Bo Bolɛ 41:1-57
41 Kɛ afuɛ nɲɔn sinnin’n, Faraɔn cɛnnin laliɛ kun.+ Ɔ wunnin kɛ ɔ jin nzue ba nga be flɛ i kɛ Nili’n i nuan lɛ.
2 Kpɛkun nannin bla nso mɔ b’a cɛn lɔklɔɔ kpa’n, be fin Nili’n nun fiteli. Yɛ be su didi ijre nga be o i nuan lɛ’n.+
3 I sin’n, nannin bla kainkain nso mɔ be ti kokloo’n, be fin Nili’n nun fiteli wie. Yɛ be ko jrannin nannin bla nga be ti dandan’n be wun lɛ Nili’n i nuan lɛ.
4 Kpɛkun ɔ́ nían-ɔn, nannin bla kainkain nga be ti kokloo’n, be su di nannin bla nso nga b’a cɛn lɔklɔɔ kpa’n. Kɛ ɔ yoli sɔ’n, yɛ kpli, Faraɔn tinngeli-ɔ.
5 I sin’n, ɔ lafili naan w’a cɛn laliɛ kun ekun. Ɔ wunnin kɛ ble* ja kunngba wlɔli dandan nso, yɛ be ti nglanman kpa.+
6 I sin’n, ble ja’n wlɔli nso ekun. Sanngɛ be ti sa kannganngan, yɛ aunmuan kun m’ɔ fin wia afiliɛ lɔ’n, ɔ yrali be.
7 Kpɛkun ble nga be ti kannganngan’n, be wa mɛnnin dandan nso nga be ti nglanman kpa’n. Kɛ ɔ yoli sɔ’n, yɛ kpli, Faraɔn tinngeli-ɔ. Ɔ wunnin kɛ kannzu laliɛ yɛ ɔ su cɛn-ɔn.
8 Kɛ lika’n cɛnnin’n, Faraɔn i akunndan’n sanngannin. I sɔ’n ti’n, ɔ flɛli wunnzue yifuɛ nin ngwlɛlɛfuɛ nga be o Ezipti lɔ’n be kwlaa, naan w’a kan laliɛ ng’ɔ cɛnnin’n w’a kle be. Sanngɛ be nun kun sa w’a kwlá tumɛn i bo w’a klemɛn i.
9 Yɛ nzan sufuɛ’m be su kpɛn’n seli Faraɔn kɛ: “Maan n di min sa tɛ’n i nanwlɛ andɛ.
10 Faraɔn fɛli i sufuɛ’m be wun ya. I sɔ’n ti’n, ɔ wlali e nin kpanwun tɔnfuɛ’m be su kpɛn’n e bisua gladi difuɛ’m be su kpɛn’n i awlo lɔ.+
11 Sanngɛ cɛn kun’n, e nɲɔn’n e cɛnnin laliɛ kɔnguɛ kunngba’n nun. Ɔ le sran kun nin i laliɛ ng’ɔ cɛnnin-ɔn. Yɛ be bo’n timan kun.+
12 E nin Ebre gbanflɛn kun yɛ e o lɔ-ɔ. Ɔ ti gladi difuɛ’m be su kpɛn’n i junman difuɛ.+ Kɛ e kannin e laliɛ mun e kleli i’n,+ ɔ tuli be bo kunngunngun kleli e.
13 Ndɛ ng’ɔ kannin’n, ɔ kpɛnnin su sɛsɛsɛ. Be fali min sieli min junman’n su ekun. Sanngɛ bian kunfuɛ’n, be fɛ i sendeli waka’n su.”+
14 I sɔ’n ti’n, Faraɔn sunmannin sran Zozɛfu sin.+ Be ko fɛli i bisua*+ lɔ ndɛndɛ be fiteli. Zozɛfu yili i ti nin i akanza’n, yɛ ɔ wlali tralɛ uflɛ naan w’a to Faraɔn lɔ.
