1. ?Kɛ Pɔlu buli wafa ng’ɔ dili i mɛn’n i akunndan’n, ngue ti yɛ w’a yomɛn i nsisɔ-ɔ?

 AKOTO PƆLU si kɛ ɔ cɛ kan’n bé kún i. Sanngɛ kɛ ɔ buli wafa ng’ɔ dili i mɛn’n i akunndan’n w’a yomɛn i nsisɔ. Ɔ seli kɛ: “N wanndili n juli i awieliɛ, n lafili Ɲanmiɛn su.” (2 Tim. 4:​6-8) Pɔlu fali ajalɛ kɛ ɔ́ dí Ɲanmiɛn i junman’n, yɛ ɔ lafili su kɛ Zoova i klun jɔ i wun. E kusu e kunndɛ kɛ é fá ajalɛ nga be ti kpa’n naan Ɲanmiɛn i klun jɔ e wun. ?Wafa sɛ yɛ e kwla yo sɔ-ɔ?

2. ?Kɛ be se kɛ like nga be ɲinma wunmɛn i’n i su yɛ sran kun nian nanti’n, i bo’n yɛle benin?

² Pɔlu kɛnnin i bɔbɔ nin i wiengu’m be ndɛ seli kɛ: “Nán like nga sran ɲinma wun i’n i su yɛ e nian e nanti-ɔ. Sanngɛ like nga sran ɲinma wunmɛn i’n i su yɛ e nian e nanti-ɔ.” (2 Kor. 5:7) ?Pɔlu i ndɛ sɔ’n i bo’n yɛle benin? Biblu’n nun’n kɛ be kan wafa nga sran kun ‘nanti’n’ i ndɛ’n, wie liɛ’n i mɛn dilɛ wafa’n i ndɛ yɛ be kan-ɔn. Sran nga like nga be ɲinma wun i’n i su yɛ ɔ nian ɔ nanti’n, ɔ jran like ng’ɔ wun i’n, nin ndɛ ng’ɔ ti’n, ɔ nin wafa nga i wun yo i’n, be ngunmin su yɛ ɔ fa ajalɛ-ɔ. Sanngɛ sran nga like nga be ɲinma wunmɛn i’n i su yɛ ɔ nian ɔ nanti’n i liɛ’n, ɔ bu Zoova i akunndan ka naan w’a fa ajalɛ. I ayeliɛ’n kle kɛ ɔ lafi su kɛ sɛ ɔ fa afɔtuɛ nga Zoova man’n su’n, ɔ́ ɲán su ye dɔ nga su naan cɛn wie lele’n Zoova yrɛ́ i su.—Jue. 119:66; Ebr. 11:6.

3. ?Sɛ like nga be ɲinma wunmɛn i’n i su yɛ e nian e nanti’n, i su ye benin yɛ é ɲɛ́n i-ɔ? (2 Korɛntifuɛ Mun 4:18)

³ Ɔ ti su kɛ ɔ ju wie’n, e jran like nga e wun i’n, nin ndɛ nga e ti’n, ɔ nin wafa nga e wun yo’n be su naan y’a fa ajalɛ. Sanngɛ sɛ ninnge sɔ’m be ngunmin su yɛ e jran naan y’a fa ajalɛ’n, i bo kwla gua tɛ. Afin ɔ ju wie’n, ninnge sɔ’m be kwla laka e, annzɛ be kwla yo maan e fa ajalɛ wie m’ɔ jɔman Zoova i klun-ɔn.  (Aku. 11:9; Mat. 24:​37-39) Sanngɛ sɛ like nga be ɲinma wunmɛn i’n i su yɛ e nian e nanti’n, é fá ajalɛ nga “e Min’n i klun jɔ su’n.” (Efɛ. 5:10) Kɛ e fa afɔtuɛ nga Ɲanmiɛn man e’n su’n, e wla gua ase yɛ e di aklunjɔɛ kpafuɛ’n. (Jue. 16:​8, 9; Eza. 48:​17, 18) Yɛ sɛ like nga be ɲinma wunmɛn i’n i su yɛ e nian e nanti titi’n, cɛn wie lele’n é ɲán nguan m’ɔ leman awieliɛ’n.—An kanngan 2 Korɛntifuɛ Mun 4:18 nun.

