Kɔ i nun ndɛ'n su trele

Kɔ like ng'ɔ o fluwa'n nun'n su trele

Nán maan ‘e nian e sin’

Nán maan ‘e nian e sin’

Nán maan ‘e nian e sin’

“Sran ng’ɔ tra saru nun naan ɔ niɛn i sin’n, ɔ kwlá di-man Nyanmiɛn sielɛ’n i junman’n wie.”​—LIK 9:62.

?WAFA SƐ YƐ AMÚN TƐ́ KOSAN’M BE SU Ɔ?

?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e ‘bu Lɔt yi’n i liɛ’n i akunndan nian’n’ niɔn?

?Ninnge nsan nga ɔ fataman kɛ e akunndan’n ka be su sa trilili’n, yɛle benin?

?Ngue yɛ ɔ fata kɛ e yo naan e nin Zoova i anuannzɛ’n y’a kwla nanti likawlɛ titi ɔ?

1. ?Ndɛ benin yɛ Zezi kannin ɔn? ?Yɛ kosan benin yɛ ɔ su i su ɔ?

 “ZEZI KLIST kannin ndɛ kun i afuɛ kɔe 2.000 yɛ. Ndɛ sɔ’n i ta’n nin a kpɔman. I waan: “An bu Lɔt yi’n i liɛ’n i akunndan nian.” (Lik 17:32) ?Ndɛ sɔ’n i bo’n yɛle benin? Zuifu mun yɛ Zezi kan ndɛ’n kle be ɔ. Ɔ maan, be si ndɛ sɔ’n nun kpa. Be si sa ng’ɔ juli Lɔtu i yi’n su’n. Yɛ be si ekun kɛ i nun nga ɔ nin i awlobofuɛ’m bé jáso Sodɔmu lɔ’n, be wlali be su nun kpongbongbo kɛ, nán be nian be sin. Sanngɛ w’a fɛmɛn i ti w’a deman. Ɔ maan ɔ kacili njin yɛbuɛ.​—An kanngan Bo Bolɛ 19:17, 26 nun.

2. ?Ngue ti yɛ Lɔtu i yi’n niɛnnin i sin’n niɔn? ?Yɛ i ɲin kekle yolɛ’n i bo’n guali sɛ mɛnnin i?

2 ?Sanngɛ ngue ti yɛ Lɔtu i yi’n niɛnnin i sin bɔbɔ’n niɔn? ?Ɔ kunndɛ kɛ ɔ́ wún sa nga ɔ su wa ju’n i nun ti ɔ? ?Annzɛ ɔ lafiman su kɛ Sodɔmu klɔ’n ɔ́ núnnún sakpasakpa ti ɔ? ?Annzɛ kusu i ɲin te o ninnge nga ɔ yacili be siɛn lɔ’n be sin ti ɔ? (Lik 17:31) I kwlaa yoli o, kɛ mɔ w’a faman ndɛ nga be kan kleli i’n su’n ti’n, ɔ isali i ɲin kekle yolɛ’n i bo nzuɛn’n. Ɔ nin Sodɔmu nin Gomɔrufuɛ mɔ be ti sa tɛ yofuɛ’n, be wuli le kunngba sɔ’n nun. Amun bɔbɔ amun nian e! Ɲrɛnnɛn saa o! Nga ti yɛ Zezi seli kɛ: ‘An bu Lɔt yi’n i liɛ’n i akunndan nian’n’ yɛ ɔ o lɛ ɔ!

3. ?Wafa sɛ yɛ Zezi kleli kɛ ɔ nin i fataman kɛ e nian e sin ɔn?

3 Nanwlɛ, ajalɛ nga Lɔtu i yi’n fali m’ɔ niɛnnin i sin’n, ɔ ti ajalɛ tɛ kpa. E kusu, ninnge nga e yacili be yolɛ’n, nán maan e sa e sin e nian be lɔ ekun. Kɛ Zezi tɛ́ bian kun su’n, ndɛ sɔ’n yɛ ɔ tinnin su ɔ. Bian’n seli Zezi kɛ ɔ́ kó kále i osufuɛ mun ka naan w’a su i su. Yɛ Zezi seli i kɛ: “Sran ng’ɔ tra saru nun naan ɔ niɛn i sin’n, ɔ kwlá di-man Nyanmiɛn sielɛ’n i junman’n wie.” (Lik 9:62) ?Zezi su kan bian’n i ndɛ kekle ti ɔ? Cɛcɛ, afin ɔ si kɛ bian’n i ndɛ nga ɔ su kɛn i lɛ’n, ɔ su kunndɛ kpɛ atinsrɛ ti ɔ. Zezi waan sran ng’ɔ yo kɛ bian sɔ’n sa’n, nn ‘ɔ su niɛn i sin.’ Sran nga ɔ funndan asiɛ’n, ɔ kwla niɛn i sin, annzɛ ɔ kwla yaci saru’n lɛ ɔ kpɛ i wun daan. I kwlaa yoli o, i ɲin nunman like nga ɔ su yo’n su kun. Ɔ maan, i junman’n kwlá diman kpa.

