1, 2. Unsang “sulat” ang gisulat ni Jehova kanato, ug ngano?

 MAKAHINUMDOM ba ka nga nakadawat kag sulat gikan sa usa ka minahal nga nagpuyo sa layo nga lugar? Pipila lang ka butang ang makahatag kanato ug dakong kalipay nga sama sa kinasingkasing nga sulat gikan sa usa nga atong gimahal. Kita malipay nga makahibalo bahin sa iyang maayong kahimtang, kasinatian, ug mga plano. Ang maong komunikasyon mas makapasuod sa mga minahal, bisan pag layo sila sa usag usa.

² Pero wala nay makahatag kanato ug mas dakong kalipay kay sa pagdawat ug sinulat nga mensahe gikan sa Diyos nga atong gimahal! Si Jehova samag nagsulat kanato ug usa ka “sulat”—ang iyang Pulong, ang Bibliya. Diha niana gisulti niya kanato kon kinsa siya, kon unsay iyang nahimo, kon unsay iyang pagabuhaton, ug uban pa. Si Jehova naghatag kanato sa iyang Pulong tungod kay gusto niya nga kita masuod kaniya. Gipili sa atong maalamon kaayo nga Diyos ang labing maayong paagi nga posible sa pagpakigkomunikar kanato. Makita nato ang dakong kaalam ni Jehova sa paagi sa pagkasulat sa Bibliya ug sa sulod niini.

3. Sa unsang paagi gihatag ni Jehova ang Balaod kang Moises?

³ Ang uban tingali maghunahuna, ‘Nganong si Jehova wala mogamit ug mas makapahinganghang paagi—pananglitan, usa ka tingog gikan sa langit—aron makigkomunikar sa mga tawo?’ Ang tinuod, may mga higayong si Jehova misulti gikan sa langit pinaagi sa mga  anghel ingong representante. Pananglitan, kanay iyang gihimo sa dihang gihatag niya ang Balaod ngadto sa Israel. (Galacia 3:19) Ang tingog gikan sa langit makapahingangha kaayo maong ang nahadlok nga mga Israelinhon mihangyo nga si Jehova dili direktang makigsulti kanila kondili pinaagi kang Moises. (Exodo 20:18-20) Ang Balaod, nga dunay mga 600 ka lagda, gisulti ni Jehova kang Moises pulong por pulong.

4. Ipatin-aw kon nganong dili kasaligan ang binaba nga paagi sa pagpasa sa mga balaod sa Diyos.

⁴ Apan komosta kon ang maong Balaod wala isulat? Makahinumdom kaha si Moises sa tukmang mga pulong niadtong detalyadong mga lagda ug saktong masulti kini ngadto sa katawhan? Komosta na man ang ulahing mga kaliwatan? Sila ba magsalig lamang sa kon unsay gisulti ni Moises? Kana dili gayod mahimong kasaligan nga paagi sa pagpasa sa mga balaod sa Diyos. Hunahunaa kon unsay mahitabo kon ikaw naay ipasa nga estorya ngadto sa naglinya nga mga tawo. Imo ning iestorya sa unang tawo sa linya dayon ipapasa kana sa sunod hangtod sa kinaulahiang tawo sa linya. Ang madungog sa kinaulahiang tawo lagmit lahi kaayo sa orihinal. Ang mga pulong sa Balaod sa Diyos dili ingon niana.

5, 6. Unsay gisugo ni Jehova nga himoon ni Moises sa Iyang mga pulong, ug nganong usa ka panalangin nga nabatonan nato ang sinulat nga Pulong ni Jehova?

⁵ Maalamon kaayo si Jehova kay iyang gipasulat ang iyang mga pulong. Iyang gisugo si Moises: “Isulat kanang mga pulonga, kay pinaagi nianang mga pulonga, ako nakigsaad kanimo ug sa Israel.” (Exodo 34:27) Busa ang yugto sa pagsulat sa Bibliya nagsugod sa 1513 B.C.E. Sa misunod nga 1,610 ka tuig, si Jehova “nakigsulti . . . sa daghang higayon ug sa daghang paagi” ngadto sa mga 40 ka tawo nga nagsulat sa Bibliya. (Hebreohanon 1:1)  Dayon, ang debotadong mga magkokopya nag-amping pag-ayo sa paghimog tukmang mga kopya aron matipigan ang Kasulatan.—Esdras 7:6; Salmo 45:1.

