Kele vôm ô ne lañe de

Kele tep

MOMBÔ’Ô!

Bemillion be bôt ba tup Ukraine

Bemillion be bôt ba tup Ukraine

 Russie a nga taté na a wosan Ukraine mbu 2022, Ngone baa é too melu 24. Jam ete e nga telé bemillion be bôte minju’ été a bo na be taté na ba tup. a

 “Bebombe a b’explosion be mbe vôm ase. Teke bifia bi ne kôme timin woñ ô nga bi bôt. Bi nga tyi’i na bia kôlô Ukraine éyoñ bi nga wô’ô na beminsini minkoñ ba be’e bôt. Bi nji be ve kee mfañe jôm amu môt ase a mbe a yiane bi ve mon ékpwaé. Susu’a jôm bi mbe ve futi ékpwaé a mbe ve mefep me ne mfi, mebiañ, mendim, a mone jôme ya di. Bi nga li’i biôm bise bivok a bume mbil vôm beminsini minkoñ ba be’e bôt. Bi mbe bi wô’ô ane bebombe ba tôtan nté bi mbe bi mate’e mbil.”​—Nataliia, tisone ya Kharkiv, Ukraine.

 “Bi nji be bi simesa’ane na bita bii boban. Me nga teme ve biduñ bebombe a biduñ bevundu. Nde me nga tyi’i na ma tup, a kee ve bone be biôm be mbe ma nya mfii. Me nga kôlô nda mewolo mwom, a bete minsini minkoñ a nga kee ma Lviv, mvuse ya valé, me nga bete metua a nga ke suu ma Pologne.”​—Nadija, tisone ya Kharkiv, Ukraine.

Nlô ajô wu, bia zu bi biyalane ya minsili mi:

 Jé é nga tindi bôte na be tup?

 Bôte be nga tup Ukraine amu Berusse be nga zu wosane be. Ve Bible a kate bia benya beamu befe ba tindi bôte na be ke mintubuk:

  •   Bijôé ya émo bi vo’o ve bôt mam mese ma sili be. Môta binam a wô’ô belan éjôé jé asu na a tibili bôte bevok.​—Ecclésiaste 4:1; 8:9.

  •   Satan Diable, njôô ya émo, a wô’ô tindi bôte na be bo avale njet ete, amu avale Bible a jô “Si nyô ése é jô’ô be mbia môt ate.”​—Jean 14:30; 1 Jean 5:19.

  •   Minju’u mife mia kui émo den a nto mintet mimbu mia bo’olô na bia nyiñ “mbia biyoñe” ya “melu ma su’ulan.” (2 Timothée 3:1) Bible a jô na melu ma su’ulan, bii yene fe bita, mimfô’ôsan mi si, zaé, mbia b’akon; avale mam da bo na bôte be tup.​—Luc 21:10, 11.

 Jé é ne ve bôte ba tup ndi nlem?

 Bible a liti na Nté wongane Yéhôva b a nye’e bôte be ne mintubuk a na a mvamane be. (Deutéronome 10:18) A ka’ale na é mane vaa minju’u mise ba tôbane mie a zene ya Éjôé jé; ana’ana éjôé éte é mbeme zu fole bijôé ya si nyô. (Daniel 2:44; Matthieu 6:10) Yéhôva é belan éjôé éte asu na a fite Satan. (Beromain 16:20) Éyoñ éte Éjôé Zambe étam nje ja ye jôé si, jé mane vaa minné mise bijôé bi bone be bôt be nga ke ba futi asu na be kandé meyoñ. Bôte bese ya si bé bo ve nda bôte jia. Bia ye ke beta wô’ô éyoñ éte na môt a te tup nda jé, amu Bible a ka’ale na: “Ba ye tabe si môt ase ndi’i wé si a élé figuier jé si; teke môt a ye ve be woñ: amu anyu Yéhôva ya nsamba mewosan é kobeya de.”​—Michée 4:4.

 Éjôé Zambe étam nje é ne kôm ajô ya mintubu’u di. Yéhôva é belane je asu na a vaa minju’u mise mia bo na bôte be tup. Bi tame kobô ajô minju’u miziñe ya été:

  •   Bita. “[Yéhôva] a mane mewosan akekui susu’a ya si nyô.” (Besam 46:9) Nge wo kômbô yeme jame Zambe é bo asu na a vaa bita si, lañe nlô ajô ô ne na “La paix dans le monde : comment sera-t-elle établie ?”