4. ?Ngue yɛ ɔ fata kɛ e ɲin tran su ɔ?

4 Nán e sin yɛ ɔ fata kɛ e nian ɔn, sanngɛ like nga ɔ o e ɲrun lɔ’n i su yɛ ɔ fata kɛ e ɲin tran ɔn. Maan e nian wafa nga ndɛ sɔ’n i ɲin fite weiin Nyanndra Mun 4:25 nun’n. I waan: “Sɛ sran su kan ndɛ kle wɔ’n, maan ɔ nyin tɛ i nyrun. Nán nian wa nian wa.”

5. ?Ngue ti yɛ ɔ nin i fataman kɛ e nian e sin ɔn?

5 Sɛ e nianman e sin’n, e ndɛ yo fɛ, afin mɛn’n su kɔ ‘i bue nuan.’ (2 Tim. 3:1) Ɔ ka kaan sa’n, Ɲanmiɛn wá núnnún mɛn wunmuan’n. Nán klɔ nɲɔn kɛ Sodɔmu nin Gomɔru sa’n be ngunmin yɛ ɔ́ wá núnnún be ɔ. ?Ɔ maan, é yó sɛ naan sa kunngba nga ɔ ɲannin Lɔtu i yi’n, w’a ɲanman e wie? I klikli nun’n, ninnge nga e yoli be laa’n mɔ e konvi kwla sɔ be ekun’n, maan e wun be wlɛ kpa. (2 Kor. 2:11) Kpɛkun maan e nian wafa nga e kwla yo naan y’a tɔman be nun’n.

BE WLA M’Ɔ KPƐN BE LAA NUN’N

6. ?Ngue ti yɛ e kwlá lafiman e klun akunndan’n su ɔ?

6 Kɛ mɔ e klun akunndan’n kwla laka e’n ti’n, sɛ e bu i kɛ laa blɛ’n yɛ ɔ ti kpa’n, i sɔ’n kwla fa e yi i sa tɛ nun. Yɛle kɛ atrɛkpa’n, wafa nga e fa blɔ laa blɛ’n, nán kɛ ɔ yoli sɔ sakpa ti ɔ. Ɔ maan, akunndan bulɛ wafa sɔ’n, ɔ kwla yo maan e ɲin kpɛn e laa nun sa trilili. Sanngɛ Biblu’n se e weiin kɛ: “Nán usa kɛ ɔ yo sɛ ti yɛ laa blɛ liɛ’n ɔ ti kpa tra ndɛ blɛ liɛ nin-ɔn. Ngwlɛlɛfuɛ’n usa-man i sɔ sa liɛ’n.” (Aku. 7:10) ?Ngue ti yɛ akunndan bulɛ wafa sɔ’n ti tɛ ɔ?

7-9. (a) ?Sa benin yɛ ɔ juli Izraɛlifuɛ’m be su Ezipti lɔ ɔ? (b) ?Sa benin yɛ ɔ yoli Izraɛlifuɛ’m be fɛ dan ɔn? (c) ?Ngue ti yɛ Izraɛlifuɛ’m be wa plannin mɔ be ijɔli be konviabo ɔ?

