1, 2. Бир вахтлар тәвазөкар инсан олан Талут нәјин нәтиҹәсиндә Аллаһын разылығыны итирди? (Мәгаләнин әввәлиндәки шәклә бахын.)

ГӘДИМ Исраилин падшаһы Талут һакимијјәтинин әввәлиндә тәвазөкар вә һөрмәтли инсан иди (1 Ишм. 9:1, 2, 21; 10:20—24). Лакин чох кечмәди ки, о тәвазөкар инсандан әсәр-әламәт галмады, Талут өзбашына һәрәкәт етмәјә башлады. О ҝөрәндә ки, Ишмуил пејғәмбәр дедији вахт Ҝилгала ҝәлиб чыхмыр сәбри түкәнмәјә башлады, чүнки филиштлиләр һүҹума кечмәјә һазырлашырды, исраиллиләр исә Талуту гојуб ҝедирди. Ола билсин, о дүшүнүрдү: «Тез нә исә етмәлијәм». О, Аллаһа гурбан ҝәтирди. Әслиндә, онун буна ихтијары чатмырды. Талутун бу өзбашына һәрәкәти Јеһоваја аҹыг ҝетди (1 Ишм. 13:5—9).

² Ишмуил пејғәмбәр Ҝилгала ҝәлиб чатанда Талута төһмәт верди. Талут төһмәти гәбул етмәк әвәзинә, ҝүнаһыны кичилдиб бојнундан атмаға башлады (1 Ишм. 13:10—14). Бу һәрәкәти илә Талут нәтиҹәдә ону тахтдан салан фәлакәтли бир јола гәдәм гојду. Ән писи исә о, Јеһованын разылығыны итирди (1 Ишм. 15:22, 23). Беләҹә, башланғыҹда чох үмидләр верән падшаһын  һәјаты ифлас вә фаҹиә илә битди (1 Ишм. 31:1—6).

3. а) Әксәр инсанлар тәвазөкарлыг барәдә нә фикирләшир? б) Бу вә нөвбәти мәгаләдә һансы суаллара ҹаваб вериләҹәк?

³ Һазыркы рәгабәт дүнјасында чох инсанлар фикирләшир ки, уғура наил олмаг үчүн өзүнү мүтләг габаға вермәлисән. Бу мәгсәдә чатмаг үчүн онлар тәвазөкарлығы кәнара гојурлар. Мисал үчүн сонралар сијасәтчи олан мәшһур кино улдузу бир дәфә демишди: «Тәвазөкарлыг мәнә тамамилә јад анлајышдыр вә үмид едирәм, һәмишә белә олаҹаг». Бәс нәјә ҝөрә тәвазөкарлығын дәјәр верилмәдији бу зәманәдә тәвазөкар олмаг ваҹибдир? Тәвазөкарлыг нәдир вә һансы һәрәкәтләр тәвазөкарлыгдан узагдыр? Һәјатдакы чәтинликләрә вә инсанларын тәзјигинә бахмајараг, бизә тәвазөкар галмаға нә көмәк едә биләр? Бу мәгаләдә илк ики суала ҹаваб вериләҹәк. Үчүнҹү суалын исә ҹавабыны нөвбәти мәгаләдән тапа биләрсиниз?

4. Өзбашына һәрәкәт дејәндә нә нәзәрдә тутулур?

⁴ Мүгәддәс Китабда тәвазөкарлыға зидд хүсусијјәт кими тәкәббүрүн, өзбашыналығын, ловғалығын ады чәкилир. (Мәсәлләр 11:2 ајәсини охујун.) Бу сәбәбдән Давуд пејғәмбәр Јеһоваја дуа етмишди ки, ону өзбашына һәрәкәтдән сахласын (Зәб. 19:13). Өзбашына һәрәкәт дејәндә нә нәзәрдә тутулур? Инсан сәлаһијјәтини ашыб она аид олмајан ишә гарышанда өзбашына давранмыш олур. Ҝүнаһлы олдуғумуз үчүн һамымыз һәрдән өзбашына һәрәкәт едирик. Амма Талут падшаһын башына ҝәләнләрдән ҝөрмәк олар ки, бу биздә хасијјәтә чевриләрсә, ҝеҹ-тез Аллаһла арамызда бөјүк учурум јаранаҹаг. Зәбур 119:21 ајәсиндә Јеһова Аллаһа хитабән јазылыб: «Ловғалары мәһкум етдин». Нә үчүн Јеһова өзүндәнразы инсанлара белә јанашыр?

