1-2. Bela’ane Besam 34:8 na ô liti jam bi ne bo asu na biabebien bi yene mvame Yéhôva.

BI TAME jô na môt a ve wo bidi ô ngenane teke tame di môs éziñ. Asu na ô yem nge bidi bite bi ne mvaé nge momo, ô ne fombô avale bia yené mis, ô ne nyumulu bie, ô ne fe sili avale be nga yame bie, nge ke sili bôte be diya bidi bite nge bi ne mvaé. Ve jam e ne kôme volô wo na ô yeme nge bidi bite bi ne mvaé nge momo, e ne ve na ô tye’e bie, amu ayôle mbôñ da ke ki éza anyu.

² Bi ne yen abim avé Yéhôva a ne mvam éyoñe bia lañe Bible a bekalate bangan, nge ke éyoñe bia wô’ô minkañete mi bobejañ ba kobô ajô bibotane ba bi ésaé Yéhôva. Ve nya ajôô a ne na, biabebien bia yiane ‘tyek’ mvame Yéhôva asu na bi kôme yem abim avé é ne mvaé. (Lañe’e Besam 34:8.) Bia zu yene jam e ne volô bia na bi bo de. Bi tame jô na wo kômbô bo nkpwa’a mefan ya éyoñ ése. Asu na ô tôé nsôñan ôte, e ne sili na ô sé’é nkôñ ényiñe wôé. Ô yianeya fe lañe mejô me Yésus ma jô na nge môt a telé mame ya Éjôé Zambe ôsu ényiñe jé, Yéhôva é ve nye mam mese mevo’o ma sili nye. Ve éko éziñ ô ngenane teke yen ane jam ete da tôéban ényiñe jôé. (Mt. 6:33) Akusa bo nalé, mbôle ô too ndi a ngaka’a Yésus éte, wo tyi’i na wo zu nyume womien mam méziñ a bo mintyendan bisaé wo bo, asu na ô kôme nyoñe ngab ésaé nkañete jôé. Nalé a volô wo na ô kôme wô’ôtan ane Yéhôva a nyoñe ngab a wo. A zen éte, womien wo kôme ‘tyek a yen’ ane Yéhôva a ne mvaé.

3. Bela’ane Besam 16:1, 2 na ô kate beza Yéhôva a mvamane be.

³ Yéhôva a “bo bôte bese mvaé,” to’o ba ba yeme ke nye. (Bs. 145:9; Mt. 5:45) Ve a ne bôte ba nye’e nye a bo nye  ésaé a nlem ôse, mbe a dañe mvamane be. (Lañe’e Besam 16:1, 2.) Tame yene mam méziñ ma liti na Yéhôva a mvamane bia.

4. Aval avé Yéhôva a mvamane ba ba jeñe na be subu nye bebé?

⁴ Éyoñ ése bia tôñe miñye’elane mi Yéhôva, bia yene bibotan ényiñe jangan. Éve’an é ne na, éyoñe bi nga yeme Yéhôva a taté na bia nye’e nye, a nga volô bia na bi wosane mbia mimfasan a mimboone mi nji be mi lu’an a nkômbane wé. (Beco. 1:21) Mvuse ya valé, éyoñe bi nga ve biabebien ngumba be Yéhôva a duban, bi nga tu’a wô’ôtane mvame jé, amu bi nga bi mbamba mone môte ya nlem, a ngul élat a nye.​—1 P. 3:21.

5. Aval avé bia wô’ôtane mvame Yéhôva ésaé nkañete?

⁵ Bia yene fe mvame Yéhôva éyoñ ése bia nyoñ ngab ésaé nkañete. Ye ô ne avale môt e ne awusonô? Yeme’e na ô nji bo étam. Abui Bengaa be Yéhôva e ne ane wo. Éko éziñ ôsusua na wo bo Ngaa Yéhôva, ô nji ve’ele buni môs éziñ na ô ne ke kute éza mbé na wo kañete Mejô me Zambe. Ve éyoñe ji, jam ete e nto wo nyulu nyulu. Nde fe, Yéhôva a volôya wo na ô tu’a nye’e ésaé éte. Womien ô jaéya zu wo yen ane a su’u wo. A nga ve wo ngule ya tabe ne mieññ éyoñe bôte ô mbe ô kañete’e be mbe be lumu’u wo mbia bifia. A nga volô fe wo na ô lañe môt a mbe a bili nkômbane ya vô’ôlô wo éfuse ja yian. A nga ve wo ngule ya ke ôsu a kañete, to’o éyoñe bôte ya abôta nkañete dôé be mbe be bene’e vô’ôlô wo.​—Jr. 20:7-9.

