1, 2. Дуа илә бағлы биздә һансы суаллар јарана биләр?

 ЈЕҺОВА дуаларымыза ҹаваб верир? Нә вахтса сиздә бу суал јараныб? Әҝәр јараныбса, сиз тәк дејилсиниз. Чох баҹы-гардашымыз дејир ки, әсас да проблемләри оланда бу суал онлары нараһат едиб. Проблемләр заманы бизә дә Јеһованын дуаларымыза ҹаваб вердијини ҝөрмәк чәтин ола биләр.

² Јеһованын Өз хидмәтчиләринин дуаларына ҹаваб вердијинә нәјә ҝөрә әмин ола биләрик? (1 Јәһ. 5:15). Мәгаләдә һәм бу, һәм дә нөвбәти суалларын ҹавабыны тапаҹағыг: «Нәјә ҝөрә бәзән бизә елә ҝәлир ки, Јеһова дуамызы ҹавабсыз гојур? Јеһова хидмәтчиләринин дуасына һансы јолларла ҹаваб верир?»

3. Нәјә ҝөрә Јеһова Она дуа етмәјимизи истәјир?

³ Мүгәддәс Китабы охујанда әмин олуруг ки, Јеһова бизи севир, биз Онун ҝөзүндә санки ләл-ҹәваһирик (Һәг. 2:7; 1 Јәһ. 4:10). Елә буна ҝөрә дә Јеһова бизи Она дуа етмәјә, Ондан көмәк истәмәјә тәшвиг едир (1 Бут. 5:6, 7). О истәјир ки, биз Она јахын олаг вә үзләшдијимиз проблемләрә таб ҝәтирә биләк.

4. Һарадан билирик ки, Јеһова хидмәтчиләринин дуасына ҹаваб верир? (Һәмчинин шәклә бахын.)

⁴ Мүгәддәс Китабдан ҝөрмәк олар ки, Јеһова чох хидмәтчисинин дуасына ҹаваб вериб. Сизин ағлыныза ким ҝәлир? Ола билсин, Давуд падшаһ. Өмрү боју онун һәјатына тәһлүкә јарадан чохлу дүшмәнләри олуб вә о, һәмишә Јеһовадан дуада көмәк истәјирди. Бир дәфә о, Аллаһа јалвармышды:  «Еј Јеһова, дуамы ешит, јалварышымы динлә, сәдагәтинлә, әдаләтинлә мәнә һај вер» (Зәб. 143:1). Јеһова да онун дуасына ҹаваб вермишди, ону дүшмәнләрдән гуртармышды (1 Ишм. 19:10, 18—20; 2 Ишм. 5:17—25). Буна ҝөрә дә Давуд әминликлә демишди: «Јеһова Ону чағыранлара… јахындыр». Биз дә буна әмин ола биләрик (Зәб. 145:18).

5. Јеһованын кечмишдәки хидмәтчиләри дуаларына һәмишә истәдикләри ҹүр ҹаваб алыблар? Нүмунә чәкин. (Һәмчинин шәклә бахын.)

⁵ Бәзән Јеһова дуамыза ҝөзләмәдијимиз тәрздә ҹаваб верир. Белә бир шеј һәвари Булусла да баш вермишди. О, Аллаһдан хаһиш етмишди ки, ҹаныны ҹисминә батырылан «тикан»дан гуртарсын. Булус дүз үч дәфә конкрет олараг бу барәдә дуа етмишди. Бәс Јеһова онун бу дуаларына ҹаваб верди? Бәли, амма Булусун ҝөзләдији тәрздә јох. Јеһова онун проблемини арадан галдырмады, анҹаг она ҝүҹ верди ки, сәдагәтлә хидмәтини давам етдирсин (2 Кор. 12:7—10).

6. Нәјә ҝөрә бәзән бизә елә ҝәлә биләр ки, Јеһова дуамыза ҹаваб вермир?

⁶ Бизим дә бәзән дуамыза алдығымыз ҹаваб ҝөзләдијимиздән фәргли ола биләр. Амма әмин ола биләрик ки, Јеһова бизә көмәк етмәјин ән јахшы јолуну билир. Һәтта О «дүшүндүјүмүз һәр бир шејдән гат-гат артығыны етмәјә гадир»дир (Ефес. 3:20). Буна ҝөрә дә Јеһова дуамыза ҝөзләмәдијимиз вахтда вә ја тәрздә ҹаваб верә биләр.

7. Дуада хаһишимизи нәјә ҝөрә дәјишмәк лазым ҝәлә биләр? Нүмунә чәкин.

