Mulandu Nshi Yesu Ashaleitumpila mu Fikansa fya Calo?

ELENGANYENI icacitike mu mwaka wa 32 C.E. Cali cungulo kasuba. Pali iyi nshita Yesu, uo basobele ukuti e Mesia wali no kwisa, ninshi alishibikwa sana ukuti alaposha abalwele kabili alabuusha fye na bafwa. Pali ubu bushiku, abantu abengi balipapile ifipesha amano ifyo acitile na mashiwi ya kwa Lesa ayo abasambilishe. Apa nomba alekele abantu abali ne nsala ukwikala mu tumabumba mabumba. Alipepele kuli Yehova kabili mu cipesha amano alibapeele ifya kulya kabili bonse baliliile no kwikuta. Lyena alonganike ifyasheleko pa kuti tafyonaike. Ilyo abantu bamwene ifi, cinshi bacitile?—Yohane 6:1-13.

Ilyo abantu bamwene ifipesha mano ifyo Yesu acitile ne fyo ali uwacenjela ukusakamana amabumba no kubaliisha, abantu basondwelele ukuti Yesu kuti aba ni mfumu iisuma nga nshi. (Yohane 6:14) Te kuti tupape pali ifi bacitile. Mwilaba ukuti balefwaisha kateka umusuma; pantu baletekwa no buteko bwa bena Roma ubwali no mutitikisha. E ico balefwaya ukupatikisha Yesu ukuti abe kateka wabo. Ifi twaishiba ifyacitike, natumfwe nomba ifyo Yesu acitile.

Pali Yohane 6:15 patila: “IIyo Yesu aishibe ukuti bali mupepi no kumwikata pa kuti bamubike pa bufumu, alifumineko aile na kabili eka ku lupili.” Calimoneke apabuuta ukuti Yesu talefwaya ukuitumpa mu fikansa fya calo. Alikaninine fye ndai ukuitumpa mu fikansa fya calo kabili tatalile aibimbamo. Atile abasambi bakwe na bo tabalingile ukuitumpa mu fikansa fya calo. (Yohane 17:16) Mulandu nshi akaanine ukuitumpa mu fikansa fya calo?

Cinshi Yesu Ashaitumpiile mu Fikansa fya Calo?

Ifyo Baibolo yalandapo e fyalengele Yesu akaane ukuitumpa mu fikansa fya calo. Natulande pa fintu fibili.

“Umuntu atekela umuntu munankwe ku kumucusha.” (Lukala Milandu 8:9) Ifi e fyo Baibolo ilanda pa fyo imitekele ya bantunse yaba ukufuma fye na kale. Mwilaba ukuti Yesu ali ku muulu mu mupashi imyaka iingi nga nshi ilyo ashilaisafyalwa pano calo. (Yohane 17:5) Kanshi alishibe ukuti, abantu nangu bengesha shani, tabakwata amaka ya kusakamana iminshipendwa ya bantu bwino bwino no kubapeela ifyo bakabila; kabili Lesa tabapangile ukuti baleteka abantu banabo. (Yeremia 10:23) Yesu alishibe ukuti kwali ubuteko bumbi ubwali no kupwisha amafya ya bantu, te mabuteko ya bantunse nakalya.

“Icalo conse calaala mu maka ya mubifi.” (1 Yohane 5:19) Bushe aya mashiwi yamupapusha? Abengi yalabapapusha pantu batontonkanya ukuti abantu abafumacumi abafwaya ukuteka, bafwaya ukuwamya ifintu pa kuti icalo ciwame. Lelo nangu bakateka abafumacumi bengesha shani, te kuti bacile amaka ya kwa “kateka wa pano calo.” (Yohane 12:31; 14:30) E mulandu wine Yesu aebele kateka umo ukuti: “Ubufumu bwandi te bwa pano calo.” (Yohane 18:36) Yesu e wali no kuba Imfumu ya Bufumu bwa kwa Lesa ubwa mu muulu. Yesu aitumpa mu fikansa fya calo, nga tali uwa cishinka ku kuteka kwa kwa Wishi.

Bushe Yesu alesambilisha abasambi bakwe ukuti tabalingile ukucita ifyo ubuteko bwabeba ukucita? Awe nakalya. Abasambilishe ukuti balingile ukunakila ubuteko kano fye nga bwabeba ukucita ifyapusana ne fyo Lesa afwaya.

