Taem mi stat blong mekem fultaem paenia, laef blong mi i jenis long wan rod we mi no tingbaot nating. (Ef. 3:20) Ating yu wantem save samting we i hapen. Hemia stori blong mi.

Mi mi bon long Berlin, Jemani, sam manis afta we Wol Wo II i stat long 1939. Taem wo i finis long 1945, ol plen blong faet oli flae ova long Berlin mo oli sakem plante bom. Wan dei, oli sakem bom long rod blong mifala, nao i bosta long ples we mifala i stap long hem, mo famle blong mi i resis i go long wan haos blong haed. Biaen mifala i ronwe i go long Erfurt, hemia ples we mama blong mi i bon long hem, blong mifala i stap sef.

Mama i wantem tumas blong faenem trutok. Hem i ridim ol buk blong histri mo i go long plante jos, be hem i no glad yet. Samwe long yia 1948, tu Witnes i kam long haos blong mifala. Mama i singaotem tufala i kam insaed mo i stat blong askem plante kwestin. Biaen, hem i talem long mi mo smol sista blong mi se: “!Mi faenem trutok!” Smoltaem biaen, mi, mama mo smol sista blong mi, mifala i stat blong go long ol miting long Erfurt.

Long 1950 mifala i gobak long Berlin, mo joen long kongregesen blong Berlin-Kreuzberg. Afta mifala i muv bakegen, mo mifala i go long kongregesen blong Berlin-Tempelhof. Biaen, mama i baptaes, be mi mi ting se mi no rere yet. ?From wanem?

I had blong mi mekem moa long wok blong Jehova from we mi stap fraet. Nating se mi go long wok blong prij, be blong tu yia mi neva storian wetem wan man long wok blong prij. Be taem mi joen wetem ol brata mo sista we oli no fraet blong mekem wok blong Jehova, tingting blong mi i jenis. Sam long olgeta oli stanap strong long ol rabis kalabus blong ol Nasi. Samfala oli putum laef blong olgeta long denja, blong tekem ol buk i go long Is Jemani. Eksampol blong olgeta i halpem mi bigwan. Mi stap tingting se sipos olgeta  oli rere blong putum laef blong olgeta long denja from Jehova mo ol brata sista, mi tu mi mas traehad blong winim fraet blong mi.

Mi stat blong winim fasin blong fraet taem mi joen long wan spesel kampen long 1955. Long wan leta we oli printim long Informant, * Brata Nathan Knorr i talem se hemia i wan long ol bigfala kampen we oganaesesen i mekem. Hem i talem se sipos evri pablisa i joen, “bambae i wan nambawan wok long manis ya long olgeta ples long wol.” !Hemia nao samting we i hapen! Mi givim laef blong mi long Jehova, mo long 1956, mi tekem baptaes wetem papa mo sista blong mi. Be biaen, mi mas mekem wan impoten desisen.

Blong plante yia, mi save se mi mas mekem wok blong paenia, be mi ting se i no stret taem yet. Fastaem, mi wantem lanem olsem wanem blong pem mo salem ol samting i go long ol narafala kantri aotsaed long Berlin. Mo afta, mi wantem kasem wan wok blong mi gat moa ekspiriens, nao biaen bambae mi jes mekem paenia. Taswe long 1961, mi kasem wan wok long Hamburg, we i bigfala wof blong taon blong Jemani. Mi laekem wok ya tumas, mo oltaem mi pusumaot wok blong paenia. ?Bambae mi mekem wanem nao?

Mi glad se Jehova i yusum wan brata blong i halpem mi blong kasem save se wok blong Jehova i moa impoten. Sam fren blong mi oli mekem paenia mo oli soem gudfala eksampol. Mo tu, Brata Erich Mundt, we i bin go long kalabus i leftemap tingting blong mi blong trastem Jehova. Hem i talem se ol brata we oli bin stap long kalabus mo we oli trastem olgeta wan, oli kam slak. Be olgeta we oli trastem Jehova fulwan, oli stanap strong mo oli givhan long oganaesesen blong Jehova.

