1. Lucaden pa Jehovah adek magi gugwoko gennegi nining?

TAM kong i kom jami adek magi ma otimme i kom Lucaden pa Jehovah. (1) Latin anyaka mo onongo tye i cukul, ci lapwony owacci lutino kwan ducu myero gunywak i kwero nino madit mo. Latin anyaka man ngeyo ni kwer meno pe yomo cwiny Lubanga, man oweko en okwero nywako iye ki mwolo. (2) Awobi mo ma lalewic tye ka tito kwena i ot ki ot. En oniang ni latin kwan lawote mo tye i ot ma lubu—latin kwan ma kong ongalo Lucaden pa Jehovah i kare mukato. Kadi bed kit meno, en pe oweko lworo omake, en ocito ci odwongo dog ot meno. (3) Laco mo tye ka tic matek me miyo jami ma mitte pi jo ma gange, ci nino mo ladit ticce owacce ni otim gin mo ma pe tye atir. Kadi bed ni en twero rwenyo ticce, laco-ni otito ki ladit ticce ni omyero etim jami ma tye atir dok elub cik pien Lubanga mito ni luticce gutim kit meno.—Rom. 13:1-4; Ibru 13:18.

2. Lapeny mene ma wabinyamogi, dok pingo?

² Kit ango ma ineno i kom jo adek magi? Itwero neno kit calo tekcwiny kacel ki timo jami ma tye atir. Ento kit acel ma gunyutu ma pire tek aye gwoko genne. Gin ducu gugwoko gennegi bot Jehovah. Dok gukwero timo gin ma pe rwatte ki cik pa Lubanga. Gutimo kit meno pien onongo gimito gwoko gennegi. Jehovah cwinye obedo yom adada i komgi pien gugwoko gennegi. Wan bene wamito ni Wonwa me polo obed ki awaka i komwa. Pi meno, kong dong wanyamu lapeny magi: Wagwoko gennewa nining? Pingo mitte ni wagwok gennewa? Dok watwero jingo mitiwa me medde ki bedo lugen nining i kare man me agikki ma kwo tek-ki?

3. (a) Lutic pa Lubanga ginyutu gennegi nining? (b) Labol ango ma twero konyowa me niang gin ma genne obedo?

³ Lutic pa Lubanga ginyutu gennegi nining? Gitimo man ka gimaro Lubanga ki cwinygi ducu dok man weko gitimo jami ma yomo cwinye kare ducu. Nen kong tyen lok man. Ki i Baibul, lok man ni “gwoko genne” niange ni: gin ma pe opokke, kome yot, dok tye olu [aluto]. Me labolle, Luicrael onongo gityero lee bot Jehovah, dok Cik onongo waco ni lee meno omyero obed ma kome yot. (Levi 22:21, 22) Onongo pe kiye ni jo pa Lubanga gutyer lee ma tyene ongun, ma tye ki ite nyo wange acel nyo bene ma two omako. Onongo pire tek adada bot Jehovah ni lee meno obed labongo roc nyo two mo. (Mal. 1:6-9) Watwero niang pingo Jehovah mito ni gin moni obed labongo roc nyo gin mo marac. Pol kare ka wawilo nyig yat, buk, nyo jami tic, pe wamito ma nongo oballe woko nyo bute mukene pe. Wamito ma nongo tye maber labongo roc mo. Jehovah bene winyo kit meno ka odok i kom marwa kacel ki gennewa. Myero obed ma tye maber labongo roc mo.

4. (a) Pingo kadi wa dano ma tye ki roc twero gwoko gennene? (b) Ma lubbe ki Jabuli 103:12-14, ngo ma Jehovah mito ki botwa?

⁴ Tika omyero watam ni kong wabed labongo roc ka wek wabed lugen? Romo bedo ni wawinyo ni watye ki roc mapol adada. Nen kong tyen lok aryo ma oweko omyero pe wawiny kit meno. Me acel, Jehovah pe keto cwinye i kom rocwa. Baibul wacciwa ni: “Ka nene onongo iparo balwa, anga munongo twero cung i nyimi, in Rwot [Jehovah]?” (Jab. 130:3) En ngeyo ni wan lubalo, watye ki roc, dok en timiwa kica ki cwinye ducu. (Jab. 86:5) Me aryo, Jehovah ngeyo gorowa dok pe penyowa me timo gin ma kerowa pe romo. (Kwan Jabuli 103:12-14.) Dong watwero bedo jo ma kitgi tye atir i wang Jehovah nining?

