1. ?Olsem wanem Jehova i stap ansa long ol prea blong ol man blong hem?

 ?YU YU save se Jehova i save yusum yu blong ansarem prea blong wan brata o sista? Yu save givhan nomata se yu yu wan elda, wan man blong givhan, wan paenia, o wan pablisa long kongregesen. Mo tu, yu save givhan nomata sipos yu yangfala o olfala, yu wan brata o wan sista. Taem wan brata o sista we i lavem Jehova i askem Hem blong i givhan long hem, plante taem Jehova i yusum ol elda mo ol narafala blong “givhan bigwan” long brata o sista ya. (Kol. 4:11) !Yumi glad tumas blong wosipim Jehova mo givhan long ol brata mo sista blong yumi long plante defren rod! Yumi save givhan mo leftemap tingting blong olgeta taem i gat wan sik i stap goraon, wan disasta, o fasin agens.

2. ?From wanem maet i had blong halpem ol narafala taem wan sik i stap goraon?

² Taem i gat wan sik i stap goraon, hemia i save mekem se i had blong givhan long ol narafala. Eksampol, maet yumi wantem visitim ol fren blong yumi, be i no sef blong mekem olsem. Maet yumi wantem invaetem olgeta we oli fesem problem blong mane blong oli kam kakae wetem yumi long haos, be hemia tu i no posibol blong mekem olsem. Maet yumi wantem givhan long ol narafala, be maet i had blong mekem olsem sipos ol famle blong yumi tu oli stap safa. Nating se i olsem, yumi wantem yet blong givhan long ol brata mo sista, mo Jehova i glad taem yumi mekem bes blong yumi blong halpem olgeta. (Prov. 3:27; 19:17) ?Yumi save mekem wanem?

3. ?Yumi lanem wanem long eksampol blong ol elda long kongregesen blong Desi? (Jeremaea 23:4)

 ³ Samting we ol elda oli save mekem. Sipos yu yu wan elda, i gud yu traehad blong save gud ol brata mo sista. (Ridim Jeremaea 23:4.) Desi, wan sista we yumi tokbaot hem finis long las stadi, i talem se: “Ol elda long grup blong prij blong mi bifo, oli joen wetem mi mo ol narafala blong prij mo mekem plante samting tugeta.” b Hemia i mekem se i isi blong ol elda ya oli halpem Desi afta we COVID-19 i stat, mo long taem we hem i lusum sam famle blong hem long pandemik ya.

4. ?From wanem ol elda oli naf blong halpem Desi, mo hemia i tijim ol elda long wanem?

⁴ Desi i talem se: “From we mi fren gud finis wetem ol elda ya, i isi moa blong mi talemaot filing blong mi long olgeta mo samting we mi wari from.” ?Wanem lesen we ol elda oli save lanem from? Ol elda oli mas save gud ol brata mo sista bifo we i gat wan trabol. Oli mas fren gud wetem olgeta. Sipos i gat wan sik i stap goraon we i blokem yu blong visitim ol brata mo sista fes tu fes, yu save faenem wan narafala rod blong givhan long olgeta. Desi i talem se: “Samtaem, plante defren elda oli ring long mi o oli sanem mesej long mi long sem dei. Ol vas blong Baebol we oli talem i tajem hat blong mi, nating se mi save gud ol vas ya finis.”

5. ?Olsem wanem ol elda oli save faenemaot ol samting we ol brata mo sista oli nidim, mo halpem olgeta?

⁵ Wan rod blong save samting we ol brata mo sista oli nidim, hemia taem yu askem ol gudfala kwestin blong faenem tingting blong olgeta. (Prov. 20:5) ?Oli gat naf kakae, meresin, mo ol narafala samting we oli nidim? ?Klosap bambae oli lusum wok o haos blong olgeta, from we oli no gat naf mane blong rent? ?Oli nidim help blong fulumap sam fom, blong gavman i givhan long olgeta? Ol brata mo sista oli givim samting we Desi i nidim. Be samting we i givhan moa long Desi, hemia lav mo ol gudfala tok we ol elda oli talem blong leftemap tingting blong hem. Hem i talem se: “Ol elda oli prea wetem mi. Mo nating se mi no tingbaot stret samting we oli talem, be mi tingbaot yet filing we mi gat long taem ya. I olsem we Jehova i stap talem long mi se: ‘Yu no stap yu wan.’”—Aes. 41:10, 13.

6. ?Ol narafala long kongregesen oli save mekem wanem blong halpem ol narafala? (Yu luk pija.)