Mo tu, Brata Martin Poetzinger, we biaen i kam wan memba blong Hed Kampani, i stap leftemap tingting blong ol brata oltaem, taem hem i se, “!Strong tingting i wan gudfala fasin we yufala i mas gat!” Afta we mi tingting dip long ol tok ya, mi lego wok blong mi mo mi stat blong paenia long Jun 1963. !Hemia beswan desisen we mi mekem! Tu manis afta, bifo we mi stat blong lukaot wok bakegen, oli askem mi blong mekem wok blong spesel paenia. Mo sam yia biaen, Jehova i mekem wan sapraes long mi. Mi kasem invetesen blong go long namba 44 klas blong Gilead Skul.

Wan impoten lesen we mi lanem long Brata Nathan Knorr mo Lyman Swingle se “Yu no mas kwik blong lego wok we yu kasem.” Tufala i leftemap tingting blong mifala blong no lego wok we mifala i kasem nating se i had. Brata Knorr i talem se: “?Bambae yufala i putum tingting blong yufala i stap long wanem? ?Doti, ol bebet, fasin pua? ?O bambae yufala i lukluk ol tri, ol flaoa, mo ol hapi fes? !Yufala i mas lanem blong lavem ol man!” Wan dei, taem Brata Swingle i stap eksplenem from wanem samfala oli kwik blong lego wok we oli kasem, hem i harem nogud we wota i fulap long ae blong hem. Hem i mas stopem tok blong hem blong tingting blong hem i kam kwaet bakegen. Hemia i tajem hat blong mi, mo mi gat strong tingting se bambae mi no mekem Kraes mo ol brata blong hem oli harem nogud.—Mat. 25:40.

Taem mifala i kasem ol wok blong mifala, sam Betelaet oli askem ples we bambae mifala i go long hem. Oli talem ol gudfala toktok long ol narafala kasem taem we mi talem se: “Congo (Kinshasa).” Evriwan i stop mo oli talem nomo se: “!Oh, Kongo! !Bambae Jehova i stap wetem yu!” Long taem ya, i gat nius blong ol faet mo ol man oli stap kilim ol narafala oli ded long Kongo (Kinshasa). Nating se i olsem, mi tingbaot samting we mi lanem long Gilead. Afta long graduesen blong mifala long Septemba 1967, Heinrich Dehnbostel, Claude Lindsay, mo mi, mifala i go long Kinshasa, we i kapital blong Kongo.

Afta we mifala i kasem Kinshasa, mifala i lanem Franis blong tri manis. Biaen mifala i go long Lubumbashi, we bifo hem i Elisabethville, klosap  long boda blong Sambia long saot blong Kongo. Mo mifala i stap long haos blong ol misinari we i stap long taon.

From we plante ples long Lubumbashi oli neva prij long hem, mifala i glad se mifala i faswan blong tijim ol man long mesej blong Kingdom. Long taem ya, plante man oli wantem stadi Baebol, be mifala i no gat taem blong mekem stadi blong olgeta evriwan. Mifala i prij long sam man we oli wok blong gavman mo ol polis. Plante long olgeta oli respektem Baebol mo wok blong yumi. Ol man oli toktok Swahili, taswe mi mo Claude Lindsay i lanem lanwis ya. Biaen, oli sanem mitufala i go long kongregesen we i toktok Swahili.

Nating se mifala i gat plante gudfala ekspiriens, be mifala i gat sam hadtaem tu. Plante taem mifala i fesem ol soldia we oli drong, o ol polis we oli mekem i nogud long mifala nating se mifala i no mekem wan rong samting. Wan taem, ol polis oli kam long ples we mifala i mekem miting, long haos blong ol misinari, wetem masket mo oli tekem mitufala i go long polis stesen, mo oli mekem mitufala i sidaon long graon go kasem ten klok long naet mo oli lego mitufala.