4. ?Sɛ like nga be ɲinma wun i’n, annzɛ nga be ɲinma wunmɛn i’n i su yɛ e nian e nanti’n, é yó sɛ naan y’a wun i wlɛ?

⁴ ?Sɛ like nga be ɲinma wun i’n, annzɛ nga be ɲinma wunmɛn i’n i su yɛ e nian e nanti’n, é yó sɛ naan y’a wun i wlɛ? E kwla fa kosan nga mun e usa e wun: “?Ngue su yɛ n jran n fa ajalɛ-ɔ? ?Like nga n wun i’n i ngunmin su yɛ n jran-ɔn? ?Annzɛ ndɛ nga Zoova kan’n i su yɛ n jran-ɔn?” É wá kán like nsan mɔ be nun’n, e kwla mian e ɲin titi naan y’a kle kɛ like nga be ɲinma wunmɛn i’n, i su yɛ e nian e nanti’n be ndɛ. Like nsan sɔ mun yɛle junman kunndɛlɛ’n, nin bla annzɛ bian jalɛ’n, nin ajalɛ nga anuannzɛ’n kle e’n. Kɛ é fá e ɲin é síe i sa sɔ’m be su kunngunngun’n, é kán ninnge ng’ɔ fata kɛ e bu be akunndan naan y’a fa ajalɛ ng’ɔ ti kpa’n be ndɛ.

JUNMAN KUNNDƐLƐ NUN’N

5. ?Kwlaa naan y’a sɔ junman kun nun’n, ngue yɛ ɔ fata kɛ e bu i akunndan-ɔn?

⁵ E kwlaa e kunndɛ kɛ é nían e bɔbɔ nin e awlofuɛ’m be lika. (Aku. 7:12; 1 Tim. 5:8) Junman wie o lɛ’n akatua’n ti lɔun kpa, yɛ sran ng’ɔ di i sɔ junman’n ɔ ɲan sika fa niɛn i awlofuɛ’m be lika cɛn kwlakwla. Yɛ ɔ kwla fa wie sie bɔbɔ. Junman wie o lɛ kusu’n akatua’n w’a cɛnman, yɛ sran ng’ɔ di i sɔ junman’n ɔ kwlá sieman sika. Kwlaa naan y’a sɔ junman kun nun’n, e dun mmua bu sika nga é ɲɛ́n i’n i akunndan. Sanngɛ sɛ i sɔ’n i ngunmin su yɛ e fa e ɲin e sie’n, nn like nga be ɲinma wun i’n i su yɛ e nian e nanti-ɔ.

6. ?Junman kunndɛlɛ’n nun’n, wafa sɛ yɛ e kwla kle kɛ like nga be ɲinma wunmɛn i’n, i su yɛ e nian e nanti-ɔ? (Ebre Mun 13:5)

⁶ Sɛ like nga be ɲinma wunmɛn i’n i su yɛ e nian e nanti’n, é nían sɛ junman sɔ’n su yoman naan e nin Zoova e afiɛn w’a saci-o. I lɛ nun’n e kwla usa e wun kɛ: ‘?Junman sɔ’n i dilɛ nun’n, ń yó like wie mɔ Zoova kpɔ i-ɔ?’ (Ɲan. 6:​16-19) ‘?Ń ɲán min ti ń sú Ɲanmiɛn? ?Yɛ ń yáci min awlofuɛ mun ń kó cɛ́ lika wie nun?’ (Fip. 1:10) Sɛ e tɛ kosan sɔ’m be su kɛ ɛɛn-ɛn’n, kannzɛ bɔbɔ junman ɲanlɛ ti kekle’n, nán maan e se kɛ san fii é sɔ́ junman sɔ’n nun. Afin sɛ like nga be ɲinma wunmɛn i’n i su yɛ e nian e nanti’n, é klé kɛ e lafi su kɛ kannzɛ lika’n ti sɛ ti sɛ’n, Zoova nían e lika.—Mat. 6:33; an kanngan Ebre Mun 13:5 nun.

