24 ӰРЕНЕТЕН ЈӦРМӦЛ
Кинчекти Иегова чылап кем де таштап болбос
«Иегова, сен јалакай ла јаманды таштаарга белен. Сени адап турган ончо улусты улу чындык сӱӱжиҥле сӱӱйдиҥ» (САР. 86:5).
42 КОЖОҤ Кудайдыҥ ишчизиниҥ мӱргӱӱли
БУ ЈӦРМӦЛДӦ *
1. Экклезиаст 7:20-де кандый сӧстӧр айдылган?
СОЛОМОН каан мынайып айткан: «Јердиҥ ӱстинде јӱк ле јакшыны эдип, кинчек этпей турган чындык кижи јок» (Эккл. 7:20). Бис бу сӧстӧрлӧ јӧпсинип јадыс, нениҥ учун дезе бис ончобыс кинчектӱ! (1 Иоанн 1:8). Мынаҥ улам кинчегисти Иегова да, улус та ӧткӱрип турзын деп, тыҥ керексип јадыс.
2. Бистиҥ најыгыс јаманысты таштап ийзе, кандый сезимдер келет?
2 Бистиҥ кемибис бойыстыҥ јуук најыгысты ачындырбаганыс? Мындый учурал боло берзе, бис најыгысла јаражып аларга, «јаманымды таштазаҥ» деп акту јӱректеҥ сурап јадыс. А таштап ийзе кандый сезимдер болот? Биске јеҥил, сӱӱнчилӱ боло берет.
3. Бу јӧрмӧлдӧ нени шӱӱжерис?
3 Бис Иегованыҥ јуук најызы болорго турган эмейис. Је кезикте айткан сӧстӧрисле, керектерисле оны ачындырып, санааркадып ийедис. Андый да болзо, Иегова бистиҥ кинчегисти таштаарга турган деп, бис нениҥ учун алаҥзыбас аргалу? Кижи кижиниҥ јаманын канайып таштаганы, Иегова кижиниҥ јаманын канайып таштаганынаҥ незиле башка? Иегова кемниҥ јаманын таштап турган?
ИЕГОВА КИНЧЕКТИ ТАШТААРГА БЕЛЕН
4. Иегова бистиҥ кинчегисти ӧткӱрерге белен деп, кайдаҥ билип јадыс?
4 Иегова бистиҥ кинчегисти јаантайын таштаарга белен деп, Агару Бичикте айдылат. Иегова Моисейге Синай кырда бойыныҥ магын кӧргӱзип турарда, ангел ажыра мындый сӧстӧр айткан: «Иегова, Иегова, килеҥкей ле буурзак Кудай. Ол чугулданарга меҥдебей јат, чындык сӱӱшле, чындыкла толо. Ол муҥдар улуска чындык сӱӱжин кӧргӱзет. Бӱдӱрилип, јасакты бузып ийгенниҥ кинчегин таштап салат» (Чыг. 34:6, 7). Иегова — јалакай ла буурзак Кудай. Кижи бойыныҥ јастыразын алынып турза, ол оныҥ кинчегин таштаарга белен (Неем. 9:17; Сар. 86:15).
5. Сарын 103:13, 14-тӧ айдылганыла, Иегованы бистер керегинде ӱзе билгени неге кӱӱнзедет?
5 Бисти Иегова јайаган болордо ол бисти ӱзе кӧрӱп јат. Сананып ийзеер де, јердиҥ ӱстинде кажы ла кижини Иегова сӱреен јакшы билер (Сар. 139:15—17). Оныҥ учун ол ада-ӧбӧкӧлӧристеҥ укталып келген толо кеминде эмезисти де билер. Анайда ок кандый айалгалардаҥ улам мындый кылык-јаҥду болуп калганысты да кӧрӱп јат. Бистер керегинде ӱзе билгени Иегованы неге кӱӱнзедет? Ол бистерди килеп јат (Сар. 78:39; Сарын 103:13, 14 кычырыгар).
6. Иегова улустыҥ кинчегин таштаарга белен деп, канайып кӧргӱскен?
