1, 2. Eymi koneltuwenolu am ti koyla religion, ¿chem müley tami ramtuwal ka chumngelu falin-ngey ñi femal tüfa?

RAKIDUAMNGE eymi kimülmi kiñe che ñi ellka tukumekeeymu feneno tami posoko mu, tüfa mu layafuymi. Feymu, ¿chumafuymi kay? Eymi matu kintufemafuymi lif ko tami pütokoal. Welu müley tami ramtuwal: “¿Niepen may feychi feneno tañi kuerpu mu?”.

² Ka femngechi rupakey tati koylake religion mu. Biblia kimeltukey podküley reke ñi kimeltun ka ñi ünufalchi femün (2 Korintio 6:17). Feymu lle duamfali ñi tripatual ‘Tati Fütra Babilonia’, tüfa ta kom tati koylake religion Mapu mu mülelu (Apokalipsi 18:2, 4). Eymi kay, ¿famtripatuymi? Femülmi, ¡sakifalimi tati! Welu famtripatulmi ti koyla religion mu kam feypikünulmi tami koneltuwenoal tüfa mu, fentepuwlay tati. Ka müley tami ramtuwal: “¿Petu niewepen may tüfachi koyla religion ñi dungu?”. Peaiñ kiñeke dungu.

3. a) Feypinge, ¿chem pin ta Biblia ti adentun ñi poyengekeel? Ka ¿chumngelu kiñeke che küdawngey ñi llowmayal ta Chaw Ngünechen ñi rakiduamken ti adentun mu? b)Eymi nielmi kiñe chemkün nüwkülelu ti koylake religion mu, ¿chumafimi tüfa?

³ Kiñeke che alüñma mu niekeyngün kiñe kürus, ka tati longkolechi religioso ñi adentun, kam kiñe altar tañi ruka mew.  ¿Eymi ka femkeymi? Femülmi tüfa, rakiduamafuymi chi ngillatufilmi Chaw Ngünechen chem adentun mu no rume, kümelayafuy tüfa. Kafey sakinieafuymi tüfachi adentun. Welu Chaw Ngünechen feypi chumngechi ayükey ñi poyengeal kidu, ka tati Biblia kimeltukey Jewba pilay ñi poyengeal adentun mu (papeltunge Éxodo 20:4, 5; Salmo 115:4-8; Isaías 42:8; 1 Juan 5:21). Fey llemay tami koneltuleal ti rüfngechi religion mu, müley tami apümkayafiel itrofill chemkün nüwkülelu ti koyla religion mew. Jewba reke pekeafimi kiñe “üdefalngechi dungu” (Deuteronomio 27:15).

4. a) ¿Chumngelu ngünamfali pu kuyfike che yem ñi poyengeal? b)¿Chumngelu Jewba eluñmalafi pu israelche ñi fülkonafiel pu wedake püllü mu?

⁴ Ka kiñe dungu ñi femkeel fentren koylake religion, poyekefingün tañi pu kuyfike che yem. Petu ñi kimnon tati rüf dungu Biblia mu mülelu, kiñeke che feyentukefuy ti pu layelu amuketuy chew ñi mülen tati pu püllü, ka tüfa engün kelluafeiñmew kam wedalkayafeiñmew. Feymu ñi tüngküleal tami kuyfike che yem fillke dungu femkefuymi chi. Welu dew kimimi kayu chillkatun tüfachi lifru mu, tati pu layelu kañpüle  amutukelayngün ñi müleal. Feymu lle ngünam dungulelafuymi pu layechi che. Kom feychi werkün dungu taiñ  piwkeyen layechi che ñi trokifiel iñchiñ, rüfkünu may pu weküfü mu küpay tati. Tüfa mu Chaw Jewba eluñmalafi pu israelche ñi dunguafiel ti pu layelu, ka ñi femal chem dungu no rume ñi fülkonal pu wedake püllü mu (papeltunge Deuteronomio 18:10-12).