Yesu Alicindike Bakateka

Ilyo Yesu alesambilisha mwi tempele, abalemulwisha balimweseshe pa kuti bamusange ne cilubo, bamwipwishe nga ca kutila abantu balingile ukulipila imisonko. Yesu nga abaswike  ukuti tabalingile, nga camoneke kwati aleimina ubuteko kabili nga calengele na bantu ukwimina ubuteko pantu abantu abatitikishiwe balefwaya ukulubuka ku mitekele ya buluku iya bena Roma. Lelo Yesu nga alandile ukuti bafwile ukulipila, abengi nga batontonkanye ukuti alitemenwe filya balebacusha. Yesu alyaswike bwino sana. Atile: “Peeleni ifya kwa Kaisare kuli Kaisare, ne fya kwa Lesa kuli Lesa.” (Luka 20:21-25) Kanshi kwaliba ifyo abasambi bakwe bafwile ukupeela Lesa ne fyo bafwile ukupeela Kaisare, e kutila bakateka.

Bakateka balalenga ukuti ifintu file-endako bwino mu calo. Bafwaya abekala calo ukuba aba cishinka, ukulalipila imisonko no kulakonka amafunde. Finshi Yesu acitile ifyalangile ukuti alepeela “ifya kwa Kaisare kuli Kaisare”? Abafyashi ba kwa Yesu baleumfwila amafunde ya bakateka nangu ca kutila limo ukucite fi takwayangwike. Ku ca kumwenako, ilyo abena Roma bafumishe icipope ca kuti abantu baye mu kulembesha, Yosefe no mwina mwakwe Maria uwali pa bukulu, baendele amakilomita 150 ukuya ku Betelehemu mu kulembesha. (Luka 2:1-5) Na Yesu wine alekonka amafunde nga filya fine abafyashi bakwe balecita, alelipila ne misonko nangu ca kutila talingile ukulipila. (Mateo 17:24-27) Na kabili talefwaya ukubomfya amaka yakwe bubi bubi mu fya calo. (Luka 12:13, 14) Kanshi kuti twatila Yesu alicindike bakateka nangu ca kutila alikeene ukuitumpa mu fikansa fya calo. Nomba bushe Yesu aloseshe mwi ilyo atile peeleni “ifya kwa Lesa kuli Lesa”?

Ifyo Yesu Apeele “Ifya kwa Lesa Kuli Lesa”

Inshita imo Yesu balimwipwishe ifunde ilikalamba pa mafunde ayo Lesa apeele  abantu. Kristu ayaswike ukuti: “‘Uletemwa Yehova Lesa obe no mutima obe onse, no mweo obe onse, no kutontonkanya kobe konse.’ Ili e funde ilikalamba kabili e lya ntanshi. Ilya cibili, ilyapalana ne li, litila, ‘Uletemwa umunobe nge fyo waitemwa we mwine.’” (Mateo 22:37-39) Yesu asambilishe ukuti pa kupeela “Lesa ifya kwa Lesa,” icikalamba tulingile ukucita kumutemwa no mutima onse no kulamumfwila muli fyonse.

Bushe ukutemwa kwa musango yu kuti twakwakanya pabili? Bushe kuti twaba aba cishinka kuli Yehova Lesa na ku buteko bwakwe ubwa ku muulu e lyo pa nshita imo ine ukuba aba cishinka ku mabuteko ya pano calo? Yesu umwine alilandile amashiwi ayengatwafwa ukwishiba icasuko. Atile: “Takuli uwingabombela bashikulu babili; pantu kuti apatapo umo no kutemwa umbi, nalimo kuti aba uwa cishinka kuli umo no kusuula umbi.” (Mateo 6:24) Muli aya mashiwi, Yesu alelanda ukuti umuntu te kuti abombele Lesa ne fyuma, lelo ukwabula no kutwishika afwile alelanda na pa kukanaitumpa mu fikansa fya calo, nga filya fine abasambi bakwe aba kubalilapo balecita.

Ifyalembwa fya kale sana ifyabako filanga ukuti abasambi ba kwa Yesu tabaleitumpa mu fikansa fya calo. Apo balepepa fye Lesa uo Kristu alepepa, balikeene ukulanakila abena Roma na kateka wabo muli fyonse, balikeene no kwingila ubushilika no kubomba bucilolo mu buteko. Ici calengele ukuti balebacusha icine cine. Limo abalwani babo balebabepesha ukuti balipatile abantu banabo. Bushe ca cine balipatile abantu banabo?

Abena Kristu ba Cine Balasakamana Abantu Bambi

Mwilaba ukuti Yesu alandile pe funde lya kwa Lesa ilyalenga bubili ukuti, “Uletemwa umunobe nge fyo waitemwa we mwine.” Ukwabula no kutwishika Abena Kristu ba cine tabafwile ukupata  abanabo. Yesu alitemenwe abantu, alebombesha pa kubafwa, kabili alebafwa na mu mafya bakwete.—Marko 5:25-34; Yohane 2:1-10.

