Umuntu uwailama

• alatekanya nga ca kuti alefwaya fimo

• tasuswa ukucita ifintu

• alabomba imilimo nangu ca kuti taitemenwe

• alabika sana amano ku fyo bambi balefwaya ukucila ifyo alefwaya

Abana nga basambilila ukuilama, kuti balekaana ukucita ifyabipa nangu ca kutila filemoka kwati kuti fyalenga baba ne nsansa. Abana nga tabailamine, nalimo kuti

• baba abakali

• balwala amasakamika

• batendeka ukupeepa, ukunwensha ubwalwa nelyo ukubomfya imiti yabindwa

• balalya ifya kulya ifishawama ku bumi

Abafwailisha pa fintu bamo balandile ukuti abantu abasambilile ukuilama ilyo bali abaice tabalwala sana, tabakwata sana amafya ya ndalama kabili balakonka amafunde ya buteko. Ifyo abafwailisha pa fintu basangile fyalengele ba Angela Duckworth baprofesa ba pa University of Pennsylvania balande ukuti: “Ukuilama kusuma sana.”

Mwilacitila abana fyonse fye ifyo balefwaya.

IFYO BAIBOLO ILANDA: “Lekeni Ee wenu abe Ee, na Iyo wenu abe Iyo.”—Mateo 5:37.

Abafyashi nga bakaana ukucitila abana abanono ifyo balefwaya, abana nalimo kuti batendeka ukulila nangu ca kuti pali abantu abengi. Abafyashi nga bacitila umwana ifyo bacikaana ukumucitila, umwana kuti alamona kwati lyonse nga alila, abafyashi bakulamucitila ifyo alefwaya.

Kanshi abafyashi nga tabalecitila abana fyonse ifyo balefwaya, abana kuti baishiba ukutila te lyonse twingacita nelyo ukukwata ifyo tulefwaya. Ba Dr. David Walsh batile: “Abantu abasambilila ukuilama, e baba sana ne nsansa.” Balandile no kutila: “Te kuti ciwame nga ca kuti twalenga abana besu balatontonkanya ukutila lyonse kuti bakwata fyonse ifyo balefwaya.” *

Nga tamulecitila umwana fyonse ifyo alefwaya, na lintu akakula akulailama. Ku ca kumwenako, kuti akaana nga ca kuti bamupatikisha ukubomfya imiti yabindwa, ukucita ubulalelale, nelyo ukucita ifintu fimbi ifingamuletelela.

 Muleyafwa abana benu ukwishiba ifingafumamo nga ca kuti bacita ifisuma nelyo ifyabipa.

IFYO BAIBOLO ILANDA: “Ico umuntu alebyala, e co akalobolola.”—Abena Galatia 6:7.

Mufwile ukusambilisha abana ukutila mu fyo bacita mulafuma ifisuma nelyo ifyabipa, kabili mulebeba no kuti nga tabailamine ifintu kuti fyababipila. Ku ca kumwenako, nga ca kuti umwana wenu alafulwa bwangu, abantu kuti balemutaluka. Nomba nga ca kuti aleilama ilyo bamukalifya kabili ali uwatekanya, abantu kuti bamutemwa. Muleyafwa umwana wenu ukwishiba ukutila ifintu kuti fyamuwamina nga ca kuti aleilama.

Muleyafwa abana ukwishiba ifyacindama.

IFYO BAIBOLO ILANDA: “Mwishibe bwino bwino ifyacilapo ukucindama.”—Abena Filipi 1:10.

Ukuilama takulenga fye umuntu ukukanacita ifyabipa, lelo kulalenga acita ne fyo alingile ukucita nangu ca kuti tafitemenwe. Mufwile ukusambilisha umwana wenu ukulatantikila libela ifya kucita, kabili mufwile ukumusambilisha ukulabalilapo ukucita ifyacindama sana pa fyo atantike. Ku ca kumwenako, afwile ukubalilapo ukucita ifya ku sukulu ilyo ashilatendeka ukwangala.

Mulecita ifingalenga abana balamupashanya.

IFYO BAIBOLO ILANDA: “Namulanga ifya kucita, ukuti ifyo nacita kuli imwe, e fyo na imwe mulecita.”—Yohane 13:15.

Umwana alamona ifyo mucita nga bamukalifya nelyo nga kwacitika ifingamukalifya. Mulecita ifilanga ukuti mu kuilama mulafuma ifisuma. Ku ca kumwenako, nga ca kuti umwana acita ifingamukalifya, bushe mulafulwa bwangu nelyo mulatekanya?