1, 2. Mɛni nyɛminyumu ko yɔse ngɛ lɛ nitsɛ e he, nɛ mɛni e pee ngɛ he?

A BAPTISI Robert benɛ e ye jeha 15. Se e ha we nɛ anɔkuale ɔ he nɛ hia lɛ wawɛɛ ngɛ e si himi mi. E de ke: “I pee we nɔ́ yayami ko, i peeɔ nɔ́ fɛɛ nɔ́ ngɛ asafo ɔ mi. I naa ye he kaa nɔ ko nɛ e nane pi si ngɛ Mawu jami mi, ejakaa i yaa kpe ɔmɛ tsuo, nɛ i nyɛɔ nɛ i sɔmɔɔ kaa blɔ gbali a walɔ si enyɔ loo si etɛ ko daa jeha. Se nyagba ko ngɛ.”

² Robert nitsɛ yɔse we nyagba a kɛ ya si benɛ e ngɔ yo. Be komɛ ɔ, e kɛ e yo ɔ biɔ a he Baiblo mi sanehi kɛ jeɔ a hɛja. Akɛnɛ e yo ɔ nane pi si ngɛ Mawu jami mi he je ɔ, e nyɛɔ nɛ e haa sane bimi ɔmɛ a heto, se Robert lɛɛ e nyɛ we heto hami, nɛ e peeɔ lɛ zo. E de ke: “I pee kaa nɔ ko nɛ e li nɔ́ ko. I de ye he ke, ‘Ke imi ji ye yo ɔ yi ɔ, lɛɛ e sa nɛ ma bɔ ye he mɔde.’” Robert pee jã. E de ke: “I kase Baiblo ɔ saminya, nɛ i bɔni ní komɛ a sisi numi. Nɔ́ nɛ he hia pe kulaa ji kaa i kɛ Yehowa ba ná huɛ bɔmi nɛ e mi wa.”

3. (a) Mɛni wa ma nyɛ maa kase ngɛ Robert níhi a si kpami ɔ mi? (b) Mɛni otihi nɛ wa ma susu a he ngɛ munyu nɛ ɔ mi?

³ Wa ma nyɛ maa kase níhi fuu ngɛ Robert níhi a si kpami ɔ mi. Eko ɔ, wa ngɛ Baiblo mi nile bɔ nɛ sa, nɛ wa yaa asafo mi kpehi daa, se ní nɛ ɔmɛ pɛ be hae nɛ waa pee mumi mi nimli ji wɔ. Aloo  eko ɔ, wa ya wa hɛ mi ngɛ mumi mi, se ke wa hyɛ wa si himi mi ɔ, wa naa kaa wa ma nyɛ maa ya wa hɛ mi pe jã. (Filip. 3:16) Wa ma susu sane bimi etɛ komɛ nɛ a he hia wawɛɛ ɔ he ngɛ munyu nɛ ɔ mi. Heto ɔmɛ maa ye bua wɔ konɛ waa hi wa hɛ mi yae ngɛ mumi mi. Sane bimi ɔmɛ ji: (1) Mɛni maa ye bua wɔ konɛ waa le bɔ nɛ wa ngɛ ha tutuutu ngɛ mumi mi? (2) Mɛni wa ma nyɛ maa pee konɛ waa pee mumi mi nimli, nɛ waa ya nɔ nɛ waa wa ngɛ mumi mi? (3) Ke wa he wa ngɛ mumi mi ɔ, kɛ lɔ ɔ maa ye bua wɔ ngɛ wa si himi mi ha kɛɛ?

