1. Калганчы јылдарда кезик ороондордыҥ айалгазы канайып солына берген?

КАНЧА МУҤ јылдардыҥ туркунына кӧп саба улус кандый бир кудай јаҥ јаҥдаган. Је калганчы јылдарда айалга чек солына берген. Кудайга бӱтпей турган эмезе кандый да кудай јаҥга кирбей турган улустыҥ тоозы јаантайын кӧптӧп јат. Кезик ороондордо кӧп саба улус бойын кудайзак эмес деп сананат (Матф. 24:12) *.

2. Кудайзак эмес улустыҥ тоозы нениҥ учун кӧптӧп јат?

² Бойын кудайзак эмес деп сананып турган улустыҥ тоозы нениҥ учун кӧптӧп јат *? Кем де бойыныҥ кӱчтерине кӧмӱлип калган. Кем де сооттоп-јыргап јӱрет (Лука 8:14). Кем де Кудайга бӱтпей барган. А кем де Кудайга бӱдӱп турган да болзо, је эмдиги ӧйдӧ кудай јаҥ кереги јок болуп, наукага да, логикага да келишпей јат деп сананат. Олор најыларынаҥ, ӱредӱчилеринеҥ, ӧскӧ дӧ улустаҥ Јердиҥ ӱстинде јӱрӱм эволюцияныҥ болужыла јайалган деп, угуп турган болор. Анайда ок бу керегинде прессанаҥ эмезе интернеттеҥ кычырып јадылар. Је Кудай бар деп керелерди олор кайдаҥ да укпай јат. Кем де кудай јаҥныҥ башчыларыныҥ акчага ла јаҥга ач болгонына ачуурканып јат. Анайда ок кезик ороондордыҥ јаҥы Кудайга јайым бажырарга бербей турган.

3. Бу јӧрмӧлдиҥ амадузы кандый?

 ³ Иисус бистерге: «Барыгар, ончо калыктарды ӱредигер» — деп, јакылта берген (Матф. 28:19). Оныҥ учун кудайзак эмес улуска Кудайды сӱӱрге ле Христостыҥ ӱренчиги болорго канайып болужар? Кижиниҥ сӱӱнчилӱ јарды канайып угары оныҥ чыккан-ӧскӧн јеринеҥ камаанду болордоҥ айабас деп ундыбагар. Темдектезе, бистиҥ сӧстӧристи Европада чыдаган улус ла Азияда чыдаган улус эки башка угар болор. Нениҥ учун дезе Европаныҥ улузы Агару Бичикти бир эмеш те болзо билер ле Јайаачы бар деп уккан. Је Азияныҥ кӧп саба улузы Агару Бичикти јакшы билбей јат ла Јайаачыга бӱтпей јат. Бу јӧрмӧл биске јарлаар иште улустыҥ, чыккан-ӧскӧн јери башка да болзо, јӱрегин томултарга болужар.

4. Нениҥ учун чын кӧрӱмдӱ болор керек?

⁴ Ижемјигерди јылыйтпагар. Иегованыҥ Керечилериниҥ тоозына кудайзак эмес болгон улус кажы ла јыл кожулып јат. Бу улустыҥ кезиги алдынаҥ бери бийик нормаларла јӱрген. Олорго кудай јаҥныҥ экијӱстенижи јарабай туратан. Је кезиги ак-чек јӱрбей, јаман кылык-јаҥдарлу болгон. Айдарда, «чыннаҥ ла ӱргӱлји јӱрӱм аларга турган улус, ЈТ» Иегованыҥ болужыла табылып јат (Ап. ижи 13:48; 1 Тим. 2:3, 4).

5. Улус бисти кӧп сабада недеҥ улам угат?