6 Иегова бистиҥ кинчегисти таштаарга турганын јарт кӧргӱзип салган. Бис баштапкы кижинеҥ, Адамнаҥ, улам кинчектӱ бололо, ӧлӱп турганыс деп, Иегова јакшы оҥдоп турган (Рим. 5:12). Бис бойыс мындый каргыштаҥ качан да айрылып болбозыс (Сар. 49:7—9). Је Иегова бисти јайымдап аларга, бисти килеп, Иоанн 3:16-да айдылганыла, «[бис учун ] бойы јайаган Уулын берген» (ЈТ) (Матф. 20:28; Рим. 5:19). Ӧскӧртӧ айтса, Иисус бис учун шыралап, јӱрӱмин берген (Евр. 2:9). Оныҥ учун Иисуска бӱткен кажы ла кижи кинчектеҥ ле ӧлӱмнеҥ јайымдалар аргалу. Је Иеговага бойыныҥ сӱӱген уулыныҥ улуска базындыртып, кыйналып, божоп јатканын кӧрӧргӧ не аайлу ачу болгон. Айдарда, Иегова бистиҥ кинчегисти таштаарга кӱӱнзебей турган болзо, ол бис учун бойыныҥ Уулын берер беди?
7. Иегова улустыҥ кинчектерин акту јӱректеҥ таштап турган деп, кандый темдер кӧргӱзет?
7 Иегова акту кӱӱнинеҥ кинчектерди таштап турган деп, Агару Бичикте кӧп улустыҥ темдери бар (Эф. 4:32). Слердиҥ санаагарга кем кирет? Темдектезе, Манассия каан. Манассия Кудайдыҥ кӧзине андый кӧп уур кинчектер эткен. Ол тӧгӱн кудайларга бажырган, улусты да тӧгӱн кудайларга бажырарга јайа тарткан. Анайда ок ол бойыныҥ уулдарын тӧгӱн кудайларга тайылга эдип тайган. Бу кинчектердиҥ ӱстине ол Иегованыҥ агару ӧргӧӧзине чалулар тургузып салган. Агару Бичикте айдылат: «Ол Иегованы ачындырып, оныҥ кӧзи алдына кӧп јаман керектер эткен» (2 Лет. 33:2—7). Андый да болзо, Манассия бойыныҥ кинчегин алынарда, Иегова акту кӱӱнинеҥ оныҥ кинчегин таштап койгон. Иегова керек дезе оны Иерусалимге кайра экелип, каан эдип отургыскан (2 Лет. 33:12, 13). Ол эмезе слердиҥ санаагарга Давид каан кирген болор. Ол Кудайдыҥ кӧзине база уур кинчектер эткен. Темдектезе, ӧскӧ кижиниҥ ӱйиле конгон, оноҥ оныҥ ӧбӧӧнин ӧлтӱртип койгон. Је Давид каан бойыныҥ кинчегин алынарда, Иегова оныҥ кинчегин таштап салган (2 Сам. 12:9, 10, 13, 14). Айдарда, Иегова бойыныҥ кинчегин алынган улустыҥ јаманын таштаарга белен деп, бу учуралдардаҥ јарт кӧрӱп јадыс. Иегова улустыҥ кинчегин канайып таштап турганы, кижи кижиниҥ кинчегин канайып таштап турганынаҥ чек башка. Бу керегинде кӧптӧдӧ кӧрӱп ийектер.
ИЕГОВА КИНЧЕКТИ КАНАЙЫП ТАШТАП ТУРГАН?
8. Улустыҥ јаманын Иегова чылап кем де таштап болбос деп, нениҥ учун айдарга јараар?
8 Иегова — «Јер ӱстиниҥ Јаргычызы» (Баш. 18:25). Јаргычы болуп турган кижи јасактарды јакшы билер учурлу. Је Иегова Кудай дезе јасактарды олордоҥ канча катапка јакшы билер. Нениҥ учун дезе Иегова јаҥыс ла Јаргычы эмес, ол — Јасак та Береечи (Чыг. 33:22). Јаманныҥ ла јакшыныҥ нормаларын Иегованаҥ јакшы кем де билбес. Јакшы Јаргычы кандый бир шӱӱлтеге келердеҥ озо керектиҥ аайын ӱзе јанынаҥ шиҥдеп кӧрӱп јат. Је јаргычы кандый да јакшы болзо, Иеговага бир де турбас.
