1. Иса Мәсиһ Јерусәлимлә бағлы нәји пејғәмбәрлик етмишди?

 ИСА МӘСИҺ өлүмүндән бир нечә ҝүн әввәл бир пејғәмбәрлик сөјләди. Бу пејғәмбәрлик илк дәфә Јерусәлим вә мәбәд мәһв олундуғу дөврдә јеринә јетди. Пејғәмбәрлијә әсасән бир ҝүн гошунлар «Јерусәлими мүһасирәјә» алаҹагды (Лука 21:20). Иса давамчыларына тапшырмышды ки, буну ҝөрән кими дәрһал шәһәри тәрк етсинләр. Онун сөзләри јеринә јетди. Рома ордусу Јерусәлими мүһасирәјә алды (Лука 21:21, 22).

2. Һәвари Булус Јәһудијјәдә вә Јерусәлимдә јашајан ибрани мәсиһиләрә нәји хатырлатмышды?

² Рома ордусу Јерусәлими мүһасирәјә алмаздан ҹәми бир нечә ил әввәл һәвари Булус мүһүм бир мәктуб јазмышды. Бу, Мүгәддәс Китабда јер алан Ибраниләрә мәктубдур. Һәмин мәктубда Булус Јәһудијјәдәки вә Јерусәлимдәки мәсиһиләрә ваҹиб мәсләһәтләр вермишди. Һәмин мәсләһәтләр онлары гаршыдакы чәтинликләрә һазырлајаҹагды. Бәс нә баш верәҹәкди? Јерусәлим мәһв едиләҹәкди. Һәмин мәсиһиләр хилас олмаг истәјирдиләрсә, ев-ешикләрини, ишләрини гојуб ҝетмәјә һазыр олмалы идиләр. Булус Јерусәлим шәһәри һагда белә сөзләр јазмышды: «Јер үзүндә бизим даими шәһәримиз јохдур». Сонра сөзүнә әлавә етмишди: «Биз сәбирсизликлә ҝәләҹәкдәки шәһәри ҝөзләјирик» (Ибр. 13:14).

3. «Әсл бүнөврә үзәриндә тикилмиш шәһәр» һансы шәһәрдир вә нәјә ҝөрә биз бу шәһәри ҝөзләјирик?

³ Мәсиһиләр Јерусәлими вә Јәһудијјәни тәрк етмәк гәрарыны верәндә, чох ҝүман ки, инсанлар онлара ҝүлүр, ахмаг адландырырдылар. Амма бу гәрарлары онларын һәјатыны хилас етди. Ејни мүнасибәтлә бу ҝүн биз дә үзләширик. Чүнки үмидимизи инсанлара вә ја пула бағламырыг, бу дүнјада  раһат һәјат далынҹа гачмырыг. Бәс бу ҹүр гәрар вермәјимизин сәбәби нәдир? Биз бу дүнјанын мүвәггәти олдуғуну билирик. Она ҝөрә дә «әсл бүнөврә үзәриндә тикилмиш шәһәри», јәни «ҝәләҹәкдәки шәһәри», Аллаһын Падшаһлығыны ҝөзләјирик a (Ибр. 11:10; Мәт. 6:33). Бу мәгаләдәки һәр јарымбашлыгда нөвбәти амилләри арашдыраҹағыг: 1) Булусун Јеһованын илһамы илә јаздығы мәсләһәтләр биринҹи әсрдәки мәсиһиләрә «ҝәләҹәкдәки шәһәри» ҝөзләмәјә неҹә көмәк етмишди? 2) Булус онлары ҝәләҹәкдәки һадисәләрә неҹә һазырламышды? 3) Онун мәсләһәтләриндән биз нә өјрәнә биләрик?

ЈЕҺОВА СИЗИ ҺЕЧ ВАХТ ТӘРК ЕТМӘЗ. ОНА ЕТИБАР ЕДИН

4. Нәјә ҝөрә Јерусәлим мәсиһиләр үчүн әһәмијјәтли шәһәр иди?