Long 1969, mi kam wan eria elda. Mi mas wokbaot long bus blong Afrika, we i gat ol longlongfala gras mo rod i sofmad. Long wan vilej, wan woman faol mo ol pikinini blong hem oli slip aninit long bed blong mi. Bambae mi neva fogetem we hem i singaot bigwan taem i no brok delaet yet. Mi harem gud blong tingbaot taem ya we mi mo ol brata sista mifala i sidaon raon long faea long naet blong tokbaot ol trutok blong Baebol.

 Wan bigfala traem we mifala i fesem, hemia blong dil wetem ol man we oli giaman se oli ol brata, be oli joenem grup blong Kitawala. * Sam long olgeta oli baptaes mo oli kam ol elda. Ol man ya oli olsem ‘ol ston we oli haed,’ be oli no save trikim ol brata mo sista we oli gat strong bilif. (Jud 12) Afta we sam taem i pas, Jehova i klinim kongregesen, mo biaen i gat plante moa man we oli kam long trutok.

Long 1971, oli sanem mi go wok long branj ofis blong Kinshasa mo mi mekem ol defren kaen wok olsem, lukaot long ol leta, mekem oda blong ol buk, mo sam wok we i joen wetem seves dipatmen. Long Betel mi lanem blong oganaesem ol wok long ol ples long Afrika we i no gat plante rod, epot, mo ol narafala samting olsem. Samtaem i tekem plante manis blong ol leta oli kasem ol kongregesen. Taem mifala i sanem ol leta, mifala i putum long plen, afta i go long ol bot, mo samtaem bot i save fas long ol wota lili blong plante manis. Nating se i gat ol hadtaem olsem, be wok blong mifala i go.

Mi sapraes blong luk we ol brata oli save holem ol bigfala asembli, nating se oli no gat plante mane. Oli wokem platfom long graon mo oli tekem ol elefen gras blong wokem wol blong haos mo oli rolem ol gras ya tu blong mekem ples blong sidaon. Oli yusum bambu blong mekem ol pos mo oli wivim mat blong mekem ruf mo blong kavremap tebol. Mo from we oli no gat nil, oli karemaot ol skin blong wud blong fasemtaet ol pos blong haos. Oltaem mi sapraes blong luk gudhan mo nambawan wok we ol brata mo sista ya oli mekem, nating se oli no gat tumas samting. Mi mi lavem olgeta tumas. !Mi harem nogud tumas blong lego olgeta taem oli sanem mi mi go long wan narafala ples!

Long 1974, oli sanem mi go long branj ofis blong Nairobi, Kenya. Mifala i gad plante wok blong mekem, from we branj ya i lukaot long ten kantri we oli stap raonabaot, mo sam long olgeta wok blong prij i tabu. Plante taem oli sanem mi blong go visitim ol kantri ya, speseli Itiopia. Long taem ya, ol brata oli kasem fasin agens mo sam narafala hadtaem bakegen. Plante long olgeta ol man oli mekem i nogud long olgeta mo oli putum olgeta long kalabus, mo samfala oli kilim olgeta i ded. Nating se i olsem, oli stanap strong from we oli frengud wetem Jehova mo ol narafala brata mo sista.

Long 1980, mi maredem Gail Matheson we i blong Kanada, mo mitufala i bin joen long semfala klas blong Gilead. Plante taem mitufala i stap raetem leta long mitufala. Gail i mekem wok blong misinari long Bolivia. Mo twelef yia biaen, mitufala i mit long New York. Smoltaem biaen, mitufala i mared long Kenya. Mi laekem Gail tumas, from we hem i gat tingting blong Jehova mo i glad long samting we hem i gat. Stat long taem ya kam kasem naoia, hem i stap gohed blong givhan mo lavem mi.

Long 1986, mi mo Gail i mekem wok blong eria elda mo long semtaem mi wok long branj komiti. Wok blong eria elda i mekem se mi travel plante long ol kantri we branj blong Kenya i lukaot long olgeta.