4. Mɛnɔmɛ nɛ ga womi nɛ ngɛ Efeso Bi 4:23, 24 ɔ kɔɔ a he?

⁴ Wa pee tsakemihi fuu ngɛ wa si himi mi loko wa ba pee Mawu sɔmɔli. Benɛ a baptisi wɔ se po ɔ, wa kpa we tsakemihi peemi. Baiblo ɔ de ke: “Nyɛɛ ya nɔ nɛ nyɛ ha nɛ a pee nyɛ ehe ngɛ he wami nɛ e kudɔɔ nyɛ juɛmi ɔ mi.” (Efe. 4:23, 24) Akɛnɛ wa yi mluku he je ɔ, e sa nɛ wɔ tsuo waa ya nɔ nɛ waa pee tsakemihi. E sa nɛ nihi nɛ a ngɛ Yehowa sɔmɔe jeha babauu ji nɛ ɔ po nɛ a bɔ a he mɔde konɛ a ko gbɔjɔ ngɛ mumi mi.​—Filip. 3:12, 13.

5. Mɛni sanehi nɛ ke wa bi wa he ɔ, a maa ye bua wɔ konɛ waa le nimli nɛ wa ji ngɛ mumi mi?

⁵ E he hia nɛ wa bi wa he sane komɛ konɛ waa le nimli tutuutu nɛ wa ji ngɛ mumi mi. Nikɔtɔmahi kɛ jokuɛwi tsuo ma nyɛ ma bi a he ke: ‘Anɛ i naa tsakemi komɛ ngɛ ye si himi mi nɛ tsɔɔ kaa i ngɛ wae ngɛ mumi mi lo? Anɛ ye ní peepee tsɔɔ kaa i ngɛ Kristo kasee lo? Anɛ bɔ nɛ i peeɔ ye ní ha ngɛ asafo mi kpehi a sisi ɔ tsɔɔ kaa mumi mi nɔmlɔ ji mi lo? Anɛ níhi nɛ i pɔɔ a he ní sɛɛmi ɔ tsɔɔ kaa mumi mi nɔmlɔ ji mi, aloo he lo mi nɔmlɔ ji mi? Anɛ i suɔ ní kasemi lo? Mɛni nɛ ye tade womi kɛ ye he dlami, kɛ bɔ nɛ i peeɔ ha ngɛ ga womi he ɔ tsɔɔ ngɛ ye he? Ke i kɛ kahi kpe ɔ, kɛ i peeɔ ye ní ha kɛɛ? Amlɔ nɛ ɔ, anɛ i ji Kristofo no nɛ e nane pi si ngɛ Mawu jami mi lo?’ (Efe. 4:13) Heto nɛ wa ti nɔ fɛɛ nɔ ma ha a maa ye bua lɛ konɛ e na he nɛ e wa kɛ su ngɛ mumi mi.

6. Ke wa suɔ nɛ waa le bɔ nɛ wa ngɛ ha ngɛ mumi mi ɔ, mɛni hu e sa nɛ waa pee?

⁶ Se be komɛ ɔ, ja ni kpahi ye bua wɔ loko wa maa le kaa mumi mi nimli ji wɔ loo he lo mi nimli ji wɔ. Bɔfo Paulo tsɔɔ kaa he lo mi nɔmlɔ be nyɛe maa na kaa si fɔfɔɛ nɛ e ngɛ mi ɔ sɛ Mawu hɛ mi. Se mumi mi nɔmlɔ lɛɛ e le Mawu juɛmi ngɛ níhi a he, nɛ e le hu kaa Mawu sume níhi nɛ he lo mi nimli peeɔ ɔ. (1 Kor. 2:14-16; 3:1-3) Behi fuu ɔ, asafo mi nikɔtɔmahi nɛ a hɛɛ Kristo juɛmi ɔ naa okadihi nɛ tsɔɔ kaa nɔ ko susuɔ níhi a he ngɛ he lo mi. Ke a tsɛ wa tue se ɔ, anɛ wa buɔ a ga womi tue, nɛ waa kɛ tsuɔ ní lo? Ke waa kɛ a ga womi ɔ tsu ní ɔ, lɔ ɔ tsɔɔ kaa wa suɔ nɛ waa ya wa hɛ mi ngɛ mumi mi.​—Fiɛlɔ 7:5, 9.