9. Иегова кижиниҥ кинчегин таштаар ба, јок по деп сананып јатса, нени ајаруга алат?
9 Иегова јаргы чыгарып јатса, јаргычыларга кӧрӧ, кандый бир керекти бастыра јанынаҥ кӧрӱп ийер аргалу (Баш. 18:20, 21; Сар. 90:8). Иегова кижиниҥ кӧрӱп-угуп болбос немени де кӧрӱп ийет. Кижи нениҥ учун андый керек эткенин оҥдоорго, Иегова оныҥ генетиказын, чыдаган-ӧскӧн айалгазын, анайда ок эмоциональный ла психический јанын сананып јат. Бого ло коштой Кудай кижиниҥ јӱрегин кӧрӧт. Кудай кижиниҥ кӱӱн-санаазын сӱреен јакшы билет. Иегованаҥ нени де јажырып болбозыҥ (Евр. 4:13). Айдарда, Иегова кижиниҥ кинчегин таштаар ба, јок по деп сананып јатса, айалганы кажы ла јанынаҥ кӧрӱп јат.
10. Иегованыҥ јӧби јаантайын справедливый деп, бис кайдаҥ билерис? (Јаҥды такыганы 32:4).
10 Иегова — эҥ Улу Јаргычы. Оныҥ бастыра чыгарган јӧби справедливый. Ол кемди де талдабай јат. Кудай кижиниҥ тыш кеберине де, байы-јоктузына да, јамылузына да, јайалтазына да ајару этпей јат (1 Сам. 16:7; Иак. 2:1—4). Иегова коркыбас та, акчага садынбас та (2 Лет. 19:7). Иегова качан да јаргыны бойыныҥ сезимдерине салдырып чыгарбас (Чыг. 34:7). Иегова — эҥ јакшы Јаргычы деп, бир де алаҥзыбагар, нениҥ учун дезе, ол ӱзе билер, ол ӱзе кӧрӱп јат. (Јаҥды такыганы 32:4 кычырыгар.)
11. Иегова кижиниҥ јаманын таштаганынаҥ, улус улустыҥ јаманын таштаганынаҥ нези башка?
11 Иегова кижиниҥ јаманын канайып таштап турганы ла кижи кижиниҥ јаманын канайып таштап турганы, чек эки башка неме. Мыны бис Еврей Бичимелдердеҥ јарт кӧрӧдис. Бир библиялык справочниктиҥ айтканыла болзо, «Еврей Бичимелде кезикте тузаланылган бир сӧс улустыҥ јаманын Кудай таштап јатканын айдып турган тушта тузаланылат. Бу сӧс кижи кижиниҥ јаманын таштап јаткан тужында тузаланылбай турган. Кижи Иегова чылап кижиниҥ јаманын таштап болбос» *. Јаманын алынып турган кижиниҥ јастыразын јӱк ле Иегова бӱдӱнге таштап салар аргалу. Бистиҥ кинчектеристи Иегованыҥ мынайда таштап турганы биске нени берет?
12, 13. а) Иегова кинчекти таштап салза, кижи нени сезет? б) Иегова кинчекти канай таштап турган?
12 Иегова бистиҥ кинчегисти таштап салган деп оҥдоп турзаас, јӱрегисте амыр болор, уйадыс та бисти јибей барар. Андый јеҥил боло бергенин кижиниҥ кинчегин јӱк ле Иегова бойы таштаза сезилип јат (Ап. ижи 3:19). Нениҥ учун дезе кижи бойын Иеговага удура качан да кинчек этпеген немедий сезет. Бу ӧйдӧ Иегова ого ойто оныҥ јуук најызы болотон арга берет.
13 Иегова бистиҥ јастырагысты таштап салган болзо, ол бисти эткен кинчегис учун ойто качан да бурулабас та, эмезе кату каруузына тургуспас та (Иса. 43:25; Иер. 31:34). Агару Бичикте мынайда айдылат: «Канайып кӱнчыгыш кӱнбадыштаҥ ыраак, анайып ла Кудай кинчектеристи бистеҥ ыраадып салган» (Сар. 103:12) *. Иегова Кудайыстыҥ јалакайын сананзаас, бистиҥ јӱрегис сӱӱнчиле толуп, ого јаан быйанду болодыс (Сар. 130:4). Је Иегова кемниҥ кинчегин таштап турган?
