Me nga bialé Québec, tisone ya Canada ba kobô fulasi. Ésaa wom a mbe jôé na Louis, nyia wome ki na Zélia, bebaane be mbe be nye’e ma nya abuii. Pepa a mbe évôvoé môt, teke dañe kobô, ve a nye’e a lañek. Me’e ki me mbe me nye’e me tili’i, me mbe me jô’ô jô’ô na mé bo journaliste éyoñ mé bo nya môtô.

Pepa a mbe a saé’ a môt éziñ a too jôé na Rodolphe Soucy; môt ate ba mvôé jé be nga zu jome bia nda, valé me bili mimbu 12. Be mbe Bengaa be Yéhôva. Me nji be me dañe’e yeme Bengaa, teke ke dañe nye’e ñyebe wop. Ve bia bebiaé bam bi mbe bi semé’é atyeñe mbelane Bible dab éyoñ ba yalane minsili. Ane bi nga kañese ayé’é.

Me mbe me too sikôlô mison éyoñ éte. Me mbe me nye’e me laane mam ma yé’é Bible a bongô besikôlô bevok. Éyoñ befata be mbe bia beye’ele be nga yeme jam ete, be li’i belane Bible na be sôan ôsimesane wom, éyoñ éte wua ya be be a nga bele jô na me ne éngana’a, amu ma te vu kobô ajô Zambe! Jam ete e nga tya’a fo’o ma nlem, ve é nga volô fe. Amu fata ate a nga bo na me kui mis a yemelane na, miñye’elane ya sikôlô mison mia wosane mi ya Bible. Ane me nga yeme na ma yiane kôlô sikôlô ate. Bia bebiaé bam bi nga kui tyiñ, ane be nga ke tili ma sikôlô mfe.

Me nga kee ayé’é ya Bible dam ôsu, ve me nji ji’a yaé nsisim amu me mbe me ko woñe ya kañete mimbé mimbé. Ñyebe Katôlôs ñwô ô mbe ñyebe éjôé, ô wosane ki Bengaa nyé. Maurice Duplessis a mbe premier ministre  ya Québec éyoñ éte; ba ñyebe Katôlôs be nga sane ngum élat. A mbe a tindi’i bôte na be jeñe Bengaa mintañete, nge ke bo bo be évôl. Sa ke fianga môte nje é mbe ve kañete éyoñ éte.

Mojañe John Rae nnye a nga volô ma na me dañe woñe wome ya kañete, a nga kui aba sikôlô ébulu ya Galaad. Akusa bo a mbe a yeme’ abui mam, mojañ ate a mbe susu’a éjote nyul a ñyemba’ane. Me ne lañ abime biyoñ a nga toé fo’o ma si na a lebe ma, ve mbamba éve’ela wé a nga volô ma nya abuii. A nji be a yeme’e kobô Fulasi, jôm ete nje me mbe me kui’ nkañete a nye mban, me kele’e ma volô nye zene zen. Éyoñ me nga lôt a John é nga volô ma na me nyoñe ntyi’ane ya bo Ngaa Yéhôva. Ane me nga duban mbu 1951, Ngone tane é too melu 26; valé mimbu awôm mi lôteya nté ane me nga laan a Bengaa be Yéhôva éyoñ ôsu.

Abui bobejañe ya akônda dame Québec é mbe bekpwa’a mefan. Mbamba éve’ela wop a nga tindi ma na me bo fe nkpwa’a mefan. Éyoñ éte bi mbe bi bela’ane ve Bible nkañete ya menda menda. Mbôle bi nji be bi bili bekalate befe, e mbe e kôme’e sili na bi yeme belane Kalate Zambe. Ane me nga bibane na me yeme bifuse ya Bible biziñ bi ne volô ma na me yeme kamane benya mejôô. Ve abui bôt e mbe e bene’e lañe nkôñelane Bible ô nji bi sitame ya nda zambe Katôlôs.

Mbu 1952 me nga lu’u Simone Patry, éwôlô sita ya akônda dam. Bi nga ke nyiñe Montréal, a mvuse mbu wua, bi nga biaé mona minga a yôlé nye na Lise. Akusa bo me nga telé ésaé nkpwa’a mefan bone melu ôsusua na ma luk, bia Simone bi nga ke ôsu a ba’ale été nsisime ya nyume biabebiene mam, asu na nda bôte jangan é telé bisaé ya akônda ôsu.