7. Mɛni he je nɛ Baiblo mi nile pɛ nɛ nɔ ko ma ná a be hae nɛ e nane nɛ pi si ngɛ mumi mi ɔ?

⁷ E sa nɛ o kai kaa pi Baiblo mi nile pɛ nɛ haa nɛ nɔ ko peeɔ mumi mi nɔmlɔ. Matsɛ Solomon nɛ e hi si blema a ná Yehowa he nile fuu. Pee se ɔ, a ngma e nile munyu ɔmɛ ngɛ Baiblo ɔ mi. Se nyagbenyagbe ɔ, huɛ bɔmi nɛ ngɛ e kɛ Yehowa a kpɛti ɔ ba puɛ, nɛ e pee níhi nɛ Yehowa sume. (1 Ma. 4:29, 30; 11:4-6) Enɛ ɔ he ɔ, ngɛ Baiblo mi nile nɛ wa ma ná a se ɔ, mɛni hu e sa kaa waa pee? E sa nɛ waa ya nɔ nɛ waa pee níhi nɛ ma ha nɛ wa nane maa pi si ngɛ mumi mi. (Kol. 2:6, 7) Se mɛni blɔ nɔ wa maa gu kɛ pee jã?

8, 9. (a) Mɛni maa ye bua wɔ konɛ wa nane nɛ pi si ngɛ mumi mi? (b) Mɛni he je nɛ wa kaseɔ Baiblo ɔ nɛ wa pueɔ wa yi mi tɛ ngɛ he? (Moo hyɛ foni nɛ ngɛ ní kasemi ɔ sisije ɔ.)

⁸ Paulo wo Kristofohi nɛ a hi si ngɛ e be ɔ mi ɔ he wami kaa a bɔ a he mɔde konɛ ‘a wa.’  (Heb. 6:1) Mɛni o ma nyɛ maa pee konɛ o kɛ Paulo ga womi ɔ nɛ tsu ní mwɔnɛ ɔ? Kekleekle ɔ, e he hia nɛ o kase womi nɛ ji, “Nyɛɛ To Nyɛ He Ngɛ Mawu Suɔmi ɔ Mi” ɔ. Ke o kase womi nɛ ɔ tsuo ɔ, lɔ ɔ maa ye bua mo, nɛ o ma nyɛ maa ngɔ Baiblo sisi tomi mlaahi kɛ tsu ní ngɛ o si himi mi. Ke o kase womi nɛ ɔ ta a, lɛɛ o ma nyɛ maa kase womi kpahi nɛ maa ye bua mo konɛ o hemi kɛ yemi ɔ mi nɛ wa. (Kol. 1:23) Anɛ o susuɔ níhi nɛ o kaseɔ ɔmɛ a he, nɛ o deɔ Yehowa konɛ e ye bua mo nɛ o kɛ tsu ní ngɛ o si himi mi lo?

⁹ Ke wa ngɛ ní kasee, nɛ wa ngɛ wa yi mi tɛ pue ɔ, oti nɛ e sa kaa wa kɛ ma wa hɛ mi ji kaa wa ma ná suɔmi kɛ ha Yehowa konɛ waa ye e mlaa amɛ a nɔ. (La 40:8; 119:97) Jehanɛ hu ɔ, e sa nɛ waa bɔ mɔde nɛ wa kua níhi nɛ be hae nɛ waa wa ngɛ mumi mi.​—Tito 2:11, 12.