5. Pingo mitte ni lutic pa Jehovah gumar Lubanga wek gugwok gennegi?

⁵ Ki bot lutic pa Jehovah, gwoko gennegi cung i kom mar. Omyero wamar Lubanga Wonwa me polo dok wabed luwiny bote ki cwinywa ducu. Ka marwa tye matek kit meno, ci wabigwoko gennewa kadi watye ka kato ki i atematema. (1 Tekwaro 28:9; Mat. 22:37) Tam kong dok i kom Lucaden ma waloko i komgi i acakki-ni. Pingo gucung matek i kom atematema magi? Tika latin anyaka-ni pe mito nongo yomcwiny i gang kwan nyo awobi ma lalewic-ci mito ni elanne i nyim latin kwan lawote, nyo bene laco-ni mito rwenyo ticce woko? Ngene kene ni pe tye kit meno. Gin gingeyo ni Jehovah tye ki cik ma omyero gilubi dok onongo guketo tamgi me yomo cwiny Wongi me polo. Margi pi Jehovah oweko guketo pire mukwongo i tam ma gimoko. Pi meno gunyuto ni gitye lugen.

6. (a) Pingo mitte ni igwok genne? (b) Adam gin ki Kawa pe gunyuto gennegi nining?

⁶ Gin ango ma oweko gwoko genne pire tek dok mitte pi wan ducu? Mitte ni wan ducu wagwok gennewa pien Catan okelo pyem i kom Jehovah kacel ki wan bene. Malaika man ma ojemo-ni olokke odoko Catan, nyo “Lajemo,” cakke wa con i poto me Eden. En obalo nying  Jehovah maleng-ngi kun waco ni Lubanga obedo Laloc marac, pe paro pi dano, dok pe genne. Ki cwercwiny, Adam gin ki Kawa guwinyo lok pa Catan, ci gujemo i kom Jehovah. (Acak. 3:1-6) Ki i poto me Eden, onongo gitye ki kare me dongo margi pi Jehovah. Ento i kare ma Catan otemogi, margi pi Jehovah onongo pe tye matek. Man okelo lapeny mukene doki: Tika dano twero gwoko gennene bot Jehovah pi margi pire? Nyo ni, tika dano adana twero gwoko gennene? Lapeny man bene obino i kom Yubu.

7. Kit ma kitito kwede i Yubu 1:8-11, Jehovah gin ki Catan onongo giwinyo nining pi gwoko genne pa Yubu?

⁷ Yubu okwo i kare ma Luicrael onongo gitye i Ejipt. I kare meno, pe tye ngat mo ma onongo lagen calo Yubu. En onongo gire tye ki roc, calo wan. Dok onongo timo bal. Ento Jehovah onongo maro Yubu pi gennene. Nen calo Catan onongo dong oyeto Jehovah ma lubbe ki lok me genne pa dano. Pi meno, Jehovah otito pi Yubu bot Catan. Kwo pa Yubu onyuto ka maleng ni Catan lagoba! Catan owaco ni myero kong kitem genne pa Yubu. Jehovah onongo geno lareme Yubu, pi meno, En oye ni Catan oteme.—Kwan Yubu 1:8-11.

8. Catan olwenyo i kom Yubu nining?

⁸ Catan labwami dok laneko. En obalo jami pa Yubu, oyako lonyone, oneko luticce, dok obalo nying Yubu ka ma en kwo iye. En bene oneko lutino pa Yubu apar ducu. Ka dong okelo two i kom Yubu kun weko bur romo kome ducu  cakke ki i wiye wa i dye tyene. Man okelo par ki cwercwiny bot dako pa Yubu adada; mumiyo en owacci Yubu myero otur gennene dok oyet Lubanga wek oto woko. Yubu bene onongo mito to woko, ento en pud ogwoko gennene. I ngeye, Catan otemo yo mo mapat me lweny i kom Yubu. En otiyo ki co adek ma onongo gitye lurem Yubu. Co magi gulimo Yubu pi nino mogo manok, ento pe gukweyo cwinye. Ma ka meno, gin guloko lok marac dok ki gero. Gin guwaco ni Lubanga aye tye ka kelo peko magi ducu i kom Yubu dok ni en pe paro pi genne pa Yubu. Gin bene guwaco ni Yubu latim marac, dok ni opore me nongo can ma onongo en tye ka denone-ni!—Yubu 1:13-22; 2:7-11; 15:4, 5; 22:3-6; 25:4-6.