5. Нәјә ҝөрә демәк олар ки, өзбашыналыг садәҹә сәһв дејил?

⁵ Өзбашына давранмаг садәҹә сәһв дејил. Биринҹиси, она ҝөрә ки, өзбашыналыг етмәк Һакимимиз Аллаһа гаршы һөрмәтсизликдир. Икинҹиси, сәлаһијјәтимизи ашанда инсанларла арамызда проблем јараныр (Мәс. 13:10). Үчүнҹүсү, өзбашына һәрәкәтимиздән башгалары хәбәр тутанда онларын ҝөзүндән дүшә биләрик (Лука 14:8, 9). Ҝөрүндүјү кими өзбашыналыг инсана хејир ҝәтирмир. Тәвазөкарлыг исә, Мүгәддәс Китаба әсасән, инсана һәр заман уғур ҝәтирәр.

6, 7. Тәвазөкарлыг дејәндә нә нәзәрдә тутулур?

⁶ Мүгәддәс Китабда тәвазөкарлыг гүрурдан узаг инсана хас хүсусијјәт кими верилир (Филип. 2:3). Тәвазөкар инсан өз баҹарыгларыны вә наилијјәтләрини шиширтмир, сәһвини бојнуна алыр, мәсләһәтә гулаг асыр, башгаларындан нә исә өјрәнмәјә чалышыр. Тәвазөкарлыг Јеһова Аллаһа хош ҝедән бир хүсусијјәтдир.

⁷ Мүгәддәс Китабда да тәвазөкарлыг сөзү охшар хүсусијјәти тәсвир едир: өзүнә објектив јанашмаг, өз мәһдудијјәтләрини танымаг. Мәтнин орижинал дилиндә бу сөзүн әсас мәна јүкү инсанын башгалары илә өз һәддини билән тәрздә давранмасына дүшүр.

8. Инсанын тәвазөкарлыгдан узаг олдуғу һансы һәрәкәтләрдән ҝөрүнүр?

⁸ Инсанын һансы һәрәкәти онун тәвазөкарлыгдан узаг олдуғуну ҝөстәрир? Ҝәлин бир нечә әламәти нәзәрдән кечирәк. Мәсәлән, инсан ҝөрдүјү ишин әһәмијјәтини шиширдир (Ром. 12:16). Јахуд диггәт мәркәзиндә олмаға чалышыр (1 Тим. 2:9,  10). Вә ја вәзифәсинә, нүфузлу вә мөтәбәр инсанла мүнасибәтләринә, шәхси фикирләринә архаланараг һансыса фикри јеритмәјә чалышыр (1 Кор. 4:6). Бу һәрәкәтләри едән инсан, адәтән, тәкәббүрүн бир аддымлығында олдуғуну дәрк етмир.

9. Инсанын өзбашына давранмасына нәләр сәбәб ола биләр? Мүгәддәс Китабдан мисал чәкин.

⁹ Инсан ҹисмин истәкләринә ујарса, нәтиҹәдә, тәкәббүрлү ола биләр. Худбинлик, пахыллыг, һәдсиз гәзәб инсанын өзбашына давранмағына сәбәб олур. Мүгәддәс Китабда ады чәкилән Абсалам, Үзијјә вә Навуходоносор бу ҹүр истәкләрә тәслим олмуш вә нәтиҹәдә, Јеһова онларын гүруруну сындырмышды (2 Ишм. 15:1—6; 18:9—17; 2 Салн. 26:16—21; Дән. 5:18—21).