7 Sa nga Moizi blɛ su’n, ɔ juli Izraɛlifuɛ’m be su’n, maan e fa e ɲin e sie su e nian. Yɛle kɛ kannzɛ bɔbɔ Zozɛfu blɛ su’n, Eziptifuɛ’m be dun mmua sɔli Izraɛlifuɛ’m be nun klanman’n, sanngɛ i sin’n kɛ Zozɛfu wa wuli’n, “Eziptifuɛ’m be sieli Izraɛlifuɛ’m be su junman kpɛnngbɛn mun. Be waan be man Izraɛlifuɛ’m be junman kekle maan be di.” (Tul. 1:11) Kɛ ɔ juli i ɲrun’n, kɛ mɔ Ezipti famiɛn’n kunndɛman kɛ Izraɛlifuɛ’m be trɛ’n ti’n, ɔ wlali i nvlefuɛ’m be kwlaa be su nun kpa kɛ Izraɛlifuɛ’m be wa yasua nɔnman kwlaa nga be wu be’n, maan be kun be. (Tul. 1:15, 16, 22) I kwlaa sɔ’n ti yɛ Zoova kannin ndɛ nga kleli Moizi ɔ. Ɔ seli i kɛ: “N wunnin min sran nga be o Ezipti lɔ’n be ɲrɛnnɛn nga be fa kle be’n. Kɛ be kle be ɲrɛnnɛn’n, kpanlɛ nga be kpannin’n, n tili. N si afɛ ng’ɔ o be su’n.”​—Tul. 3:7.

8 Kɛ Izraɛlifuɛ’m be tuli Ezipti mɛn nun lɔ’n, amun nian aklunjuɛ mɔ be su di i siɛn’n niɔn. Be timan kanga kun. Kɛ Zoova yoli abonuan sa m’ɔ fɛli i tinmin dan’n yoli maan ɲrɛnnɛn blu be tɔli Ezipti Famiɛn tutrefuɛ’n nin i nvlefuɛ’m be su’n, Izraɛlifuɛ’m be wunnin nun. (An kanngan Ezipt Lɔ Tulɛ 6:1, 6, 7 nun.) Eziptifuɛ’m be mannin Izraɛlifuɛ’m be atin kɛ be wɔ. Sanngɛ nanwlɛ, nán atin ngunmin yɛ be mannin Izraɛlifuɛ mun ɔn, be mannin be sika ɔkwlɛ nin jɛtɛ ufue kpanngban. Ɔ maan sɛ é kwlá sé’n, Ɲanmiɛn i nvle’n “deli be bo ninnge’n” kwlaa. (Tul. 12:33-36) Kɛ Izraɛlifuɛ’m be wunnin wafa nga Zoova nunnunnin Ezipti Famiɛn’n nin i sonja mun jenvie’n nun’n, ɔ yoli be fɛ dan. (Tul. 14:30, 31) Nanwlɛ, ɔ nin i fata kɛ sa dandan sɔ mɔ be wunnin be’n, be wla be fanngan dan!

9 Sanngɛ nga ɔ yo kɛnsrɛn’n, yɛle kɛ kɛ be fiteli nun mɔ i osu cɛli kan’n, aliɛ ndɛ ti’n, nvlefuɛ kunngba’m be wa ijɔli be konviabo. Be klun w’a jɔman like nga Zoova mannin be’n su. Ɔ maan, be plannin i su. Be waan: “Ee! E wla kpɛn ninnge nga e di be Ezipt lɔ’n be su: kpatra bɔ e di-ɔ e yi-man dein’n, e di kɔnkɔmbru, nin melɔn, nin puaro nin lai mun. Siɛn’n e yɛ e su yo kokloo yɛ, e nyan-man like sɔ’m be wie fi e di-mɛn i kun. Mani’n yɛ e wun i sa bɔ tititi-ɔ.” (Kal. 11:5, 6) Nanwlɛ, cialɛ yɛ be akunndan bulɛ wafa’n ciali tɛtɛ kpa ɔ. Ɔ maan, be kunndɛli kɛ bé sá be sin kanga nun ekun. (Kal. 14:2-4) Izraɛlifuɛ’m be niannin be sin. Ɔ maan, Zoova wa yili i sa be su.​—Kal. 11:10.

10. ?Afɔtuɛ benin yɛ sa ng’ɔ juli Izraɛlifuɛ’m be su’n, ɔ man e ɔ?

10 ?Afɔtuɛ benin yɛ sa sɔ’m be man e ɔ? Kɛ kekle’n tɔ e su’n, nán maan e bu i kɛ mɛn nga e dili i laa naan y’a su Zoova’n yɛ ɔ ti kpa ɔ. Sɛ e bu laa sa mun nin afɔtuɛ nga be man e’n be su akunndan’n, annzɛ kusu sɛ e ɲin kpɛn laa sa fɛfɛ kpa’m be su’n, ɔ timan tɛ. Sanngɛ i sɔ yolɛ nun’n, maan e nanti ngwlɛlɛ su. Sɛ ɔ timɛn i ti’n, e ɲin kwla tu Ɲanmiɛn i sulɛ’n su, ɔ maan e konvi kwla sɔ laa blɛ’n.​—An kanngan 2 Piɛr 2:20-22 nun.