5. Eymi pünekelmi adentun, ka poyekelmi tami kuyfike che yem, ¿chumafuymi fewla?

⁵ Eymi inaniekefilmi kiñe religion pünekelu ti adentun ñi poyengekeel kam poyekefi pu kuyfike che yem, ¿chumafuymi kay? Ngüneduamfinge tati texto Biblia mu mülelu pengelkelu Jewba ñi rakiduamken tüfachi femün mu. Fill antü ngillatufinge ta Jewba; feypifinge tami küpa koneltuleal ti rüfngechi religion mu ka ngillatufinge ta Jewba tami kelluaetew rakiduamküleal kidu reke (Isaías 55:9).

6, 7. a) ¿Chem tukulpangekefuy ti Navidad mu, ka pu kristiano wünen siglo mu kay kawiñmakefuyngün? b)Jesus ñi pu disipulo ñi antü mu, ¿chemu koneltulefuy ti püwültripantun?

⁶ Konliyiñ kiñeke kawiñ femkelu pu che, ka nüwkülelu koylake religion mu, podümafuiñ taiñ poyefiel ta Chaw Jewba. Tüfa ta kiñe, ti Navidad kawiñ. Tüfachi kawiñ mu, tukulpangekey Jesukristo ñi choyüngen ka epe kom pu kristiano religion trokiwkelu koneltukey tüfa mu. Welu Jesus ñi pu inanieetew wünen siglo mu kimüñmangekelay ñi koneltuken tüfachi kawiñ mu. Kiñe lifru feypi: “Epu pataka tripantu rupalu wüla Jesus ñi choyüngen mu, iney no rume kimkelafuy chem antü Jesus ñi choyüngen, ka kiñekentu müten duamkülekefuy tüfa mu”.

⁷ Ka Jesus ñi pu inanieetew kimkefulu rume chem antü Jesus ñi choyüngen, kawiñmangekelafuy tañi püwültripantun ta Jesus, ¿chumngelu? Pu wünen kristiano “rakiduamkefuyngün tüfachi kawiñ kuyfike [...] koylake wimtun mew tuwün-ngey tati” (Las cosas nuestras de cada día). Biblia feypi epu ülmen longkolelu kawiñmakefuy ñi püwültripantun, tüfa poyekelafuyngu  ta Chaw Jewba (Génesis 40:20; Marku 6:21). Ka femngekefuy kawiñ pu koylake dios ñi poyengekeel mu. Rakiduamnge tüfa, pu romache 24 konchi mayo küyen mu kawiñmalelkefuyngün ti diosa Diana ñi choyüngen ka inalechi antü mu, ti dios antü Apolo pingelu. Femngechi tati püwültripantun koneltulekelafuy kristiano dungu mu, welu may tati koylake dios ñi poyengekeel mew.

8. Feypinge chumngechi ti püwültripantun nüwküley tati wele dungu mu.

⁸ Kafey wünen siglo mu pu kristiano kawiñmakelafuyngün Jesus ñi choyüngen, fey engün kimkefulu am ti püwültripantun nüwküley tati wele dungu mu (superstición). Kuyfi mu, fentren griegoche ka romache feyentukefuyngün tati pu che ñi nieel kiñe püllü ñi ingkakeetew mülefulu feychi antü ñi choyüngen ta che, ka dapikeeyew kom ñi mongen mu. Ka feychi antü mu, pu kristianongenolu kawiñmakefuy ti püwültripantun, rakiduamkefulu am feychi femün mu tañi pu dios ingkanieafi tati che püwültripantukelu. Welu Jewba turpu ayükelay kiñe kawiñ ñi koneltuñmangeal ta Jesus ti wele dungu mu (Isaías 65:11, 12). Feymu, ¿chumngelu am fentren che kawiñmakefingün tati Navidad?

9. ¿Chumngelu elkünungey ti 25 konchi diciembre küyen ñi tukulpangeal Jesus ñi choyüngen?

