Јаҥы јуунга кӧчӱп барзаар слерге не болужар?
КАЧАН-БИРДЕ слер ӧскӧ јуунга кӧчкӧнӧӧр бӧ? Кӧчкӧн болзоор, Жан-Ша́рль аканыҥ сӧстӧриле јӧпсинер болороор. Ол айткан: «Ӧскӧ јуунга кӧчӧри јилбилӱ неме. Је кӧчкӧн кижиге јаҥыс ла јаҥы јуунга ӱренижер керек эмес, анайда ок билезиниҥ кажы ла кижизи кӧгӱс јанынаҥ бек болзын деп албаданар керек». Ӧскӧ јерге кӧчӱп барган улуска јаҥы иш, јадар тура, школ бедиреерге келижет. Анайда ок ӧскӧ климатка, культурага ла ӧскӧ јерге јарлаарга темигер керек.
Никола́ ла Сели́нада ӧскӧ кӱчтер болгон. Олорды французский Бет-Эл ӧскӧ јуундӧӧн кӧчсин деп сураган. Олор куучындайт: «Озо баштап бис сӱӱне бергенис, је оноҥ сезимдерис ӧдӧ берерде, бис најыларыска коркышту тыҥ санаап калганыс деп сезип ийгенис. А јаҥы јуунда бис кемле де јазаптыра танышпаган болгоныс» a. Айдарда, ӧскӧ јуунга кӧчсӧ, кӱчтер эмеш ас болзын деп, нени эдерге јараар? Јербойыныҥ ака-эјелери нени эдер аргалу? Анайда ок ӧскӧ јуунга кӧчкӧнӧӧр слерге бойыгарга да, јуунга да алкыш болзын деп нени эдерге јараар?
СЛЕРГЕ БОЛУЖАТАН ТӦРТ ПРИНЦИП
1. Иеговага иженигер (Сар. 37:5). Японияда јадып турган Кадзу́ми деп бистиҥ эје бойыныҥ јуунында 20 јыл болгон. Је оноҥ ого ӧбӧӧниниҥ ижинеҥ улам ӧскӧ јуунга кӧчӧргӧ келишкен. Эје «јолын Иеговага берип ийерге» нени эткен? Ол куучындайт: «Кезикте мен тыҥ кунугып, јаҥысканзырап туратам. Керек дезе коркынчылу да болуп туратан. Је мен бу немени ӱзе Иеговага куучындап берзем, ол меге ийде-кӱч беретен».
Јаҥы айалгаларда Иеговага иженерге слерге не болужар? Канайып кандый бир ӧзӱмге ӧзӧргӧ суу керек болот ло јердеҥ керектӱ элементтер керек болот, анайып ла бистиҥ бӱдӱмјибисти тыҥыдар керек. Оныҥ учун ӧрӧги айдылган Никола ака Авраамныҥ, Иисустыҥ ла Павелдиҥ јӱрӱмин шиҥдеген. Бу эр улус Иегованыҥ кӱӱнин бӱдӱрерге, бойыныҥ јанынаҥ кӧп солынталар эткен. Олордыҥ темин кӧрӧлӧ, Никола ака Иегова оны качан да артыргыспас деп, оноҥ тыҥ бӱдӱп баштаган. Слер де Агару Бичикти јаантайын шиҥдеп турзаар, солынталарга ӱренижерге јеҥил болор. Анайда ок мынайып слер бойоордыҥ кӧгӱс јаныгарды
тыҥыдараар ла ака-эјелердиҥ кӱӱнин кӧдӱрерге, слерде олорго куучындайтан неме де болор.2. Тӱҥдештирбегер (Эккл. 7:10). Жюль ака Бенин деп јердеҥ США-дӧӧн кӧчӱп барган. Ондогы культура чек башка болгон. Ол айдат: «Мен ака-эјелердиҥ сурактарынаҥ чек арып калган болгом. Кажызы ла мен керегинде ӱзе билерге турган деп билдирген». Мынаҥ улам бу ака јуунныҥ улузынаҥ тууралап баштаган. Је качан ол ака-эјелерле јууктада таныжып аларда, оныҥ санаазы солына берген. Ака оноҥ ары куучындайт: «Эмди мен оҥдоп јадым: кайда ла улус тӱҥей. Олордыҥ јӱк санаазы ла эткен керектери башка болуп јат. Улустаҥ кӧп неме сакыбаза јакшы». Оныҥ учун эмдиги јууныгарды алдындагы јууныгарла тӱҥдештирбегер. Бу керегинде пионер болуп турган А́нна-Ли́за эје мынайда куучындаган: «Ӧскӧ јуунга кӧчӱп алзам, ӱзе неме јаҥы болор деп оҥдоп турган болгом. А меге бу ла керек болгон».
