Ifyo Mwingapalama Kuli Lesa
Ifyo Mwingapalama Kuli Lesa
Yakobo 4:8 itila: “Palameni kuli Lesa, na o alapalama kuli imwe.” Mu kulangilila ifyo Yehova Lesa afwaisha abantu ukukwata bucibusa bwakosa na wene, apeele Umwana wakwe pa mulandu wa ifwe.
PALI uko kutemwa, umutumwa Yohane alembele ukuti: “Twatemwa [Lesa], ico Wene abalilepo ukututemwa.” (1 Yohane 4:19) Lelo pa kuti ifwe tupalame kuli Lesa, tufwile ukucitako ifintu fimo. Ifi fintu fyalipalako kuli filya 4 ifitulenga ukupalama ku bantu banensu, ifyo icipande cifumineko cilandilepo. Nomba natubebete ifi fintu.
Mulekonka Imibele Ishaiwamina iya kwa Lesa
Lesa alikwata imibele ishaiwamina iingi, imibele yakwe imo imo iyapulamo yaba kutemwa, amano, ubulungi, na maka. Amano yakwe na maka fimonekela sana mu bubumbo bwaba mu muulu na mu calo twaikala, ukwambila ku fipinda bushiku fyakulisha ukufika na ku maatomu yacepesha. Kemba wa malumbo alembele ukuti: “Imyulu ilelondololo bukata bwa kwa Lesa, ne ulu lilelongolo mulimo wa minwe yakwe.”—Amalumbo 19:1; Abena Roma 1:20.
Ububumbo bulangilila fye no kutemwa kwa kwa Lesa. Ku ca kumwenako, ifyo twabumbwa filangilila ukuti Lesa afwaya tuleipakisha ubumi. Atupeele amaka ya kumona amalangi yalekanalekana, ukusonda no kununsha, ukutemwa inyimbo, ukuseka, ukuipakisha ukumona ifisuma, no kutupeela na maka ya kucita ifintu fimbi ifingi ne mibele iyo ishacindama sana ku bumi. Cine cine, Lesa ni kapekape, wa cikuuku, kabili wa kutemwa—ukwabula no kutwishika iyi mibele na yo ilalenga ukuti abe “Lesa wa nsansa.”—1 Timote 1:11, NW; Imilimo 20:35.
Yehova abekelwa mu cishinka ca kuti bumulopwe bwakwe no kutungilila kwa buko uko ifibumbwa fyakwe ifya mano fitungilila fyashintilila sana pa kutemwa. (1 Yohane 4:8) Ca cine ukuti Yehova ni Mulopwe wa Kubumbwa Konse, lelo abomba na bantu, maka maka ababomfi bakwe aba bucishinka, nga fintu wishi wa kutemwa abomba na bana bakwe. (Mateo 5:45) Takaana ukubapeela conse icili no kubawamina. (Abena Roma 8:38, 39) Nga fintu tulandilepo kale, apeele no bumi bwa Mwana wakwe uwafyalwa eka pa mulandu wa ifwe. Cine cine, ukutemwa kwa kwa Lesa e kwalenga ukuti tubeko no kuti tukwate isubilo lya mweo wa muyayaya.—Yohane 3:16.
Yesu alitulangile bwino imibele ya kwa Lesa pantu apashenye Wishi mu kupwililika. (Yohane 14:9-11) Taali uwaitemwa, alelangulukilako bambi, kabili ali uwaibukila ulwa fyo bambi balekabila. Inshita imo, Yesu bamuletele umwaume uwali nkomamatwi kabili cibulubusa. Kuti mwaelenganya ukuti ulya mwaume afwile aleumfwe nsoni pa bantu abengi. Icapapwishe cali ca kutila Yesu asendele ulya mwaume pa mbali no kumuposha. (Marko 7:32-35) Bushe mwalitemwa abantu abamulangulukilako kabili abamucindika? Nga e fyo caba, ninshi ukwabula no kutwishika mukapalama kuli Yehova na Yesu ilyo mulesambilila ifyalundwako pali bene.