10. Mɛni nihewi kɛ yihewi ma nyɛ maa pee konɛ a ya a hɛ mi ngɛ mumi mi?

¹⁰ Ke niheyo loo yiheyo ji mo ɔ, anɛ o ngɔ mumi mi oti pɔtɛɛ komɛ kɛ ma o hɛ mi lo? Nyɛminyumu ko nɛ e ngɛ sɔmɔe ngɛ Betel ɔ kɛ nihi nɛ a maa baptisi mɛ ngɛ kpe sisi ɔ pɔɔ ní sɛɛmi loko kpe ɔ jeɔ sisi. E to he hɛ kaa nihi nɛ a maa baptisi mɛ ɔ, a kpɛti nihi fuu ji nihewi kɛ yihewi. Ke nyɛminyumu ɔ bi mɛ kaa a kɛ mumi mi otihi ma a hɛ mi lo ɔ, heto nɛ a kpɛti nihi babauu haa a tsɔɔ kaa a le níhi nɛ a maa pee kɛ sɔmɔ Yehowa. Ni komɛ kɛ maa a hɛ mi kaa a kɛ a be tsuo ma sɔmɔ Yehowa, aloo a ma ya sɔmɔ ngɛ he nɛ Matsɛ Yemi fiɛɛli fuu a he hia ngɛ. Se nihewi kɛ yihewi kakaaka komɛ lɛɛ, a nyɛ we nɛ a haa heto pɔtɛɛ ko. Anɛ lɔ ɔ tsɔɔ kaa a susuu we he kaa e sa nɛ a ngɔ mumi mi oti ko kɛ ma a hɛ mi lo? Ke o ji niheyo aloo yiheyo ɔ, mo bi o he ke: ‘Anɛ i yaa asafo mi kpehi kɛ fiɛɛmi akɛnɛ ye fɔli ɔmɛ suɔ kaa ma pee jã he je lo? Anɛ huɛ bɔmi kpakpa ngɛ i kɛ Mawu wa kpɛti lo?’ Pi nihewi kɛ yihewi pɛ nɛ e sa kaa a ngɔ mumi mi otihi kɛ ma a hɛ mi. E sa nɛ Yehowa sɔmɔli tsuo nɛ a ngɔ mumi mi otihi kɛ ma a hɛ mi. Ke wɔ tsuo wa pee jã a, wa he maa wa ngɛ mumi mi.​—Fiɛlɔ 12:1, 13.

11. (a) Mɛni e sa nɛ waa pee konɛ waa ya wa hɛ mi ngɛ mumi mi? (b) Mɛni nɔ hyɛmi nɔ́ nɛ ngɛ Baiblo ɔ mi nɛ wa ma nyɛ maa kase?

¹¹ Ke wa na tsakemihi nɛ e sa kaa waa pee ngɛ wa si himi mi ɔ, e sa nɛ waa bɔ mɔde nɛ waa pee he nɔ́ ko. Mumi mi nimli nɛ wa maa pee ɔ he hia wawɛɛ. Ngɛ anɔkuale mi ɔ, e ji wami kɛ gbenɔ sane. (Rom. 8:6-8) Se Yehowa hyɛ we blɔ kaa waa pee wa ní kaa nihi nɛ a ye mluku. Yehowa mumi ɔ ma nyɛ maa ye bua wɔ konɛ waa ya wa hɛ mi. Se kɛ̃ ɔ, e sa nɛ wɔ nitsɛmɛ waa bɔ wa he mɔde. Be ko nɛ Nyɛminyumu John Barr nɛ e sɔmɔ kaa Blɔ Tsɔɔmi Ajla Toli ɔmɛ a kpɛti nɔ kake ɔ ngɛ Luka 13:24 ɔ mi tsɔɔe ɔ, e de ke, “Nihi fuu nyɛ we nɛ a wa ngɛ mumi mi, ejakaa a bɔɛ a he mɔde.” E sa nɛ waa pee wa ní kaa Yakob. E kɛ bɔfo ko fia atlibo kɛ ya si be nɛ bɔfo ɔ jɔɔ lɛ loko e ngmɛɛ bɔfo ɔ he. (1 Mose 32:26-28) E ngɛ mi kaa Baiblo kasemi ngɔɔ mohu lɛɛ, se e sɛ nɛ waa na Baiblo ɔ kaa nyazia womi ko nɛ a ngma nɛ a kɛ je hɛja. E sa nɛ waa bɔ mɔde nɛ wa hla junehi nɛ maa ye bua wɔ ngɛ Baiblo ɔ mi.