⁴ Јерусәлим мәсиһиләр үчүн әһәмијјәтли шәһәр иди. Илк мәсиһи јығынҹағы ерамызын 33-ҹү илиндә мәһз бурада јаранмышды. Рәһбәрлик шурасы да бу шәһәрдә иди. Бундан әлавә, әксәр мәсиһиләрин бу шәһәрдә евләри, мал-мүлкләри вар иди. Амма Иса давамчыларына демишди ки, бир ҝүн онлар Јерусәлимдән, һәтта Јәһудијјәдән гачмалы олаҹаглар (Мәт. 24:16).

5. Булус мәсиһиләри гаршыдакы һадисәләрә неҹә һазырлады?

⁵ Булус мәсиһиләри гаршыдакы һадисәләрә һазырламаг истәјирди. Буна ҝөрә дә онлара Јерусәлимә Јеһованын ҝөзү илә бахмаға көмәк етди. Булус онлара хатырлатды ки, мәбәд, каһинләр вә Јерусәлимдә кәсилән гурбанлар артыг Јеһованын ҝөзүндә мүгәддәс дејил (Ибр. 8:13). Шәһәр сакинләринин чоху Мәсиһи рәдд етмишди. Јерусәлимдәки мәбәд артыг пак ибадәтин мәркәзи сајылмырды вә о, тезликлә мәһв едиләҹәкди (Лука 13:34, 35).

6. Булусун Ибраниләрә 13:5, 6 ајәләриндә вердији мәсләһәт нәјә ҝөрә мәсиһиләр үчүн вахтында иди?

⁶ Булус ибраниләрә мәктуб јазанда Јерусәлим инкишаф дөврүнү јашајырды. Һәмин дөврдә јашамыш бир Рома јазычысы Јерусәлими «шәргин ән мәшһур шәһәри» адландырмышды. Мүхтәлиф әразиләрдә јашајан јәһудиләр илдә үч дәфә бајрамлары гејд етмәк үчүн Јерусәлимә ахышырды. Бу исә өлкәнин игтисадијјатыны әмәлли-башлы галдырырды. Сөзсүз ки, бир чох мәсиһиләр дә бундан ҝәлир әлдә едирдиләр. Јәгин, елә буна ҝөрә Булус онлара демишди: «Һәјатынызда пулпәрәстлијә јер вермәјин, нәјиниз варса, она гане олун». Сонра о, Мүгәддәс Китабдан ҝүҹлү бир дәлил ҝәтирәрәк дејир ки, Јеһова һәр бир хидмәтчисинә шәхсән сөз вериб: «Сәни һеч вахт атмарам, һеч вахт тәрк етмәрәм». (Ибраниләрә 13:5, 6 ајәләрини охујун; Ган. 31:6; Зәб. 118:6.) Јерусәлимдә вә Јәһудијјәдә јашајан мәсиһиләрә ҝәләҹәкдә бу сөзләри јада салмаг лазым ҝәләҹәкди. Чүнки онлар бу мәктубу аландан гыса мүддәт сонра евләрини, ишләрини вә мал-мүлкләринин чохуну гојуб чыхмалы олаҹагдылар вә јад бир әразидә јени бир һәјата башлајаҹагдылар. Бу исә асан олмајаҹагды.

7. Нәјә ҝөрә Јеһоваја етибарымызы индидән мөһкәмләндирмәлијик?

⁷ Бизим үчүн дәрс. Бизи гаршыда нәләр ҝөзләјир? Шејтан дүнјасына «бөјүк мүсибәт» заманы сон гојулаҹаг (Мәт. 24:21). Биринҹи әсрдәки мәсиһиләр кими биз дә ојаг дурмалы вә һазырлыглы олмалыјыг (Лука 21:34—36). Бөјүк мүсибәт заманы, ола билсин, биз саһиб олдуғумуз  шејләрин бир гисминдән вә ја һамысындан ваз кечмәли олаг. Бу заман Јеһованын бизи һеч вахт атмајаҹағына етибарымыз мөһкәм олмалыдыр. Елә индинин өзүндә, һәлә «бөјүк мүсибәт» башламамыш бизим Јеһоваја нә дәрәҹәдә етибар етдијимизи ҝөстәрмәк имканымыз вар. Бу суал үзәриндә дүшүнүн: «Гәрарларым вә гурдуғум планлар ҝөстәрирми ки, үмидими вар-дөвләтә јох, Јеһоваја бағламышам вә Онун мәним гејдимә галаҹағына әминәм?» (1 Тим. 6:17). Сөзсүз, биринҹи әсрдә баш верәнләрдән чох шеј өјрәнә биләрик. Бунунла белә, гаршыда бизи ҝөзләјән «бөјүк мүсибәт» мисли ҝөрүнмәмиш олаҹаг. Бәс бөјүк мүсибәт башлајанда нә етмәли олдуғумузу неҹә биләҹәјик?

