usa sa unom ka “adlaw” sa paglalang, diin giandam sa Diyos ang yuta ug gibuhat ang buhing mga linalang sa yuta, posibleng nagpasabot ug taas kaayong mga yugto sa panahon.

Ang Bibliya wala mag-ingon nga ang buhing mga butang dili mausab paglabay sa panahon. Ang basahon sa Genesis nag-ingon nga ang mga hayop gibuhat “sumala sa ilang matang.” (Genesis 1:24, 25) Dihang ang Bibliya naggamit sa termino nga “matang,” kini mahimong nagtumong sa daghang grupo sa mga hayop. Busa ang usa ka “matang” sa hayop puwedeng maglakip sa daghang species o klase sa hayop. Kini nga termino naghatag ug posibilidad nga ang usa ka “matang” sa mga hayop sa usa ka lugar puwedeng magpatunghag lainlaing species paglabay sa panahon.

 Unsay imong hunahuna?

Base sa gihisgotan sa ibabaw, ang Bibliya naggamit ug simple ug tukmang mga termino sa paghubit sa sinugdanan sa uniberso, sa orihinal nga hitsura sa yuta, ug sa pagsugod sa kinabuhi. Posible pod kaha nga gisulti sa Bibliya kon kinsa ang nagbuhat niining tanan? “Ang pagsugod sa kinabuhi [ingong] resulta sa supernatural event [o gamhanang tinubdan],” nag-ingon ang Encyclopædia Britannica, “maoy uyon sa bag-ong mga nadiskobrehan sa science.” b