Mi tingbaot se long 1992 mi mekem rere wan bigfala asembli long Asmara (long Eritrea), long taem ya oli no putum tabu yet long wok blong yumi. Sori tumas mifala i faenem wan haos we aotsaed i gud be insaed i nogud tumas. Long dei blong asembli, mi sapraes blong luk olsem wanem ol brata oli jenisim ples ya i kam wan naesfala ples blong wosipim Jehova. Ol famle oli karem ol kaliko blong blokem ol samting we oli doti. Mifala i glad tumas long asembli ya we i bin gat 1,279 man we oli kam.

Wok blong eria elda i had from ol ples we mifala i go long hem evri wik oli defdefren. Wan taem mitufala i stap long wan gudfala haos long saed blong solwota, nekis taem, mitufala i stap long wan haos we oli wokem long aean mo yu mas wokbaot 100 meta blong go long toelet. Be long  evri ples we mitufala i go, mitufala i tingbaot ol gudfala wok we ol paenia mo ol pablisa oli mekem. Be afta, wok blong mitufala i jenis bakegen mo mitufala i mas lego ol gudfala fren blong mitufala.

Long en blong ol yia 1980 mo long stat blong ol yia 1990, gavman i luksave wosip blong yumi long plante kantri we branj blong Kenia i lukaot long olgeta. Taswe i gat sam branj ofis tu long ol kantri ya. Long 1993, mitufala i go wok long branj ofis blong Addis Ababa, Itiopia. We bifo ol brata oli mekem wok blong yumi long fasin haed.

Jehova i blesem wok blong yumi long Itiopia. Plante brata mo sista oli statem wok blong paenia. Evri yia stat long 2012, i gat moa long 20 pesen blong ol pablisa we oli mekem wok blong fultaem paenia. Antap moa, tiokratik skul i givim ol gudfala trening we ol pablisa oli nidim, mo i gat moa long 120 Haos Kingdom we oli wokem. Long 2004 olgeta we oli wok long betel oli muv i go long wan niufala bilding, mo hemia i semfala ples we oli wokem Haos Asembli long hem, hemia i wan nambawan blesing.

Long ol yia we oli pas, mi mo Gail i frengud wetem ol brata mo sista long Itiopia. Mitufala i lavem olgeta from we oli kaen tumas long mitufala. Mitufala i gat sam problem blong helt, taswe oli sanem mitufala i go long branj blong Sentrol Yurop. Branj ofis i lukaot gud long mitufala, be mitufala i misim tumas ol fren blong mitufala long Itiopia.

Mitufala i luk olsem wanem Jehova i mekem wok blong hem i gru. (1 Kor. 3:6, 9) Eksampol, fastaem we mi go prij long wan faktri blong maen long Kongo, mi faenem wan man Ruwanda. Naoia i gat moa long 30,000 brata mo sista long kantri ya. Long 1967 i gat samwe long 6,000 pablisa long Kongo (Kinshasa). Be naoia, i samwe long 230,000, mo bitim 1 milian man oli kam long Memoriol long 2018. Long Evri kantri we branj blong Kenia i lukaot long olgeta, namba blong ol pablisa i go antap i bitim 100,000.

Bitim 50 yia bifo, Jehova i yusum plante defdefren brata blong oli halpem mi blong mi stat blong mekem fultaem paenia. Nating se samtaem mi fraet, be mi lanem blong trastem Jehova fulwan. Ol samting we mi lanem long Afrika oli halpem mi blong gat longfala tingting mo glad. Mi mo Gail i laekem tumas ol brata mo sista we oli welkamem gud mitufala, oli stanap strong long plante hadtaem mo oli trastem Jehova. Mi mi glad tumas from kaen fasin we Jehova i soem long mi. Jehova i blesem mi long wan rod we mi no tingbaot nating.—Sam. 37:4.