12, 13. (a) Mɛni maa ye bua wɔ konɛ wa nyɛ nɛ waa ngɔ Roma Bi 15:5 ɔ kɛ tsu ní? (b) Kɛ bɔfo Petro nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ kɛ e ga womi ɔ ma nyɛ maa ye bua wɔ ha kɛɛ? (d) Mɛni o ma nyɛ maa pee konɛ o wa ngɛ mumi mi? (Hyɛ daka nɛ ji, “ Níhi Nɛ O Ma Nyɛ Maa Pee Konɛ O Ya O Hɛ Mi Ngɛ Mumi Mi.”)

¹² Ke wa ngɛ mɔde bɔe kaa wa maa pee mumi mi nimli ɔ, mumi klɔuklɔu ɔ maa ye bua wɔ konɛ wa tsake wa susumi. Bɔɔbɔɔbɔɔ ɔ, mumi ɔ maa ye bua wɔ konɛ wa bɔni níhi a he susumi kaa Kristo. (Rom. 15:5) Jehanɛ hu ɔ, mumi ɔ maa ye bua wɔ konɛ waa ngmɛɛ akɔnɔ yayahi a he, nɛ wa ná suhi nɛ Mawu bua jɔ he. (Gal. 5:16, 22, 23) Ke o na kaa o juɛmi ngɛ hlae ma kudɔ mo konɛ o di he lo nya níhi, loo akɔnɔ níhi a se ɔ, e sɛ nɛ  wa kɔni mi nɛ jɔ̃. Mohu ɔ, yaa nɔ nɛ o sɔle kɛ bi Yehowa mumi ɔ, konɛ e ye bua mo nɛ o ngɔ o juɛmi kɛ ma ní kpakpahi a nɔ. (Luka 11:13) Mo kai kaa ngɛ bɔfo Petro si himi mi ɔ, be komɛ ngɛ nɛ e pee we e ní kaa mumi mi nɔmlɔ. (Mat. 16:22, 23; Luka 22:34, 54-62; Gal. 2:11-14) Se e kɔni mi jɔ̃ we. Yehowa ye bua Petro, nɛ bɔɔbɔɔbɔɔ ɔ, e ná Kristo juɛmi ɔ. Wɔ hu wa ma nyɛ maa pee jã.

¹³ Pee se ɔ, Petro nitsɛ tsɔɔ ní pɔtɛɛ komɛ nɛ wa ma nyɛ maa pee. (Kane 2 Petro 1:5-8.) Ke wa “bɔ mɔde wawɛɛ nitsɛ” nɛ wa ná suhi kaa he nɔ yemi, si fimi, kɛ nyɛmi suɔmi ɔ, lɔ ɔ maa ye bua wɔ nɛ wa maa ya wa hɛ mi ngɛ mumi mi. Daa ligbi ɔ, mo bi o he ke, ‘Mɛni ma nyɛ ma pee mwɔnɛ ɔ konɛ ma ya ye hɛ mi ngɛ mumi mi?’