⁶ Samting we ol narafala oli save mekem. I tru se ol elda nao oli faswan blong givhan long ol brata mo sista. Be Jehova i wantem se  yumi evriwan i leftemap tingting mo halpem ol narafala. (Gal. 6:10) Nating sipos yumi mekem wan smol samting nomo blong halpem wan we i sik, hemia i save leftemap tingting blong hem bigwan. Wan smol pikinini i save sanem wan gad o wan droing blong leftemap tingting blong wan brata. Wan yangfala i save mekem soping o wan narafala samting blong halpem wan sista. Ol narafala long kongregesen maet oli save kukum kakae blong wan we i sik, mo go putum long haos blong hem. I tru, taem wan sik i stap goraon, evriwan long kongregesen i nidim ol gudfala tok blong leftemap tingting. Taswe, maet afta long miting, yumi stap smoltaem blong storian wetem ol brata mo sista, nating se fes tu fes o tru long video konfrens. Mo ol elda tu oli nidim ol tok blong leftemap tingting. Sam Witnes oli sanem sam gad blong talem tangkiu long ol elda, we plante taem oli bisi blong givhan long ol brata mo sista long taem wan sik i stap goraon. !I gud tumas taem yumi wanwan i mekem bes blong yumi blong yumi ‘gohed blong leftemap tingting blong narafala, mo givgivhan long olgeta blong mekem oli strong’!—1 Tes. 5:11.

7. ?Wanem sam nogud samting we i save hapen afta long wan disasta?

⁷ Wan disasta i save afektem laef blong wan man kwiktaem nomo we hem i no tingbaot. Maet hem i save lusum evri samting we hem i gat, haos blong hem, mo iven wan we hem i lavem tumas. Ol nogud samting olsem oli save hapen tu long ol Kristin brata mo sista blong yumi. Taswe, ?yumi save mekem wanem blong givhan long olgeta?

8. ?Ol elda mo ol hed blong famle oli save mekem wanem bifo we i gat wan disasta i hapen?

⁸ Samting we ol elda oli save mekem. Ol elda, yufala i mas givhan long ol brata mo sista blong oli rere bifo we i gat wan disasta. Meksua se evriwan long kongregesen oli save samting we oli mas mekem blong stap sef, mo olsem wanem oli save kontaktem ol elda. Margaret we yumi tokbaot hem finis long las stadi, i talem se: “Ol elda oli mekem wan lokol nid, mo oli givim woning long mifala se sisen blong bus faea i no finis yet long eria blong mifala. Mo oli talem tu se sipos ol haeman oli givim oda se mifala i mas aot long haos blong mifala, o sipos situesen ya i kam moa denja, mifala i mas aot kwiktaem.” Infomesen we oli givim i kamaot long stret taem, from we faef wik afta, i gat bigfala bus faea. I gud se long taem blong famle wosip, hed blong famle i tokbaot bakegen samting we wanwan memba blong famle i save mekem. Sipos yu mo ol pikinini blong yu, yufala i rere gud fastaem, bambae tingting blong yufala i kwaet sipos i gat wan disasta i hapen.

9. ?Wanem plan we ol elda oli save folem bifo mo afta long wan disasta?

⁹ Sipos yu yu wan elda we yu lukaot long wan grup blong prij, i gud yu meksua se yu gat stret fon namba blong ol brata mo sista, mo yu save gud ples we oli stap long hem, bifo we i gat wan disasta. I gud yu mekem wan lis mo wanwan taem yu jekem sipos infomesen long saed blong ol pablisa ya i stap sem mak yet. Sipos yu mekem olsem, bambae yu naf blong kasem evri pablisa ya blong luk samting we oli nidim sipos i gat wan disasta. Nao kwiktaem nomo yu save talemaot long kodineta blong bodi blong ol elda, mo hem bambae i kontaktem eria elda. Taem ol brata ya oli wok wanples, bambae oli naf blong mekem bes blong olgeta blong halpem ol brata mo sista. Afta long bigfala bus faea ya, eria elda blong Margaret i no slip blong 36 aoa. Hem i bisi blong wok wetem ol elda blong oli traem kontaktem, mo lukaot gud long samwe 450 brata mo sista we oli aot long haos blong olgeta. (2 Kor. 11:27) Long rod ya, oli naf blong halpem olgeta mo evriwan oli gat wan ples blong stap long hem.

