هفت راه برای حفظ ایمنی غذا و داشتن رژیم غذایی سالم
چرا مهم است که چه میخورید
سلامتی شخص تا حدّی به آنچه میخورد بستگی دارد. اگر شما ایمنی غذا را رعایت کنید و رژیم غذایی سالمی را دنبال کنید میتوانید از سلامت بهتری برخوردار شوید. اما همان طور که سوخت با کیفیت پایین میتواند برای یک ماشین مشکلساز باشد خوردن غذاهای ناسالم نیز میتواند باعث ایجاد مشکلات جدّی در سلامتی شما شود. شاید این مشکلات سریع پیش نیاید ولی دیر یا زود خود را نشان میدهد.—غَلاطیان ۶:۷.
سازمان جهانی بهداشت میگوید: «همه کشورها به نوعی با مشکل سوءتغذیه روبرویند.» سوءتغذیه فقط به کمبود غذا محدود نمیشود بلکه اضافهوزن و چاقی بیش از حد را هم شامل میشود. مصرف مداوم غذا و نوشیدنیهای ناسالم خطر حملهٔ قلبی و مبتلا شدن به بیماری قلبی، دیابت و سرطان را افزایش میدهد. تحقیقات نشان داده است که سوءتغذیه باعث مرگ حداقل ۱۱ میلیون نفر در سال گذشته شده است. آن سازمان برآورد میکند که غذای آلوده باعث مرگ بیش از هزار نفر در روز میشود و همچنین باعث مشکلات سلامتی صدها میلیون نفر شده است.
اصول کتاب مقدّس به ما کمک میکند تا این خطرات را جدّی بگیریم. این کتاب تعلیم میدهد که خدا «چشمهٔ حیات است.» (مزمور ۳۶:۹) زندگی یک هدیه است و ما با اهمیت قائل شدن برای سلامت خود و خانوادهمان، قدردانیمان را نسبت به آن نشان میدهیم.
چهار روش برای حفظ ایمنی غذا
۱. غذایی سالم و امن آماده کنید.
چرا این کار اهمیت دارد؟ میکروبهای خطرناک a میتواند از طریق غذا و آب آلوده وارد بدن شود و شخص را مریض کند.
توصیههای متخصصان سلامت:
قبل از آماده کردن غذا، دستهای خود را با آب و صابون بشورید. b دستهای خود را دست کم به مدت ۲۰ ثانیه با کف صابون به هم بمالید. پشت دستهایتان، بین انگشتان زیر ناخنهایتان را خوب تمیز کنید. سپس دستهای خود را زیر آب بگیرید و بعد آنها را کاملاً خشک کنید.
تخته برش، ظروف و هر چیز دیگری را که برای آماده کردن غذا استفاده میکنید، با آب و صابون بشورید. به علاوه به یاد داشته باشید که از تخته برشی که برای مواد غذایی خام استفاده میکنید، برای غذای پختهشده استفاده نکنید.
میوهها و سبزیجات را بشورید و اگر در منطقهای زندگی میکنید که برای آبیاری از آب آلوده استفاده میشود، آنها را ضدّعفونی کنید.
۲. غذای خام را از غذای پخته جدا نگه دارید.
چرا این کار اهمیت دارد؟ باکتریهای موجود در مواد غذایی پختهنشده مانند گوشت خام، میتواند غذاهای دیگر را آلوده کند.
توصیههای متخصصان سلامت:
هنگام خرید مواد غذایی، همیشه غذاهای پختهشده و خام مخصوصاً گوشت را از یکدیگر جدا نگه دارید.
بعد از استفاده کردن تخته برش و چاقو برای خورد کردن گوشت خام، حتماً دستهای خود و آنها را خوب بشورید.
۳. از خوب پخته شدن مواد غذایی اطمینان حاصل کنید.
چرا این کار اهمیت دارد؟ باکتریهای مضر موجود در مواد غذایی، تنها در درجه حرارت بالا از بین میروند.
توصیههای متخصصان سلامت:
غذا را با حرارت بالا بپزید. برای مثال، قسمت داخلی گوشت باید با حرارت ۷۰ درجهٔ سانتیگراد و برای حداقل ۳۰ ثانیه پخته شود.
انواع سوپ و خورش باید خوب پخته شود.
قبل از خوردن غذایی که از وعدههای قبلی باقی مانده است، آن را تا حدّی گرم کنید که بخار از آن بلند شود.
۴. غذا را در حرارتی نگه دارید که سالم و امن بماند.
چرا این کار اهمیت دارد؟ اگر غذا را به مدت ۲۰ دقیقه در دمایی مابین ۵ تا ۶۰ درجهٔ سانتیگراد نگه داریم، تعداد باکتریهای موجود در آن میتواند دو برابر شود. علاوه بر این اگر گوشت خام در دمای مناسب نگهداری نشود، بعضی باکتریها میتواند تولید توکسین کند که حتی با پخته شدن از بین نمیرود.