⁵ Јалакай ла черчеҥ болугар. Улус бисти угар ба, јок по, кӧп сабада, бис нени айтканыстаҥ эмес, је оны канайып айтканыстаҥ камаанду болот. Улуска бистиҥ черчеҥ, јалакай, акту јӱректеҥ куучындашканыс јарап јат. Бис олорго бойыстыҥ кӧрӱмисти албадап куучындабас учурлу. Карын, олордыҥ кудай јаҥга кандый кӧрӱмдӱ болгонын ла нениҥ учун андый кӧрӱмдӱ болгонын оҥдоп аларга албаданадыс. Кезик улус таныш эмес улусла Кудай керегинде куучындажарга кӱӱнзебей јат. Кезиги кижинеҥ Кудай керегинде кӧрӱмин сураарга јарабас деп сананат. Је ӧскӧлӧри Агару Бичикти улус кӧзинче, анчада ла Иегованыҥ Керечилериле кожо кычырарга уйалып јат. Айдарда, эҥ учурлузы — јарлаар иште улустыҥ сезимдерин ајаруга алып турар керек (2 Тим. 2:24).

6. Элчи Павелди улустыҥ кӧрӱмин ајаруга алып куучындашкан деп, нениҥ учун айдарга јараар? Бис оноҥ кандый тем алар аргалу?

⁶ Је кижиге «Агару Бичик», «јайалганы», «Кудай» эмезе «кудай јаҥ» деп айтканыс јарабай турза, нени эдер керек? Мындый учуралда Павелдеҥ тем алып, улустыҥ неле јилбиркеп турганын ајаруга аларга јараар. Павел иудейлерле куучындажып тура, «Агару Бичиктеҥ айдып... јартап ла кӧргӱзип» туратан. Је Ареопагта грек философторло куучындажып турарда, Агару Бичиктеги сӧстӧрди кӧндӱрезинеҥ цитировать этпей, бойыныҥ сӧстӧриле айткан (Ап. ижи 17:2, 3, 22—31). Павелдиҥ теми бисти неге ӱредет? Агару Бичикке бӱтпей турган кижиге туштазаас, ондогы сӧстӧрди кӧндӱрезинеҥ цитировать этпей, бойыстыҥ сӧстӧрисле айтсабыс торт болор. Эмезе кижиге Агару Бичиктеҥ бойынаҥ кычырарга турган болзогор, је кижиге улус кӧзинче эби јок боло берер деп сезип ийзеер, сӧстӧрди телефонноҥ эмезе планшеттеҥ кычырып беригер.

7. 1 Коринфтегилерге 9:20—23-те бичилген Павелдиҥ сӧстӧрин тузаланарга, биске не болужар?

⁷ Кижини лаптап угуп, оҥдоорго албаданыгар. Јарлаар иште туштап турган улустыҥ кӧрӱм-санаазын ла олор недеҥ улам анайып сананып турганын оҥдоорго албаданар керек (Укаа 20:5). Павелдиҥ темин такып кӧрӱп ийектер. Ол иудейлердиҥ ортозында чыдаган, оныҥ учун Иегованы ла Агару Бичикти јакшы билбес ӧскӧ албатылардыҥ улузына јарлап тура, олордыҥ кӧрӱмин ајаруга алып туратан. Айдарда, биске јууныстыҥ јарлаар јеринде јадып турган улусты јакшы оҥдоорго, олор керегинде кӧптӧдӧ билип алар керек, ол эмезе ченемелдӱ јарчылардаҥ јӧп сурап алар керек. (1 Коринфтегилерге 9:20—23 кычырыгар.)

8. Агару Бичик керегинде куучынды канайып баштаарга јараар?

 ⁸ Бис «јарагадый кижини» ол эмезе Кудайдыҥ сӧзин чыннаҥ алынгадый улусты бедиреп јадыс (Матф. 10:11). Андый улусты табып аларга, биске олорды бойыныҥ кӧрӱмин чыгара айдарына кӱӱнзедип, лаптап угар керек. Англияда јадып турган бир ака улустаҥ, биле ырысту болзын деп, нени эдер керек деп сурайт. Анайда ок балдарды канайып чыдадары эмезе справедливость јогына кандый кӧрӱмдӱ болоры јанынаҥ сурактар берет. Кижиниҥ каруузын лаптап угуп, мынайып сурайт: «Слер канайып сананадыгар, 2 000 јыл кире кайра берилген мындый јӧп бӱгӱнги кӱнде тузалу ба?» Оноҥ, Агару Бичиктеҥ кычырып јатканын айтпай, телефонынаҥ јарагадый ӱлгерлер кӧргӱзип берет.