РӘҺБӘРЛИК ЕДӘНЛӘРӘ ИТАӘТ ЕДИН

8. Иса шаҝирдләринә һансы ҝөстәриши вермишди?

⁸ Ибрани мәсиһиләр Булусун мәктубуну аландан бир нечә ил сонра Рома ордусу Јерусәлими мүһасирәјә алды. Бу гачмаг үчүн онлара бир ишарә иди. Јерусәлим шәһәри тезликлә мәһв едиләҹәкди (Мәт. 24:3; Лука 21:20, 24). Бәс онлар һара гачмалы иди? Иса Мәсиһ садәҹә «Јәһудијјәдә оланлар дағлара гачсын» демишди (Лука 21:21). Иш орасында иди ки, һәмин әразидә дағларын сајы чох иди. Бәс онлар һансы истигамәтә гачмалы идиләр?

9. Нәјә ҝөрә мәсиһиләрдә һансы дағлара гачаҹаглары илә бағлы суал јарана биләрди? (Һәмчинин хәритәјә бахын.)

⁹ Һәмин дөврдәки мәсиһиләрин гачыб сығына биләҹәји бәзи дағлар бунлар иди: Сәмәријјә дағлары, Ҹәлиләдәки дағлар, Һәрмун дағы, Ливан дағлары вә Иордан чајынын әтрафындакы дағлар. (Хәритәјә бахын.) Бу дағлыг әразиләрдәки бәзи шәһәрләр илк бахышдан сығынмаг үчүн тәһлүкәсиз ҝөрүнүрдү. Мәсәлән, Гамла шәһәри һүндүр бир дағын тәпәсиндә јерләширди вә ора ҝедиб чыхмаг чох чәтин иди. Бәзи јәһудиләрә ҝөрә бу шәһәр сығынмаг үчүн идеал бир јер иди. Бунунла белә, Гамла јәһудиләрлә ромалылар арасында гызғын дөјүшүн ҝетдији  бир јерә чеврилди вә әһалинин бөјүк һиссәси гәтлә јетирилди b.

10, 11. а) Јеһова мәсиһиләрә ҝөстәриши, еһтимал ки, неҹә вермишди? (Ибраниләрә 13:7, 17). б) Мәсиһиләр рәһбәрлик едән гардашлара итаәт етмәјин һансы хејрини ҝөрдүләр? (Һәмчинин шәклә бахын.)

¹⁰ Ҝөрүнүр, Јеһова мәсиһиләрә рәһбәрлик едән гардашлар васитәсилә ҝөстәриш вермишди. Тарихчи Јевсеви сонралар јазмышды: «Јерусәлимдәки јығынҹагда бәзи сечилмиш кишиләрә Аллаһын ирадәсилә вәһј назил олмушду. Онлара әмр олунмушду ки,.. дөјүш башламаздан әввәл Јерусәлими тәрк етсинләр вә Перејадакы Пелла шәһәриндә мәскунлашсынлар». Ҝөрүнүр, Пелла ән ујғун сечим иди. О, Јерусәлимдән елә дә узагда дејилди. Буна ҝөрә дә ора ҝетмәк нисбәтән раһат иди. Пеллада, әсасән, гејри-јәһудиләр јашајырды вә ромалыларла азадлыг уғрунда дөјүшән фанатик јәһудиләр бу әразидә азлыг тәшкил едирди. (Хәритәјә бахын.)