NINNGE NGA E YOLI BE LAA’N

11. ?Wafa sɛ yɛ aniaan wie’m be bu ninnge nga be kacili be sin sili be’n niɔn?

11 Aniaan wie’m be niannin be sin, yɛ be wa buli i kɛ ninnge kpakpa wie’m be sannin be wun. I sɔ’n yo annvɔ o! Atrɛkpa’n, amun kwla di suklu be kɔ mmua, annzɛ amun kwla ɲan sasu, annzɛ kusu amun kwla ɲan sika kpanngban. Sanngɛ amun a nianman i sɔ ninnge’m be lɔ. Aniaan sunman be yoli sɔ. Siɛn’n, blɛ’n w’a cuɛn nun sanngɛ mɛn’n i awieliɛ’n nin a juman. ?Ɔ maan, sɛ ɔ ti kɛ amun a fɛmɛn i sɔ ajalɛ’n, sa ng’ɔ kwla ju’n, blɛ wie nun’n, amun bu su akunndan?

12. ?Wafa sɛ yɛ Pɔlu buli ninnge nga ɔ yacili be’n mun ɔn?

12 Akoto Pɔlu kacili i sin sili ninnge kpanngban naan w’a kaci Klist i sɔnnzɔnfuɛ. (Fil. 3:4-6) ?Wafa sɛ yɛ ɔ buli ninnge sɔ mun ɔn? I bɔbɔ tɛ su kɛ: “Like nga laa m bu i kɛ ɔ ti n like kpa’n, siɛn’n Krist ti’n, m bu-mɛn i like fi kun.” ?Ngue ti yɛ ɔ seli sɔ ɔ? Ɔ kan gua su kɛ: “Kɛ m bu min Min Krist-Jésus i silɛ bɔ n si i’n like kpa sakpa’n ti, ɔ maan n bu-man like’n wie fi like. I ti m’an yaci like’n kwlaa kɛ ɔ́ yó naan Krist a yo n like kpa naan min nin i y’a kaci sran wunmuan’n ti.” * (Fil. 3:7-9) Wafa kunngba nga sran kun gua wla blo m’ɔ yomɛn i nsisɔ sa’n, mɛn’n nun ninnge nga Pɔlu yacili be’n, b’a yomɛn i nsisɔ. W’a buman be like fi.

13, 14. ?Wafa sɛ yɛ e kwla nanti Pɔlu i ajalɛ’n su ɔ?

13 ?Sɛ e te bu ninnge nga e yacili be yolɛ’n i akunndan’n, ngue yɛ ɔ fata kɛ e yo ɔ? ?Wafa sɛ yɛ e kwla nanti Pɔlu i ajalɛ’n su ɔ? Yɛle kɛ ninnge nanndoliɛ nga kɛ é sé yɛ’n e le be’n, maan e bu be akunndan. I wie yɛle Zoova mɔ e su i’n, ɔ nin sran kpa mɔ Zoova bu e’n. (Ebr. 6:10) Ninnge nga Zoova fa man e andɛ’n, ɔ nin nga ɔ́ fá mán e ainman’n, mɛn’n nun ninnge wie fi toman be.​—An kanngan Mark 10:28-30 nun.

14 Pɔlu boli like kun ekun m’ɔ kwla uka e naan y’a su Ɲanmiɛn titi’n, i su. Ɔ seli kɛ: “N wla fi like ng’ɔ o min sin’n naan ń tínndin maan n sa to like ng’ɔ o min nyrun lɔ’n.” (Fil. 3:13) Maan e sie i nzɔliɛ kɛ Pɔlu kannin ninnge cinnjin nɲɔn be ndɛ. Be nun klikli’n yɛle kɛ ɔ fata kɛ e wla fi ninnge nga e yacili be siɛn lɔ’n mlɔnmlɔn. Nán maan e kle e wun yalɛ e bu be su akunndan kun. I nɲɔn su’n yɛle kɛ maan e yo kɛ sran kun m’ɔ su si wanndilɛ nun akplowa m’ɔ tinndin i sa naan w’a ju i juwlɛ’n sa. Maan e ɲin tran like nga ɔ o e ɲrun lɔ’n su.