10. ?From wanem ol elda oli mas tinghae long wok ya blong leftemap tingting blong narafala? (Jon 21:15)

 ¹⁰ Ol elda oli gat bigfala responsabiliti ya blong yusum Baebol blong leftemap tingting mo halpem ol brata mo sista we oli harem nogud. (1 Pita 5:2) Long taem blong disasta, ol elda oli mas meksua se evri brata mo sista oli sef mo oli gat kakae, klos, mo ples blong stap long hem. Be plante manis afta, ol brata mo sista ya bambae oli nidim yet ol tok blong leftemap tingting blong olgeta mo mekem oli harem gud. (Ridim Jon 21:15.) Harold we i wok long Branj Komiti, mo i bin storian wetem plante brata mo sista we disasta i bin spolem olgeta, i talem se: “I tekem plante taem blong oli harem gud bakegen. Laef blong olgeta i stat blong kam nomol bakegen, be nogud memori we oli gat from we oli lusum wan famle we oli lavem tumas, olting blong olgeta, mo nogud ekspiriens we oli gotru long hem, bambae i stap longtaem long tingting blong olgeta. Ol nogud memori ya oli save kambak bakegen mo bakegen. Be hemia i no min se bilif blong olgeta i smol, hemia hem i wan filing we i nomol nomo.”

11. ?Wanem samting we ol famle oli nidim oltaem?

¹¹ Ol elda oli folem advaes ya blong “krae wetem olgeta” we oli stap krae. (Rom 12:15) Ol elda oli mas mekem ol brata mo sista we oli fesem disasta, oli tingbaot se Jehova mo ol brata mo sista oli stil lavem olgeta. Ol elda bambae oli wantem halpem ol famle blong oli gohed blong mekem ol samting long saed blong spirit, inkludum prea, stadi olgeta wan, go long ol miting, mo joen long wok blong prij. Mo tu, ol elda oli save leftemap tingting blong ol perens blong oli halpem ol pikinini blong olgeta, blong oli tingbaot ol samting we disasta i no save spolem. Mo ol perens oli save rimaenem ol pikinini blong olgeta se oltaem bambae Jehova i stap olsem Fren blong olgeta, mo oltaem bambae i halpem olgeta. Mo oli mas eksplenem long olgeta se ol brata mo sista raon long fulwol bambae oli stap oltaem blong givhan long olgeta.—1 Pita 2:17.

12. ?Ol narafala oli save mekem wanem blong givhan taem i gat disasta? (Yu luk pija.)

¹² Samting we ol narafala oli save mekem. Sipos wan disasta i hapen klosap long ples blong yu, yu save askem ol elda olsem wanem yu save givhan. Maet yu save askem blong tekem samfala we oli lego haos blong olgeta, blong oli kam stap smoltaem long haos blong yu, o yu askem blong volontia long wok blong konstraksen. Maet yu save tekem kakae i go long olgeta mo givim samting we ol pablisa oli nidim. Sipos wan disasta i hapen long wan ples we i longwe, yu save givhan yet. ?Olsem wanem? Hemia taem yu prea from olgeta we oli fesem disasta.  (2 Kor. 1:8-11) Yu save sapotem rilif wok tu, taem yu givim presen mane blong sapotem wok we i stap hapen long fulwol. (2 Kor. 8:2-5) Sipos yu naf blong travel i go long ples we disasta i kasem, i gud yu askem long ol elda blong yu save mekem wok blong volontia. Sipos oli invaetem yu blong go, bambae yu kasem sam trening, olsem nao yu save givhan long enitaem mo eniples we i nidim.

13. ?Wanem problem we ol brata mo sista oli fesem long ol kantri we wok blong yumi i tabu?

¹³ Long ol kantri we wok blong prij i tabu, fasin agens i save mekem se laef i kam had moa. Ol brata mo sista long ol kantri olsem oli fesem yet problem blong mane, oli sik, mo oli lusum wan we oli lavem long ded. Be from we i gat tabu long wok blong yumi, maet i had blong ol elda oli visitim mo storian wetem ol brata mo sista blong leftemap tingting blong olgeta. Hemia nao samting we i hapen long Andrei, we yumi bin tokbaot hem long las stadi. Wan sista long grup blong prij blong hem, i fesem problem blong mane. Biaen hem i gat wan aksiden mo hem i mas gotru long plante operesen mo hem i no moa wok. From we i gat tabu long wok blong yumi mo i gat pandemik, ol brata oli mekem samting we oli naf blong mekem blong givhan long hem, mo Jehova i luk samting ya.

14. ?Olsem wanem ol elda oli save soem eksampol long fasin ya blong dipen long Jehova?