Nomba bushe cinshi Yesu aishibikilweko sana? Taishibikilwe ku kundapa abantu, ku kuliisha abantu abengi ifya kulya, nelyo ku kubuusha abafwa, nangu cingatila alecita fyonse ifi. Lelo abantu balemwita ukuti ni Kasambilisha, kabili tabalubile. (Yohane 1:38; 13:13) Yesu alondolwele ukuti umulandu uukalamba aishile pano calo kusambilisha abantu pa Bufumu bwa kwa Lesa.—Luka 4:43.

E mulandu wine abasambi ba kwa Kristu aba cine baipeelesesha ukubomba umulimo umo wine uwa kusambilisha abantu pa Bufumu bwa kwa Lesa uo na Shikulwibo alebomba ilyo ali pano calo. Yesu Kristu aebele Abena Kristu bonse aba cine ukulasambilisha abantu mu calo conse pa Bufumu bwa kwa Lesa. (Mateo 24:14; 28:19, 20) Ubu bufumu bwa ku muulu ubwasanguluka bukateka ifibumbwa fyonse ifya kwa Lesa mu kutemwa. Bukafikilisha ukufwaya kwa kwa Lesa, kabili bukafumyapo ukucula ne mfwa. (Mateo 6:9, 10; Ukusokolola 21:3, 4) E mulandu wine Baibolo itila ubukombe bwa kwa Kristu ukuti “imbila nsuma”!—Luka 8:1.

Bushe nga mulefwaya ukwishiba abasambi ba cine aba kwa Yesu Kristu, kuti mwabeshibila kuli finshi? Bushe balingile ukuitumpa mu fikansa fya calo? Nelyo bushe umulimo uukalamba uo babomba ni ulya walebombako Yesu uwa kushimikila no kusambilisha abantu pa Bufumu bwa kwa Lesa?

Bushe kuti mwatemwa ukwishibilapo na fimbi pa Bufumu bwa kwa Lesa ne fyo bwingakuma ubumi bwenu pali ino nshita? Tulemukoselesha ukumonana ne Nte sha kwa Yehova ababela ku ncende mwabela nelyo kuti mwaya pa Intaneti pa www.watchtower.org.

[Akabokoshi ne Fikope pe bula 24, 25]

Bushe Inte sha kwa Yehova Balafwa Abantu?

Inte sha kwa Yehova tabaitumpa mu fikansa fya calo. Lelo nangu caba ifi, balafwa abantu aba mishobo ne mitundu yalekanalekana. Natulande pa fya kumwenako ifinono:

◼ Inte sha kwa Yehova balicila 7,000,000 kabili cila mwaka bapoosa ama-awala ukucila pali 1.5 bilioni mu kusambilisha abantu amashiwi yaba muli Baibolo ne fyo ingabafwa ukuleka imisango yabipa ne mibele, ifyo indupwa shingaba ne nsansa, ne fyo bengalaikala bwino.

◼ Balalemba no kupeela abantu impapulo ukwabula ukulipilisha mu ndimi ukucila pali 500, ishi mpapulo shaba na mu ndimi umo bashilemba impapulo nangu shimo.

◼ Kwaliba kosi ya kusambilila ifya kulanda pa cintubwingi kabili abengi balisambilila ifya kulanda bwino bwino.

◼ Balibikako programu ya kusambilisha abantu ukubelenga kabili iyi programu yalyafwa abengi nga nshi mu calo conse ukwishiba ukubelenga no kulemba.

◼ Balipekanya ama Komiti ya Makuule ukucila pali 400 mu calo conse aya kusambilisha ababomfi ba kuitemenwa ifya makuule pa kuti balekuula ifikuulwa fya kusambililamo Baibolo. Mu myaka 10 iyapita, amayanda ya kupepelamo nelyo Amayanda ya Bufumu ukucila pali 20,000 yalikuulwa.

◼ Balafwa baNte na bashili baNte abaponenwa no tuyofi mu calo fye conse. Mu myaka ibili ilyo ifipuupu fikalamba ifya mwela fyakonkene ukucitika ku United States ifyaonawile ifintu nakalya nakalya, Inte sha kwa Yehova bali-ipeleeshe ukukuula Amayanda ya Bufumu ukucila 90 e lyo na mayanda ya bantu 5,500.

[Icikope pe bula 23]

Ilyo abantu balepatikisha Yesu ukuti aitumpe mu fikansa fya calo, alifumineko, ‘aile eka ku lupili’