15 Faraɔn seli Zozɛfu kɛ: “N cɛnnin laliɛ kun. Sanngɛ sran fi w’a kwlá tumɛn i bo. N tili i kɛ sɛ be kan laliɛ kun kle wɔ’n, a kwla tu i bo.”+
16 Yɛ Zozɛfu tɛli Faraɔn su kɛ: “N timan like fi. Ɲanmiɛn yɛ ɔ́ wá kán ndɛ fɛ klé Faraɔn-ɔn.”+
17 Faraɔn seli Zozɛfu kɛ: “Laliɛ nun’n, n jin Nili’n i nuan su lɛ.
18 Kpɛkun nannin bla nso mɔ b’a cɛn lɔklɔɔ kpa’n, be fin Nili’n nun fiteli. Yɛ be su didi ijre nga be o i nuan lɛ’n.+
19 I sin’n, nannin bla nso ekun be wa fiteli. Be ti kainkain kpa, yɛ be ti kokloo. N nin-a wunman nannin bla kainkain kɛ ngalɛ sa’n wie le Ezipti mɛn wunmuan’n nun.
20 Ń nían-ɔn, nannin bla kainkain nso’m be su di klikli nso nga be ti dandan’n.
21 Sanngɛ kɛ be wieli be di’n, sran fi kwlá siman kɛ b’a di like. Afin be ti kainkain, yɛ be ti kokloo kɛ laa’n sa. Kɛ ɔ yoli sɔ’n, yɛ kpli, n tinngeli-ɔ.
22 “I sin’n, laliɛ nun ekun’n, n wunnin kɛ ble ja kunngba wlɔli dandan nso, yɛ be ti nglanman kpa.+
23 I sin’n, ble ja’n wlɔli nso ekun. Sanngɛ be ti wɔnsɔnwa, be ti kannganngan, yɛ aunmuan kun m’ɔ fin wia afiliɛ lɔ’n, ɔ yrali be.
24 Kpɛkun ble nga be ti kannganngan’n, be wa mɛnnin dandan nso nga be ti nglanman kpa’n. N kan kleli wunnzue yifuɛ mun,+ sanngɛ be nun kun sa w’a kwlá tumɛn i bo w’a kleman min.”+
25 Yɛ Zozɛfu seli Faraɔn kɛ: “Laliɛ nɲɔn nga Faraɔn cɛnnin be’n, be bo’n ti kunngba. Like nga Ɲanmiɛn Kpli wá yó’n, yɛ ɔ kan kleli Faraɔn-ɔn.+
26 Nannin bla nso nga be ti nglanman kpa’n, be ti afuɛ nso. Yɛ ble nga be wlɔli dandan nso’n, be ti afuɛ nso wie. Laliɛ nɲɔn’m be bo’n ti kunngba.
27 Nannin bla kainkain nga be owie’n gua su mɔ be bali kasiɛn’n, be ti afuɛ nso. Yɛ ble nso nga be ti fekle mɔ wia afiliɛ lɔ aunmuan’n wa yrali be’n, be ti awe ng’ɔ́ wá kpɛ́n afuɛ nso’n i nzɔliɛ.
28 Ɔ maan kɛ nga n kan kleli Faraɔn sa’n, like nga Ɲanmiɛn Kpli wá yó’n, yɛ ɔ fa kleli Faraɔn-ɔn.
29 “Aliɛ’n wá bú Ezipti mɛn wunmuan’n nun lele afuɛ nso.
30 Sanngɛ i sin’n, awe wá kpɛ́n lele afuɛ nso. Ɔ maan be wla wá fí aliɛ ng’ɔ buli Ezipti mɛn’n nun’n su. Awe sɔ’n wá yí Ezipti mɛn’n i ase dan.+
31 Awe ng’ɔ́ wá kpɛ́n’n, ɔ́ yó sró dan ti’n, be wla su kpɛnman aliɛ ng’ɔ buli laa’n su.
32 Ɲanmiɛn Kpli w’a fua kɛ ɔ́ yó sɔ sakpa. Yɛ ɔ su sisimɛn i bo naan w’a yo. I sɔ’n ti yɛ Faraɔn cɛnnin laliɛ’n i kpɛ nɲɔn’n niɔn.
33 “I sɔ’n ti’n, maan ikisa bɔbɔ’n, Faraɔn kunndɛ sran kun m’ɔ ti akunndanfuɛ nin ngwlɛlɛfuɛ naan ɔ fɛ i sie Ezipti mɛn’n su.