15. ?Kɛ e bu Ɲanmiɛn i sufuɛ’m be ajalɛ kpa’n i su akunndan’n, mmlusuɛ benin yɛ e ɲɛn i ɔ?

15 Kɛ e bu be nga be su Ɲanmiɛn laa’n, annzɛ be nga be su i andɛ’n be ajalɛ kpa’n i akunndan’n, ɔ wla e fanngan naan y’a wɔ e ɲrun titi naan y’a nianman e sin. I wie yɛle Abraamu nin Sara mɔ be tuli Ir lɔ’n, be liɛ’n. Sɛ ɔ ti kɛ be “nyin kpɛnnin nvle nga be tuli lɔ’n su’n, wuun be sali be sin.” (Ebr. 11:13-15) Sanngɛ b’a yoman sɔ. Ninnge nga Moizi yacili be Ezipti lɔ’n, be sɔnnin tra nga i sin’n, Izraɛlifuɛ’m be wa yacili be lɔ’n. Sanngɛ Biblu’n i lika wie fi kanman kɛ ninnge sɔ’m be ti’n, Moizi ijɔli i konviabo. I kpa’n bɔbɔ Biblu’n waan: “Ɔ wunnin i kɛ finfin nga Krist ti be yo i’n ɔ ti kpa tra Ezipt lɔ like kpakpa’n kwlaa, afin like ng’ɔ́ wá nyɛ́n i cɛn wie’n, i nyin tɛ i mmua lɔ.”​—Ebr. 11:26.

E NDAWLƐ LIKE

16. ?Wafa sɛ yɛ ninnge nga e yoli be laa’n, i su akunndan bulɛ’n kwla kle e yalɛ ɔ?

16 Ninnge nga e yoli be laa’n, nɛ́n i ngba yɛ ɔ ti kpa ɔ. Ɔ ju wie’n, sa tɛ nga e yoli be laa’n, be sinsin e ɲin su. (Jue. 51:5) Sa tɛ sɔ’m be su afɔtuɛ nga be mannin e laa’n, e ɲin te kpɛnkpɛn su. (Ebr. 12:11) Asa ekun’n, sɛ be yoli e sa yaya wie annzɛ kusu e bu i kɛ be buli e lufle’n, i sɔ ninnge’m be su akunndan bulɛ’n, ɔ kwla kle e yalɛ. (Jue. 55:3) ?Ngue yɛ e kwla yo naan i sɔ ninnge’m be ti’n, y’a nianman e sin ɔn? É wá kán sran nsan be ndɛ.

17. (a) ?Ngue ti yɛ Pɔlu seli kɛ ɔ “ti i sran’m be kwlaa be nun kaan’n” niɔn? (b) ?Ngue yɛ ɔ ukali Pɔlu naan i akunndan’n w’a sannganman ɔn?

17 Sa tɛ nga e yoli be laa’n. Akoto Pɔlu kannin i bɔbɔ ndɛ seli kɛ ɔ “ti Nyanmiɛn i sran’m be kwlaa be nun kaan’n.” (Efɛ. 3:8) ?Ngue ti yɛ ɔ seli sɔ ɔ? I waan: “Afin n kleli Nyanmiɛn i asɔnun’n yalɛ.” (1 Kor. 15:9) Atrɛkpa’n kɛ Pɔlu nin aniaan nga ɔ kle be yalɛ laa be yiali’n, ɲannzuɛn kunnin i dan. Sanngɛ w’a yoman naan ɲannzuɛn sɔ’n ti’n, i akunndan’n w’a sanngan. Ye nga Zezi yoli i’n, i su yɛ ɔ fɛli i ɲin sieli ɔ. (1 Tim. 1:12-16) Ɔ maan, ɔ fɛli i wun wlɛli i jasin fɛ’n junman’n nun mlɔnmlɔn. Kɛ Pɔlu seli kɛ ɔ́ fá ninnge wie mun síe i sin’n, be nun kun yɛle i ayeliɛ laa’n. Sa tɛ nga e yoli be laa’n, e kwlá nunnunman be. Ɔ maan, sɛ e bu be su akunndan titi’n, ɔ ti e wun yalɛ klelɛ ngbɛn. Like nga ɔ fata kɛ e yo’n, yɛle kɛ maan e bu ye nga Zoova yoli e’n i akunndan, naan e wla e wun ase e su i.