14. Ke wa susuɔ mumi mi níhi a he ɔ, kɛ lɔ ɔ maa ye bua wɔ ngɛ si himi mi ha kɛɛ?

¹⁴ Kristo juɛmi nɛ wa ma ná a maa ye bua wɔ nɛ waa ba wa je mi saminya ngɛ sukuu kɛ ní tsumi he. E ma ha nɛ wa munyu tumi kɛ yi mi kpɔ nɛ wa maa mwɔ daa ligbi ɔ maa pee kpakpa, nɛ lɔ ɔ maa tsɔɔ kaa wa ngɛ Kristo kasee. Ke wa ji mumi mi nimli ɔ, wa be suɔe kaa nɔ́ ko nɛ puɛ waa kɛ wa hiɔwe Tsɛ ɔ wa kpɛti. Ke waa kɛ kahi kpe ɔ, Kristo juɛmi nɛ wa ná a maa ye bua wɔ nɛ wa maa da ka amɛ a nya. Ke wa yaa mwɔ yi mi kpɔ ko ɔ, e sa nɛ wa ná tsui, nɛ wa susu sane bimi nɛ ɔmɛ a he: ‘Mɛni Baiblo sisi tomi mlaahi maa ye bua mi konɛ ma mwɔ yi mi kpɔ nɛ da? Ke Yesu nɛ e kɛ si fɔfɔɛ nɛ ɔ kpe ɔ, kɛ e maa pee kɛɛ? Mɛni yi mi kpɔ nɛ ke i mwɔ ɔ, e maa sa Yehowa hɛ mi?’ E sa nɛ waa pɔ wa he sanehi kaa kikɛ bimi. Enɛ ɔ he ɔ, nyɛ ha nɛ wa susu si fɔfɔɛ komɛ a he nɛ waa hyɛ. Ngɛ si fɔfɔɛ ɔmɛ eko fɛɛ eko mi ɔ, wa maa na Baiblo sisi tomi mlaa ko nɛ maa ye bua wɔ konɛ waa mwɔ yi mi kpɔ nɛ da.

15, 16. Mo ha nɔ hyɛmi níhi nɛ tsɔɔ bɔ nɛ Kristo juɛmi nɛ wa ma ná a ma nyɛ maa ye bua wɔ kɛ mwɔ yi mi kpɔ ha (a) ke wa suɔ nɛ waa sɛ gba si himi mi. (b) ke wa ngɛ huɛmɛ hlae.

¹⁵ Ke wa ngɛ nɔ ko hlae nɛ waa kɛ lɛ maa sɛ gba si himi mi. Wa maa na Baiblo sisi tomi mlaa a ngɛ 2 Korinto Bi 6:14, 15. (Kane.) Munyu nɛ Paulo tu ɔ tsɔɔ kaa kake peemi be nyɛe maa hi mumi mi nɔmlɔ kɛ he lo mi nɔmlɔ a kpɛti kɔkɔɔkɔ. Kɛ enɛ ɔ maa ye bua wɔ ha kɛɛ ke wa ngɛ nɔ ko hlae nɛ waa kɛ lɛ maa sɛ gba si himi mi?

¹⁶ Huɛ bɔmi. Mo kadi Baiblo sisi tomi mlaa nɛ ngɛ 1 Korinto Bi 15:33 ɔ. (Kane.) Nɔ nɛ susuɔ mumi mi níhi a he kɛ nihi nɛ a ma nyɛ ma puɛ e kɛ Mawu a kpɛti ɔ bɔɛ. Mɛni sanehi o ma nyɛ ma bi o he ngɛ si fɔfɔɛ nɛ ɔ mi? Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, kɛ enɛ ɔ kɔɔ huɛ bɔmi hehi nɛ ngɛ Intanɛti ɔ nɔ ɔ he ha kɛɛ? Aloo ke nihi nɛ o li mɛ fɔ mo nine kaa o kɛ mɛ nɛ fiɛ video fiɛmihi ngɛ Intanɛti ɔ nɔ ɔ, mɛni e sa nɛ o pee?

17-19. Ke wa hɛɛ Kristo juɛmi ɔ, ngɛ mɛni blɔ nɔ nɛ lɔ ɔ maa ye bua wɔ (a) konɛ wa kua níhi nɛ se nami be a he? (b) konɛ waa ngɔ mumi mi otihi kɛ ma wa hɛ mi? (d) konɛ wa dla pɛhi?