34 Asa ekun’n, maan Faraɔn sie sran wie mun naan be nian Ezipti mɛn’n su. Yɛ maan sran kun i aliɛ ng’ɔ́ ɲɛ́n i blɛ mɔ aliɛ’n wá bú afuɛ nso’n, ɔ bubu nun nnun, naan be fɛ i bue kun sie.+
35 Yɛ aliɛ ngba nga bé wá ɲɛ́n i blɛ kpa sɔ mɔ́ wá jú’n nun’n, maan be tiantian be nuan. Kpɛkun maan be fa ble kpanngban kpa be sie naan Faraɔn nian su. Maan be yiayia ble sɔ’m be su be sie i klɔ’m be su sɛsɛsɛ.+
36 Maan be sie aliɛ sɔ’n i lɛ ka naan awe’n w’a kpɛn afuɛ lele nso Ezipti mɛn’n nun. I liɛ’n, kɛ awe sɔ’n wá kpɛ́n’n, klɔ sran nin nnɛn’m be su wuman sekeseke.”+
37 Ndɛ sɔ’n yoli Faraɔn nin i sufuɛ’m be fɛ.
38 Ɔ maan Faraɔn seli i sufuɛ’m be kɛ: “?Kɛ amun niɛn i sa’n, sran uflɛ o lɛ mɔ Ɲanmiɛn wawɛ’n wo i su kɛ bian nga sa-ɔ?”
39 Yɛ Faraɔn seli Zozɛfu kɛ: “Kɛ mɔ Ɲanmiɛn yili sa kwlaa sɔ’m be nglo kleli wɔ’n, e wunman sran uflɛ m’ɔ ti akunndanfuɛ nin ngwlɛlɛfuɛ kɛ wɔ sa-ɔ.
40 Ɔ maan ɔ bɔbɔ yɛ á nían min awlo’n su-ɔ. Ndɛ kwlaa nga a kan’n, i su yɛ min nvle nunfuɛ’m be kwlaa bé dí-ɔ.+ Famiɛn mɔ n ti’n,* i ngunmin ti yɛ ń ɲán ɲrun trá wɔ-ɔ.”
41 Faraɔn seli Zozɛfu ekun kɛ: “Nian, m’an fa ɔ m’an sie Ezipti mɛn wunmuan’n su.”+
42 Kpɛkun Faraɔn yili i sa mma ti nga m’ɔ fa sie ninnge’m be nzɔliɛ’n, naan w’a fa wla Zozɛfu i sa. Yɛ ɔ fali lɛn tralɛ klanman wlɛli i wun. Asa ekun’n, ɔ fali be kɔmin ɲanman kun m’ɔ ti sika ɔkwlɛ’n fa wlɛli i.
43 I sin’n, ɔ fɛ i fuli i famiɛn kakaklolo’m be nɲɔn su’n nun. Yɛ sran’m be dunnin i ɲrun mmua be kpan seli kɛ: “Avrɛki!”* Kɛ ɔ fɛ i sieli Ezipti mɛn wunmuan’n su kɛ ngalɛ’n sa.
44 Asa ekun’n, Faraɔn seli Zozɛfu kɛ: “N ti Faraɔn. Sanngɛ sɛ w’a manman sran kun i atin’n, ɔ kwlá yoman like fi* Ezipti mɛn wunmuan’n nun.”+
45 Kɛ ɔ yoli sɔ’n, Faraɔn wa tɔnnin Zozɛfu i dunman kɛ Zafenati-Panea. Kpɛkun ɔ fali Potifera m’ɔ ti amuin ɲrun jranfuɛ Ɔnun* lɔ’n, i wa bla Asinati+ mɛnnin i kɛ ɔ jɛ i. Yɛ Zozɛfu boli Ezipti mɛn’n i sielɛ* bo-ɔ.+
46 Kɛ Zozɛfu kó dí junman mán* Faraɔn m’ɔ ti Ezipti famiɛn’n, nn ɔ le afuɛ ablasan (30).+
I sin’n, Zozɛfu fɛli i Faraɔn wun lɛ ko wlanwlannin Ezipti mɛn wunmuan’n nun.