18. (a) ?Sɛ afɔtuɛ nga be mannin e’n, ɔ te lo e ngasi’n, ngue sa yɛ ɔ kwla ju ɔ? (b) ?Ngue ti yɛ ɔ ti kpa kɛ e fa Salomɔn i afɔtuɛ’n su ɔ?

18 Fɔ nga be tu e kekle kpa’n. Atrɛkpa’n, sɛ be tuli e fɔ laa’n, e ɲin kwla kpɛnkpɛn su titi. I sɔ kwla yo maan i ya’n, ɔ wieman e nun le. Ɔ maan e sa sin kwla bubu e bɔbɔ. (Ebr. 12:5) Fɔ nga be tu e’n, sɛ e ka lɛ e kpalo i o, annzɛ kusu sɛ e sɔ nun naan i sin e sa sin bubu e o, i kunngba’n niɔn. Yɛle kɛ y’a faman afɔtuɛ sɔ’n su, ɔ maan ɔ kwlá ukaman e. Ɔ flunman kɛ e fa Salomɔn i ndɛ yɛ’n su. I waan: “Sran nga i waan nán maan be tu i fɔ’n, ɔ kpɔ i bɔbɔ wun. Sran nga be tu i fɔ b’ɔ fa’n, i sɔfuɛ’n ɔ́ yó ngwlɛlɛfuɛ.” (Nya. 15:32) Kɛ loto nun cisanfuɛ kun, m’ɔ nian loto nun cisanlɛ’n i mmla’n su sa’n, afɔtuɛ nga be man e’n, maan e sɔ nun klanman, naan e yo kpa e tra laa’n.​—Nya. 4:26, 27; an kanngan Ebre Mun 12:12, 13 nun.

19. ?Wafa sɛ yɛ e kwla nanti Zeremi nin Abakiki be ajalɛ’n su ɔ?

19 Sɛ be yoli e sa yaya wie annzɛ kusu e bu i kɛ be buli e lufle’n. Ɔ ju wie’n, e kwla yo kɛ Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ Abakiki sa. Ɔ kpan flɛli Zoova naan ɔ de i. Sanngɛ like nga ti yɛ Zoova mannin sa yalɛ wie’m be atin naan be ju’n, Abakiki w’a wunmɛn i wlɛ. (Aba. 1:2, 3) Nanwlɛ ɔ ti cinnjin kɛ e nian Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ sɔ’n i Ɲanmiɛn sulafilɛ’n su. I waan: “Sanngɛ n liɛ’n, n lɛ aklunjuɛ Anannganman dunman nun, kɛ Nyanmiɛn ti min defuɛ’n ti n lɛ aklunjuɛ.” (Aba. 3:18) Sran uflɛ ekun yɛle Zeremi. I waan ‘i wla’n ɔ tɛ o lɛ,’ yɛle kɛ ɔ minndɛli kɛ Zoova yi i wun nglo. Maan e yo kɛ Zeremi m’ɔ lafili Zoova m’ɔ ti Ɲanmiɛn m’ɔ yo sa nuan su sɛsɛ’n i su’n sa. E lafi su kɛ sɛ i blɛ’n ju’n, Zoova síesíe ninnge’n kwlaa be ye.​—Ngw. 3:19-24.

20. ?Wafa sɛ yɛ e kwla kle kɛ ‘e bu Lɔt yi’n i liɛ’n i akunndan’ ɔn?

20 Blɛ nga e o nun yɛ’n, ɔ ti i liɛ ngunmin. Kɛ é sé yɛ’n, sa cinnjin wie’m be su ju, yɛ wie’m bé wá jú e ɲrun lɔ’n ekun. I sɔ’n ti’n, maan e nin Zoova i anuannzɛ’n e nanti likawlɛ titi. Biblu’n waan ɔ flunman kɛ e nian e ɲrun lɔ, naan nán e nian e sin. Sɛ e yo sɔ’n, é klé kɛ ‘e bu Lɔt yi’n i liɛ’n i akunndan.’

[Ja ngua lɛ ndɛ’n]

^ Ebre nun ndɛ nga be kacili i Wawle nun kɛ ‘wla’n,’ i bo’n ekun yɛle “like mɔ be fa guɛ i alua’m be bo” annzɛ “sewie’n.” Fluwa sifuɛ dan kun m’ɔ suan Biblu’n nun like’n seli kɛ ndɛ nga Pɔlu kannin’n, ɔ kle kɛ “be kaci be sin si like kun m’ɔ yoman e wun sa ye, m’ɔ yo e kaiin’n.”

[Kosan mun]