10. Нәјә ҝөрә инсанларын нијјәтини јозмамалыјыг? Мүгәддәс Китабдан мисал чәкин.

¹⁰ Инсанын өзбашына давранмасына башга шејләр дә сәбәб ола биләр. Мисал үчүн ҝәлин Јарадылыш 20:2—7 вә Мәтта 26:31—35 ајәләриндә тәсвир олунан һадисәләрә нәзәр салаг. Демәк олармы ки, Әбумәликлә Бутрусун илк бахышдан тәкәббүр кими ҝөрүнән һәрәкәти ҝүнаһлы арзулардан гајнагланырды? Бәлкә, онлар, садәҹә, бүтүн фактлары билмәдикләри вә ја дүшүнмәдән, тәләм-тәләсик гәрар вердикләри үчүн белә давранмышдылар? Биз үрәкләри ҝөрмүрүк, буна ҝөрә дә һеч кимин һәрәкәтинә тез-тәләсик гијмәт вермәмәлијик. Бунунла һикмәтли олдуғумузу вә инсанлары севдијимизи ҝөстәрәҹәјик. (Јагуб 4:12 ајәсини охујун.)

11. Тәвазөкарлыг бизә нәји баша дүшмәјә көмәк едир?

¹¹ Тәвазөкар инсан Аллаһын она Өз тәшкилатында ајырдығы јери јахшы билир. Јеһова Аллаһ низам-интизамы севдији үчүн һәр биримизә мүәјјән иш тапшырыб вә һамымызын ҝөрдүјү иш Онун ҝөзүндә дәјәрлидир. Јеһова лүтфүндән ирәли ҝәләрәк һәр хидмәтчисинә мүхтәлиф баҹарыглар вериб. Бу баҹарыглардан Она шәрәф ҝәтирмәк вә инсанлара хејир вермәк үчүн истифадә етмәлијик (Ром. 12:4—8). Аллаһа хидмәт едәнләрин һамысы, бир нөв, нөкәрбашыдыр. Бунунла Јеһова бизи шәрәфә вә етибара лајиг ҝөрүб, еләҹә дә, үзәримизә мәсулијјәт гојуб. (1 Бутрус 4:10 ајәсини охујун.)

12, 13. Тәјинатымызын вахташыры дәјишмәси нәјә ҝөрә тәәҹҹүблү дејил?

¹² Јеһованын тәшкилатында алдығымыз тәјинатлар даими дејил, заманла мүәјјән шејләр дәјишә биләр. Мисал үчүн Иса Мәсиһин нүмунәсинә бахаг. Лап әввәлдә Јеһова илә ондан башга һеч кәс јох иди (Мәс. 8:22). Сонра Јеһова мәләкләри, Каинаты вә инсанлары јараданда о, Јеһова илә бирҝә чалышырды (Кол. 1:16). Узун илләр сонра исә Јеһова она јени тапшырыг верди: о, көрпә ушаг кими дүнјаја ҝәлмәли вә бөјүјүб јеткин инсан кими јашамалы иди (Филип. 2:7). Сонра о, өзүнү гурбан вериб Аллаһын дәрҝаһына галхды вә 1914-ҹү илдә Аллаһын Падшаһлығынын падшаһы олду (Ибр. 2:9). Амма бу, онун сон тәјинаты дејил. Мин ил һакимијјәт сүрәндән сонра Иса Мәсиһ Падшаһлығы Атасына тәһвил верәҹәк ки, «Аллаһ һәр кәс үчүн һәр шеј олсун» (1 Кор. 15:28).

