1. Có lẽ đâu là khoảnh khắc tồi tệ nhất trong cuộc đời Phi-e-rơ?

Phi-e-rơ sẽ không bao giờ quên khoảnh khắc tồi tệ ấy, khi thấy Chúa Giê-su nhìn ông. Có nỗi thất vọng hay oán trách nào trong ánh mắt ngài không? Chúng ta không chắc, Kinh Thánh chỉ tường thuật rằng “Chúa Giê-su quay đầu nhìn Phi-e-rơ” (Lu 22:61). Nhưng chỉ một cái nhìn thoáng qua đó cũng đủ để ông thấy được mình đã phạm lỗi nghiêm trọng đến mức nào. Phi-e-rơ nhận ra ông vừa phạm ngay lỗi mà Chúa Giê-su báo trước, là lỗi ông đã nhất quyết cho rằng mình sẽ không bao giờ mắc phải. Ông đã chối bỏ Chủ yêu quý của mình. Có lẽ đó là khoảnh khắc tồi tệ nhất trong cuộc đời ông.

2. Phi-e-rơ cần rút ra bài học nào? Làm thế nào chúng ta có thể được lợi ích từ câu chuyện về ông?

² Thế nhưng, hoàn cảnh của Phi-e-rơ không phải là vô vọng. Vì là người có đức tin mạnh nên ông vẫn có thể đứng dậy sau lỗi lầm và rút ra một trong những bài học quan trọng nhất từ Chúa Giê-su, đó là lòng tha thứ. Bài học này cũng dành cho mỗi người chúng ta. Vậy, hãy xem xét làm sao Phi-e-rơ rút ra được bài học này.

3, 4. (a) Phi-e-rơ hỏi Chúa Giê-su điều gì, và có thể ông đã nghĩ gì? (b) Làm thế nào Chúa Giê-su cho thấy Phi-e-rơ đã bị ảnh hưởng bởi tinh thần phổ biến vào thời đó?

³ Khoảng sáu tháng trước, tại quê nhà Ca-bê-na-um, Phi-e-rơ đến hỏi Chúa Giê-su: “Thưa Chúa, tôi phải tha thứ người anh em phạm lỗi với tôi bao nhiêu lần? Có phải đến bảy lần chăng?”. Có thể Phi-e-rơ nghĩ ông là người rộng lượng, vì những nhà lãnh đạo tôn giáo thời ấy dạy rằng người ta chỉ cần tha thứ ba lần! Tuy nhiên, Chúa Giê-su trả lời: “Không phải đến bảy lần, mà đến bảy mươi bảy lần”.—Mat 18:21, 22.

⁴ Có phải ý của Chúa Giê-su là Phi-e-rơ nên đếm và ghi lại số lần người khác phạm lỗi với mình không? Không. Khi chuyển từ 7 lên 77, Chúa Giê-su muốn nói là tình yêu thương không cho  phép chúng ta giới hạn số lần tha thứ (1 Cô 13:4, 5). Chúa Giê-su cho thấy Phi-e-rơ đã bị ảnh hưởng bởi tinh thần không thương xót và thiếu khoan dung phổ biến vào thời đó. Người ta thường tính chi li từng lần tha thứ như thể ghi vào sổ. Thế nhưng, những ai muốn bắt chước Đức Chúa Trời thì nên luôn rộng lượng và sẵn lòng tha thứ người khác.—Đọc 1 Giăng 1:7-9.

5. Có thể khi nào chúng ta mới hiểu hết giá trị của sự tha thứ?

⁵ Dù không cãi lại lời Chúa Giê-su, nhưng Phi-e-rơ có thật sự thấm thía bài học ngài dạy không? Đôi lúc chúng ta chỉ hiểu hết giá trị của sự tha thứ khi rơi vào hoàn cảnh cần được người khác thứ tha. Vì thế, hãy xem lại những diễn biến dẫn đến cái chết của Chúa Giê-su. Trong những thời khắc khó khăn ấy, Phi-e-rơ đã phạm nhiều lỗi và cần được Chủ mình tha thứ.

6. Phi-e-rơ phản ứng thế nào khi Chúa Giê-su cố gắng dạy các sứ đồ về sự khiêm nhường? Nhưng Chúa Giê-su đối xử với ông ra sao?

⁶ Thời điểm trọng đại đã đến, đó là đêm cuối cùng Chúa Giê-su sống trên đất. Ngài vẫn còn nhiều điều muốn dạy các sứ đồ, chẳng hạn như về sự khiêm nhường. Chúa Giê-su nêu gương bằng cách khiêm nhường rửa chân cho họ, là việc thường giao cho đầy tớ thấp hèn. Thoạt tiên, Phi-e-rơ thắc mắc hành động của Chúa Giê-su, và không chịu để ngài rửa chân cho ông. Nhưng sau đó, ông xin ngài không chỉ rửa chân mà còn rửa tay và đầu của ông nữa! Chúa Giê-su không mất kiên nhẫn nhưng điềm tĩnh giải thích tầm quan trọng và ý nghĩa của việc ngài đang làm.—Giăng 13:1-17.