⁶ Si Jehova nagpanalangin gayod kanato kay nakigkomunikar siya nato pinaagig sulat. Nakadawat na ba ka sukad ug sulat nga gipabilhan nimo pag-ayo—tingali tungod kay kana nakapahupay nimo—maong imo nang gitipigan ug gibalikbalik ug basa? Ingon niana ang “sulat” ni Jehova kanato. Tungod kay gipasulat ni Jehova ang iyang mga pulong, kita regular nga makabasa ug makapamalandong niana. (Salmo 1:2) Kita makadawat ug “paghupay gikan sa Balaang Kasulatan” sa dihang gikinahanglan nato kini.—Roma 15:4.

7. Sa unsang paagi ang kaalam ni Jehova makita diha sa iyang paggamit ug tawhanong mga magsusulat?

⁷ Tungod sa iyang kaalam, gigamit ni Jehova ang mga tawo sa pagsulat sa iyang Pulong. Tagda kini: Kon gigamit pa ni Jehova ang mga anghel sa pagsulat sa Bibliya, matandog kaha ta sa mensahe niini? Tinuod, ang mga anghel makahubit kang Jehova sumala sa ilang pagkaila kaniya, makasulti sa ilang debosyon kaniya, ug makahisgot sila bahin sa matinumanong mga tawo nga nag-alagad sa Diyos. Apan makasabot kaha ta sa ilang gustong isulti nato, nga sila mas labaw man natog kahibalo, kasinatian, ug kusog?—Hebreohanon 2:6, 7.

8. Sa unsang paagi ang mga magsusulat sa Bibliya gitugotan sa paggamit sa ilang panghunahuna? (Tan-awa usab ang footnote.)

⁸ Pinaagi sa iyang paggamit ug tawhanong mga magsusulat, si Jehova mihatag gayod kon unsay atong  gikinahanglan—libro nga “gisulat pinaagi sa paggiya sa Diyos” apan nakatandog sa kasingkasing sa mga tawo. (2 Timoteo 3:16) Giunsa niya kana paghimo? Sa daghang kahimtang, gitugotan niya ang mga magsusulat sa paggamit sa ilang panghunahuna aron pilion ang “nindot nga mga pulong ug makasulat ug tukmang mga pulong sa kamatuoran.” (Ecclesiastes 12:10, 11) Kanay rason kon nganong lainlain ang estilo sa pagkasulat sa Bibliya. Makita diha sa mga sinulat ang personalidad ug kasinatian sa matag magsusulat. a Bisan pa niana, ang maong mga tawo “nagsulti sa mensahe sa Diyos samtang sila gigiyahan sa balaang espiritu.” (2 Pedro 1:21) Busa ang Bibliya maoy “pulong sa Diyos.”—1 Tesalonica 2:13.

9, 10. Nganong ang Bibliya makatandog gyod sa atong kasingkasing?

⁹ Tungod kay gigamit ang tawhanong mga magsusulat, ang Bibliya makatandog gyod sa atong kasingkasing. Ang mga magsusulat niini may mga pagbati nga sama sa atoa. Kay dili hingpit, sila nag-atubang ug mga pagsulay ug mga kalisdanan nga susama sa atoa. Sa pipila ka kahimtang, ang espiritu ni Jehova naggiya kanila sa pagsulat bahin sa ilang mga pagbati ug problema. (2 Corinto 12:7-10) Busa sila nagsulat sa ilang mga eksperyensiya sa paagi nga dili ikapahayag sa mga anghel.

¹⁰ Pananglitan, tagda si Haring David sa Israel. Human siya makahimog pipila ka bug-at nga sala, si David mikomposog usa ka salmo diin iyang gipahungaw ang iyang pagbati, nga nangayog pasaylo sa Diyos. Misulat  siya: “Hinloi ko gikan sa akong sala. Kay nahibalo ko pag-ayo sa akong mga kalapasan, ug ang akong sala kanunayng anaa sa akong atubangan. Ania! Natawo ko nga may kasaypanan,ug gipanamkon ko sa akong inahan sa sala. Ayaw kog isalikway sa imong atubangan; ug ayawg kuhaa ang imong balaang espiritu kanako. Ang mga halad nga makapalipay sa Diyos mao ang gun-ob nga espiritu; ang kasingkasing nga gun-ob ug dugmok, Oh Diyos, dili nimo isalikway.” (Salmo 51:2, 3, 5, 11, 17) Dili ba mabati gyod nimo ang kaguol sa magsusulat? Dili ba dili hingpit nga tawo lang ang makapahayag nianang kinasingkasing nga mga pagbati?