⁷ Јеһованын ирадәсини даһа јахшы гаврадыгҹа, ола билсин, дуада Ондан артыг башга шејләр хаһиш едәк. Ҝәлин Мартин Петсинҝер адлы гардашын һадисәсинә бахаг. Евләнәндән чох кечмәмиш Мартин гардашы тутуб насист һәбс дүшәрҝәсинә ҝөндәрдиләр. Әввәл-әввәл о, дуа едирди ки, Јеһова ону орадан чыхарсын, о да ҝедиб арвадынын гејдинә галсын вә јенидән тәблиғ етсин. Үстүндән ики һәфтә кечди, амма гардаш ҝөрдү ки, Јеһова һәлә дә онун үчүн гапы ачмыр. Буна ҝөрә дә о, дуа едиб деди: «Јеһова, мән неҹә давраным? Нә олар, мәнә де». Бундан сонра о, дүшәрҝәдә олан диҝәр гардашларын нәләрә дөздүјү барәдә дүшүндү. Онлар арвад-ушагларына ҝөрә чох нараһат идиләр. Онда Мартин гардаш бу ҹүр дуа  етмәјә башлады: «Јеһова, јени тәјинатыма ҝөрә чох сағ ол. Мәнә көмәк ет ки, гардашлары мөһкәмләндирим вә руһландырым». О, нөвбәти доггуз ил әрзиндә дүшәрҝәдә мәһз белә дә етди!

8. Дуа едәркән һансы ваҹиб амили унутмамалыјыг?

⁸ Унутмамалыјыг ки, Јеһованын тәјин етдији бир вахт вар вә О, нијјәтини һәмин вахт һәјата кечирәҹәк. О, нијјәт едиб ки, бәшәријјәтә әзаб верән бүтүн проблемләри бирдәфәлик, јерли-дибли арадан галдырсын. Мәсәлән, тәбии фәлакәтләри, хәстәлији вә өлүмү. Јеһова Өз нијјәтини Падшаһлығы васитәсилә һәјата кечирәҹәк (Дән. 2:44; Вәһј 21:3, 4). О вахта гәдәр исә Шејтана бу дүнјаны идарә етмәјә изин вериб b (Јәһ. 12:31; Вәһј 12:9). Әҝәр Јеһова бәшәријјәтин проблемләрини инди һәлл етсә, елә ҝөрүнә биләр ки, Шејтан бу дүнјаны јахшы идарә едир. Буна ҝөрә дә биз Јеһованын Өз нијјәтини һәјата кечирәҹәји вахты ҝөзләјирик. Амма бу о демәк дејил ки, о вахта гәдәр Јеһова бизи көмәксиз гојаҹаг. Ҝәлин ҝөрәк О һансы јолларла дадымыза чатыр.

9. Гәрар вермәли оланда Јеһова бизә неҹә көмәк едир? Нүмунә чәкин.

⁹ Јеһова бизә һикмәт верир. О, сөз верир ки, дүзҝүн гәрарлар вермәјимиз үчүн бизә һикмәт верәҹәк. Әсас да, өмрүмүзүн галан һиссәсинә тәсир едәҹәк гәрарлар верәркән Онун вердији һикмәтә еһтијаҹымыз олур. Мәсәлән, субај галмаг вә ја аилә гурмагла бағлы гәрар верәркән (Јаг. 1:5). Марија c адлы бир субај баҹынын нүмунәсинә бахаг. Баҹы өнҹүл кими хидмәт едирди вә бундан севинҹ дујурду. Һәмин әрәфәдә о, бир гардашла таныш олур. Марија дејир: «Достлашдыгҹа бир-биримизә гаршы һиссләримиз јаранды. Баша дүшдүм ки, гәрар вермәлијәм. Бу мәсәлә илә бағлы Јеһоваја хејли дуа етдим. Јеһованын мәнә јол ҝөстәрмәсинә еһтијаҹым вар иди. Амма ону да билирдим ки, Јеһова мәним јеримә гәрар вермәјәҹәк». Марија дејир ки, Јеһовадан һикмәт истәди, Јеһова да онун дуасына ҹаваб верди. Неҹә? Марија нәшрләримиздә ахтарыш апараркән мәһз онун суалларына ҹаваб верән мәгаләләр тапды. Јеһоваја садиг олан анасынын да вердији һикмәтли мәсләһәтә гулаг асды. Анасынын мәсләһәти она өз һиссләрини мүәјјән етмәјә көмәк етди. Сонда Марија дүзҝүн гәрар верә билди.

10. Филиппилиләрә 4:13 ајәсинә әсасән Јеһова хидмәтчиләринә неҹә көмәк едир? Нүмунә чәкин. (Һәмчинин шәклә бахын.)