6. Aval avé mvame Yéhôva ja yené aval a yañele bia?

⁶ Yéhôva a nga liti fe bia mvame jé éyoñ a nga yañele bia asu ésaé nkañete. (Jean 6:45) Ésulane ya zañe sondô é wô’ô liti bia mbamba besisia ba volô bia na bi yeme bo ésaé nkañete. Ve éyoñe besisia bete ba ye’ele wo mfefé fatane mboon éziñ, ô ne taté ko woñe ya tôñe wô. Ve nge ô bo de, ô ne yen ane ésaé nkañete jôé ja wume mbamba bibuma. Be wô’ô fe lebe bia bisulan a beta bitôkan na bi ve’ele mimfefé befatane be nkañete. Jam ete e ne fe bo na ô ko woñ, ve nge ô tôñe melebe mete, Yéhôva é botane wo. Bi tame zu yene bibotane biziñ bia bi éyoñe bia jeñe na bi nene ésaé bia bo Yéhôva, to’o bi tele été évé. Mvuse ya valé, bii yen aval avé bi ne nene ésaé bia bo Yéhôva.

7. Ébotan évé wé bi nge wo ve ngul ése na ô nene ésaé nkañete jôé?

⁷ Bia yemete élate jangan a Yéhôva. Tame yene jam e nga kui mvendé éziñ é too jôé na Samuel. * Ba minga wé ba nyiñe Colombie. Samuel ba ngal be mbe bekpwa’a mefan akônda dap, ve be mbe be bili nkômbane ya nene ésaé nkañete jap vôme bekañete mbamba foé ba jemban. Asu na be tôé nsôñan ôte, be nga yiane nyume bebiene mam méziñ. Samuel a jô na: “Bi nga tôñe melebe ma so Matthieu 6:33, ane bi nga tyi’i na bia ye ke kuse biôm bi nji bia bo nya mfii. Ve jam e mbe e dañe bia ayaé ya bo, e mbe na bi kandan a nda jangan. Bi mbe bi nye’e nda éte nya abuii. É mbe angôndô ya abeñ nlôñan, bi mbe fe bi maneya kuse je.” Ve éyoñe be nga su’ulane ke tabe akônda afe, be nga yene na e nji be e sili’i be abui moné asu na be nyiñ. Samuel a ke ôsu a jô’ô na: “Bi nga yen aval avé Yéhôva a mbe a wulu’u bia, a aval a mbe a yala’ane  meye’elane mangan. Bi nga kôme wô’ôtane nye’an Yéhôva a mvame jé avale bi mbe bi ngenane teke tame wô’ôtane môs éziñ.” Ye wo fe ô ne ngule ya nene ésaé nkañete jôé? Nge ô bo de, yeme’e na wé tu’a yemete élate jôé a Yéhôva, a na é nyoñe ngab a wo.​—Bs. 18:25.

8. Jé nkañete Ivan ba Viktoria wo ye’ele wo?

⁸ Bia bi abui mevak. Ivan ba minga wé, Viktoria, be ne bekpwa’a mefan e Kirghizstan. Tame yene jam be nga bo. Be nga tyi’i na ba jeñe ki abui mam ényiñe jap ndemben be ne bo ngule ya kañese bisaé bise ékôane Yéhôva é ne ve be, to’o a ne ésaé melôñ. Ivan a jô na: “Bi mbe bi bo’o ésaé ése be mbe be va’a bia a ngule jangan ése. Bi mbe fo’o nte’an éyoñe bi soya ésaé mame ngô’é, ve bi mbe njalan a mevak amu bi mbe bi yeme’e na bia te ve ngule jangan ése asu na bi su’u Éjôé Zambe. Bemvôé bi nga bi a mbamba biyoñ bi nga lôt a be bi nga soo fe bia abui mevak.”​—Marc 10:29, 30.