Mvuse mimbu awôm, me nga beta taté na ma simesan avale me ne nene ésaé nkañete jam. Éyoñ me nga tabe sikôlô bemvendé e Béthel ya Canada mbu 1962, bia Mojañ Camille Ouellette bi mbe bi bôô étune nda jia. Me nga kam aval avé Camille som a ne abim ayôñe di ésaé nkañete a too ke na a bili minga a bon. Melu mete, e nji be tyi’ibi na ô koone mbiaé a too nkpwa’a mefane Québec; ve Camille nye a mbe a kômbô’ô tôé nsôñan ôte. Melu bia nye bi nga lôt, a nga volô ma na me kôme fas été jam. Mvuse bone bengon,  mamiene me nga yene na me ne ngule ya beta bo nkpwa’a mefan. Abui bôt e nga jô na ma fas abé, ve me nga nyoñe ntyi’ane wom me too ndi na Yéhôva a ye botane ngul ése ma ve na me nene ésaé nkañete jam.

Mbu 1964, be nga lôme bia Simone bekpwa’a mefane be ne ngum avale jale dangane Québec, bi nga bo ésaé wôé mimbu mimbu. Bi nga zu koone na besiñe bangan be boneya vobô, ve abime bôt éziñ e mbe e ngenan e wosa’ane bia.

Mame ngô’é méziñe ya môs éwônga, be nga bi ma mone tisone ya Sainte-Marie, fefele Québec, amu me mbe me kañete’e menda menda teke ôva’a ngul. Ane be nga fete ma. Mvuse ya valé be nga kee ma nda mejô, Monti Baillargeon nnye a mbe ntyi’i mejô, tene nsa’a môt! A nga sili ma jôé loya wom. Éyoñ me nga tote jôé Glen How *, loya Bengaa a mbe a wumu’ éyoñ éte, ntyi’i mejô a nga si’an ane a nga jô na: “Me jibi bi ajô a môte mfe! Sa a Glen!” Môt ase a mbe a yeme’e Mojañ Glen amu a mbe aka’a ntyetyeñe loya, a yeme’e kamane Bengaa angôndô. Ane be nga suu ma teke fe beta kobô ajô dam.

Mewosan bi nga tôbane me Québec me nga bo fe na bi kate bi mba vôme ya bo bisulan. Akônda dangan é mbe é sula’ane nnôme nda bemetua, môt a mbe ve wu aveb été éyoñe ya hiver. Ajô te bobejañe be mbe be bela’ane minsini éziñe na be ve nda ayôñ. Bi mbe bi too mbôma’ane minsini ate bone mewolo ôsusua na ésulane ja taté, bi laan ajô ya bibotane bia bi ésaé bia bo Yéhôva.

Ma kam éyoñ ma yen abim avé ésaé jangan ja te wume bibuma mimbu mise mi. Zia mimbu 1960, Québec, Côte-Nord a Gaspésie bese fufulu be mbe be bili ve mone doé mekônda. Ve den, becirconscription be nto bebaé bitison bite, bobejañe be mbili fe mbamba Meba m’Éjôé.

Bia Simone bi nga taté na bia jome mekônda mbu 1970. Wônaa mbu 1973, me nga bo surveillant de district. Zia biyoñ éte, biwôlô bi bobejañ ane Laurier Saumur * a David Splane * be nga su’u ma nya abuii, be’e fe be mbe be jome’e mekônda. Bia David bi mbe bi bo’o na, éyoñ étôkan éziñ é maneya, bi nga fas avale bi ne tu’a bo mbamba beye’ele. Me ngenane me simesa’ane môse David a nga jô ma na: “A Léonce, ma te nye’e nkañete wo te kandane bo. Wo mbe mvo’é, ve me me ne belane mam mese wo te jô asu minkañete ya mengana bôte mila!” Me mbe aka’a abui ajô éyoñ ma bo minkañete. Me mbe be yiane yé’é na me bo me tyi’i étun.

Ésaé besurveillant de district é mbe na be  ve bejome mekônda ngule nyul. Ve me mbe me yeme’ étua abui bobejañe Québec. Bese ki be mbe be kômbô’ô kui nkañete a ma éyoñ me mbe me kele’e wôé. Me mbe fo’o me wô’ô mvaé ya kui a be, ve jam ete e mbe e bo’o na me bo te bi éyoñ asu njome mekônda. Môs éziñ, njome mekônda wua a nga jô ma na: “E nji ndeñele ma na ô lôt éyoñ a bobejañ, ve te vuane na wo te so mu asu dam. Ma fe ma yi na be ve ma ngule nyul!” Mbamba melebe mete me nga volô ma na me bo mam avale da yian.

Mbia jam a nga kui ma mbu 1976. Simone wom a nga fame mbia ôkon ane a nga wu. A mbe mbamba minga amu a mbe akap a nye’e fe Yéhôva abui. E bo mban ésaé nkañete a nga volô ma na me jibi mintaé miam, a ma ve Yéhôva akiba amu a nga su’u ma nya abuii éyoñ Simone a nga wu ma. Mvuse ya valé, me nga lu’u minga a kobô Énglis, Carolyn Elliott, a mbe nkpwa’a mefan, a nga zu Québec na a zu su’u ésaé nkañete. Carolyn a ne ôsesa, a nye’e fe bôt angôndô, e dañe dañe ba ba ko woñe ya tabe a bôte bevok, a ba be nji bi môt a ne kôme su’u be. A nga volô ma abui ésaé njomane mekônda.