47 Aliɛ’n buli lele afuɛ nso. Afin fie su ninnge’m be yoli kpa dan.
48 Ɔ tiantiannin aliɛ nga be ɲɛnnin i Ezipti lɔ afuɛ nso sɔ’m be nun’n, be nuan. Yɛ ɔ yiayiali aliɛ sɔ’m be su klɔ’m be su sɛsɛsɛ. Fie nga be o klɔ kun i asa’n su’n, ɔ fa be su ninnge mun sie i klɔ sɔ’n su.
49 Ble ng’ɔ tiantiannin be nuan’n, be sɔnnin kpanngbanngban kɛ jenvie nuan aunɲan’n sa. Ɔ maan kasiɛn su’n, sran’m be yacili be kalɛ. Afin be kwlá kaman be kun.
50 Potifera m’ɔ ti amuin ɲrun jranfuɛ Ɔnun* lɔ’n, i wa Asinati wuli ba yasua nɲɔn mannin Zozɛfu.+ Ɔ wuli be kwlaa naan awe’n w’a kpɛn.
51 Zozɛfu tɔnnin i wa klikli’n i dunman kɛ Manase.*+ Afin ɔ seli kɛ: “Ɲanmiɛn ti’n, min wla w’a fi min afɛ’n kwlaa ɔ nin min si i awlofuɛ’m be kwlaa be su.”
52 Ɔ flɛli i wa nɲɔn su’n kɛ Efraimun.*+ Afin ɔ seli kɛ: “Ɲanmiɛn yoli maan m’an ɲan ba mɛn nga m’an wun ɲrɛnnɛn nun yɛ’n i nun.”+
53 Afuɛ nso nga aliɛ’n buli Ezipti mɛn’n nun’n, be wa sinnin.+
54 Kpɛkun awe blɛ m’ɔ dili afuɛ nso’n wa juli kɛ nga Zozɛfu fa kannin’n sa.+ Awe sɔ’n kpɛnnin nvle kwlaa nun. Saan Ezipti mɛn’n nun lɔ yɛ kpanwun* wo-ɔ.+
55 Sanngɛ awe’n wa kpɛnnin Ezipti mɛn wunmuan’n nun wie. Ɔ maan sran’m be sun kleli Faraɔn kɛ ɔ man be aliɛ.+ Yɛ Faraɔn seli Eziptifuɛ’m be kwlaa be kɛ: “Amun wɔ Zozɛfu sin. Like kwlaa ng’ɔ se amun kɛ amun yo’n, amun yo.”+
56 Awe sɔ’n wa kpɛnnin asiɛ wunmuan’n su.+ Yɛ ble nga be fa sieli’n, Zozɛfu wa tikeli be ngba be su, naan w’a yo be atɛ Eziptifuɛ’m be sa nun.+ Afin awe’n kpɛnnin kekle dan Ezipti lɔ.
57 Asa ekun’n, nvle kwlaa nunfuɛ’m be kɔ Ezipti lɔ be ko to aliɛ Zozɛfu sa nun. Afin awe’n kpɛnnin kekle dan asiɛ wunmuan’n su.+
Ja ngua lɔ ndɛ mun
^ Annzɛ “ɔɔzu.”
^ Ebr., “kunman nun.”
^ Annzɛ “Famiɛn bia mɔ n ti su’n.”
^ Ɔ ti weiin kɛ be se sɔ naan sran’m be ɲin yi sran kun, yɛ be bu i sran.
^ Ebr., “ɔ kwlá mɛnmɛn i sa’n annzɛ i ja’n su.”
^ Yɛle kɛ, Eliopolisi.
^ Annzɛ “i nun wlanwlanlɛ.”
^ Ebr., “kó jrɛ́n i ɲrun’n.”
^ Yɛle kɛ, Eliopolisi.
^ I bo’n yɛ: “Sran m’ɔ yo maan be wla fi su’n.”
^ I bo’n yɛ: “Trɛ kpɛ nɲɔn.”
^ Annzɛ “aliɛ.”