⁹ Küla pataka tripantu rupalu Jesus ñi mülewmupan Mapu mu, tati pu che eluwi ñi kawiñmayal Jesus ñi choyüngen 25 konchi diciembre küyen mu. Welu Jesus choyüngelay diciembre küyen mu *. Feymew, ¿chumngelu elkünungey feychi antü? Kiñeke che kristiano trokiwkelu “welutukukünufingün feychi kawiñ kristianongenolu ta kakelu kristiano kawiñ kechilelu.  [...] Roma mew tati pu che kristianongenolu elkünukeyngün feychi 25 konchi diciembre küyen mu ñi kawiñmayal  [...] tati we tripachi ‘Wewngekenochi Antü’ pingelu” (Enciclopedia de la Religión Católica). Pukem mu, doy  eñumngenochi antü tati che kristianongenolu pepikakefuyngün kiñe ngillatun ñi wiñowefpatual chi antü, fey ñi wülal tañi pelon ka tañi are. Rakiduamkefuyngün ti 25 konchi diciembre küyen mu ti Antü eluwkefuy ñi wiñotun. Pu longkolechi religioso llowfingün tüfachi kawiñ kristiano ñi trokingeal, femngechi pu che feyentukenolu ñi “Kristianongerpual”. *

10. Kuyfi mu kiñeke che, ¿chumngelu kawiñmakelafuy ti Navidad?

¹⁰ Fütra kuyfi kimniengekey ti Navidad kawiñ ñi kristiano tuwün-ngenon. Ka Biblia mu tuwün-ngenolu am, feychi 1600 tripantu mu, tüfachi kawiñ katrütuñmangekefuy Inglaterra trokiñ mapu ka kiñeke Norteamericano lof mapu mew. Femngechi tati pu che küdawkenolu ti Navidad mu multangekefuy. Welu pichin rupachi antü müten wiñoweftripatuy tati kuyfike wimtun ka trapümngetuy kakelu wimtun. Fey ti Navidad kiñe fütra kawiñ ngetuy ka fentren trokiñ mapu mew amuley ñi kawiñmangekem. Welu may tati pu che küpa ayüwülkefilu ta Chaw Ngünechen küme kimniey tati Navidad ñi nüwkülen ti koylake religion mew, feymu kawiñmakelayngün chem kawiñ no rume kristiano tuwünngenolu. *

11. ¿Chumngelu kiñeke che kawiñmakey kiñeke kawiñ? Welu iñchiñ mu, ¿chem doy falintufali?

¹¹ Kiñeke che kimtukunieyngün ñi mülen fillke kawiñ ka ti Navidad kristiano tuwün-ngenolu, welu kawiñmakefingün tüfa. Fey engün feypikey “epe kom che rakiduamkelay tüfachi kawiñ ñi nüwkülen ti koyla religion mu”, kafey allmalltukeyngün ñi kawiñmayal ñi trawüal tañi pu che engün. ¿Eymi femngechi rakiduamkeymi? Femngechi femülmi, tüfa pengeli tami doy piwkeyeniefiel tami pu che, tati koyla religion no, tüfa doy küdawtuaeymu tami konal ti rüfngechi religion mu. Welu rakiduamnge tüfa, Jewba dewmay tati pu reñmawen, fey ayükey tami küme tutewküleal tami pu che engün. Welu müley fillke dungu tami femal tami pu che mew, ka ayüwülafiel ta Chaw Ngünechen. Feymu ti apostol Pablo feypi: ‘Amulemün tamün femael Ñidol tañi tutekeetewchi dungu’, tüfa doy falintufali kom iñchiñ mew (Efesio 5:10).