توصیههای متخصصان سلامت:
به منظور جلوگیری از رشد باکتریها، غذا را به صورت داغ یا کاملاً سرد نگهداری کنید.
هیچ وقت غذا را بیرون از یخچال برای بیشتر از دو ساعت نگه ندارید و اگر دمای اتاق بیشتر از ۳۲ درجهٔ سانتیگراد باشد، این زمان به یک ساعت کاهش مییابد.
بعد از پختن غذا تا زمان سرو کردن آن، غذا را داغ نگه دارید.
سه روش برای داشتن رژیم غذایی سالم
۱. هر روز میوهها و سبزیجات متنوع بخورید.
میوهها و سبزیجات منبع اصلی ویتامین، مواد معدنی و دیگر مواد لازم برای سلامتی ماست. طبق گفتهٔ سازمان جهانی بهداشت، بدن ما حداقل روزی به پنج وعده میوه و سبزیجات نیاز دارد. این وعدهها شامل سبزیجات ریشهای که حاوی نشاسته است مانند سیبزمینی نمیشود.
۲. در مصرف روغن و چربی تعادل داشته باشید.
سازمانی جهانی بهداشت توصیه میکند که مصرف غذاهای سرخشده، فراوریشده یا غذاهای آماده را محدود کنید؛ زیرا این غذاها حاوی چربیهای ناسالم میباشد. در صورت امکان از روغنهای گیاهی مایع استفاده کنید. c این روغنها سالمتر از روغنهای اشباعشده است.
۳. میزان مصرف شکر و نمک خود را کاهش دهید.
سازمان بهداشتی جهان توصیه میکند که مصرف روزانهٔ نمک برای بزرگسالان باید کمتر از یک قاشق چایخوری باشد. همچنین این سازمان میگوید که باید کمتر از ۱۲ قاشق چایخوری در روز شکر مصرف کنید. d در واقع بخش اصلی مواد اولیهٔ بسیاری از غذاها و نوشیدنیهای فراوریشده شکر است. برای نمونه در ۳۵۵ میلیلیتر نوشابه، ۱۰ قاشق چایخوری (۵۰ میلیلیتر) شکر وجود دارد. نوشابهها از کالری بالایی برخوردار است، اما ارزش غذایی کمی دارد.
کتاب مقدّس میگوید: «عاقل، خطر را میبیند و پنهان میشود، سادهلوح پیش میرود و تاوانش را میدهد!» (امثال ۲۲:۳) اگر عاقلانه رفتار کنید، عادتهای غذایی خوبی داشته باشید و در صورت نیاز تغییرات لازم را در رژیم غذایی خود انجام بدهید، به خدا نشان میدهید که برای زندگی و سلامتیتان ارزش قائلید.
باورهای نادرست رایج
باور نادرست: اگر غذا ظاهر، بو و مزهٔ خوبی داشته باشد پس سالم است.
واقعیت: بیش از ۱۰ میلیارد باکتری لازم است تا یک لیتر آب را کدر کند اما تنها وجود ۱۵ تا ۲۰ باکتری خطرناک میتواند شما را مریض کند. به منظور این که اطمینان حاصل کنید که غذا یا نوشیدنی شما سالم است، باید آن را در دما و مدت زمان مناسب آماده، سِرو و نگهداری کنید.
باور نادرست: مگسها غذا را آلوده نمیکنند.
واقعیت: مگسها از فضولات تغذیه میکنند و روی آن تخمگذاری میکنند، بنابراین حامل میلیونها باکتری بیماریزا بر روی پاهای خود هستند. برای جلوگیری از آلودگی ناشی از آنها، غذاها را باید کاملاً پوشاند.
باور نادرست: «سالهاست که غذای ناسالم میخورم پس تغییر در رژیم غذایی فایده ندارد.»
واقعیت: محققان دریافتهاند که داشتن رژیم غذایی سالم در هر زمان خطر مرگ زودرس را کاهش میدهد. همچنین هر چه بیشتر غذاهای سالم مصرف کنید، تأثیرات مفید بیشتری بر روی سلامتی شما خواهد داشت.
a میکروبها یا میکروارگانیسمها موجودات زندهای هستند که به دلیل ریز بودنشان با چشم غیرمسلح دیده نمیشوند. میکروبها شامل باکتریها، ویروسها و انگلها میشوند. بعضی از آنها برای ما مفیدند اما نوع مضرّ آنها میتواند به بدن صدمه زند یا حتی شخص را بکشد.
b استفاده از آب و صابون در از بین بردن باکتریها از آب خالی مؤثرتر است.
c چربیهای اشباعنشده در دمای اتاق به صورت مایع است.
d منظور از شکر در اینجا، هر گونه شکر فراوریشده یا اضافهشده مانند شکر سفید، عسل، شربت و آبمیوه است. اما شامل قند طبیعی موجود در میوهها، سبزیجات و شیر نمیشود.