ИЕГОВА КЕМНИҤ КИНЧЕГИН ТАШТАП ТУРГАН?
14. Иегова кинчектерди канай таштап турганынаҥ нени билип алдыс?
14 Бистиҥ кӧргӧнисле болзо, Иегова кижиниҥ кинчегин таштаар ба, јок по деп сананып турза, кандый уур кинчек эдилгенине ајару этпей јат. Анайда ок Иегова — Јасак Береечи, Јаргычы, Јайаачы болгонынаҥ улам кандый бир кинчекти таштаардаҥ озо бастыра айалгаларды ӱзе сананып, шӱӱп кӧрӧт. Иегова кинчекти таштаардаҥ озо база кандый ӱч суракты ајаруга алат?
15. Иегова кижиниҥ јастыразын таштайтан ба, јок по деп кӧрӱп јатса, неге ајару эдет? (Лука 12:47, 48).
15 Баштапкызында, кижи кинчек эдип јатканын оҥдоп турган болгон бо? Бу керегинде Иисус Лука 12:47, 48-те (кычырыгар) јарт айдып салган. Кижи Кудайдыҥ јасагын биле тура бускан болзо, ол коркышту уур кинчек эткен деп чотолот. Нениҥ учун дезе бу кижи Кудайына удура барып јатканын сӱреен јакшы билер болгон. Мындый учуралда Иегова кижиниҥ кинчегин таштабастаҥ айабас (Марк 3:29; Иоанн 9:41). Је кезикте бис биле тура јастырып турган эмезис пе? Иегова бистиҥ јаманысты таштабас па? Таштаар. Мыны тереҥжиде билип аларга, Иегова база неге ајару эдип турганын кӧрӱп ийектер.
16. Кинчегин акту јӱрегинеҥ алары ол не дегени? Је кинчегисти алынбазаас, Иегова нениҥ учун кинчегисти таштабай јат?
16 Экинчизинде, Иегова кижи кинчегин акту јӱрегинеҥ алынган ба деп сананат. А кижи кинчегин акту јӱрегинеҥ алынып турган деп канай оҥдоп ийер? Озо ло баштап ол кижи бойыныҥ јастыра кӧрӱм-санаазын солып јат. Эмезе та нени де јаман эдерге јаткан болзо, андый јастыра санаазын бойынаҥ чек туура таштап салат. Анайда ок андый кижи бойыныҥ эткен кинчегине тыҥ ачурканып јат. Је јӱк ле кинчегине ачурканып турган эмес, ол анайда ок кӧгӱс јанынаҥ коркышту тыҥ уйадап калганынаҥ улам кинчек эткенине ачурканып јат. Темдектезе, Манассия ла Давид каандарды сананып ийектер. Олор экилези уур кинчектер эткен. Је кинчектерин акту јӱрегинеҥ алынганынаҥ улам, Иегова олордыҥ јаманын таштап салган (1 Каан. 14:8). Айдарда, Иегова бистиҥ кинчегисти таштазын деп, биске јастырабысты акту јӱрегистеҥ алынып турганысты кӧргӱзер керек. Је јӱк ле ачурканганыс ас болот. Иегова бисти эткен кинчегисти акту јӱрегистеҥ алынып турганысты керектерисле кӧргӱзерис деп сакыйт. Бу суракка Иегова база ајару эдип јат *.
17. Биске јӱрӱмисте нени солыыр керек? Бу биске ол ло јастыраларды база этпеске канай болужар? (Исайя 55:7).
17 Ӱчинчизинде, Иегова кижи солынган ба деп кӧрӱп јат. Ӧскӧртӧ айтса, Иегова кинчек эткен кижини јастыраларын тӱзедип, чын јолго келзин деп сакыйт. (Исайя 55:7 кычырыгар.) Андый кижиге бойыныҥ јастыра санааларын солып, ӱзе немеге Иегованыҥ кӧрӱмиле кӧрӧргӧ ӱренип алар керек (Рим. 12:2; Эф. 4:23). Анайда ок, Кудайга јарабай турган јастыра санааларын ла керектерин солыыр учурлу (Кол. 3:7—10). Мынайып солынары Иисустыҥ тайылгазы јок болгон болзо, бир де тузалу болбос эди. Иегова бистиҥ кинчектеристи Иисустыҥ тайылгазына тӧзӧлӧнип таштап турган эмей. Айдарда, бис јӱрӱмисти солыырга бастыра ийде-кӱчистеҥ албаданзаас, Иегова бу тайылгага тӧзӧлӧнип, бистиҥ јаманысты таштап салар (1 Иоанн 1:7).