9. Кудай керегинде куучындажарга кӱӱнзебей турган улуска канайып болужарга јараар?

⁹ Кудай керегинде куучындажарга кӱӱнзебей турган улустыҥ јӱрегин канайып томултар? Олорло јилбилӱ болгодый теманы куучындажарга јараар. Темдектезе, кӧп улус ар-бӱткенле тыҥ јилбиркеп јат. Оныҥ учун куучынды мынайып баштаарга јараар: «Слер билер болбойоор, улус кӧп немени ар-бӱткеннеҥ кӧрӱп эткен. Темдектезе, микрофондор эдип турган улус кижиниҥ кулагын шиҥдеп јат. А фотокамералар эдип турган улус кӧсти шиҥдеп јат. Слердиҥ санаагарла, тирӱ неме кайдаҥ табылган: бойы табыла берген бе, оны та кем де јайаган ба эмезе база кандый бир ӧскӧ аргала табылган ба?» Карууны лаптап угуп, мынайып айдарга јараар: «Инженерлер кулакты ла кӧсти шиҥдеп тура, чынынча болзо, кемнеҥ ӱренедилер? Меге јебрен ӧйдӧ јаткан ӱлгерлер чӱмдеген бир кижиниҥ сӧстӧри јарап јат: „Кулак Јайаганы укпас па? Кӧс Бергени кӧрбӧс пӧ? Билгирлерди Ол берип турган эмей“» (Сар. 94:9, 10). Оноҥ, jw.org^® сайттаҥ «Взгляд на происхождение жизни» деген рубриканыҥ кӧрӱлмелериниҥ бирӱзин кӧргӱзип ийерге јараар. (ПУБЛИКАЦИЯЛАР > КӦРӰЛМЕЛЕР > ИНТЕРВЬЮЛЕР ЛЕ ЈӰРӰМДЕ БОЛГОН УЧУРАЛДАР деген вкладканы кӧрӱгер). Эмезе «Была ли жизнь создана?» эмезе «У истоков жизни. Пять вопросов, которые требуют ответа» деген брошюраны берерге јараар.

10. Кудай керегинде куучындажарга кӱӱнзебей турган улусла база канайып куучындажарга јараар?

¹⁰ Кӧп саба улус јакшы јӱрерге кӱӱнзейт. Је кӧбизи Јер јоголып калар, ол эмезе улус јоголып калар деп коркып јадылар. Норвегияда јорыкчы кӧрӧӧчи болуп турган ака, Кудай керегинде куучындажарга кӱӱнзебей турган улус кезикте телекейдеги айалганы куучындажарга  јакшызынат деп, ајаруга алган. Ол, кижиле јакшылажып ийеле, мынайып сурайт: «Слер канайып сананадыгар, бис качан бирде јакшы јадарыс па? Јакшы јӱрӱмди биске кем берер: политиктер бе, билимчилер бе эмезе база та кем де бе?» Каруузын лаптап угуп, байагы ака Агару Бичиктеҥ јакшы ӧй керегинде айдылып турган ӱлгерди кычырып ийет эмезе цитировать эдип ийет. Кезик улус Агару Бичикте Јер качан да јоголбос ло ондо јакшы улус ӱргӱлјиге јӱрер деп айдылганын кайкап угат (Сар. 37:29; Јарл. 1:4).

11. Биске јарлаар иште нениҥ учун башка-башка аргалар тузаланар керек? Римдегилерге 1:14—16-да бичилген Павелдиҥ теминеҥ бис неге ӱренер аргалу?