Muletontonkanya pa Mibele ya kwa Lesa
Umuntu kuti akwata imibele iisuma, lelo tufwile ukutontonkanya pali ulya muntu pa kuti tupalame kuli wene. E fyo caba na kuli Yehova. Ukwetetula pa mibele yakwe cintu ca bubili icacindama pa kupalama kuli wene. Imfumu Davidi, umuntu uwatemenwe Yehova icine cine kabili uwali “ngo mutima [wa kwa Yehova],” atile: “Njibukishe nshiku sha kale, ntontonkanye milimo yenu yonse; ifyacitile iminwe yenu ndafyetetula.”—Imilimo 13:22; Amalumbo 143:5.
Lintu mwamona ifipapwa fya bubumbo nelyo Amalumbo 119:97.
ukubelenga Icebo ca kwa Lesa, Baibolo, bushe muletetula pa fyo mumona no kubelenga ukupala Davidi? Elenganyeni ukuti umwana e lyo fye apokelela kalata ukufuma kuli wishi uo atemwa sana. Kuti amona shani uyo kalata? Te kuti abelengemo fye lubilo lubilo no kuipoosa mu drowa. Lelo, kuti apoosako amano ilyo alebelenga ulya kalata no kufwaya ukwishiba fyonse ifyo kalata alelandapo. E fyo ne Cebo ca kwa Lesa cifwile ukuba icacindama nga nshi kuli ifwe, nga fintu fye cali kuli kemba wa malumbo uwaimbile ukuti: “Ifyo natemwa amalango yenu! Akasuba konse yene e kwetetula kwandi.”—Twalilileni Ukulanshanya
Ukulanshanya kusuma kwalicindama muli bucibusa ubuli bonse. Kusanshamo ukulanda no kukutika—te kubomfya fye umuntontonkanya lelo no mutima. Tulanda kuli Kabumba ukupitila mwi pepo, ipepo lyaba kulanda kuli Lesa. Yehova alabekelwa mu mapepo ya bamutemwa no kumubombela kabili abaishiba no kuti Yesu Kristu e mwiminishi Wakwe umukalamba.—Amalumbo 65:2; Yohane 14:6, 14.
Kale, Lesa alelanda ku bantu mu nshila shalekanalekana, ukusanshako mu fimonwa, mu filoto, na muli bamalaika. Lelo, mu nshiku shesu, alanda kuli ifwe ukupitila mu Cebo cakwe icalembwa, Baibolo wa Mushilo. (2 Timote 3:16) Icebo calembwa calikwata ubusuma ubwingi. Kuti twabelengamo inshita iili yonse. Ukupala kalata, kuti tuleipakisha ukubelenga libili libili. Kabili Icebo calembwa tacaalulwa nga fintu ciba ku malyashi ya kulanda pa kanwa. E co muletontonkanya pali Baibolo nga makalata ayengi ayafuma kuli Shinwe wa mu muulu uwa kutemwa, kabili ukupitila muli aba bakalata lekeni alelanda kuli imwe cila bushiku.—Mateo 4:4.
Ku ca kumwenako, Baibolo ilalanda pa calungama kuli Yehova ne calubana. Ilondolola imifwaile akwatila abantu ne sonde. Kabili isokolola ifyo abombele na bantu balekanalekana ne nko, bakapepa bakwe aba bucishinka na balwani bakwe ababipisha. Ukupitila mu kuleka imibombele yakwe na bantu ilembwe muli iyi nshila, Yehova alilangilila mu nshila iisuma sana ifyo imibele yakwe yaba. Asokolola ukuti wa kutemwa, wa buseko, alalengwa ubulanda, alalengwe nsoni, alakalipa, wa nkumbu, alalangulukilako. Asokolola ifyo atontonkanya no kumfwa, ne fimulenga ukuti acite fyo. Asokolola fyonse fi mu nshila ya kuti abantu bengomfwa ukwabula ubwafya.—Amalumbo 78:3-7.