¹¹ Булусун «сизә рәһбәрлик едәнләрә итаәт един» мәсләһәтинә гулаг асанлар дағлара гачдылар. (Ибраниләрә 13:7, 17 ајәләрини охујун.) Нәтиҹәдә, онлар хилас олдулар. Тарих сүбут едир ки, Аллаһ «әсл бүнөврә үзәриндә гурулмуш шәһәри», Аллаһын Падшаһлығыны ҝөзләјәнләри тәрк етмәди (Ибр. 11:10).

12, 13. Јеһова халгына ағыр дөнәмләрдә неҹә истигамәт вериб?

¹² Бизим үчүн дәрс. Јеһова рәһбәрлик едән гардашлар васитәсилә халгына конкрет ҝөстәришләр верир. Мүгәддәс Китабда Јеһованын ағыр дөнәмләрдә халгына һәмишә садиг кишиләр васитәсилә истигамәт вердијинә даир чохлу нүмунәләр вар (Ган. 31:23; Зәб. 77:20). О бу ҝүн дә рәһбәрлик едән гардашлар васитәсилә бизи јөнәлдир. Буна даир сүбутларын сајы-һесабы јохдур.

¹³ Мәсәлән, COVID-19 пандемијасы баш галдыранда «рәһбәрлик едән» гардашлар јығынҹаглара лазыми ҝөстәришләр вермишди. Ағсаггаллар баҹы-гардашларын руһани  тәләбатларыны гаршыламаг үчүн тәлиматлар алмышды. Пандемија башлајандан гыса мүддәт сонра 500-дән чох дилдә тарихи топланты кечирилди. Бу топланты интернет, телевизија вә радио васитәсилә јајымланды. Руһани гиданын верилмәсиндә фасилә јаранмады. Бунун да сајәсиндә арамыздакы бирлик горунду. Биз билмирик, гаршыда бизи һансы чәтинликләр ҝөзләјир, амма әмин ола биләрик ки, Јеһова бундан сонра да «рәһбәрлик едән» гардашлара һикмәтли гәрарлар вермәјә көмәк едәҹәк. Бәс Јеһоваја етибардан вә Онун әмрләринә итаәтдән әлавә һансы хүсусијјәтләр бизә бөјүк мүсибәтә һазырлашмаға вә бу ағыр дөнәмдә һикмәтлә давранмаға көмәк едәҹәк?

ГАРДАШЛЫГ МӘҺӘББӘТИ ҜӨСТӘРИН ВӘ ГОНАГПӘРВӘР ОЛУН

14. Ибраниләрә 13:1—3 ајәләринә әсасән мәсиһиләр Јерусәлимин мәһвиндән өнҹәки илләрдә һансы хүсусијјәтләри тәзаһүр етдирмәли идиләр?

¹⁴ Бөјүк мүсибәт башлајанда бир-биримизә һәмишәкиндән даһа чох мәһәббәт ҝөстәрмәк лазым ҝәләҹәк. Јахшы олар ки, һәмин дөврдә Јерусәлимдә вә Јәһудијјәдә јашамыш мәсиһиләрин нүмунәсини изләјәк. Бу мәсиһиләр бир-бириләринә һәмишә мәһәббәт ҝөстәрирдиләр (Ибр. 10:32—34). Амма Јерусәлимин мәһвиндән әввәлки илләр әрзиндә «гардашлыг мәһәббәти»ни вә «гонагпәрвәрлији» даһа да чох ҝөстәрмәли идиләр c. (Ибраниләрә 13:1—3 ајәләрини охујун.) Ејни шеј бу дүнјанын сонуна јахынлашдыгҹа бизә дә лазым ҝәләҹәк.

15. Нәјә ҝөрә ибрани мәсиһиләр гачандан сонра бир-бириләринә гардашлыг мәһәббәти вә гонагпәрвәрлик ҝөстәрмәли идиләр?