7-8. ?Wafa sɛ yɛ aniaan bian kun kleli kɛ ɔ nian like nga be ɲinma wunmɛn i’n su ɔ nanti-ɔ? (An nian foto’n wie.)

⁷ Aniaan bian kun suan Zavie, a yɛ ɔ tran Amlɛnkɛn’m be mɛn’n i ngua lɔ lika’n nun. Ɔ wunnin i wlɛ kɛ ɔ ti cinnjin kɛ e nian like nga be ɲinma wunmɛn i’n su e nanti. Ɔ seli kɛ: “N tili junman uflɛ kun ngan, yɛ sika nga ń ɲɛ́n i’n ɔ́ trá nga n ɲɛn i’n i kpɛ nɲɔn. Asa’n n klo junman sɔ’n i kpa.” Sanngɛ Zavie klo kpa kɛ ɔ́ káci atin bofuɛ. Ɔ seli kɛ: “Be flɛli min kɛ n bla naan e ko koko junman’n i su yalɛ naan sɛ bé fá min’n, b’a fa min. Sanngɛ n dun mmua n srɛli Zoova kɛ ɔ uka min, afin i yɛ ɔ si like ng’ɔ ti kpa man min’n niɔn. N kunndɛli kɛ ń dí junman dan naan min akatua’n yo lɔun kan. Sanngɛ sɛ junman sɔ’n ti’n, n su kwlá tuman min klun n suman Zoova kɛ nga n fa sunnzunnin’n sa’n, n su sɔman nun.”

 ⁸ Zavie seli ekun kɛ: “Kɛ e nin junman’n i su kpɛn’n é kókó junman’n i su yalɛ’n, ɔ seli min kɛ ń dí junman’n ń trá dɔ’n su kpɛ sunman. N tɛli i su amanniɛn su kɛ ninnge nga n yo be Ɲanmiɛn sulɛ nun’n ti’n, n su kwlá yoman sɔ.” Zavie w’a sɔman junman sɔ’n nun. Kɛ ɔ dili lemɔcuɛ nɲɔn’n, ɔ kacili atin bofuɛ. Afuɛ kunngba sɔ’n nun’n, ɔ ɲannin junman kun m’ɔ fɛmɛn i blɛ’n i dan-ɔn. Ɔ seli kɛ: “Zoova tieli min srɛlɛ’n. Ɔ mannin min junman kun m’ɔ man min blɛ naan m’an di atin bolɛ junman’n. Nanwlɛ, kɛ n kwla ɲan blɛ n di Zoova i junman mɔ n kwla uka min niaan mun’n, ɔ yo min fɛ dan.”

9. ?Ngue yɛ Trezɔɔ i su ndɛ’n kle e-ɔ?