9. Jé Sita éziñ a nga bo asu na a nene ésaé nkañete jé akusa bo minju’u a nga tôbane mie, a bibotane bivé a bi?

⁹ Éyoñe bia bo Yéhôva ésaé, bi ne bi abui mevak, to’o éyoñe bi tele minju’ été. Bi tame kobô ajô, Mirreh, nkuse minga éziñ ya Afrique de l’Ouest. A mbe nnôme dokita. A nga nyoñ ésaé nkpwa’a mefan éyoñ a keya awo’on bisaé. A mbe a bili ôkon ô mbe ô bo’o na a kate wulu ayap. A mbe ve kañete’e menda menda fo’o ve awolo da, ve a mbe ngule ya kañete ôbe nté ata’a bekalate. A mbe a bili abui minjoman a meyé’é. A nga kañete bôte béziñ y’été a zene ya téléfôn. Amu jé Mirreh a nga kômbô nene ésaé nkañete jé? Émien a yalane na: “Ma nye’e Yéhôva ba Yésus nya abuii. Nde fe, ma ye’elane Yéhôva éyoñ ése na a volô ma na me bo mam mese me ne ngule ya bo asu dé.”​—Mt. 22:36, 37.

10. Bela’ane 1 Pierre 5:10 asu na ô liti bibotane Yéhôva a ve bôte ba tyi’i na ba nene ésaé ba bo nye.

¹⁰ Yéhôva a tu’a yañele bia. Nkañete Kenny, nkpwa’a mefan éziñe ya Île Maurice wo bo’olô jam ete. Éyoñ a nga yeme benya mejôô, a nga kôlô université, a duban, a nyoñe ke ésaé nkpwa’a mefan. A jô na: “Ma jeñe na me vu nkulu mejô Ésaïe, nnye ate a nga jô Yéhôva na: ‘Me nyô; lôme’ ma!’” (És. 6:8) Kenny a nga su’u abui bisaé melôñ ya ékôane Yéhôva. A nga su’u fe ésaé nkôñelane bekalate nkobô wé. A jô na: “Be nga yañele ma asu na me bo bisaé bite bise.” Nyaa ajôô a ne na, a nji yé’é ve mesu m’ ésaé a mbe a bo’ok. Kenny a ke ôsu a jô’ô na: “Me nga yemelan minné miam, me nga yeme fe mefulu me mbe me yiane’e bi asu na me tu’a bo mfi asu ékôane Yéhôva.” (Lañe’e 1 Pierre 5:10.) Ye wo fe ô ne fas été jôé, a yene nge ô ne ve Yéhôva fane ya yañele wo mimfa’a miziñ?

11. Jé besita béziñ ya Corée du Sud be nga bo asu na be nene ésaé nkañete jap, a jé jam ete e nga volô be na be bo? (Fombô’ô fôtô ya ékô’ôla.)

¹¹ Da sili fe na be yañele to’o bobejañ a besita be boya abui mimbu ékôane Yéhôva, éyoñe ba kômbô bo jam éziñ be ngenane teke tame bo. Bemvendé béziñ ya Corée du Sud ba kañete jam e nga kui éyoñe ya ôkon COVID-19. Ba jô na: “Bobejañ a besita béziñ be mbe be kate’e kôme kañete amu be ne mintutuñ, ve éyoñe ji, ba kui na be kañete abui a zene ya téléfôn a internet. Akusa bo be lôteya mimbu 80, besita belal béziñ ya akônda dangan be nga yé’é avale ba belan ordinateur  asu na be kañete. Éyoñe ji, ba kañete mban.” (Bs. 92:14, 15) Ye wo fe wo yi na ô nene ésaé nkañete jôé asu na ô tyek a tu’a yen ane Yehôva a ne mvaé? Yene’e bone be mam béziñ be ne volô wo na ô tôé nsôñan ôte.