12. Müley taiñ elkünual ti wedake wimtun ka tati kawiñ ünufalchi dungu mu tuwün-ngelu, ¿chem trürümfalün pengeli tüfa?

¹² Eymi rakiduamkeymi chi, famülke mew tüfachi kawiñ femngekelay chumngechi ñi femngekefel kuyfi. Feymu, ¿rüf falintufalngepey may tañi tuwün-ngen? Femi llemay. Rakiduamnge tüfa, pelmi kiñe kochü pastilla alkantarilla mu tranakonkülelu. ¿Iyafuymi? Femlayafuymi llemay; podküley tati. Feychi kochü pastilla reke, kiñeke ayüfalngechi kawiñ trokiafuiñ, welu tüfa ünufalchi dungu mu tuwün-ngey. Ayüliyiñ taiñ koneltuleal ti rüfngechi religion, müley taiñ rakiduamal ti pelon wentru Isaia reke. Fey feypifi tati pu che poyekefilu ta Ngünechen kom ñi piwke mu: “Topakefilmün chem ünufal dungu no rume” (Isaías 52:11).

13. ¿Chem wedake dungu rupayafuymi tami koneltukenon kiñeke kawiñ mu?

¹³ Eymi elkünulmi kiñeke kawiñ, rupayafuymi fill wedake dungu. Tüfa ta kiñeke, tami pu kompañ küdaw  ramtuelmu: “¿Chumngelu eymi koneltukelaymi kiñeke kawiñ mu?” ¿Chumafuymi kay? Navidad mu elungelmi kiñe yewün, llowülmi ¿wedalkayafuymi? Kafey, tami füta kam tami domo inanienofile tami feyentun, ¿chumaymi kay? ¿Chumafuymi tami pu yall mu ñi rakiduamnoal, ñi katrütunieñmangen kümeke dungu mu ñi koneltulenon tati kawiñ mu?

14, 15. Mangelngelmi kiñe kawiñ mu ka küpa elungelmi kiñe yewün, ¿chumafuymi kay?

¹⁴ Duamfali tami küme rakiduamküleal tami chem chumal fillke dungu mu. Ramtungelmi: “¿Chem pepikawün nieymi tüfachi kawiñ mu?”, eymi feypiafuymi: “Femlan chem pepikawün no rume”. Welu feychi che fill antü tami pekefiel, kiñe kompañ tami küdaw mu, eymi kimelelafuymi chi tami feyentun mu. Fey küme dungulelafimi. Tati Biblia ngülamtukeeiñmew tüfa: “Ka femngechi tamün nütramyekeelchi dungu ñi ayüfal nütramngeael ka ñi falin kümeke dunguael, ka müley tamün kimael chumngechi tamün küme llowdunguafiel tati pu che ramtuelmünmew chem dungu rume” (Kolosense 4:6). Küme nütramelafimi tami feyentun mu, tami lladkülkanoafiel iney no rume. Küme feypifinge ñi wedalkalenon ta elual yewün ka trawüal, welu kümeafuy ñi elkünual ka antü ñi femal tüfa.

¹⁵ Küpa elungelmi kiñe yewün, müley tami küme rakiduamal chumngelu elungeymi. Feypingeafuymi: “Iñche kimnien tami kawiñmakenon, welu küpa elueyu tüfachi yewün”. Welu llowülmi ti yewün, tüfa pengelkelay tami koneltuken tati kawiñ mu. Welu tati pu che kimnole tami feyentun, eymi feypiafuymi tami koneltukenon tüfachi kawiñ mu. Femngechi kimay chumngelu llowmafilmi tañi yewün ka wiño elulayafimi. Kafey elungelmi kiñe yewün ta pengelal tami manelfalngenon tami feyentun mew, ka fillke chemkün mu püntütripayafuymi Ngünechen ñi ngülam mu. Feymu kümelayafuy tami llowal feychi yewün. 

16. ¿Chumngechi küme dunguafuymi tami pu che fillke dungu mu koneltulelu ti kawiñ mu?