⁹ ?Sɛ junman nga e di i dɔ nga su’n ti’n, e kwlá faman e wun mantanman Zoova kpa kun’n nin? Maan e fa e ɲin sie i aniaan bian kun m’ɔ suan Trezɔɔ m’ɔ fin Kɔnngo’n i su ndɛ’n su. Ɔ seli kɛ: “Junman nga n di i’n, ɔ leman wunsu. Sika nga n ɲɛn i’n, ɔ tra nga ɲɛn i laa’n kpɛ nsan. Yɛ sran’m be ɲin yi min dan.” Sanngɛ Trezɔɔ di junman lele tra dɔ’n su ti’n, nán cɛn ngba yɛ ɔ kɔ aɲia’m be bo-ɔ. Asa’n, ɔ ju wie’n i wiengu junman difuɛ mɔ be di sran’m be ndrunmun’n, be miɛn i kɛ ɔ kata be bo. Trezɔɔ kunndɛli kɛ ɔ́ yáci junman sɔ’n i dilɛ. Sanngɛ srɛ kunnin i, afin ɔ siman sɛ ɔ́ ɲán junman uflɛ-o. ?Ngue yɛ ɔ ukɛli i-ɔ? Ɔ seli kɛ: “Abakiki 3:​17-19 ukali min maan n wunnin i wlɛ kɛ, sɛ n yaci junman’n i dilɛ naan n ɲanman sika kun bɔbɔ’n, Zoova nían min lika. I sɔ’n ti’n, n yacili junman sɔ’n i dilɛ.” Ɔ kan guali su kɛ: “Junman su kpɛn kpanngban be bu i kɛ sɛ be tannin sran kun i kalɛ dan’n, ɔ́ kpɔ́ci like kwlaa naan w’a di junman sɔ’n. I kpa bɔbɔ’n, ɔ́ kpɔ́ci i awlofuɛ mun nin ninnge ng’ɔ yo be Ɲanmiɛn sulɛ nun’n. N sasali min wun naan e nin Zoova ɔ nin min awlofuɛ mun e afiɛn w’a mantan titi, yɛ i sɔ’n yo min fɛ dan. Kɛ afuɛ kun sinnin’n, Zoova ukali min maan n ɲannin junman kpa kun. Sika nga n ɲɛn i’n ɔ  ju min, yɛ n le blɛ n yo ninnge ng’ɔ fata kɛ n yo be Ɲanmiɛn sulɛ nun’n. Kɛ e fa Zoova i sulɛ’n e sie i like kwlaa ɲrun’n, wie liɛ’n sika ndɛ’n kwla yo kekle e su, sanngɛ Zoova nían e lika.” Sɛ e lafi afɔtuɛ nga Zoova man e’n be su naan e lafi nda ng’ɔ tali be’n be su wie’n, like nga be ɲinma wunmɛn i’n i su yɛ é nían e nánti-ɔ. Yɛ Zoova kusu ɔ́ yrá e su.

BLA ANNZƐ BIAN JALƐ NUN’N

10. ?Sɛ e kunndɛ kɛ é já bla annzɛ bian’n, ngue yɛ ɔ kwla yo maan like nga be ɲinma wun i’n i su yɛ e nian e nanti-ɔ?

¹⁰ Bla annzɛ bian jalɛ’n fin Zoova. Ɔ maan sɛ sran kun kunndɛ kɛ ɔ́ já bla annzɛ bian’n, ɔ ti su. Wienun-ɔn, aniaan bla kun kunndɛ kɛ ɔ nin aniaan bian kun bé sán nun. I lɛ nun’n, atrɛkpa’n ninnge wie’m be su yɛ ɔ́ fɛ́ i ɲin síe-ɔ. I wie yɛle i nzuɛn’n, nin wafa ng’ɔ wlɛwlɛ i wun’n, nin i wun ndɛ nga sran’m be kan’n, nin junman ng’ɔ di’n, nin wafa ng’ɔ niɛn i osufuɛ’m be lika’n. Asa’n ɔ kwla wun kɛ, kɛ ɔ nin i be o’n ɔ di aklunjɔɛ. b Ninnge sɔ’m be ti cinnjin. Sanngɛ sɛ be ngunmin su yɛ aniaan bla’n fɛ i ɲin sie’n, i sɔ’n kle kɛ like nga be ɲinma wun i’n i su yɛ ɔ nian ɔ nanti-ɔ.