¹¹ Јарлаар иште башка-башка аргалар тузаланза, јакшы болор эди. Нениҥ учун дезе кажы ла кижи башка. Бир кижиге јилбилӱ болотон неме, ӧскӧ кижиге чек јарабас болор. Кемле де Кудай эмезе Агару Бичик керегинде кӧндӱрезинеҥ куучындажарга јараар, је кемле де куучынды ыраагынаҥ баштаза торт. Кандый да болзо, биске башка-башка улусла куучындажатан аргалар бедиреп турар керек. (Римдегилерге 1:14—16 кычырыгар.) Је чындыкты сӱӱп турган улустыҥ јӱрегинде чындыктыҥ ӱрендерин јӱк ле Иегова ӧскӱрип јат деп ундыбай турактар (1 Кор. 3:6, 7).

12. Јайаачы бар деп, бир де сананбаган азиат укту улуска канайып болужар?

¹² Азияныҥ кезик ороондорыныҥ кӧп саба улузы Јайаачы бар деп сананбай да јат. Јарчылар азиат укту улуска, ол тоодо кудай јаҥдарды токтодып турган ороондордоҥ кӧчӱп келген азиат улуска, кайда ла учурап јат. Олордыҥ кезиги соныркак, оныҥ учун Агару Бичикти ӱренерге тӱрген јӧпсинедилер, је кезиги озо баштап јаҥы немени јаан соныркабай угат. Андый улуска канайып болужар? Ченемелдӱ јарчылардыҥ айдыжыла болзо, олорло куучынды ыраагынаҥ баштаза торт, олорго акту јӱректеҥ ајару эдип, оноҥ айалганы кӧрӱп, слерге библиялык кандый бир принцип канайып болушканын куучындап берерге јараар.

13. Улусты Агару Бичикке јилбиркедерге, кандый арга болужат? (Кадарындагы јурукты кӧрӱгер.)

¹³ Кӧп улуска Агару Бичиктиҥ туза экелип турганы јарап јат (Јарл. 7:12). Нью-Йоркта кыдат улуска јарлап турган эје мынайып куучындайт: «Мен ол улуска акту јӱрегимнеҥ ајару эдип, олорды лаптап угарга албаданадым. Андый улустыҥ кӧчӱп келгени јаан удабаган болзо: „Мында јадарга кандый болуп туру? Иш табылды ба? Улус јаман кӧрбӧйт пӧ?“ — деп сурайдым». Кезикте мындый арга бу эјеге Агару Бичиктиҥ кандый бир шӱӱлтезин айдып берерге болужат. Оноҥ, айалга келишкедий болзо, эје мынайып сурайт: «Слердиҥ санаарла болзо, улусла эптӱ-јӧптӱ јӱрерге не болужат? Слерге Агару Бичиктеҥ мындый сӧстӧр кычырып ийерге турум: „Кериш-тартыштыҥ башталганы сууныҥ плотинаны јемиргенине тӱҥей. Оныҥ учун кериш-согуш башталгалакта, јӱре бер“. Слер сананзаар, бу јӧп улусла эптӱ-јӧптӱ јӱрерге болужар ба?» (Укаа 17:14). Мындый арга такып куучындажатан улусты таап аларга болужат.

14. Бир ака Кудайга бӱтпей турган улуска канайып болужат?