¹⁵ Рома гошунлары Јерусәлими мүһасирәјә аланда вә гәфләтән ҝери чәкиләндә мәсиһиләр орадан гачдылар. Онлар өзләри илә чох аз шеј ҝөтүрә билмишдиләр (Мәт. 24:17, 18). Јол боју дағлара тәрәф ҝедәркән, һәмчинин јени евләриндә мәскунлашан заман онлар бир-бириләринин көмәјинә мөһтаҹ идиләр. Сөзсүз, бу мәсиһиләрин тәҹили көмәјә еһтијаҹ дујдуглары анлар чох олмушду. Бу заман онларын бир-бириләринин гејдинә галмагла, әлләриндә оланы бөлүшмәклә әсл гардашлыг мәһәббәти вә гонагпәрвәрлик ҝөстәрмәк имканы олмушду (Тит. 3:14).

16. Дарда олан диндашларымыза севҝимизи неҹә ҝөстәрә биләрик? (Һәмчинин шәклә бахын.)

¹⁶ Бизим үчүн дәрс. Мәһәббәт бизи тәшвиг  едир ки, дарда олан диндашларымыза дајаг олаг. Мәсәлән, чохлары мүһарибә вә тәбии фәлакәт уҹбатындан евләриндән дидәрҝин дүшмүш баҹы-гардашлара ҹани-дилдән өз көмәкләрини тәклиф едир, онларын руһани вә мадди тәләбатларыны гаршылајыр. Мүһарибә уҹбатындан евиндән дидәрҝин дүшән бир украјналы баҹы дејир: «Јеһованын гардашлар васитәсилә бизә неҹә истигамәт вердијини, гајғымыза галдығыны шәхсән ҝөрдүк. Онлар бизи чох хош гаршыладылар. Украјнада, Маҹарыстанда вә инди бурада, Алманијада бизә һәртәрәфли көмәк етдиләр». Баҹы-гардашлара гонагпәрвәрлик ҝөстәрәнләр вә онларын еһтијаҹларыны гаршылајанлар Јеһованын әлиндә бир аләтдирләр (Мәс. 19:17; 2 Кор. 1:3, 4).

17. Нәјә ҝөрә бу ҝүн гардашлыг мәһәббәти вә гонагпәрвәрлик ҝөстәрмәји өјрәнмәлијик?

¹⁷ Шүбһәсиз, бөјүк мүсибәт заманы бир-биримизә дајаг олмаг индикиндән даһа чох лазым ҝәләҹәк (Һәб. 3:16—18). Јеһова бу ҝүн бизә гардашлыг мәһәббәти вә гонагпәрвәрлик ҝөстәрмәји өјрәдир. Һәмин дөврдә бу хүсусијјәтләр һава-су кими лазым олаҹаг.

ГАРШЫДА БИЗИ НӘЛӘР ҜӨЗЛӘЈИР?

18. Биринҹи әсрдә јашамыш ибрани мәсиһиләрин нүмунәсини неҹә изләјә биләрик?

¹⁸ Тарих сүбут едир ки, дағлара гачан мәсиһиләр Јерусәлимин башына ҝәлән фәлакәтдән гуртулдулар. Онлар шәһәри тәрк етмәли олсалар да, Јеһова онлары тәрк етмәди, гејдләринә галды. Бәс бизим дөврүмүз һагда нә демәк олар? Биз ҝәләҹәкдә һадисәләрин неҹә ҹәрәјан едәҹәјини дәгиг билмәсәк дә, Исанын бизә нәји тапшырдығыны билирик: биз һазыр олмалыјыг (Лука 12:40). Һәмчинин әлимиздә Булусун ибраниләрә јаздығы мәктуб вар. Орадакы нәсиһәтләр тәкҹә биринҹи әсрдәки мәсиһиләрә јох, бизә дә аиддир. Ән әсасы исә Јеһова бизи һеч вахт атмајаҹағына, бизи һеч вахт тәрк етмәјәҹәјинә зәманәт вериб (Ибр. 13:5, 6). Одур ки, ҝәлин даими шәһәри, Аллаһын Падшаһлығыны ҝөзләјәк. Онда онун бәхш едәҹәји немәтләри әбәдијјән дадаҹағыг (Мәт. 25:34).