11. ?Wafa sɛ yɛ be nga be kunndɛ kɛ bé já bla annzɛ bian’n, be kwla kle kɛ like nga be ɲinma wunmɛn i’n, i su yɛ be nian be nanti-ɔ? (1 Korɛntifuɛ Mun 7:39)

¹¹ Kɛ e niaan nga be kunndɛ kɛ bé já bla annzɛ bian’n be fa afɔtuɛ nga Zoova man’n su’n, i sɔ’n yo i fɛ dan. I wie yɛle kɛ, kɛ nga Biblu’n fa kan’n sa’n, be tra be awlɛn be minndɛ kɛ be yo kaklaka naan b’a kunndɛ kɛ bé já sran kun. (1 Kor. 7:36) Nzuɛn nga Zoova se kɛ bian ng’ɔ ti kpa’n, annzɛ bla ng’ɔ ti kpa’n ɔ yi be nglo’n, be nian sɛ aniaan nga be waan bé jɛ́ i’n ɔ le nzuɛn sɔ mun-o. (Ɲan. 31:​10-13, 26-28; Efɛ. 5:33; 1 Tim. 5:8) Sɛ sran kun m’ɔ suman Zoova’n ɔ kunndɛ kɛ be ja’n, be kplinman su. Be fa afɔtuɛ ng’ɔ o 1 Korɛntifuɛ Mun 7:39 nun m’ɔ se kɛ “e Min’n i sɔnnzɔnfuɛ” yɛ ɔ fata kɛ e jɛ i’n su. (An kanngan nun.) Be kle titi kɛ like nga be ɲinma wunmɛn i’n i su yɛ be nian be nanti-ɔ. Afin be lafi su kɛ sran ng’ɔ kwla yo maan be wla ngua ase kpa’n yɛle Zoova.—Jue. 55:22.

12. ?Ngue yɛ Roza i su ndɛ’n kle e-ɔ?

¹² Maan e kan aniaan bla kun mɔ be flɛ i Roza’n i ndɛ. Ɔ ti atin bofuɛ Kolɔnbi lɔ, yɛ ɔ kle sran’m be suklu ɛntɛnɛti su. Sran sɔ’m be nun kun m’ɔ suman Zoova’n, ɔ wa fɛli i ɲin sieli i su. Roza kusu klo i. Ɔ seli kɛ: “Ɔ ti sran kpa. Ɔ tu i klun uka be asa’n su lɔfuɛ mun, yɛ ɔ yoman ninnge tɛtɛ mun. Wafa ng’ɔ nin min yo’n ɔ yo min fɛ. Nzuɛn nga n kunndɛ kɛ yasua nga ń má jɛ́ i’n ɔ ɲan be’n, ɔ le be kwlakwla. Sanngɛ ɔ suman Zoova.” Ɔ seli ekun kɛ: “Kɛ ɔ yo naan n se i kɛ n kplinman su’n, ɔ yoli kekle. Afin min awlɛn o i su. Blɛ sɔ’n nun’n, n kunndɛman kɛ min ngunmin ń trán kun. N kunndɛli kɛ ń já bian, kusu n ɲanman aniaan kun mɔ e nin i e kwla san nun-ɔn.” Sanngɛ Roza w’a fɛmɛn i ɲin w’a siemɛn i like nga i ɲinma wun i’n i ngunmin su. Ɔ wunnin kɛ sɛ ɔ nin bian sɔ’n be san nun’n, ɔ cɛman naan ɔ nin Zoova be afiɛn w’a saci. I sɔ’n ti’n, ɔ nin yasua sɔ’n b’a kokoman yalɛ kun mlɔnmlɔn. Yɛ ɔ fɛli i ɲin sieli i ninnge ng’ɔ yo be Ɲanmiɛn sulɛ nun’n be su kpa. Kɛ ɔ yoli sɔ’n, w’a cɛman, be yiɛli i Ɲanmiɛn Sielɛ’n i Jasin Bofuɛ’m be Suklu’n i bo. Yɛ dɔ nga su’n, ɔ ti ngunmin atin bofuɛ. Ɔ seli kɛ: “Zoova yrali min su dan ti’n, aklunjɔɛ’n kun min kpo.” Kɛ e awlɛn’n o like kun su dan’n, kɛ ɔ yo naan e nian like nga be ɲinma wunmɛn i’n su e nanti’n, blɛ sunman’n ɔ timan pɔpɔ. Sanngɛ kɛ e mian e ɲin e yo sɔ’n, e ɲan su ye titi.