Аксагалдарга бойыныҥ јуунын јаҥы јуунла база тӱҥдештирбес керек. Јаҥы јуунда акалар та нени де ӧскӧ этире эдип турган болор. Је ӧскӧ этире эткени капшай ла јастыра эткен деп кӧргӱспей јат не. Оныҥ учун та кандый да јӧп берердеҥ озо айалганы јакшы оҥдоп алза, ойгор болор (Эккл. 3:1, 7б). Бойоордыҥ санаа-шӱӱлтегерди айдардыҥ ордына, олорго јакшы тем болзоор, торт болор (2 Кор. 1:24).
3. Јаҥы јуунга тӱрген ӱренижигер (Флп. 1:27). Ӧскӧ јуунга кӧчӧрине кӧп ӧй лӧ ийде-кӱч барат. Оныҥ учун јаҥы јуунныҥ туштажуларына тӱрген ле јӱрер керек, јаҥыс интернет ажыра эмес болзо, јакшы болор эди. Не дезе ака-эјелер слерди качан да кӧрбӧгӧн болзо эмезе јӱк ле каа-јаада кӧрӱп турган болзо, слерге канайып болужатан? Люси́нда деп эје эки кызыла Тӱштӱк Африкадӧӧн, јаан каладӧӧн кӧчӧ берген. Ол эске алат: «Биске најыларыс јуунныҥ керектерине тӱрген кире берзин деп јӧп берген: јарлаар ишке башка-башка ака-эјелерле јӱрӱп турыгар ла јуунныҥ туштажуларына эрчимдӱ туружып турыгар деп. А бис бойыс айылыста јарлаар иштиҥ туштажулары ӧдӱп турзын деп сураганыс».
Слердиҥ јаҥы јууныгардыҥ ака-эјелериле агару иштерге туружып туругар. Анайып слердиҥ де, олордыҥ да кӧгӱзи тыҥыыр. Ӧрӧги айдылган Анна-Лизаны аксагалдар кажы ла јарчыла јарлазын деп кӱӱнзеткен. Оноҥ билереер бе не болгон? Эје куучындайт: «Мениҥ јаҥы кӧгӱс билемге кожуларга, шак ла бу неме јетпеген эмтир не деп, тӱрген оҥдоп ийгем». Анайда ок Каандыктыҥ Туразын арутаарында туружыгар, ол тушта бу јуун слердиҥ де јууныгар деп сезип баштараар. Агару иштерге канча ла кире кӧп туружып турзаар, ака-эјелерле ончо ло кире тӱрген најылажа беререер.
4. Јаҥы најылар табып алыгар (2 Кор. 6:11—13). Кемле-кемле најылажатан эҥ ле јакшы арга — акту јӱректеҥ кижинеҥ куучын сураары. Јуунныҥ туштажуларына эмеш эрте келерге ле туштажу божой ло берзе, тӱрген јанбай турарга, керектереерди келиштирип турыгар. Ол тушта слерде ака-эјелерле јууктада таныжып алатан ӧй болор. Анайда ок олордыҥ аттарын сананып аларга албаданыгар, не дезе, кижиге адыла баштанза јакшы эмей. Ачык-јарык болугар, ол тушта улус слерге бойлоры ла тартылып баштаар. Анайып кӧп јаҥы најыларлу болуп калараар.
Ака-эјелерге бойоорды тыҥ кижи деп кӧргӱзерге албаданбагар. Олор слердиҥ кылык-јаҥыгарды тегин ле куучындашкан ӧйдӧ јакшы билип алар. Люсинда эје мынайда айдат: «Ака-эјелерди айылыма кычырып туратам, анайып бисте јаҥы најылар табылган».
«БОЙ-БОЙЫГАРДЫ АКТУ КӰӰНИГЕРДЕҤ ЈУУДЫП ТУРЫГАР»
Кезик улус кемди де билбес Каандыктыҥ Туразыдӧӧн барарга коркып јадылар. Оныҥ учун јаҥы кӧчӱп келген улуска јуун канайып болужар аргалу? Апостол Павел: «Слерди Христос акту кӱӱнинеҥ јуудып алганы чылап, бой-бойыгарды акту кӱӱнигердеҥ јуудып турыгар» — деп бичиген (Рим. 15:7, ЈТ). Аксагалдар Иисустаҥ тем алып, кӧчӱп келген улуска јаҥы јуунга тӱрген ӱрениже берзин деп болужар аргалу. ( «Кӧчӱшти јеҥилтерге нени эдерге јараар?» деген рамканы кӧрӱгер.) Је мындый болушты јӱк ле аксагалдар эмес, јуунныҥ кажызы ла јетирер аргалу, керек дезе балдар да.