¹⁴ Samting we ol elda oli save mekem. Andrei i prea long Jehova mo i mekem evri samting we hem i naf blong mekem. ?Mo olsem wanem Jehova i ansa long hem? Hem i yusum ol narafala brata mo sista we oli fri moa, blong oli givhan long hem. Samfala oli tekem sista ya we i kasem aksiden, blong i go luk ol dokta. Ol narafala oli givim mane blong halpem hem. Jehova i pulum olgeta blong mekem samting we oli naf blong mekem, mo i blesem olgeta from we oli traehad mo oli joen gud. (Hib. 13:16) Ol elda, taem i gat tabu long wok blong yumi, i gud yufala i askem ol narafala blong oli givhan. (Jer. 36:5, 6) Antap long hemia, yufala i mas dipen long Jehova. Hem i save halpem yufala blong lukaot gud long ol brata mo sista.

15. ?Olsem wanem blong joen gud wetem ol brata mo sista taem yumi fesem fasin agens?

¹⁵ Samting we ol narafala oli save mekem. Taem i gat tabu long wok blong yumi, maet yumi save mit wetem ol brata mo sista long wan smol grup. Taswe samting we i moa impoten, hemia blong holemtaet pis bitwin yumi. Yumi mas agensem Setan be i no ol brata mo sista. I gud yumi no tingbaot mastik blong ol narafala,  o wet longtaem blong stretem wan problem we yumi gat bitwin yumi. (Prov. 19:11; Efes. 4:26) Yumi mas rere blong halpem ol narafala. (Taet. 3:14) Samting we ol brata mo sista oli mekem blong givhan long sista ya, i gat bigfala paoa long smol grup blong prij we hem i joen long hem. Olgeta oli fren gud wanples olsem wan famle nomo.—Sam 133:1.

16. Folem Kolosi 4:3, 18, ?olsem wanem yumi save givhan long ol brata mo sista we oli fesem fasin agens?

¹⁶ Plante taosen Kristin brata mo sista oli mekem wok blong Jehova, nating se gavman i putum tabu long wok blong yumi. Sam long olgeta oli go long kalabus from bilif blong olgeta. Yumi save prea from olgeta, ol famle blong olgeta, mo ol brata mo sista we oli putum laef blong olgeta long denja blong go leftemap tingting blong olgeta ya, givim samting we oli nidim, mo difendem olgeta long kot. c (Ridim Kolosi 4:3, 18.) !Yumi neva mas fogetem se prea blong yumi i save givhan bigwan long ol brata sista olsem!—2 Tes. 3:1, 2; 1 Tim. 2:1, 2.

17. ?Yu save mekem wanem blong rere naoia from fasin agens?

¹⁷ Yu mo famle blong yu i save rere naoia from fasin agens. (Wok 14:22) I nogud yu traem blong tingbaot ol nogud samting we i save hapen. Be defren olgeta, yu mas mekem frensip blong yu wetem Jehova i kam strong, mo halpem ol pikinini blong yu blong mekem sem mak. Sipos samtaem yu wari bitim mak, i gud yu talemaot hat blong yu long God. (Sam 62:7, 8) Mo olsem wan famle, i gud yufala i tokbaot ol risen from wanem yufala i save trastem Jehova. d I gud yu mekem sem samting olsem we yu mekem blong rere from wan disasta. Sipos yu rere gud fastaem mo yu trastem Jehova, hemia bambae i givhan long ol pikinini blong yu, blong olgeta tu oli gat strong tingting mo oli gat pis taem oli fesem fasin agens.

18. ?Yumi stap wet long wanem kaen fiuja?

¹⁸ Pis ya blong God i mekem yumi harem se yumi sef. (Fil. 4:6, 7) Tru long pis ya, Jehova i mekem tingting blong yumi i kwaet nating se i gat ol sik, ol disasta, mo fasin agens we i stap afektem yumi tede. Hem i yusum ol elda we oli wok had blong lukaot gud long yumi. Mo hem i givim nambawan privilej ya long yumi tu blong yumi save givgivhan long yumi. Naoia we laef blong yumi i ron gud yet, yumi save rere from ol bigfala traem we bambae oli kam mo antap moa from “bigfala trabol” we bambae i kamtru long fiuja. (Mat. 24:21) Long taem ya, bambae yumi nidim blong holemtaet pis we yumi gat mo givhan long ol narafala blong oli mekem sem mak. Afta long ol trabol ya, bambae yumi no moa fesem ol bigfala trabol we i mekem yumi wari. Bambae yumi glad tumas from yumi kasem samting we Jehova i wantem tumas blong givim long yumi, hemia wan laef we i stret gud olgeta mo yumi gat pis olwe.—Aes. 26:3, 4.