11. Unsang matang sa buhi nga mga pananglitan ang gilakip diha sa Bibliya “aron tudloan ta”?

¹¹ Aduna pay laing rason kon nganong ang Bibliya makatandog sa atong kasingkasing. Kini naundan ug daghang estorya bahin sa mga tawo. Ang pipila kanila nag-alagad sa Diyos ug ang uban wala mag-alagad kaniya. Mabasa nato ang ilang mga kasinatian, kon unsay nakahatag nilag kalisdanan ug kalipay. Makita nato ang resulta sa ilang mga desisyon. Ang maong mga asoy gilakip “aron tudloan ta.” (Roma 15:4) Pinaagi niining buhi nga mga pananglitan, si Jehova nagtudlo sa paagi nga makatandog sa atong kasingkasing. Tagda ang pipila ka pananglitan.

12. Sa unsang paagi makatabang kanato ang mga asoy sa Bibliya bahin sa dili matinumanong mga tawo?

¹² Ang Bibliya nag-asoy bahin sa mga tawong dili matinumanon ug bisan sa mga tawong daotan kaayo, ug kon unsay nahitabo kanila. Ang maong mga asoy nagtabang kanato nga klarong masabtan kon nganong daotan ang ilang gipakita nga kinaiya. Pananglitan, puwede rang  moingon ang Bibliya nga sayop ang pagluib. Pero unsay imong bation dihang imong mabasa kon giunsa pagluib ni Judas si Jesus? (Mateo 26:14-16, 46-50; 27:3-10) Ang mga asoy nga sama niini makatabang gyod kanato nga mailhan ug malikayan ang ngil-ad nga mga kinaiya.

13. Sa unsang paagi makatabang kanato ang Bibliya nga masabtan ug mapakita ang maayong mga hiyas?

¹³ Ang Bibliya naghisgot usab ug daghang matinumanong mga alagad sa Diyos. Mabasa nato ang bahin sa ilang debosyon ug pagkamaunongon. Makita nato kon giunsa nila pagpakita ang mga hiyas nga kinahanglan natong ugmaron aron masuod sa Diyos. Pananglitan, tagda ang pagtuo. Ang Bibliya naghisgot kon unsay pagtuo ug kon unsa ka kinahanglanon kini aron mapalipay nato ang Diyos. (Hebreohanon 11:1, 6) Apan ang Bibliya may tin-aw usab nga mga panig-ingnan sa pagpakitag pagtuo. Hunahunaa ang pagtuo nga gipakita ni Abraham sa dihang ihalad na unta niya si Isaac. (Genesis, kapitulo 22; Hebreohanon 11:17-19) Tungod sa maong mga asoy, mas masabtan nato ang pulong “pagtuo.” Maalamon gyod si Jehova kay wala lang siya magdasig nato nga ugmaron ang maayong mga hiyas kondili naghatag sab siyag buhi nga mga pananglitan!

14, 15. Unsay giingon sa Bibliya bahin sa usa ka babaye nga miadto sa templo, ug unsay atong makat-onan bahin kang Jehova gikan niining asoya?

¹⁴ Ang tinuod nga mga asoy diha sa Bibliya sagad may ginatudlo kanato bahin sa personalidad ni Jehova. Tagda ang atong mabasa bahin sa usa ka babaye nga nakita ni Jesus sulod sa templo. Samtang naglingkod duol sa mga panudlanag bahandi, si Jesus naniid sa mga tawo nga naghulog sa ilang mga amot. Daghang dato misulod, nga nanghatag “sa ilang sobra.” Apan gipanid-an pag-ayo ni Jesus ang usa ka kabos nga babayeng balo. Ang iyang  amot maoy “duha ka gagmayng sensilyo nga ubos kaayog bili.” b Kadto lang ang iyang kuwarta. Si Jesus, kinsa hingpit nga nagpabanaag sa panghunahuna ni Jehova, miingon: “Kining kabos nga babayeng balo naghulog ug labaw pa kay sa tanang naghulog ug salapi sa mga panudlanag bahandi.” Sumala nianang mga pulonga, ang iyang gihulog labaw pa kay sa tanang giipon nga kuwarta nga gihulog sa uban.—Marcos 12:41-44; Lucas 21:1-4; Juan 8:28.