¹⁰ Јеһова бизә дөзмәјә ҝүҹ верир. О,  һәвари Булуса үзләшдији чәтинлијә таб ҝәтирмәк үчүн ҝүҹ вердији кими бизә дә ҝүҹ верәҹәк. (Филиппилиләрә 4:13 ајәсини охујун.) Ҝөрүн Јеһова Бенҹамин адлы гардаша ағыр шәраитә таб ҝәтирмәјә неҹә көмәк етмишди. О, ҝәнҹлијинин әксәр илләриндә аиләси илә бирликдә Африкада гачгын дүшәрҝәсиндә јашајыб. Бенҹамин дејир: «Јеһоваја дурмадан дуа едирдим ки, Онун бәјәндији кими даврана билим дејә мәнә ҝүҹ версин. О, дуамы ҹавабландырды: мәнә гәлб раһатлығы верди, тәблиғ етмәк үчүн ҹәсарәтләндирди вә нәшрләримиз васитәсилә мәни руһән мөһкәмләндирди. Баҹы-гардашларын биографијасыны охумаг, Јеһованын онлара дөзмәјә неҹә көмәк етдијини өјрәнмәк Она садиг галмаг гәтијјәтими ҝүҹләндирди».

11, 12. Јеһова руһани аиләмиз васитәсилә дуамыза неҹә ҹаваб верә биләр? (Һәмчинин шәклә бахын.)

¹¹ Јеһова руһани аиләмиз васитәсилә дуамыза ҹаваб верир. Иса Мәсиһ өзүнү гурбан вермәздән бир аз әввәл Јеһоваја үрәкдән дуа етмишди. О, Јеһоваја јалварырды ки, Онун адына күфр данышмагда иттиһам олунуб өлдүрүлмәсинә имкан вермәсин. Јеһова Исанын бу истәјини јеринә јетирмәди, бунун әвәзинә јанына онун мәләк гардашларындан бирини ҝөндәрди. Мәләк дә ону мөһкәмләндирди (Лука 22:42, 43). Јеһова бизи дә баҹы-гардашларын зәнҝи вә ја зијарәти васитәсилә руһландыра биләр. Һамымыз чалышмалыјыг ки, диндашларымыза «хош сөз» демәк үчүн имканлар ахтараг (Мәс. 12:25).

¹² Ҝәлин Мирјам адлы бир баҹынын һадисәсинә нәзәр салаг. Бир нечә һәфтә иди ки һәјат јолдашы вәфат етмишди. О, евдә тәк иди, кәдәрли иди, өзүнү чарәсиз һисс едирди. Онун ҝөзүнүн јашы гурумурду, киминләсә дәрдләшмәјә еһтијаҹы вар иди. Мирјам баҹы дејир: «Кимәсә зәнҝ етмәјә тагәтим јох иди, буна ҝөрә дә Јеһоваја үрәјими бошалтдым. Елә ағлаја-ағлаја дуа едирдим ки телефонума зәнҝ ҝәлди. Зәнҝ едән јахын достумуз олан бир ағсаггал иди». Бу ағсаггал вә онун һәјат јолдашы Мирјама үрәк-дирәк верди. Мирјам әминдир ки, гардашы зәнҝ етмәјә Јеһова тәшвиг етмишди.

13. Јеһова Она хидмәт етмәјән инсанлар васитәсилә дуаларымыза неҹә ҹаваб верир? Нүмунә чәкин.

 ¹³ Јеһова Она хидмәт етмәјән инсанлар васитәсилә дуаларымыза ҹаваб верә биләр (Мәс. 21:1). Бәзән Јеһова иманымыза шәрик олмајан инсанларын үрәјиндә истәк ојадыр ки, бизим хејримизә нәләрсә етсинләр. Мәсәлән, Нәһәмја Јерусәлимә гајыдыб шәһәри бәрпа етмәк истәјирди. Јеһова Артаксеркс падшаһ васитәсилә онун бу истәјини јеринә јетирди (Нәһ. 2:3—6). Бу ҝүн дә Јеһова Она хидмәт етмәјән инсанлары тәшвиг едә биләр ки, Өз садиг хидмәтчиләринин дадына чатсын.

14. Сү Һинг баҹынын һадисәсиндә сизи ән чох руһландыран нә олду? (Һәмчинин шәклә бахын.)