¹⁶ Tami pu che inanienole kay tami feyentun, ¿chumafuymi? Eymi müley tami küme dungunieafiel. Ngelay tami yafkawal tami pu che eymün, ayüle ñi inayal fillke wimtun ka kawiñ. Fey ayülmi tami yamniengeal tami feypin, ka yamnieafimi tami pu che ñi feypin (papeltunge Matew 7:12). Welu femkelayaymi chem dungu rume tami koneltuaetew tati kawiñ mu. Ka dungu mu, küme rakiduamküleaymi, kiñeke mu ti kristianongenochi füta feypiafuy tañi domo ñi pepikayal kiñeke dungu koneltulelu ti kawiñ mu, welu tüfa pengelkelay tati domo ñi koneltulen ti kawiñ mu. Fey ti domo küme rakiduamkünulu tüfa, eluwafuy ñi femal feychi pepikawün. Feymew müley tami kuñiwtukual kom tami femün ñi tüngküleal tami rakiduam (papeltunge 1 Timotew 1:18, 19).

17. Tami pu yall pefilu kakelu che ñi kawiñmameken, ¿chumafuymi fey ñi rakiduamnoal ñi katrütunieñmangen kümeke dungu?

¹⁷ Tami pu yall ñi rakiduamnoal ñi katrütunieñmangen kümeke dungu ñi koneltukenon tati kawiñ chaftukefilu Biblia ñi dungu, ¿chumafuymi kay? Tripantu mu, fentren dungu femafuymi tami pu yall mu. Kiñeke chaw kintukey chem antü rume ñi eluafiel yewün ñi pu yall. Welu doy küme yewün tati pu yall ñi elal antü kidu engün mew, ka ñi piwkeyeafiel.

18. Tati kristiano trawün, ¿chumngechi kelluaeymu tami koneltuleal ti rüfngechi religion mu?

¹⁸ Tami ayüwülafiel ta Chaw Ngünechen, müley tami famtripayal ti koylake religion mu ka koneltuleal tati rüfngechi religion mu. ¿Chumngechi femafuymi tüfa? Biblia feypi: ‘Kintuaiñ chumngechi taiñ welukonke kelluwael ka taiñ doy piwkeyewael ka taiñ femael kümeke dungu. Ka femkünuwlayaiñ taiñ trawüluwael, taiñ pu peñi ka lamngen iñchiñ,  chumngechi entuüñfilngelleliyiñ rume ta kiñekentu, welu may, taiñ welukonke yafültukuwael, doyelchi may, kimfal-lu ñi fülpan ta feychi antü’ (Ebrew 10:24, 25). Tati kristiano ñi trawün doy ayüwün-ngechi rupan taiñ poyeafiel taiñ Chaw Ngünechen chumngechi ñi ayükeel (Salmo 22:22; 122:1). Tüfachi trawün mu, tati pu manelfalngechi kristiano “welukonkechi yafüluwael” (Romanu 1:12).

19. ¿Chumngelu am falin-ngey nütramkayafiel kakelu che Biblia mu tami chillkatukeel?

¹⁹ Ka dungu tami koneltuleal ti rüfngechi religion mu, nütramkafilmi kakelu che tami chillkatukeel Biblia mu pu Dungukelu Iney Ngen Jewba engün, fentren che afduammekelu ka eyütumekelu ti wedake dungu ñi rupameken Mapu mu. Eymi pekefimi tati pu che ñi rupameken tüfa. Feymu, ¿nütramkafilmi kay engün Biblia tami eluetewchi maneluwün küpalechi antü mu? Femkünukilnge tami dungulelafiel ta che tati afmatufalchi kimeltun Biblia mu tami chillkatukeel, ka trawüluwnge pu rüfngechi kristiano engün. Femngechi femülmi, doy duamwelayafimi tati koylake religion ñi wimtun. Rüfkünu llemay: inaniefilmi ti rüfngechi religion, doy ayüwküleaymi ka llowaymi fentren kümelkan (Malaquías 3:10).