Adan ug Eva
Adan ug Eva
Kahubitan: Si Adan ang unang tawhanong linalang. Ang Hebreong terminong ’a·dhamʹ sa husto gihubad usab nga “lalaki,” “yutan-ong tawo,” ug “katawhan.” Si Eva, ang unang babaye, mao ang asawa ni Adan.
Sila ba si Adan ug Eva masambingayon (hinanduraw) lamang nga mga tawo?
Dili ba makataronganong motuo nga ang tanan kanato naggikan sa samang orihinal nga mga ginikanan?
“Ang siyensiya karon nagalig-on sa dugay nang gisangyaw sa kadaghanang dagkong relihiyon: Ang tawhanong mga linalang sa tanang rasa . . . nagsumikad sa samang unang tawo.”—Heredity in Humans (Philadelphia ug New York, 1972), ni Amram Scheinfeld, p. 238.
“Ang estorya sa Bibliya ni Adan ug Eva, amahan ug inahan sa tibuok tawhanong kaliwatan, miasoy sa mga siglong nangagi sa samang kamatuoran nga gibutyag karon sa siyensiya: nga ang tanang mga katawhan sa yuta maoy usa ra ka pamilya ug adunay komun nga sinugdanan.”—The Races of Mankind (New York, 1978), ni Ruth Benedict ug Gene Weltfish, p. 3.
Buh. 17:26: “Ang [Diyos] mao ang nagbuhat sa tanang nasod sa katawhan gikan sa usa ka tawo, aron papuy-on sa tibuok nawong sa yuta.”
Ang Bibliya ba nagbutyag kang Adan ingong masambingayong tawo lamang nga nagrepresentar sa tanang unang katawhan?
Jud. 14: “Ang ikapitong kaliwatan sukad kang Adan, si Enoc, mitagna.” (Si Enoc dili ang ikapitong kaliwatan sukad sa tanang unang katawhan.)
Luc. 3:23-38: “Si Jesus sa iyang kaugalingon, sa misugod sa iyang buluhaton, siya maoy mga katloan ka tuig ang panuigon, ingon nga . . . anak ni David . . . nga anak ni Abraham . . . nga anak ni Adan.” (Si David ug Abraham maoy ilado kaayong kasaysayanhong mga tawo. Busa dili ba makataronganon sa pagkanayon nga si Adan usa ka matuod nga tawo?)
Gen. 5:3: “Si Adan nakadangat ug usa ka gatos ug katloan ka tuig. Unya siya nahimong amahan sa usa ka anak nga lalaki nga liwat kaniya, ingon sa iyang dagway, ug nagtawag sa iyang ngalang Set.” (Tino nga dili ang tanang unang mga lalaki ang nahimong amahan ni Set, ni ang tanang unang mga lalaki nahimong amahan sa mga anak nga nagpanuigon ug 130 ka tuig.)
Ang pahayag nga ang usa ka serpente nagsulti ngadto kang Eva nagpamatuod ba nga masambingayon ang kasaysayan?
Gen. 3:1-4: “Karon ang bitin malalangon kaayo kay sa tanang ihalas nga mga mananap sa kapatagan nga gibuhat ni Jehova nga Diyos. Mao nga misugod kini sa pag-ingon ngadto sa babaye: ‘Tinuod ba gayod nga nag-ingon ang Diyos nga kamo dili makakaon gikan sa tanang kahoy sa tanaman?’ Ug niini ang babaye miingon ngadto sa bitin: ‘ . . . Miingon ang Diyos, “Dili gayod kamo magakaon gikan niana, dili, dili gayod kamo maghikap niana aron kamo dili mamatay.”’ Ug niini ang bitin miingon ngadto sa babaye: ‘Dili gayod kamo mamatay.’”
Juan 8:44: “[Si Jesus miingon:] Ang Yawa . . . usa ka bakakon ug ang amahan sa bakak.” (Busa ang Yawa mao ang gigikanan sa unang bakak, nga gibungat didto sa Eden. Gigamit niya ang serpente ingong makitang tigpamaba. Ang kasaysayan sa Genesis dili nagagamit ug hinanduraw nga mga linalang sa pagtudlog usa ka leksiyon. Tan-awa usab ang Pinadayag 12:9.)