12. Ngaka’a fé Yéhôva a bo ba be too nye ndi?

¹² Tabe’e Yéhôva ndi. Yéhôva a ka’ale bia na nge bia tabe nye mebun, a bo nye ésaé a ngule jangan ése, é noo bia abui bibotan. (Mal. 3:10) Fabiola, sita éziñ ya Colombie, a nga yen ane Yéhôva a tôé ngaka’ éte ényiñe jé. Éyoñ a dubaneya, a nga kômbô nyoñ ésaé nkpwa’a mefan ya éyoñ ése, ve e mbe e sili’i na a jeñe moné asu na nda bôte jé é nyiñ. Éyoñ a nga kui ôkala ya ke awo’on bisaé, a nga ye’elane Yéhôva abui asu na A volô nye. Nde jé é nga bobane mvuse ya valé? A jô na: “Bôte be wô’ô yange ayab asu na bepension bap be kui, ve me nga taté na ma nyoñ éngom mvuse ngone jia jia. A mbe fo’o évemba jam!” Mvuse ngon ébaé, sita ate a nga nyoñ ésaé nkpwa’a mefan. Den, a lôteya mimbu 70, a boya ésaé nkpwa’a mefan tañe mimbu 20 a mvuk, a volôya fe bôte mwome na be baptizôban. Fabiola a jô na: “Akusa bo me wô’ô wôk nyule nte’an biyoñe biziñ, Yéhôva a volô ma môs ôse na me ke ôsu a bo ésaé nkpwa’a mefane jam.”

13-14. Bive’ela bivé bi ne volô bia na bi tabe Yéhôva ndi a na bi tôé minsôñane miangan?

¹³ Minkañete mi bôte be nga tabe Yéhôva  ndi. Kalate Zambe a ne njalan a minkañete mi bôt be nga bo Yéhôva ésaé a ngule jap ése. Bia yene na abui y’été e nga taté bo jam éziñ ôsusua na ba bi ébotane Yéhôva. Éve’an é ne na, Abraham a nga taté kôlô nda jé ‘te yem mfa’a a ke,’ ôsusua na Yéhôva a botane nye. (Beh. 11:8) Jacob fe a nga taté juan a éngele ôsusua na a bi bibotan. (Met. 32:24-30) Éyoñ ayoñ Israël e mbe e nga zu nyiine Si ya ntiñetan, e nga taté sili na beprêtre be dube mebo map mendime ya Jourdain été, asu na Yéhôva a vele ôsôé, a na be bo ngule ya dañe wô.​—Jos. 3:14-16.

¹⁴ Dene fe, abui bobejañ a besita da futi ndi nleme jap be Yéhôva. Minkañete miap mi ne volô wo na ô tôé minsôñane miôé. Bi tame zu kobô ajô Mojañ Payton ba minga wé, Diana. Ba nye’e be lañe’e minkañete mi bobejañ a besita be nga nene ésaé nkañete jap, aval ane mi mi ne nlô ajô na “Be nga ve bebien a nlem ôse.” * Payton a jô na: “Éyoñe bia lañe minkañete miap, a ne ve ane bia fombô môt a ja’a mbamba bidi. Nté bia fombô be, bia tu’a bi nkômbane ya ‘tyek a yen ane Yéhôva a ne mvaé.’” Payton ba Diana be nga ke su’u ésaé vôme bekañete mbamba foé ba jemban. Ye wo fe ô lañeya minlô mejô mite? Ye ô yeneya fe bevidéo be nga kui jw.org ba: Prédication dans des régions isolées : Australie, a Prédication dans des régions isolées : Irlande? Minlô mejô mite a bevidéo bete be ne liti wo aval ô ne nene ésaé wo bo Yéhôva.

15. Aval avé mbamba mewoso me ne volô bia?

¹⁵ Yeñe’ a bôte bé volô wo na ô tôé minsôñane miôé. E ne tyi’ibi na bi di bidi bi ngenane teke tame di éyoñe bia yeñ a bôte ba nye’e bie. Aval ete da da, nge bia yeñ a bôte ba telé mame ya nsisim ôsu binyiñe biap, bi ne bi nkômbane ya nene ésaé bia bo Yéhôva. Mbamba mewoso me nga volô Kent ba Veronica mfa’a ôte. Kent a jô na: “Bibu’a ya nda bôte jangan a bemvôé bangan be nga lebe bia na bi ve’ele befatane bisaé befe ya ékôane Yéhôva. Bi nga yene na éyoñe bia yeñ a bôte ba telé Éjôé Zambe ôsu, bia bi ngule ya bo bisaé bi mbe bi ngenane teke tame bo ékôane Yéhôva.” Den, Kent ba Veronica be ne bekpwa’a mefan be ne ngum aval e Serbie.