¹⁴ Кудайга бӱтпей турган улусла канайып куучындажар? Ыраак Кӱнчыгыштыҥ ороондорыныҥ бирӱзинде андый улуска јарлап турган ченемелдӱ јарчы мындый јӧп берет: «Кӧп сабада јербойыныҥ улузыныҥ: „Мен Кудайга бӱтпей јадым“ — деген сӧстӧри, олордыҥ традиционный кудай јаҥдарга бӱтпей турганын кӧргӱзет. Оныҥ учун андый јаҥдардыҥ кудайлары тӧгӱн ле олорды улус сананып тапкан деп кӧргӱзерге: „Кижи бойына кудайлар эдип болор бо? Кижиниҥ эдип алганы канайып кудай болотон?“ — деп, Иеремия 16:20-деги бичилген сӧстӧрди кычырып јадым. Оноҥ мындый сурак бередим: «„Кижиниҥ эткен кудайларын канайып чын Кудай деп айдатан?“. Карууны лаптап угала, Исаия 41:23-ти  кычырып јадым: „Келер ӧйдӧ не болорын куучындап беретен болзогор, кудайлар болгоноорды билип ийерис“. Мыныҥ кийнинде, Иегованыҥ судурларыныҥ бирӱзиниҥ канайып бӱткенин куучындап бередим».

15. Азияныҥ Кӱнчыгыш јаар турган ороондорыныҥ бирӱзинде јадып турган аканыҥ теминеҥ бис неге ӱренер аргалу?

¹⁵ Азияныҥ Кӱнчыгыш јаар турган ороондорыныҥ бирӱзинде јадып турган ака улуска такып келзе, мынайып куучындажат: «Тем эдип, библиялык ойгор јӧптӧрди ле бӱдӱп калган судурларды кӧргӱзедим эмезе ар-бӱткен керегинде куучындайдым. Оноҥ, бу ончо неме Јайаачыныҥ ойгорын кӧргӱзет деп јартап бередим. Мыныҥ кийнинде, кижи Кудай бар деп бир эмеш јӧпсинип турза, Иегова керегинде Агару Бичик нени айдып турганын кӧргӱзедим».

16. Еврейлерге 11:6-ла болзо, Агару Бичикти ӱренип турган улус Кудайга ла Агару Бичикке нениҥ учун бӱдер учурлу? Олордыҥ бӱдӱмјизи бек болзын деп, канайып болужарга јараар?

¹⁶ Агару Бичикти ӱренип турган кудайзак эмес кижини, Кудай бар деп, јаантайын бӱдӱмјилеп туругар. (Еврейлерге 11:6 кычырыгар.) Анайда ок Агару Бичикке бӱдӱмјизин тыҥыдыгар. Мынайып эдерге, бир ле шӱӱлтени канча катап айдарга келижер болор. Оныҥ учун Агару Бичик — Кудайдыҥ Сӧзи деп кӧргӱзип турган керелерди кажы ла ӱренген ӧйдӧ кӧргӱзерге келижердеҥ айабас. Темдектезе, библиялык судурлардыҥ канайып бӱткенин, Агару Бичиктиҥ јетирӱлери билимниҥ ле тӱӱкиниҥ јетирӱлерине канайып келижип турганын, анайда ок ондогы бичилген јӧптӧр бистиҥ јӱрӱмиске канайып болужып турганын кыскарта шӱӱжип турарга јараар.

17. Јарлаар иште улуска сӱӱштӱ баштанганыс кандый туза экелер аргалу?

¹⁷ Кижини Христостыҥ ӱренчиги болзын деп белетеерге, ого, кудайзак та, кудайзак эмес те болзо, сӱӱштӱ баштанар керек (1 Кор. 13:1). Бис Агару Бичикти ӱренип турган кижини Кудай оны сӱӱп турган деп бӱдӱмјилеерге ле Кудайды сӱӱп турзын деп болужарга амадайдыс. Кажы ла јыл, кудай јаҥды качан да керексибеген муҥдар тоолу улус, Кудайды сӱӱп баштайла, сууга чӧҥӱрилет. Оныҥ учун бир де чӧкӧбӧгӧр. Кандый ла улуска, олордыҥ кӧрӱми башка да болзо, акту јӱрегердеҥ ајару эдип туругар. Олорды лаптап угуп, оҥдоорго албаданыгар. Слердиҥ темигердеҥ, Христостыҥ ӱренчиги кандый болор учурлу деп, кӧрӱнип турзын.