¹³ Бизим дә тәјинатымыз вахташыры дәјишә биләр. Адәтән, буна вердијимиз гәрарлар тәсир едир. Мәсәлән, кимиси субај иди, сонра аилә гурур. Киминсә ушағы олур. Кимсә сон бир нечә ил әрзиндә һәјатыны садәләшдириб таммүддәтли хидмәтә башлајыб. Вердијимиз бу гәрарлар өзү илә јени мәсулијјәтләр ҝәтирир. Һәјатымызда баш верән дәјишикликләр фәалијјәтимизи ја  дарлашдырыр, ја да ҝенишләндирир. Јеһова һәр биримизин, һәм ҹаван, һәм јашлы, һәм сағлам, һәм хәстә хидмәтчисинин габилијјәтини нәзәрә алыр. О һеч вахт биздән ҝүҹүмүз чатмајан шеји тәләб етмир вә Онун јолунда ҝөрдүјүмүз бүтүн ишләрә јүксәк гијмәт верир (Ибр. 6:10).

14. Тәвазөкарлыг ҝөрдүјүмүз ишдән севинҹ вә мәмнунлуг дујмаға неҹә көмәк едир?

¹⁴ Алдығы бүтүн тәјинатлар Иса Мәсиһә севинҹ ҝәтирирди (Мәс. 8:30, 31). Биз дә ондан нүмунә ҝөтүрмәлијик. Тәвазөкар мәсиһи тәјинатындан вә јығынҹагда өһдәсинә дүшән ишдән наразы олмур. Алмаг истәдији тәјината фикрини ҹәмләјиб кефини позмур, башгаларынын наилијјәтләринә пис олмур. Әксинә һал-һазырда ҝөрдүјү ишдән севинҹ дујмаға вә бу иши ҹанла-башла јеринә јетирмәјә чалышыр, чүнки бу ишин она Јеһова тәрәфиндән верилдијини баша дүшүр. О, һәмчинин Јеһованын башгаларына тапшырдығы ишә вә тәјината һөрмәтлә јанашыр. Тәвазөкарлыг бизә баҹы-гардашлара һөрмәтлә јанашмаға вә онлара дәстәк олмаға көмәк едәҹәк (Ром. 12:10).

15. Ҹәдунун тәвазөкарлығы бизә нә өјрәдир?

¹⁵ Ҹәдун тәвазөкарлыгда ҝөзәл нүмунәдир. Јеһованын мәләји биринҹи дәфә она ҝөрүнәндә о, елә дә адлы-санлы нәсилдән олмадығыны вә тәҹрүбәсиз олдуғуну сөјләди (Һак. 6:15). Јеһованын тапшырығыны гәбул едәндән сонра Ҹәдун өһдәсинә дүшән ишин нәдән ибарәт олдуғуну дәгиг баша дүшдү вә Јеһовадан көмәк истәди (Һак. 6:36—40). Ҹәдун  ҝүҹлү вә ҹәсарәтли олмагла јанашы, һәм дә еһтијатлы вә дәрракәли инсан иди (Һак. 6:11, 27). О, она верилән тапшырыға јүксәјә галхмаг үчүн бир фүрсәт кими бахмады. Әксинә, Јеһованын она тапшырдығы иши битирәр-битирмәз өз евинә гајытды (Һак. 8:22, 23, 29).

16, 17. Тәвазөкар инсан хидмәтдә ирәли ҝетмәк истәјәндә нәләри нәзәрә алаҹаг?

¹⁶ Амма елә дүшүнмәмәлијик ки, тәвазөкар инсан һеч вахт јени тәјинатлара ҹан атмамалы вә ја јени тәјинат вериләндә гәбул етмәмәлидир. Чүнки Мүгәддәс Китаб һәр биримизи тәрәгги етмәјә сәсләјир (1 Тим. 4:13—15). Мәсиһи јалныз јени тәјинат алмагла тәрәгги етмир. Биз өзүмүздә мәсиһијә хас хүсусијјәтләр јетишдирмәклә тәрәгги едә биләрик. Аллаһын бизә бәхш етдији габилијјәтләри итиләјиб чохлу саваб ишләр ҝөрә биләрик.