7, 8. (a) Phi-e-rơ lại thử lòng kiên nhẫn của Chúa Giê-su như thế nào? (b) Chúa Giê-su vẫn biểu lộ lòng tha thứ và tử tế ra sao?

⁷ Dù vậy không lâu sau, Phi-e-rơ lại thử lòng kiên nhẫn của Chúa Giê-su. Các sứ đồ cãi nhau xem ai lớn nhất trong vòng họ, và hẳn Phi-e-rơ cũng can dự vào cuộc tranh cãi đáng xấu hổ ấy. Thế nhưng, Chúa Giê-su đã nhân từ sửa sai họ, thậm chí khen họ về điều tốt họ đã làm; họ đã thể hiện lòng trung thành với Chủ. Ngài cũng báo trước là tất cả các sứ đồ sẽ bỏ ngài. Tuy nhiên, Phi-e-rơ lại quả quyết là dù có chết, ông cũng sẽ không bỏ Chúa Giê-su. Nhưng Chúa Giê-su tiên tri thêm rằng trước khi gà gáy hai lần ngay trong đêm ấy, ông sẽ chối ngài ba lần. Phi-e-rơ không chỉ phủ nhận điều đó mà còn tự hào cho rằng ông sẽ trung thành với Chủ hơn các sứ đồ khác!—Mat 26:31-35; Mác 14:27-31; Lu 22:24-28; Giăng 13:36-38.

⁸ Chúa Giê-su có mất kiên nhẫn với Phi-e-rơ không? Thật ra,  trong suốt thời gian khó khăn này, ngài vẫn luôn tìm điểm tốt nơi các sứ đồ bất toàn. Dù Chúa Giê-su biết Phi-e-rơ sẽ làm ngài thất vọng nhưng ngài nói: “Tôi đã tha thiết cầu nguyện cho anh để anh không mất đức tin, và khi anh trở lại, hãy làm vững mạnh anh em mình” (Lu 22:32). Qua lời này, Chúa Giê-su bày tỏ sự tin tưởng rằng Phi-e-rơ sẽ phục hồi về thiêng liêng và trở lại phụng sự trung thành. Chúa Giê-su quả có lòng tha thứ và tử tế!

9, 10. (a) Trong vườn Ghết-sê-ma-nê, Phi-e-rơ cần được sửa sai về điều gì? (b) Trường hợp của Phi-e-rơ nhắc chúng ta điều gì?

⁹ Sau đó, trong vườn Ghết-sê-ma-nê, Phi-e-rơ cần được sửa sai không chỉ một lần. Chúa Giê-su bảo ông, cũng như Gia-cơ và Giăng, phải thức canh trong khi ngài cầu nguyện. Chúa Giê-su đang trong lúc đau khổ cùng cực và cần được khích lệ, nhưng Phi-e-rơ và các sứ đồ khác cứ ngủ hết lần này đến lần khác. Dù vậy, Chúa Giê-su vẫn biểu lộ sự cảm thông và tha thứ khi nói với họ: “Tinh thần thì hăng hái nhưng thể xác lại yếu đuối”.—Mác 14:32-41.

¹⁰ Vừa lúc ấy, một đám đông mang theo đuốc, gươm giáo và gậy gộc đến. Đây là lúc cần hành động thận trọng. Vậy mà Phi-e-rơ lại hấp tấp ra tay, vung gươm lên chém đứt một tai của Man-chu, đầy tớ của thầy tế lễ thượng phẩm. Chúa Giê-su bình tĩnh sửa sai Phi-e-rơ, chữa lành vết thương cho đầy tớ ấy và giải thích một nguyên tắc là không được dùng bạo lực. Đến nay, những môn đồ của ngài vẫn làm theo nguyên tắc ấy (Mat 26:47-55; Lu 22:47-51; Giăng 18:10, 11). Như vậy, Phi-e-rơ đã được Chủ mình tha thứ nhiều lần. Trường hợp của ông nhắc nhở rằng tất cả chúng ta đều thường xuyên phạm tội. (Đọc Gia-cơ 3:2). Có ai trong chúng ta không cần được Đức Chúa Trời tha thứ mỗi ngày? Về phần Phi-e-rơ, cũng trong đêm đó ông lại phạm thêm những lỗi nghiêm trọng hơn.

11, 12. (a) Phi-e-rơ cho thấy ông can đảm ra sao sau khi Chúa Giê-su bị bắt? (b) Phi-e-rơ không làm được như những lời ông đã tuyên bố như thế nào?

¹¹ Chúa Giê-su lập luận với đám đông là nếu họ đến tìm bắt ngài thì hãy để cho các sứ đồ đi. Phi-e-rơ bất lực đứng nhìn đám đông trói Chúa Giê-su. Sau đó, ông bỏ trốn như các sứ đồ khác.