¹⁵ Hunahunaa kini: Sa tanang tawo nga nangadto sa templo niadtong adlawa, ang maong babayeng balo maoy gipili ug gihisgotan diha sa Bibliya. Pinaagi sa maong pananglitan, si Jehova nagtudlo kanato nga siya mapabilhon nga Diyos. Malipay siyang modawat sa atong tibuok kalag nga mga gasa, bisag unsa pay bili niini kon itandi sa ikahatag sa uban. Si Jehova nahibalo gayod sa labing maayong paagi sa pagtudlo kanato niining makapatandog nga kamatuoran!

16, 17. Sa unsang paagi ang kaalam ni Jehova makita bisan diha sa wala niya ilakip sa iyang Pulong?

¹⁶ Sa dihang mosulat ka sa imong minahal, limitado lamang ang imong ikalakip sa sulat. Busa magmaalamon ka sa pagpili kon unsay isulat. Sa susama, gipili ni Jehova ang paghisgot sa pipila ka indibiduwal ug mga hitabo diha sa iyang Pulong. Apan sa maong mga asoy, ang Bibliya wala kanunayng maghatag sa tanang detalye. (Juan 21:25) Pananglitan, sa dihang ang Bibliya naghisgot  bahin sa paghukom sa Diyos, ang impormasyon nga gihatag dili tingali motubag sa tanang pangutana nato. Ang kaalam ni Jehova makita bisan diha sa wala niya iapil sa iyang Pulong. Nganong makaingon ta niana?

¹⁷ Ang paagi sa pagkasulat sa Bibliya magsusi kon unsay anaa sa atong kasingkasing. Ang Hebreohanon 4:12 nag-ingon: “Ang pulong [o, mensahe] sa Diyos buhi ug gamhanan ug mas hait kay sa espada nga duhay sulab ug modulot bisan hangtod sa pagbahin sa kalag ug sa espiritu . . . ug makatugkad sa mga hunahuna ug mga intensiyon sa kasingkasing.” Ang mensahe sa Bibliya magbutyag sa kon unsa gyoy atong hunahuna ug motibo. Kadtong magbasa niini nga may hinawayong kasingkasing kasagarang matugaw tungod sa mga asoy nga walay igong impormasyon nga makapatagbaw kanila. Ang maong mga tawo tingali magduhaduha kon si Jehova tinuod bang mahigugmaon, maalamon, ug patas.

18, 19. (a) Nganong dili kita angayng matugaw kon ang usa ka asoy sa Bibliya mopatunghag mga pangutana nga dili dayon matubag? (b) Unsay gikinahanglan aron masabtan ang Pulong sa Diyos, ug sa unsang paagi kini ebidensiya sa dakong kaalam ni Jehova?

¹⁸ Sa kasukwahi, sa dihang tun-an nato pag-ayo ang Bibliya uban ang sinserong kasingkasing, makahibalo kita bahin kang Jehova sumala sa pagpadayag kaniya sa Bibliya. Busa kita dili matugaw kon ang usa ka asoy mopatunghag pipila ka pangutana nga dili dayon matubag. Ingong ilustrasyon: Sa dihang mag-asembol ug dakong jigsaw puzzle, tingali sa sinugdan dili nato makita ang usa ka piraso o kon asa ibutang ang usa ka piraso. Bisan pa niana, tingali naasembol na nato ang igong gidaghanon sa mga piraso aron masabtan kon unsay hitsura sa tibuok hulagway. Sa susama, sa dihang tun-an nato ang Bibliya, anam-anam natong mahibaloan kon unsang  matanga sa Diyos si Jehova, ug maklaro ang katibuk-ang hulagway. Bisan pag sa sinugdan dili kita makasabot sa usa ka asoy o makakita kon sa unsang paagi mohaom kana sa personalidad sa Diyos, ang atong pagtuon sa Bibliya nagtudlo na kanato ug daghan bahin kang Jehova maong masabtan na nato nga siya mahigugmaon ug dili mapihigon nga Diyos.

¹⁹ Busa aron masabtan ang Pulong sa Diyos, kinahanglang atong basahon ug tun-an kini uban ang sinserong kasingkasing ug bukas nga hunahuna. Ebidensiya kini sa dakong kaalam ni Jehova. Ngano? Ang utokang mga tawo makasulat ug mga basahon nga masabtan lamang sa “mga maalamon ug makinaadmanon.” Apan ang pagpasulat ug usa ka basahon nga masabtan lamang niadtong may matarong nga motibo sa kasingkasing nagkinahanglag kaalam sa Diyos!—Mateo 11:25.