Pa numa ya kubelenga iciputulwa cimo ica Cebo ca kwa Lesa, kuti mwasanga shani ubusuma mu fyo mulebelenga? Kabili, maka maka, kuti mwapalama shani kuli Lesa? Intanshi, tontonkanyeni pa fyo mubelengele ne fyo musambilile pa lwa kwa Lesa ngo muntu, lekeni ifyo fishinka fimufike pa mutima. Lyene mwi pepo ebeni Yehova ifyo muletontonkanya ne fyo muleumfwa pa fyebo mwabelenga ne fyo mulefwaya ukufibomfya. Uko e kulanshanya. Kwena, nga namukwata na fimbi ifyo muletontonkanyapo, kuti mwafilandapo mwi pepo.
Mulecitila Ifintu Pamo na Lesa
Baibolo ilanda ulwa bantu bamo aba busumino aba kale ukuti baendele na Lesa wa cine, nelyo baendele ku cinso cakwe. (Ukutendeka 6:9; 1 Ishamfumu 8:25) Ni mwi ico calola? Ico calola mu kuti baleikala ubushiku bumo na bumo kwati nalimo Lesa ali nabo apo pene. Ca cine ukuti bali babembu. Lelo, balitemenwe amalango ya kwa Lesa ne fishinte fya mafunde yakwe, kabili baleikala mu kumfwana ne mifwaile ya kwa Lesa. Yehova alapalama ku ba musango yu, kabili alabasakamana, nga fintu calangililwa pa Amalumbo 32:8 ukuti: “Ndekushilimuna, kabili ndekulange nshila iyo ufwile ukwendamo; ndekupanda amano na menso yandi pali iwe.”
Na imwe bene Yehova kuti aba ni cibusa wapalamisha—uwenda nenu, uumusakamana, kabili uumupanda amano ya mufyashi. Kasesema Esaya alondolwele Yehova ukuti ‘e utusambilisha ukuti tucenjele, atwensha mu nshila iyo tufwile ukuyamo.’ (Esaya 48:17) Ilyo tuleipakisha ubu busuma, tulomfwa kwati Yehova ali “ku kulyo [kwesu]” nga fintu Davidi aumfwile.—Amalumbo 16:8.
Imibele ya kwa Lesa Itonta pe Shina Lyakwe
Imipepele iingi na maBaibolo yalefulilako ayalekanalekana yalafilwa ukubomfya no kwishibisha ishina lya kwa Lesa. (Amalumbo 83:18) Lelo, mu fyebo fya kutendekelako ifya ciHebere—ishina Yehova—limoneka mupepi ne miku 7,000! (Ilyo bafumyamo ishina lya kwa Lesa, bakapilibula abengi aba Baibolo babikamo amashina ya milungu iingi iyalumbulwa mu fyebo fya kutendekelako, pamo nga Baali, Bele, Merodaki, na Satana!)
Abantu bamo batontonkanya ukuti ukufumya ishina lya kwa Lesa mu Baibolo mulandu uunono. Lelo citontonkanyeni: Bushe calyafya nelyo ukwanguka ukuba na bucibusa bwapalamisha no muntu uushakwata ishina? Amalumbo ya musango yu pamo nga Lesa na Shikulu (ayo yabomfiwa na ku milungu ya bufi) kuti yakomaila pa maka ya kwa Yehova, ubutungulushi, nelyo icifulo akwata, lelo lishina fye lyakwe lyeka e limulekanyako. (Ukufuma 3:15; 1 Abena Korinti 8:5, 6) Ishina lya kwa Lesa wa cine likomaila pa mibele yakwe ne fyo aba. Walter Lowrie, uwasoma ifya mipepele alilungike ilyo atile: “Umuntu uushaishiba Lesa mwi shina tamwishiba ngo muntu.”
Natumone ica kumwenako ca kwa Maria, Katolika umwine mwine uwikala mu Australia. Lintu akumene ne Nte sha kwa Yehova umuku wa kubalilapo, Maria asuminishe Inte ukumulanga ishina lya kwa Lesa muli Baibolo. Cinshi acitile? “Ilyo namwene ishina lya kwa Lesa mu Baibolo umuku wa kubalilapo, nalililile. Nalitemenwe sana pa kwishiba ukuti ishina lya kwa Lesa kuti nalishiba no kulibomfya.” Maria atwalilile ukusambilila Baibolo, kabili pa muku wa kubalilapo mu bumi bwakwe, aishileishiba Yehova ngo muntu kabili alundulwile bucibusa bubelelela na wene.