  •   Évô a étibela’a. “[Yéhôva] a ye kôté nsisime wop mfa’a ya ékpwe’ele a évô.” (Besam 72:14) Nge wo kômbô yeme jam é ne volô môte na a tyendé, to’o mbia mefulu méziñ me nto nye nyulu nyulu, ô ne lañ minlô mejô ya ngab é ne na “Briser le cercle de la haine.”

  •   Azoé. “[Yéhôva] a ye nyii môt a ne ... nzôzoé, nyô a nji bi mvolô.” (Besam 72:12) Nge wo kômbô yem avale Yéhôva é vaa mam ma bo na bôt be bo azoé, lañe’e nlô ajô ô ne na “Peut-on espérer un système économique plus juste ?”

  •   Zaé. “Abui bidi da ye bo si nyô.” (Besam 72:16) Nge wo kômbô yem avale Zambe é bo asu na môt a bo te beta wô’ô zaé, lañe’e nlô ajô ô ne na “Plus jamais la faim dans le monde ?”

 Ye Bible a ne volô bôte be ne mintubuk?

 Ôwé. Ane ô vaa na a ve be mbamba ndi nlem asu melu ma zu, Bible a ne fe volô be na be dañ minju’u ba tôbane mie den.

 Jôme Bible a jô: “Ndimi mam a buni éfia ése; ve môt a ne ntyel a tu’a fombô nkean a ke.”​—Minkana 14:15.

 Atinan: Fase’e bibubua bise bi ne kui wo ényiñ, a jam ô ne bo éyoñ bia kui. Tabe’e ntyel a bôte be ne jeñe na be zu du’u wo amu ba yeme na ô ne éza si.

 Jôme Bible a jô: “Ve vôm bi bili bidi a ngômesan, bia ye yene mvaé a biôm bite.”​—1 Timothée 6:8.

 Atinan: Te bem ôsimesane biôm bi mo. Nge ô ne môt a yeme vak a abim a bili, wé bo benya meva’a.

 Jôme Bible a jô: “Ajô te, mam mese mia nye’e bôte be bo’o mia, bo’one fe be aval ete.”​—Matthieu 7:12.

 Atinan: Bo’o mbamba nlem, a te bo ôjeja’a. Mefulu mete me ne volô na bôte ya vôm ô too be ji’a nye’e wo, a na be semene wo.

 Jôme Bible a jô: “Te butane môt abé ba abé.”​—Beromain 12:17.

 Atinan: Te jeñe na ô kune womien éyoñ ba tibili wo. Môt a kun émien a tu’a ndaman ajô.

 Jôme Bible a jô: “Me ne ngule ya bo mam mese be nyô a ve ma ngul.”​—Bephilippien 4:13.

 Atinan: Telé’é Yéhôva ôsu ényiñe jôé a ye’elane nye. É ve wo ngule ya dañe minju’u wo tôbane mie.

 Jôme Bible a jô: “Te tyelane minleme yôp a jam éziñ; ve mfa’a ya jam ése, mam mia sili me kateba’ane be Zambe a meye’elan a nja’an a mvean akéva. A mvo’é Zambe, nje éte ja dañe fe’ ése, ja ye ba’ale minlem mienan a minsimesane mienan be Krist Yésus.”​—Bephilippien 4:6, 7.

 Atinan: Été ése ô ne tebe ényiñe jôé, ja’é Yéhôva mvo’é ya nlem. Fombô’ô nlô ajô ô ne na “Philippiens 4:6, 7 : « Ne vous inquiétez de rien. »”

a Tyé kpwaa ya môse Russie a nga zu wosan Ukraine, Haut-Comissariat des Nations unies pour les Réfugiés (HCR) a nga jô na jam da kaa le, é ne angônda mbia ajô. Mvuse melu 12, bôt a lôte bemillion bebaé be nga tup Ukraine a ke mesi mefe, wônaa bôte million jia ki be nga ke bitison bife ya Ukraine.

b Yéhôva a ne éyôlé Zambe. (Besam 83:18) Fombô’ô nlô ajô ô ne na “Qui est Jéhovah ?”