¹⁴ Сү Һинг адлы баҹы Јеһованын она һәким васитәсилә көмәк етдијини дејир. Онун оғлунун психоложи проблемләри вар иди. Үстәлик, о, бәдбәхт һадисә нәтиҹәсиндә ҹидди хәсарәт алмышды. Буна ҝөрә дә һәм баҹы, һәм дә һәјат јолдашы өвладларынын гејдинә галмаг үчүн ишдән чыхмалы олур. Нәтиҹәдә, онлар мадди ҹәһәтдән корлуг чәкмәјә башлајырлар. Сү Һинг баҹы дејир ки, артыг бычаг сүмүјә дирәнмишди, даһа дөзә билмирди. О, бүтүн үрәјини Јеһоваја бошалдыб Ондан имдад диләди. Һәким онларын вәзијјәтини ҝөрүб көмәк етмәк истәди. Нәтиҹәдә, онлар дөвләтдән јардым алдылар вә галмаға ҹибләринә ујғун ев тапдылар. Сү Һинг баҹы дејир: «Биз бу ишдә Јеһованын әлини ҝөрдүк. Доғрудан да, О, “дуалары ешидән” Аллаһдыр» (Зәб. 65:2).

15. Бир баҹы Јеһованын онун дуаларына ҹаваб вердијини неҹә баша дүшдү?

¹⁵ Дуаларымыза алдығымыз ҹаваб һәмишә ҝөзәчарпан шәкилдә олмур. Амма алдығымыз ҹаваблар бизим Јеһоваја садиг галмағымыза көмәк едир. Она ҝөрә дә диггәтли олун ки, Јеһованын дуаныза вердији ҹавабы ҝөрәсиниз. Јоко адлы бир баҹыја елә ҝәлирди ки, Јеһова онун дуаларына ҹаваб вермир. Амма даһа сонра о, дуада Јеһовадан истәдикләрини гејд етмәјә башлады. Бир мүддәт сонра баҹы һәмин гејдләринә нәзәр салды вә ҝөрдү ки, сән демә, Јеһова онун дуаларынын чохуна ҹаваб вериб. Һәтта бәзиләри онун һеч јадында да дејилди. Буна ҝөрә дә вахташыры биз дә Јеһованын дуаларымыза неҹә ҹаваб вердији барәдә дүшүнмәлијик (Зәб. 66:19, 20).

16. Дуа едәркән иманымызы неҹә ҝөстәрә биләрик? (Ибраниләрә 11:6).

 ¹⁶ Иманымыз тәкҹә дуа етмәјимиздән ҝөрүнмүр. Јеһованын дуамыза вердији ҹавабы һәр тәгдирдә гәбул етмәклә дә иман ҝөстәририк. (Ибраниләрә 11:6 ајәсини охујун.) Мајк вә Криси адлы бир әр-арвадын нүмунәсинә бахаг. Онлар Бејтелдә хидмәт етмәји гаршыларына мәгсәд гојмушдулар. Мајк дејир: «Биз илләрлә Бејтел хидмәти үчүн бланк долдурдуг, Јеһоваја бу мәгсәдимиз барәдә дәфәләрлә дуа етдик. Амма бизи һеч вахт Бејтелә дәвәт етмәдиләр». Мајк вә Криси әмин иди ки, онларын һарада јарарлы олаҹагларыны Јеһова даһа јахшы билир. Буна ҝөрә дә онлар отуруб ҝөзләмәдиләр, тәләбат олан әразидә өнҹүл кими хидмәт етдиләр, тикинти лајиһәләриндә иштирак етдиләр. Һал-һазырда исә онлар сәјјар хидмәтдәдирләр. Мајк сөзүнә давам едир: «Јеһова дуаларымыза һәмишә ҝөзләдијимиз тәрздә ҹаваб вермәјиб, амма ҹавабсыз да гојмајыб вә Онун вердији ҹаваб дүшүндүјүмүздән гат-гат јахшы олуб».

17, 18. Зәбур 86:6, 7 ајәләринә әсасән нәјә әмин ола биләрик?

¹⁷ Зәбур 86:6, 7 ајәләрини охујун. Давуд пејғәмбәр әмин иди ки, Јеһова онун дуаларыны ешидир вә ҹавабландырыр. Сиз дә буна архајын ола биләрсиниз. Мәгаләдә арашдырдығымыз нүмунәләр сүбут едир ки, Јеһова проблемләрә дөзмәк үчүн бизә һикмәт вә ҝүҹ верә биләр. О һәмчинин руһани аиләмиз вә Она хидмәт етмәјән инсанлар васитәсилә дә бизә көмәк едә биләр.

¹⁸ Дүздүр, Јеһова дуаларымыза һәмишә ҝөзләдијимиз тәрздә ҹаваб вермир, амма онлары ҹавабсыз да гојмур. О бизә нәјин нә вахт лазым олдуғуну јахшы билир. Одур ки, иманла дуа етмәјә давам един. Әмин олун ки, Јеһова һәм инди гејдинизә галаҹаг, һәм дә ҝәләҹәкдә јени дүнјада «һәр бир мәхлугу истәјинә» чатдыраҹаг (Зәб. 145:16).