 AJALƐ NGA ANUANNZƐ’N KLE E’N

13. ?Kɛ be kle e ajalɛ’n wie’n, sɛ y’a nianman e wun kpa’n, ngue yɛ ɔ kwla yo maan like nga e ɲinma wun i’n i su yɛ e nian e nanti-ɔ?

¹³ Blɛ sunman’n, be kle e ajalɛ wie mun naan y’a nian su y’a su Zoova kpa. Asɔnun kpɛnngbɛn mun, annzɛ akpasua sunianfuɛ mun, annzɛ Betɛli’n annzɛ kusu Anuannzɛ’n i Ɲrun Dinfuɛ mun yɛ be kle e ajalɛ sɔ mun-ɔn. ?Sanngɛ sɛ e wunman sa nga ti yɛ be kle ajalɛ wie i wlɛ’n nin? I lɛ nun’n sɛ y’a nianman e wun kpa’n, ajalɛ sɔ’n i kekle lika’n i ngunmin su yɛ é fá e ɲin é síe-ɔ. I kpa bɔbɔ’n, ɔ cɛman naan y’a fa e ɲin y’a sie i fɔ ng’ɔ o aniaan nga be kle e ajalɛ’n be nun’n su.

14. ?Kɛ be kle e ajalɛ wie mun’n, é yó sɛ naan y’a kle kɛ like nga be ɲinma wunmɛn i’n i su yɛ e nian e nanti-ɔ? (Ebre Mun 13:17)

¹⁴ Sɛ like nga be ɲinma wunmɛn i’n i su yɛ e nian e nanti’n, é láfi su kɛ Zoova wun sa kwlaa, naan ɔ kle i anuannzɛ’n i atin. Ɔ maan kɛ anuannzɛ’n kle ajalɛ’n, e su sisiman e bo naan y’a fa su. (An kanngan Ebre Mun 13:17 nun.) E wun i wlɛ kɛ, kɛ e fa ajalɛ nga be kle e’n su’n, e bo yo kun asɔnun’n nun. (Efɛ. 4:​2, 3) E lafi su kɛ kannzɛ fɔ o aniaan nga be kle e atin’n be nun’n, sanngɛ sɛ e fa ajalɛ nga be kle e’n su’n, Zoova yrá e su. (1 Sam. 15:22) Asa’n e lafi su kɛ sɛ ɔ fata kɛ ninnge wie’m be kaci’n, blɛ ng’ɔ nin i fata’n nun’n, Zoova yó maan i sɔ liɛ’n káci.—Mis. 7:7.

15-16. ?Ngue yɛ ɔ ukali aniaan kun naan like nga be ɲinma wunmɛn i’n, i su yɛ w’a nian w’a nanti-ɔ?

¹⁵ Kɛ e nian like nga be ɲinma wunmɛn i’n su e nanti’n, e ɲan su ye dan. Sa kun m’ɔ juli Peru lɔ’n kle sɔ. Nvle sɔ’n nun lɔ’n, Ɛsipaɲɔlu yɛ sran’m be tɛ i kan-ɔn. Sanngɛ sran kpanngban be kan be klɔ aniɛn mun. Be flɛ aniɛn sɔ’m be nun kun kɛ Kecua. Aniaan nga be kan Kecua’n, be kunndɛli be nga be kan aniɛn sɔ’n be jasin bowlɛ’n nun lɔ afuɛ kpanngban  kpa. Sanngɛ kɛ ɔ ko yo naan b’a kwla di mmla wie mɔ awa’n kpɛli’n su’n, anuannzɛ’n kleli be ajalɛ uflɛ naan b’a kwla wun i sɔ sran liɛ mun. (Rɔm. 13:1) Kɛ ɔ yoli sɔ’n aniaan wie’m be seli be wun kɛ ajalɛ uflɛ sɔ’n ti’n, be jasin fɛ bolɛ junman’n su baman nvlɛ. Sanngɛ kɛ aniaan’m be nantili ajalɛ uflɛ sɔ mɔ anuannzɛ’n kleli be’n su’n, Zoova yrali be su. Ɔ maan be kwla wunnin sran kpanngban kpa mɔ be kan Kecua’n.