9. Gin ango ma Yubu okwero timone, kadi bed ni onongo tye ka wok ki i atematema?

⁹ Yubu odok i pekki magi nining? En onongo tye ki roc. Pi meno, odok i lok pa lureme-ni ki gero dok owaco jami mogo ma lacen oye ni eloko labongo tam. En onyuto ni kite atir ma ka nyuto ni Lubanga aye kite atir ma loyo. (Yubu 6:3; 13:4, 5; 32:2; 34:5) Ento, kadi wa i kare ma kwone tye matek adada, Yubu pe okwero Lubanga Jehovah. En pe oye goba pa lureme maraco-ni. Yubu owaco ni: “Pe abiye lokwu matwal ni gin ma wuloko tye kakare! Nio wang ma ato, pe abituro gennena!” (Yubu 27:5, NW) Lok meno onyuto ni Yubu onongo omoko tamme me gwoko gennene kadi bedo gin ango otimme. Yubu okwero turo gennene, wan bene watwero timo kit meno.

10. Adot pa Catan i kom Yubu-ni gudi nining?

¹⁰ Catan bene pud moro adot acel-li i komwa. Man gudo in nining? En waco ni in pe imaro Jehovah, ibiweko tic pi Lubanga wek ilar kwoni, dok ni pe ibigwoko genneni kulu! (Yubu 2:4, 5; Yabo 12:10) Man weko iwinyo nining? Cwero cwinyi adada, pe kumeno? Ento tam kong i lok man: Jehovah tye ki gen i komi ma oweko en omini kare me nyuto genneni. Jehovah oye ni Catan otem genneni. Jehovah tye ki gen ni itwero gwoko genneni kun inyuto ni Catan lagoba. Dok en ocikke me konyi me timo meno. (Ibru 13:6) Pud dong obedo mot madit adada ni Lalo polo ki lobo tye ki gen i komi! Tika dong itye ka neno kit ma gwoko gennewa pire tek kwede? Miniwa kare me kwero goba pa Catan, me ilo nying Wonwa maleng ki dok me cwako locce. Gin ango ma watwero timone me gwoko genewa?

11. Gin ango ma wapwonyo ki bot Yubu?

¹¹ Catan dong omedo lwenye i kare man me “agikki” ma kwo tek-ki. (2 Tem. 3:1) I kare ma kit man, watwero jingo kerowa nining wek wagwok gennewa? Pud dok watwero pwonyo jami mapol ki bot Yubu. Yubu obedo ka gwoko gennene pi kare malac, kadi wa ma peya Catan ocako temme. Nen kong pwony adek ma wapwonyo ki bot Yubu ma lubbe ki kit ma watwero jingo kwede kerowa wek wagwok gennewa.

12. (a) Kit ma kitito kwede i Yubu 26:7, 8, 14, Yubu odongo mar ki woro pi Jehovah nining? (b) Watwero dongo woro pi Lubanga nining?

¹² Yubu ojingo marre pi Lubanga kun dongo pwoc pi Jehovah. Yubu okwanyo kare me lwodo lok i kom cwec pa Jehovah. (Kwan Yubu 26:7, 8, 14.)  En obedo ki ur i kare ma otamo i kom lobo, dan polo, pol, ki dong mor kot, ento en oniang ni onongo pud engeyo jami manok keken madok i kom cwec. En bene onongo maro Lok pa Jehovah. Yubo oloko kit man i kom Lok pa Lubanga: “Akano i cwinya macalo lonyona.” (Yubu 23:12) Yubu obedo ki yomcwiny i kom Jehovah dok omiyo woro madit bote. En onongo maro wonne dok mito yomo cwinye. Meno omedde miti me gwoko gennene. Wan bene myero watim kit meno. Wan watye ki ngec mapol i kom cwec ma loyo dano ma i kare pa Yubu. Dok watye ki bukke ducu me Baibul ma twero konyowa me ngeyo anga kikome ma Jehovah obedo. Dong gin ma wapwonyo ducu konyowa me dongo pwoc. Pwoc kacel ki woro ma watye kwede pi Jehovah biweko wamare, walubo cikke dok wadongo miti matut me gwoko gennewa.—Yubu 28:28.