16. Bela’ane nkana Yésus bia koone wô Luc 12:16-21 asu na ô liti amu jé bia yiane bo nkômesane ya nyume biabebien mam.

¹⁶ Nyumu’u womien mam. Nalé a nji tinane na nge bia kômbô ve Yéhôva nlem avak, bia yiane mane kandan a biôm bise bi bili. (Éc. 5:19, 20) Ve nge bia bene nene ésaé bia bo Zambe amu bi nji kômbô kandan a biôm biziñ bia nye’e, bi ne bo ane nkukume môte Yésus a nga jôô wô nkana wé, nnye ate a nga saé a ngul ése asu na a bi abui akum, a viane ke vuane Zambe. (Lañe’e Luc 12:16-21.) Christian, mojañ éziñ a nyiñe France, a jô na: “Me nga yene na me nji be me saé’ a ngule jam ése asu Yéhôva a nda bôte jam.” Ane ba ngal be nga tyi’i na ba zu bo bekpwa’a mefan. Ve asu na be tôé nsôñan ôte, e nga sili na be jô’é bisaé biap. Asu na be bi mone moné, be nga taté na ba ke ba sôbe bôte menda a bewofis, a be nga yé’é na ba vak a abim be bili. Ye be nga jôban ntyi’an be nga nyoñ? Christian émien a jô na: “Bia kôme bu’uban ésaé nkañete jangan éyoñe ji. Bi bili meyé’é a minjoman, a bi ne meva’a ya volô bôte bete na be yeme Yéhôva.”

17. Jé é nga volô sita éziñ na a ve’ele fatane nkañete éfe?

 ¹⁷ Ve’ele mimfefé befatane be nkañete. (Mam. 17:16, 17; 20:20, 21) Shirley, nkpwa’a mefan éziñe ya États-Unis, a mbe a yiane’e tyendé fatane nkañete jé éyoñe ôkone COVID-19 ô nga taté. A mbe a taté’é ko woñe ya kañete a zene ya téléfôn, ve éyoñ njome mekônda a nga jom akônda dap, sita ate a nga yé’é fatane nkañete éte, ane a nga taté na a kañete mban. A jô na: “Atata’a, me mbe me ko fatane nkañete éte woñ, ve éyoñe ji, ma nye’e je nya abuii. Bôte bia kañete be ne abui a lôte abime bi mbe bi ko’one de menda menda!”

18. Jé é ne volô bia na bi dañe minju’u bi ne tôbane mie éyoñe bia jeñe na bi nene ésaé nkañete jangan?

¹⁸ Bo’o nta’ane mam a jeñe na ô tôñe wô. Nge bia yen ayaé ya tôé minsôñane miangan, bia yiane sili Yéhôva mvolan, a nyoñ éyoñe ya kôme fase jame bia yiane bo. (Min. 3:21) Sonia, nkpwa’a mefan éziñ ya Europe, a su’ angôs bekañete ba kobô Romani. A jô na: “Ma nye’e me tili’i minsôñane miam afep, a ba’é de vôme me ne de yene tyi’ibi. Me nga kañe minjoñe mibaé afep, njoñ ôse ô kele’e mfa’a wé, ane me nga bôôn afeb ete tebele wom. Éyoñ ése ma kômbô nyoñ ntyi’an, ma taté fombô afeb ete a nyoñ éyoñe ya fase vôme ntyi’an ôte wé kee ma.” Sonia a jeñe na a ba’ale mbamba été nsisim éyoñ a tôbane minjuk. A jô na: “Me ne yene minju’u ma tôbane mie ényiñ mimfa’a mibaé. Mi ne bo ane mfin wo kamane ma na me tôé minsoñane miam, nge ke ane ékasa’a me ne dañ asu na me ke tôé mie.”

19. Ntyi’an ôvé wo nyoñ?

¹⁹ Yéhôva a botane bia a abui mezen. Bia ve nye akéva amu mbamba be mam bese a ve bia éyoñe bia bo mam mese bi ne ngule ya bo asu na bi ve nye duma. (Beh. 13:15) Ajô te, e ne sili na bi jeñe mezene mefe ya nene ésaé bia bo nye, ndemben a tu’a noo bia abui bibotan. Enjeñané môs ane môs na bi ‘tyek a yen ane Yéhôva a ne mvaé,’ éyoñe te nje ñhe bii bo ane Yésus, nnye ate a nga jô na: “Bidi biam bi ne na, me bo mam môt a nga lôme ma a nye’e, a mane fe ésaé jé.”​—Jean 4:34