¹⁶ Asɔnun kpɛnngbɛn kun mɔ be flɛ i Kevɛn m’ɔ o asɔnun kun mɔ be yo aɲia mun Kecua nun’n i nun’n, ɔ seli i wun sɔ wie. Ɔ seli kɛ: “N usali min wun kɛ, ‘?Siɛn’n é yó sɛ naan y’a wun be nga be kan Kecua’n?’” ?Kɛ ɔ yoli sɔ’n, ngue yɛ Kevɛn yoli-ɔ? Ɔ seli kɛ: “N buli ndɛ ng’ɔ o Ɲanndra Mun 3:5 nun’n i su akunndan. Asa’n, n buli Moizi i su ndɛ’n i su akunndan wie. Kɛ a wun like nga Zoova seli Moizi kɛ ɔ yo’n, á sé kɛ nán ngwlɛlɛ ayeliɛ-ɔ. Ɔ seli Moizi kɛ ɔ fa Izraɛlifuɛ mun Ezipti lɔ fite naan ɔ fa be wɔ Jenvie Ɔkwlɛ’n i nuan lɔ. Kusu nn atin nunman lɔ naan b’a wanndi Eziptifuɛ mɔ be kunndɛ kɛ bé kún be’n be ɲrun. Sanngɛ Moizi yoli like nga Zoova seli i kɛ ɔ yo’n, yɛ wafa nga Zoova yrɛli i su’n ɔ ti abonuan.” (Tul. 14:​1, 2, 9-11, 21, 22) Kevɛn loli i wun niannin ajalɛ nga be kleli be’n su. ?Wafa sɛ yɛ i bo’n guali-ɔ? Ɔ seli kɛ: “Wafa nga Zoova yrali e su’n ɔ boli min nuan dan. Laa’n, e nanti lele, sanngɛ sɛ be waan y’a wun be nga be kan Kecua aniɛn’n, yɛle sran kun annzɛ sran nɲɔn. Siɛn’n, lika nga be nga be kan Kecua’n be sɔnnin lɔ’n, lɔ yɛ e bo jasin fɛ’n niɔn. I sɔ’n ti’n be nga e nin be e koko yalɛ’n, nin nga e ko nian be osu’n, nin nga e kle be Biblu’n nun like’n, be diman yalɛ. Yɛ sran kpanngban be tran aɲia’m be bo siɛn’n.” Nanwlɛ, kɛ like nga be ɲinma wunmɛn i’n i su yɛ e nian e nanti’n, Zoova yra e su.

17. ?Ngue yɛ like suanlɛ nga kleli e-ɔ?

¹⁷ E kannin like nsan mɔ be nun’n, e kwla kle kɛ like nga be ɲinma wunmɛn i’n i su yɛ e nian e nanti’n be ndɛ. Sanngɛ sa kwlaa nun’n, ɔ fata kɛ e yo sɔ. I wie yɛle e ɲin su yiyilɛ nun’n, nin suklu dilɛ nun’n, ɔ nin ba’m be talɛ nun’n. Sa kwlaa nun’n, nán like nga e ɲinma wun i’n i ngunmin su yɛ ɔ fata kɛ e jran e fa ajalɛ-ɔ. Sanngɛ ɔ fata kɛ e bu e nin Zoova e afiɛn m’ɔ mantan’n, nin i afɔtuɛ mun, ɔ nin nda ng’ɔ tɛli i kɛ ɔ́ nían e lika’n be akunndan wie. Sɛ e yo sɔ’n, “é nánti e Ɲanmiɛn Zoova i dunman nun tititi.”—Mis. 4:5.