13-14. (a) Kit ma kitito kwede i Yubu 31:1, Yubu onyuto nining ni en lawiny? (b) Watwero lubo lanen pa Yubu nining?

¹³ Lubo cik pa Jehovah okonyo Yubu me gwoko gennene. Yubu ongeyo ni wek ibed lagen omyero bene ibed lawiny. Ki lok ada, gin mo keken ma watimo ma nyutu ni wan luwiny jingo mitiwa me gwoko gennewa. Yubu otute matek me bedo lawiny bot Lubanga nino ducu. Me labolle, en onongo gwokke adada ki kit ma en bedo kwede ki mon. (Kwan Yubu 31:1.) Macalo ngat munyomme, en onongo ngeyo ni pe opore me nyuto miti i kom dako mo keken mapat ki dakone. I kare-ni, wakwo i lobo ma opong ki atematema me donyo i tim tarwang. Calo Yubu, tika wabikwero nyuto miti ma pe opore i kom ngat mo keken mapat ki luotwa? Tika wabikwero neno, kwano nyo winyo jami ma tugo miti macilo? (Mat. 5:28) Ka watute matek me jukke  kenwa nino ducu, ci wabijingo mitiwa me gwoko gennewa.

¹⁴ Yubu bene olubo cik pa Jehovah i kit ma en neno kwede jami me kom. Yubu onongo ngeyo ni ka eketo genne i kom jami ma etye kwede, ci ebitimo bal madit adada ma romme pwod. (Yubu 31:24, 25, 28) I kare-ni, wakwo i lobo ma opong ki miti pi jami me kom. Ka wabedo ki neno matir i kom cente ki jami me kom, kit ma Baibul cuko cwinywa me timo, ci wabijingo tamwa me gwoko gennewa.—Car. 30:8, 9; Mat. 6:19-21.

15. (a) Gen pi mot ango ma okonyo Yubu me gwoko gennene? (b) Pingo man twero konyowa me gwoko i tamwa gen ma Jehovah miyo?

¹⁵ Keto cwinye i kom bakacic ma Lubanga bimine okonyo Yubu me gwoko genene. En ongeyo ni Lubanga paro pi gwoko gennene. (Yubu 31:6) Kadi bed en okato ki i can, Yubu obedo ki tekcwiny ni Jehovah bimine mot. Man okonye me gwoko gennene. Cwiny Jehovah obedo yom i kom Yubu pi bedo lagen oweko En omine mot mapol kadi bed en onongo pud tye ki roc! (Yubu 42:12-17; Yak. 5:11) Dok bene mot mapol makato pud tye anyim pi Yubu. Tika itye ki gen matek ni Jehovah bimini mot pi gwoko genneni? Lubangawa peya olokke. (Mal. 3:6) Ka wiwa po ni en tero gennewa calo gin ma pire tek, ci watwero gwoko genwa pi anyim mamwonya bedo makwo i cwinywa.—1 Tec. 5:8, 9.

16. Ngo ma myero wamok tamwa me timone?

¹⁶ Dong mok tammi pe me turo genneni! Kare mukene, itwero winyone calo jo mukene gipe ka gwoko gennegi, ento ki lok ada, pe itye keni. Ibibedo i kin dano milion mapol ma gitye ka gwoko gennegi i twok lobo-ni ducu. Dok ibibedo i kin co ki mon ma gubedo ki niye dok gugwoko gennegi i kare mukato angec, kadi ma gukemme ki to. (Ibru 11:36-38; 12:1) Myero wan ducu wamok tamwa me gwoko gennewa calo Yubu ma owacci: “Pe abituro gennena!” Dok myero gennewa okel deyo bot Jehovah pi naka!