Cine cine, kuti ‘twapalama kuli Lesa,’ nangu te kuti tumumone na menso yesu. Kuti caba kwati tulemona ubuntu bwakwe ubushaiwamina mu mintontonkanya yesu ne mitima na muli fyo kuti twacilapo ukumutemwa. Ukutemwa kwa musango yu “e kukakila fyonse pamo mu kwitabana.”—Abena Kolose 3:14.
[Akabokoshi ne Cikope pe bula 6]
Yehova Alacitapo Cimo Pa Kutemwa Kwenu
BUCIBUSA bufwaya bonse babili namutemwana. Ilyo tupalama kuli Lesa, na o alapalama kuli ifwe. Moneni ifyo atemenwe Sumeone na Ana, bonse abalandwapo mu Baibolo mu nshila yaibela. Luka kalemba we Landwe atweba ukuti Sumeone ali “uwalungama kabili uutiina Lesa,” uwalelolela Mesia. Yehova amwene iyi mibele isuma muli Sumeone no kulanga ukutemwa kuli uyu mwaume umukoloci ukupitila mu kumusokolwela ukuti “tali na kumone mfwa kano abala amona Kristu.” Yehova asungile icilayo cakwe no kutungulula Sumeone kuli Yesu ilyo ali akanya, lintu abafyashi Bakwe bamutwele kwi tempele mu Yerusalemu. Pa kucincimushiwa no kutasha nga nshi, Sumeone apakete akanya no kupepa ukuti: “Nomba, we Mwine Lubanda, muleke umusha wenu aye, aye umutende umwabele shiwi lyenu.”—Luka 2:25-35.
“Mu nshita ilya ine,” Yehova na kabili alangile ifyo atemenwe Ana uwa myaka 84 ukupitila mu kumutungulula kuli Yesu. Baibolo itweba ukuti uyu mukamfwilwa watemwikwa, lyonse aleba pe tempele “alepyungila” Yehova. Ukupala Sumeone, atashishe sana Yehova pa cikuuku cakwe icaibela, na pa numa ya ico alandile pa mwana “kuli bonse abalelolelo kulubulwa kwa Yerusalemu.”—Luka 2:36-38.
Cine cine, Yehova alimwene ifyo Sumeone na Ana bamutemenwe na katiina bakwete kuli wene ne fyo bapoosele amano ku kufikilishiwa kwa mifwaile yakwe. Bushe amalyashi ya musango yu aya mu Baibolo tayamupalamika kuli Yehova?
Ukupala Wishi, Yesu na o alemona ubuntu bwa mu kati. Ilyo alesambilisha pe tempele, amwene “mukamfwilwa umubusu” apoosamo “utunyampuku tubili twa ndalama.” Kuli bambi abali no kumonako, nga batile apeele akanono lelo Yesu talandile ifyo. Atashishe uyu mwanakashi pantu apeele ukulingana na po akwatile. (Luka 21:1-4) E co kuti twacetekela ifyo Yehova na Yesu balatasha nga twabapeela ukulingana na po tukwatile, te mulandu ubupe bwesu bukalamba nelyo bunono.
Nangu line Lesa alasekelela mu bamutemwa, alakalifiwa lintu abantu bafuma kuli wene no kukonka inshila ya bubifi. Ukutendeka 6:6 kutweba ukuti Yehova ‘alilungulwike ku mutima wakwe’ pa mulandu wa bubifi bwa bantunse ilyo Ilyeshi lya mu nshiku sha kwa Noa lishilabako. Amalumbo 78:41 yatila: Mu kupita kwa nshita, Abena Israele babulilwe cumfwila balebwekeshabwekeshapo “ukwesha Lesa Wa mushilo wa kwa Israele [kabili] balimushikitishe.” Cine Cine, Lesa ni Kabumba uwayangwako ku bantu. Muntu icine cine, uyo imyumfwile yakwe tayaumina kumo nelyo ukukumwa ku kukanapwililika, nga fintu caba kuli ifwe.
[Ifikope pe bula 7]
Ukutontonkanya pa bubumbo bwa kwa Yehova ni nshila imo iya kupalaminamo kuli wene