¹⁷ Тәвазөкар инсан јени тапшырығы гәбул етмәздән әввәл бу тапшырыг барәдә мәлумат алмалыдыр. Сонра о ҝөтүр-гој едиб дүшүнмәлидир, бу ишин өһдәсиндән ҝәлә биләҹәк, ја јох. Мисал үчүн, фикирләшә биләр, бу тапшырығы гәбул етсә, о бири мүһүм ишләри чатдыра биләҹәк? Чатдыра билмәјәҹәксә, ҝөрдүјү ишләрдән һансыныса башгасына һәвалә едә биләр? Әҝәр мәсиһи бу суаллардан биринә вә ја икисинә дә «јох» ҹавабы верирсә, онда јени тапшырығы гәбул етмәсә, даһа јахшы олар, бәлкә башга киминсә бу тапшырығы јеринә јетирмәјә даһа чох вахты вар. Дуа етмәк вә реалист олмаг бизә габилијјәтләримизи вә ҝүҹүмүзү нәзәрә алмаға көмәк едәҹәк. Тәвазөкарлыг бизи белә һалларда «јох» демәјә тәшвиг едәҹәк.

18. а) Тәвазөкар инсан јени тәјинат аланда неҹә давранаҹаг? б) Ромалылара 12:3 ајәси бизә тәвазөкар олмаға неҹә көмәк едир?

¹⁸ Јени тәјинат аланда Ҹәдундан нүмунә ҝөтүрәрәк јадда сахламалыјыг ки, Јеһованын һидајәти вә хејир-дуасы олмаса, бу ишдә уғур газана билмәрик. Мүгәддәс Китаб да бизи «Аллаһын өнүндә тәвазөкарлыгла» јеримәјә сәсләјир (Мик. 6:8). Буна ҝөрә дә һәр дәфә јени тәјинат аланда јахшы оларды ки, диггәтлә арашдыраг ҝөрәк Јеһова Аллаһ Өз Кәламы вә тәшкилаты васитәсилә бизә нә мәсләһәт ҝөрүр. Гој сәбатсыз аддымларымызы Јеһованын сабит нәсиһәтләри јөнәлтсин. Ҝәлин јадда сахлајаг ки, бизи уҹалдан өз габилијјәтләримиз јох, Јеһова Аллаһын лүтфүдүр (Зәб. 18:35). Аллаһын өнүндә тәвазөкарлыгла јеримәк бизи өзүмүз һагда лүзумундан артыг фикирләшмәмәјә тәшвиг едәҹәк. (Ромалылара 12:3 ајәсини охујун.)

19. Нәјә ҝөрә тәвазөкар олмаг ваҹибдир?

¹⁹ Тәвазөкар инсан өзүнү јох, Јеһованы уҹалдыр, ахы О, бизим Јараданымыз вә Каинатын Һөкмдарыдыр (Вәһј 4:11). Тәвазөкарлыг бизә Јеһованын јолунда ҝөрдүјүмүз ишдән зөвг алмаға вә бу иши ҹанла-башла јеринә јетирмәјә көмәк едир. Бу хүсусијјәт бизи баҹы-гардашлара һөрмәтлә јанашмаға тәшвиг едир, бунунла да Аллаһын халгынын бирлијинә сәбәб олур. Тәвазөкарлыг инсана башгаларыны өзүндән үстүн тутмаға көмәк едир вә өзүнә архајын олмамаға тәшвиг едәрәк ону ҹидди ҝүнаһлардан сахлајыр. Одур ки, тәвазөкарлыг мәсиһидән тәләб олунан хүсусијјәтдир вә өзүндә бу хүсусијјәти јетишдирән инсанлар Јеһова Аллаһ үчүн чох әзиздир. Амма һәрдән тәвазөкар олмаг чох чәтин олур. Нөвбәти мәгаләдә бу ҹүр вәзијјәтләрдә тәвазөкар галмаға көмәк едән мәсләһәтләри нәзәрдән кечирәҹәјик.