Ngon ôsu ya mbu 1978, be nga jô na me bo ñye’ele sikôlô bekpwa’a mefane Québec. Éyoñ ôsu sikôlô bekpwa’a mefan a mbe na a bobane wôé le. Me mbe me ko woñ amu mamien me mbe me ngenane teke tame tabe sikôlô ate, nge yene yene kalate bekpwa’a mefan ve a mis; ajô te me mbe me yiane yé’é mam mese ya été ane bongô besikôlô bevok. Nte’e na aba sikôlô dam é mbe é bili biwôlô bekpwa’a mefan bi jaéya bo ésaé. Ajô te, me ne jô na, to’o ma me mbe ñye’ele, bongô besikôlô bete be nga ye’ele fe ma abui mam.

Memane ya mbu 1978, beta étôkan a sulane bobejañe ya abui mesi a nga bobane Stade Olympique ya Montréal, étôkan éte é mbe nlô ajô na: “La foi victorieuse.” Be mbe  be ngenane teke tame bo aval étôkan éte Québec mbu ôfe, bôte be mbe 80 000 a mvuk. Be nga ve ma mbe’e ya saé service de la presse. Me nga laan a abui bejournaliste a wô’ô mvaé ya yen abim avé ba se’e bia. Be nga bañete bia télé a radio biyoñ a lôte 20 na be sili bia minsili, be tili fe mintete minlô mejô a lat a ésaé jangan. Jôé Yéhôva ve zu wum!

Mbu 1996, be nga lôme ma akônda ya nkobô Énglis e Toronto. Valé me maneya yembane na ma kobô ve Fulasi, amu ataté môse me nga duban me mbe akônda dame ya Québec. Jôm ete nje me mbe me ko woñe ya kobô bôt ôsu, amu teke tu’a yem Énglis. E nga sili na me ye’elane Yéhôva mban a futi ndi nleme jam ése be nye.

Ôsusua, nlem ô mbe fo’o ô tyele ma yôp, ve den me ne jô na, me nga bi abui avak mimbu mibaé me nga saé Toronto. Carolyn a nga volô ma ôte’ete’ ôte’ete’e na me sôan Énglis wom, bobejañe fe be nga su’u ma nya abuii. Bi nga ji’a bi abui bemvôé wôé.

Ane ô vaa na me mbe me yiane kômesane bitôkane ya memane me sondô a bo bisaé bife, me mbe fe me lôte’e awolo da mame ngô’é ya môse Nkul éwônga na ma kañete mimbé mimbé. Môt a ne kame na, ‘Aval avé ô ne kui nkañete mame ngô’é, beta étôkane ki a too akiti?’ Me me nga yene fo’o na, éyoñ ma laan a bôte nkañete, nalé a ve ma ngule nyul. To’o den, me ngenane fe me bii’ ngule nyul éyoñ ése ma kui nkañete.

Mbu 1998, be nga beta lôme bia Carolyn bekpwa’a mefane be ne ngum avale Montréal. Ésaé jam é mbe na me ta’a mam asu na abane nkañete e bobane bevôm bi ne koon abui bôt, me nga saé fe a beradio ya wôé asu na me fubu jôé Bengaa be Yéhôva. Den bia Carolyn bia nye’e fe bi kañete’e bôte ba so mesi mefe na ba zu nyiñe Canada, amu abui ya be be da nye’e e wô’ô mbamba foé.

Mimbu 68 mi lôteya nté ane me nga duban, ve éyoñ ma fombô mvus, ma yene fo’o na Yéhôva a nga botane ma étua ya abui. Me ne mevak amu a nga volô ma na me yeme bu’uban ésaé nkañete, a na me volô abui bôte na e yeme benya mejôô. Ngo jame Lise ba nnôme fe be nga nyoñ ésaé nkpwa’a mefan nné ane be nga mane yale bone bap. Me ne mengo’o dol éyoñ ma yene ngo jam é kele’ ôsu a nye’e ésaé nkañete aval ete. Ma kôme fe ve bobejañe bese be nga liti ma mbamba éve’ela a ve ma mbamba melep akéva, be nga volô ma na me yaé nsisim a na me yeme be’e mimbe’e miam ékôane Yéhôva. Jam me nga tu’a yé’é ényiñe jam é ne na, asu na bi yeme bo bisaé ékôane Yéhôva ja ve bia, bia yiane kôme ja’é Yéhôva mbamba nsisime wé. (Bs. 51:11) Ma ke ôsu a ve Yéhôva akéva amu a nga ve ma ma’a ya lu’u jôé dé!​—Bs. 54:6.