ИЕГОВА БИСТИҤ ЈАСТЫРАЛАРЫСТЫ ЭСКЕ АЛЫНБАЙ ЈАТ
18. Иегова кинчекти канайып таштап турган эмтир?
18 Бу јӧрмӧлдӧҥ нени билип алганысты кыскарта эске алынып ийектер. Јер-телекейдиҥ ӱстинде кинчекти Иегова чылап акту јӱректеҥ кем де таштабай јат. Бис мыны кайдаҥ билерис? Баштапкызында, Иегова јаманды таштаарга јаантайын белен. Экинчизинде, бисти Иегованаҥ артык кем де билбес, ол бис керегинде ӱзе билер. Оныҥ учун Иеговага бис кинчегисти акту јӱрегистеҥ алынып турганыс па, јок по деп кӧрӱп ийерге бир де кӱч эмес. Ӱчинчизинде, Иегова бистиҥ кинчегисти таштап салган болзо, бис качан да кинчек этпеген немедий чилеп, јаҥы јӱрӱм баштаар аргалу. Мынайып, бис Иегова бисти јарадып турган деп билип, ого ару уйатту иштеер аргалу болодыс.
19. Толо кеминде эмезистеҥ улам јастыралар јок јӱрӱп болбойтон до болзоос, нениҥ учун кунукпас керек?
19 Је бис эм тура толо кеминде эмезистеҥ улам, бир де јастырбай јӱрӱп болбозыс. Оныҥ учун «Понимание Писания» деп бичикте бичилген сӧстӧр бисти токунадар болор: «Иегова бойыныҥ ишчилериниҥ уйан јандарын оҥдоп, килеп јат. Оныҥ учун олорго толо кеминде эмезинеҥ улам эткен јастыралары учун, бойын анаар јинбес керек (Ср 103:8—14; 130:3). Олор карын акту јӱрегинеҥ Кудайдыҥ ишчилери болуп јӱргенинеҥ јаан сӱӱнчи алат (Фп 4:4—6; 1Ин 3:19—22)» (it-U «Раскаяние», 7 абзац). Мыны билерге кандый јакшы дезеер!
20. Келер јӧрмӧлдӧ нени шӱӱжерис?
20 Бис кинчегисти акту јӱрегистеҥ алынзаас, Иегова бистиҥ јаманысты таштап турганын билерге кандый јакшы. Бис оноҥ неге ӱренер аргалу? Иегова кинчекти канай таштап турганы ла улус кинчекти канай таштап турганыныҥ нези тӱҥей, нези башка? Мыны нениҥ учун билер керек? Бу сурактарды келер јӧрмӧлдӧ шӱӱжерис.
45 КОЖОҤ Јӱректиҥ санаалары
^ Иегова бойыныҥ сӧзи ажыра кинчегин алынып турган улустыҥ јаманын таштаарга белен деп, сӧзин берет. Андый да болзо, кезикте бисте Иегова мениҥ јаманымды качан да таштабас деп санаа болордоҥ айабас. Је бис кинчегисти акту јӱрегистеҥ алынып турган болзоос, Иегова бистиҥ јаманысты таштаар деп, нениҥ учун алаҥзыбас керек? Бу сурак бу јӧрмӧлдӧ кӧрӱлер.
^ Гёдлстоун Р. Синонимы Ветхого Завета. Лондон, 1897. С. 135 (англ.).
^ ЈАРТАМАЛ. «Кинчегин алынары» дегени јастыра санаазын, јастыра керектерин солыырын кӧргӱзип јат. Анайда ок јӱрген јӱрӱмине ле чын эдетен немени этпегенине тыҥ ачурканганын кӧргӱзет. Кижи кинчегин чыннаҥ ла алынып турган болзо, керектеринеҥ кӧрӱнип турар учурлу.