Njee a yé Djob

AÑ NI

Njee a yé Djob

Ndimbhe i Bibel

Yéhôva a yé bañga Djob Bibel i mpôdôl, nyen a bi hék mam momasôna. (Masoola 4:11) Bapôdôl ba behee, Abraham ni Môsi ba bé bégés nye kiki yak Yésu. (Bibôdle 24:27; Manyodi 15:1, 2; Yôhanes 20:17) A yé Nyambe, he ndik inyu litén jada bé, ndi inyu “hisi hiosôna.”—Tjémbi 47:2.

Bibel i ñéba le bañga jôl li Djob i yé le Yéhôva. (Manyodi 3:15; Tjémbi 83:19) Li nlôl i buk Lôk Héber i, i nkobla le “i yila.” Jon ngandak batoñol Bibel i nkal le i jôl li, li nkobla le “A nyilha.” I ndoñi i, i nkiha toi ni Yéhôva nu a yé Nhek, ni nu a nyônôs mimbônga nwé. (Yésaya 55:10, 11) Bibel i nhôla bés i tibil yi Yéhôva, téntén i lem yé bisu ini le gwéha.—Manyodi 34:5-7; Lukas 6:35; 1 Yôhanes 4:8.

Ni Bassa, jôl li Djob le Yéhôva, li nlôl i bibañga bi-na bi Lôk Héber le יהוה (YHWH), ni Hop Pulasi ba nsébél bibañga bina bi le Tétragramme. I len ini, di nyi ha bé lelaa bon ba Lôk Héber ba bé sima jôl li ngéda kôba. Ndi i jôl lini le Yéhôva jon li nyiba ibôdôl behee ikété ngandak dilémb. I jôl li, li bi nene inyu ngélé bisu ikété Bibel, Ngobol i William Tyndale i nwii 1530. a

Inyuki di nyi ha bé lelaa ba bé sébél jôl li Djob ni hop Lôk Héber ?

Hôp Lôk Héber i kôba i bé tilba bé ni bivoyel kiki bo a, e, i ,o tole u. U bé tilba ndik ni bikoñson. Man Lôk Héber nu a bé yi hop wé loñge, a bé le a kônde bivoyel inyu añ loñge. Ngéda ba bi mal tila Bitilna bi Lôk Héber, hala wee (“Malômbla ma kwañ”) ngim bon ba Lôk Héber ba bi bôdôl kon woñi i gwélél jôl li Djob. Ngéda ba bé ba añ Bitilna bi bi bééna jôl li Djob, ba bé ba héñha jo ni bibuk kiki bo “Nwet” tole “Djob.” Kiki nwii mi b é tagbe, i woñi u, u bi ke ni bisu i ba kayéle bôt ba bé yi ha bé lelaa ba bé sima jôl li Djob b

Ngandak bôt i nhoñol le ba bé sébél Djob le “Yahweh,” bape ba nkal ntén mpe. Ba bi léba nhôôg kaat i tuye nwoga u u bééna bipes bi kaat i Lôk Lévi ni hop Grikia i het jôl li Djob li bé ntilga le Iao. Yak batila miñañ mi Lôk Grikia Iae, I·a·beʹ, I·a·ou·eʹ, ndi yom yo ki yo i nkwés bé bés nkaa le hala nyen ba bé sima jôl li ni hop Lôk Héber ngéda kwañ. c

I yom ba bi niiga bôt inyu jôl li Djob ikété Bibel

I yom ba bi niiga bôt: I ngobol Bibel i ngwélél jôl le “Yéhôva” i bi kônde jo nkôdge.

Maliga: Bibañga bi Lôk Héber bini le YHWH bi nene ikété Bibel 7 000 di ngélé. d Ndi ngandak bakobol i bi héya jôl li ik été Bibel ibabé njom, ba héñha jo ni buk le “Nwet.”

I yom ba bi niiga bôt: Nyambe Nungui yosôna a nla ndik bé bana mpom jôl wada.

Maliga: Nyambe nyemede a bi neebe le batila Bibel ba sima jôl jé dikôô di ngélé. (Yésaya 42:8; Yôel 2:32; Malaki 3:16; Rôma 10:13) Djob a bi kogse bapôdôl ba bitembee ba ba bé tinde litén i hôya jôl li Djob.—Yérémia 23:27.

I yom ba bi niiga bôt: Inoñnaga ni bilem bi bon ba Lôk Yuda, ba nlama héya jôl li Djob ikété Bibel.

Maliga: I yé maliga bayi Mbén ba Lôk Yuda ba bé sima bé jôl li Djob, ndi ba bi héya bé ki to jôl li ikété bibibel ba bé tiimba tila. Djob a ngwés bé le bôt ba noñ mambén ma loñ ma ma nsôña bo i noñ mambén mé.—Matéô 15:1-3.

I yom ba bi niiga bôt: Jôl li Djob li nlama bé tilba ikété Bibel inyule di ntibil bé yi lelaa ba bé sima jo ni hop Lôk Héber.

Maliga: I hoñol hala i yé wengoñle Djob a nsômbôl le bôt ba ba mpot ngandak dilémb ba sima jôl jé nya yada. Bibel i ñéba le bagwélél ba Djob ba ngéda kôba ba ba bé pot bé nlélém hop, ba bé sima bé môl ntén wada.

Di béñge hihéga hi nkéés wada nu Lôk Israel le Yôsua. I hiai hi bisu, bikristen bi bi bé pot hop Lôk Héber, bi bé sima jôl jé le Yehoh·shuʹaʽ, ki le bikristen bi bi bé pot hop Lôk Grikia bi bé sébél jol e I·e·sousʹ. Ngéda ba bi kobol jôl li Yôsua ni hop Lôk Héber, ba bi tila jo ikété Bibel. Bikristen bi bi ke ni bisu i gwélél jo, hiki mut ni hilémb hié.—Minson mi baôma 7:45; Lôk Héber 4:8.

Di nla gwélél minlélém mi biniigana inyu kobol jôl li Djob. Iloole di yéñ yi lelaa ba bé sébél i jôl li ngéda ba bé tila Bibel, i yom i nlôôha ba nseñ i yé le di timbis jo ikété Bibel, di gwélél ki jo.

a Ngéda Tyndale a bé kobol bikaat bitan bi bisu bi Bibel, a bi gwélél jôl lini le “Iehouah” kiki ngéda i bé tagbe, hala yak nyen Ngisi i bé héñha, yak liséblak li jôl li Djob. Kik i héga, i nwii 1612, Henry Ainsworth a bi gwélél jôl lini le “Iehovah” i kaat Tjémbi i a bi kobol. Ngéda a bi tiimba lémés yo i nwii 1639, a bi gwélél jôl le “Jehovah.” Yak bakobol ba Bibel American Standard Version i i bi pam i nwii 1901, ba bi gwélél jôl le “Jehovah” hiki homa i jôl li li bé nene i Bitilna bi Lôk Héber.

b New Catholic Encyclopedia, lipémhak li nyônôs iba, Numba 14, mapep 883-884, i nkal le: “Ndék ngéda i mbus le bon ba Israel ba bi pam minkôm, ba bi bôdôl gwélél bibuk bini le ADONAI tole ELOHIM” inyule ba bé lôôha kon jôl li Yahweh woñi

c Inyu kôhna biniigana bipe, béénge i appendix A4, “Jôl l i Djob,” i Ngobol Mbok yondo.

d Béñge the Theological Lexicon of the Old Testament, Volume 2, mapep 523-524.