20. Nganong si Jehova lang ang makatudlo nato sa labing maayong paagi sa pagkinabuhi, ug unsay anaa sa Bibliya nga makatabang nato?

²⁰ Sa iyang Pulong, si Jehova nagtudlo nato sa labing maayong paagi sa pagkinabuhi. Ingong atong Maglalalang, siya mas nahibalo sa atong mga panginahanglan kay kanato. Ug ang pangunang mga panginahanglan sa tawo—sama sa tinguha nga higugmaon, magmalipayon, ug magmalamposon sa mga relasyon—wala mausab sukad gisulat ang Bibliya. Kini adunay daghang “praktikal nga kaalam” nga makatabang nato aron mahimong makahuloganon ang atong kinabuhi. (Proverbio 2:7) Ang matag seksiyon niini nga publikasyon adunay usa ka kapitulo nga magpakita kon sa unsang paagi ikapadapat nato ang maalamong tambag sa Bibliya, apan atong hisgotan dinhi ang usa lang ka pananglitan.

21-23. Unsang maalamong tambag ang makatabang nato sa paglikay nga maghambin ug kasuko?

 ²¹ Nakamatikod ba ka nga kadtong dili mopasaylo ug naghambin ug kasuko sagad dili malipayon? Ang kasuko bug-at nga palas-anon sa kinabuhi. Sa dihang maghambin kita niini, mao ra ni kanunay natong hunahunaon, ug mawala ang atong kalinaw ug kalipay. Nadiskobrehan sa mga doktor nga ang paghambin ug kasuko makapadako sa risgo sa sakit sa kasingkasing ug sa daghang ubang sakit. Dugay na sa wala pa kini madiskobrehi sa mga doktor, ang Bibliya maalamong nag-ingon: “Isalikway ang kasuko ug biyai ang kapungot.” (Salmo 37:8) Apan sa unsang paagi mahimo nato kana?

²² Ang Pulong sa Diyos naghatag niining maalamong tambag: “Ang lawom nga pagsabot sa usa ka tawo mopugong gayod sa iyang kasuko, ug dalayegon siya kon palabyon niya ang sayop.” (Proverbio 19:11) Ang lawom nga pagsabot mao ang katakos nga masabtan kon nganong gihimo o gisulti sa usa ka tawo ang usa ka butang. Ang pagpaningkamot nga masabtan ang iyang tinuod nga motibo, pagbati, ug kahimtang makatabang nato sa pagwala sa negatibong hunahuna ug pagbati ngadto kaniya.

²³ Ang Bibliya naundan pod niini nga tambag: “Padayon sa pagpailob sa usag usa ug kinasingkasing nga magpinasayloay.” (Colosas 3:13) Ang mga pulong “padayon sa pagpailob sa usag usa” nagpasabot nga magmapailobon ta sa uban, nga dili masuko sa mga kinaiya nga tingali makapalagot nato. Kini makatabang nato nga dili maghambin ug pagdumot. Ang ‘pagpasaylo’ naghatag ug ideya nga wad-on ang kasuko. Ang atong maalamong Diyos nahibalo nga kinahanglang magpasaylo ta sa uban  kon dunay lig-ong basehanan niana. Kini dili lang para sa ilang kaayohan kondili alang usab sa atong kalinaw sa hunahuna ug kasingkasing. (Lucas 17:3, 4) Pagkatalagsaong kaalam ang makaplagan diha sa Pulong sa Diyos!

24. Unsay resulta sa dihang ipahiuyon nato ang atong kinabuhi sa kaalam sa Diyos?

²⁴ Kay gihigugma ta pag-ayo ni Jehova, gusto niya nga makigkomunikar kanato. Gipili niya ang labing maayong paagi—usa ka “sulat” nga gisulat sa mga tawo ubos sa paggiya sa balaang espiritu. Ingong resulta, ang kaalam ni Jehova makaplagan diha sa mga panid niini. Ang maong kaalam “kasaligan kaayo.” (Salmo 93:5) Samtang ipahiuyon nato niini ang atong kinabuhi ug itudlo kini sa uban, kita masuod sa atong maalamon kaayo nga Diyos. Sa sunod kapitulo, atong hisgotan ang laing pananglitan sa talagsaong kaalam ni Jehova: ang iyang katakos sa pagtagna sa umaabot ug sa pagtuman sa iyang katuyoan.