¹⁷ Níhi nɛ ha we nɛ nɔ yaa e hɛ mi ngɛ mumi mi. Paulo kɛ kɔkɔ bɔmi ko ha e nyɛmimɛ Kristofohi. (Kane Hebri Bi 6:1.) Mɛni “ní  tsumi gbogboehi” nɛ e sa kaa wa kua? A ji níhi nɛ kɔ we Mawu jami he, nɛ se nami be a he. Sisi tomi mlaa nɛ ɔ ma nyɛ maa ye bua wɔ konɛ wa ha sane bimihi kaa ní nɛmɛ nɛ nyɛɛ se ɔmɛ a heto: ‘Anɛ nɔ́ nɛ ɔ piɛɛ he lo ɔ ní tsumi ɔmɛ a he lo? Anɛ e sa nɛ ma ngɔ ye he kɛ wo ní tsumi nɛ ɔ nɛ a ngɛ tsɔɔe kaa e ma ha nɛ ma ná sika fuu ɔ mi lo? Mɛni he je nɛ e sɛ nɛ ma ngɔ ye he kɛ wo kuu ko nɛ a suɔ kaa a ma tsake si himi ngɛ je ɔ mi ɔ mi?’

¹⁸ Mumi mi otihi. Munyuhi nɛ Yesu tu ngɛ e Yoku Nɔ Fiɛɛmi ɔ mi ɔ haa nɛ wa naa otihi nɛ e sa kaa wa kɛ ma wa hɛ mi ngɛ Mawu jami mi. (Mat. 6:33) Mumi mi nɔmlɔ lɛɛ, mumi mi otihi a se e diɔ. Sisi tomi mlaa nɛ ɔ maa ye bua wɔ nɛ wa ma nyɛ ma ha sane bimihi kaa ní nɛmɛ nɛ nyɛɛ se ɔmɛ a heto: ‘Anɛ e sa nɛ ma ya sukuu kɛ ya tsitsaa lo? Anɛ e sa nɛ ma tsu ní tsumi nɛ ɔ lo?’

¹⁹ Pɛhi. Ke nyagba ko ba waa kɛ ni kpahi wa kpɛti ɔ, kɛ ga womi nɛ Paulo kɛ ha Roma asafo ɔ ma nyɛ maa ye bua wɔ ha kɛɛ? (Rom. 12:18) Kristo se nyɛɛli bɔɔ mɔde kaa a ‘kɛ adesahi tsuo maa hi si ngɛ tue mi jɔmi mi.’ Ke pɛ ba waa kɛ wa nyɛmimɛ wa kpɛti ɔ, kɛ wa peeɔ kɛɛ? Anɛ e he waa ha wɔ kaa wa maa ngmɛɛ sane ɔ he lo, aloo a le wɔ kaa nihi nɛ a kɛ “tue mi jɔmi baa”?​—Yak. 3:18.

20. Mɛni he je nɛ o suɔ nɛ o ya o hɛ mi ngɛ mumi mi ɔ?

²⁰ Enɛ ɔmɛ ji nɔ hyɛmi níhi bɔɔ komɛ nɛ tsɔɔ kaa ke wa susu Baiblo sisi tomi mlaahi a he ɔ, e maa ye bua wɔ konɛ waa pee juɛmihi nɛ da kaa mumi mi nimli. Mumi mi níhi a he nɛ wa ma susu ɔ ma ha nɛ wa ma ná bua jɔmi daa ligbi ngɛ si himi mi. Robert nɛ wa susu e níhi a si kpami ɔ he ngɛ munyu nɛ ɔ sisije ɔ de ke: “Benɛ i kɛ Yehowa ba ná huɛ bɔmi nitsɛnitsɛ ɔ, i ba pee huno kpakpa, kɛ tsɛ kpakpa, nɛ ye bua jɔ wawɛɛ.” Ke wa ngɔ mumi mi níhi kɛ pee nɔ́ titli ngɛ wa si himi mi, nɛ wa bɔ mɔde kaa wa maa ya wa hɛ mi ɔ, wɔ hu wa ma ná jɔɔmihi kaa jã. Ke wa hi si kaa mumi mi nimli ɔ, wa ma ná bua jɔmi ngɛ si himi mi amlɔ nɛ ɔ, nɛ wa ma ná “wami nitsɛnitsɛ” hwɔɔ se.​—1 Tim. 6:19.