Кӧчӱп келген ака-эјелеристи јуудып турганысты канайып кӧргӱзерис? Олорды айылыстӧӧн кычырарга јараар. Анайда ок не-не јанынаҥ болужып ийерге јараар. Темдектезе, бир эје ӧскӧ каладӧӧн кӧчӧрдӧ, андагы пионер болуп турган эје ого каланыҥ ичиле экскурсия ӧткӱрген. Оноҥ каланыҥ ичиле јӱрӱп турган транспортло канайып тузаланатанын јартап берген. Мындый болуш эјеге сӱреен тыҥ јараган ла јаҥы јуунга тӱрген ӱренижерге болушкан.
КӦЧӰШ — ӦЗӦРГӦ БОЛУЖАТ
Черткишке учарга, канаттары ӧзӱп келер керек ле тыҥый берер керек. А мынаҥ озо ол бойыныҥ
терезин канча катап таштап јат. Бу тем јаҥы јуунга кӧчӱп келген улуска канайып болужар аргалу? Слерге канаттараарды јайып, Иеговага акту јӱрегердеҥ иштеерге буудак болуп турган кандый ла санаалараардаҥ айрылар керек. Никола ла Селина айдат: «Кӧчӱш — ол тазыктырынатан сӱреен јакшы арга. Јаҥы айалгада јаҥы улусла јаҥы кылык-јаҥга ӱренедиҥ». А Жан-Шарль ака кӧчӱш оныҥ билезине кандый тузазын јетиргенин айдат: «Бистиҥ балдарыс јаҥы јуунда чечектей берген. Кызычагыс дезе тоолу ла айдаҥ иштеер кӱнде ӧдӱп турган туштажуларга јакылталар алып баштаган. А уулыс сууга чӧҥӱрилбеген јарчы болуп калган».Је слерде кандый бир шылтактаҥ улам ӧскӧ јуундӧӧн кӧчӱп, кӧптӧдӧ јарлайтан арга јок болзо, канайдар? Бу статьяда берилген јӧптӧрди бойоордыҥ јууныгарда тузаланып кӧрӱгер. Ол тушта ӱренижип калган немеге ӧскӧ кӧслӧ кӧрӱп баштаар болороор. Ӱзе неме кандый солун боло берди деп, бойоор до кайкай беререер. Иеговага бӱдӱмјигерди оноҥ ло ары тыҥыдыгар. Јуунныҥ керектерине туружарга белен болугар. Башка-башка ака-эјелерле јарлагар. Јаҥы најылар табып алыгар, је бар најыларыгарды ундыбагар. Анайда ок јуунда кемге болужараарды сананып ийигер. Мынайып христиан сӱӱжигерди кӧргӱзип турзаар, Иеговага оноҥ тыҥ јуук болуп калараар ла оныҥ јарадузын сезип турараар (Иоанн 13:35). А «андый тайылгалар Кудайга јарап јат» (Евр. 13:16).
Эйе, ӧскӧ јуунга кӧчӧри јеҥил неме эмес. Је кӧп ака-эјелер андый немени ӧдӧлӧ, эмди јаҥы јуунында сӱӱнчилӱ иштегилеп јат. Слерде де ӱзе келиже берер! Анна-Лиза эје куучындайт: «Ӧскӧ јуунга кӧчӧлӧ, мениҥ јӱрегим јаан эмтир деп кӧргӧм. Анда озогы да најыларыма, јаҥы да најыларыма јер бар эмтир». А Кадзуми эје айдат: «Ӧскӧ јуунга кӧчкӧним меге Иегованы чек башка јанынаҥ кӧрӧргӧ болушкан. Эмди мен ого бир де алаҥзыбай бӱдӱп јадым». А Жюль ака айдат: «Эмди менде најылар бар. Јуунга да ӱрениже бергем. Бу јуун мениҥ билем болуп калган. Эмди бу јууннаҥ јӱрерге меге кӱч болор эди».
a 1994 јылдыҥ кӱӱк айыныҥ 15-чи кӱниниҥ «Каруулчы шибеезинде» «Как быть проповеднику, когда томит ностальгия» деген статьяны кӧрӱгер.