Ilustrasyon: Dili talagsaon alang sa usa ka ‘ventriloquist’ (tigpatingog) sa pagpadayag kono nga ang iyang tingog nagagikan sa laing tinubdan. Itandi ang Numeros 22:26-31, nga naghisgot nga gipasulti ni Jehova ang bayeng asno ni Balaam.
Kon “ang unang tawo nga si Adan” maoy masambingayon lamang, unsa na man mahitungod “sa kataposang Adan,” si Jesu-Kristo?
1 Cor. 15:45, 47: “Nahisulat man gani gayod: ‘Ang unang tawo nga si Adan nahimong buhing kalag.’ Ang kataposang Adan nahimong nagahatag-kinabuhi nga espiritu. Ang unang tawo gikan sa yuta ug hinimog abog; ang ikaduhang tawo gikan sa langit.” (Busa ang pangulipas (pagnegar) nga si Adan usa ka tinuod nga tawo nga nagpakasala batok sa Diyos maoy pagpaila ug pagduhaduha maylabot sa pagkamao ni Jesu-Kristo. Ang maong paglimod mosangpot sa pagsalikway sa katarongan nga gikinahanglan alang kang Jesus sa paghatag sa iyang kinabuhi alang sa katawhan. Ang pagsalikway niana nagakahulogan sa pagwagtang sa Kristohanong pagtuo.)
Unsa ang pag-isip ni Jesus mismo sa kasaysayan sa Genesis?
Mat. 19:4, 5: “[Si Jesus] miingon: ‘Wala ba ninyo hibasahi [sa Genesis 1:27; 2:24] nga siya nga nagbuhat kanila [Adan ug Eva] sukad sa sinugdan nagbuhat kanila nga lalaki ug babaye ug nag-ingon, “Tungod niining maong hinungdan biyaan sa usa ka lalaki ang iyang amahan ug iyang inahan ug makig-ipon sa iyang asawa, ug silang duha mahimong usa ka unod”?’” (Sanglit kay si Jesus mituo man sa kasaysayan sa Genesis nga tinuod, dili ba usab kita motuo gayod niana?)
Kon Adunay Moingon—
‘Ang sala ni Adan kabubut-on man sa Diyos, plano sa Diyos.’
Mahimong tubagon mo: ‘Daghang tawo nag-ingon niana. Pero kon aduna akoy buhaton nga maoy gusto mong akong buhaton, imo ba akong tunglohon tungod niana? . . . Nan, kon ang sala ni Adan kabubut-on sa Diyos, ngano nga si Adan gipapahawa man sa Eden ingong makasasala? (Gen. 3:17-19, 23, 24)’
O ikaw makaingon: ‘Punto kana nga makapainteres, ug ang tubag nagalambigit gayod sa matang sa pagkapersona sa Diyos. Matarong ba o mahigugmaon sa pagtunglo sa usa ka tawo nga nagbuhat ug pipila ka butang nga ikaw mismo nagplano niana nga buhaton niya?’ Dayon tingali modugang: (1) ‘Si Jehova maoy Diyos sa gugma. (1 Juan 4:8) Ang tanan niyang mga dalan maoy matarong. (Sal. 37:28; Deut. 32:4) Dili maoy kabubut-on sa Diyos alang kang Adan sa pagpakasala; iyang gipasidan-an si Adan batok niana. (Gen. 2:17)’ (2) ‘Gitugotan sa Diyos si Adan, ingon nga siya nagatugot kanato, sa kagawasan sa pagpili kon unsay iyang buhaton. Ang pagkahingpit wala man magdili sa paggamit sa kaugalingong pagbuot (free will) aron mosupak. Si Adan mipili sa pag-alsa batok sa Diyos, bisan pa sa pasidaan nga ang kamatayon maoy sangpotan.’ (Tan-awa usab ang mga panid 405, 406.)