¹² Tuy nhiên, Phi-e-rơ và Giăng không bỏ trốn luôn nhưng dừng lại, có lẽ gần nhà của nguyên thầy tế lễ thượng phẩm An-ne. Đó là nơi Chúa Giê-su bị dẫn đến để chất vấn lần đầu. Khi Chúa Giê-su bị giải đi từ đó, Phi-e-rơ và Giăng “theo ngài từ đằng xa” (Mat 26:58; Giăng 18:12, 13). Phi-e-rơ không phải là người  hèn nhát. Ông phải can đảm lắm mới dám đi theo Chúa Giê-su. Đám đông có vũ khí, mà Phi-e-rơ lại vừa làm một người trong số họ bị thương. Nhưng đến đây chúng ta vẫn chưa thấy ông thể hiện lòng trung thành như ông từng tuyên bố là sẵn sàng chết với Chủ.—Mác 14:31.

13. Cách đúng duy nhất để theo Chúa Giê-su là gì?

¹³ Như Phi-e-rơ, ngày nay nhiều người theo Chúa Giê-su “từ đằng xa”, tức là theo ngài bằng cách nào đó để không ai chú ý đến họ. Nhưng về sau, Phi-e-rơ cho biết cách đúng duy nhất để theo Chúa Giê-su là phải cố gắng theo sát ngài, noi gương ngài trong mọi việc bất chấp khó khăn.—Đọc 1 Phi-e-rơ 2:21.

14. Phi-e-rơ trải qua những gì vào đêm Chúa Giê-su bị xét xử?

¹⁴ Phi-e-rơ thận trọng đi theo Chúa Giê-su cho đến khi tới cổng của một trong những căn nhà nguy nga nhất Giê-ru-sa-lem. Đó là nhà của Cai-pha, thầy tế lễ thượng phẩm giàu có và quyền lực. Những căn nhà như thế thường có sân chính giữa và cổng phía trước. Phi-e-rơ đến cổng nhưng không được phép vào. Vì Giăng quen biết thầy tế lễ thượng phẩm nên đã ở bên trong, và đi ra nói người giữ cửa cho Phi-e-rơ vào. Nhưng sau đó dường như Phi-e-rơ không đi chung với Giăng, và cũng không tìm cách vào trong nhà để ở bên Chủ. Ông đứng ngoài sân, nơi những đầy tớ sưởi ấm cạnh đống lửa trong đêm lạnh. Ông quan sát những kẻ làm chứng gian về Chúa Giê-su đi ra đi vào khi ngài bị xét xử.—Mác 14:54-57; Giăng 18:15, 16, 18.

15, 16. Hãy giải thích làm thế nào lời Chúa Giê-su tiên tri về ba lần Phi-e-rơ chối ngài được ứng nghiệm.

¹⁵ Lúc này, người hầu gái khi nãy mở cửa cho Phi-e-rơ có thể thấy rõ mặt ông nhờ ánh lửa. Cô nhận ra Phi-e-rơ và tố cáo ông: “Ông cũng từng đi chung với Giê-su người Ga-li-lê!”. Quá bất ngờ nên Phi-e-rơ chối không biết Chúa Giê-su, thậm chí còn giả vờ không hiểu cô ta nói gì. Ông đến đứng gần cổng để không ai chú ý, nhưng một cô gái khác để ý thấy ông và cũng nói: “Ông này đã đi với Giê-su người Na-xa-rét”. Phi-e-rơ thề: “Tôi chẳng biết người ấy!” (Mat 26:69-72; Mác 14:66-68). Có lẽ sau khi chối lần thứ hai, Phi-e-rơ nghe tiếng gà gáy nhưng ông quá lo đến nỗi không nhớ tới lời tiên tri mà Chúa Giê-su vừa nói cách đó vài giờ.

¹⁶ Một lúc sau, Phi-e-rơ vẫn cố gắng tránh để người ta không chú ý đến mình. Nhưng có một nhóm người ở trong sân tiến về phía ông. Trong số đó có người bà con của Man-chu, đầy tớ mà Phi-e-rơ chém đứt tai. Ông nói với Phi-e-rơ: “Chẳng phải tôi đã thấy ông ở trong vườn với người ấy sao?”. Phi-e-rơ cố phân trần là họ đã nhầm. Ông thề rằng mình không biết Chúa Giê-su, và  chắc hẳn ông xin bị nguyền rủa nếu có dối trá. Đó là lần thứ ba Phi-e-rơ chối Chúa Giê-su. Ngay sau khi ông thốt ra lời ấy thì gà gáy—lần thứ hai trong đêm đó.—Giăng 18:26, 27; Mác 14:71, 72.

17, 18. (a) Phi-e-rơ đã phản ứng ra sao khi ông nhận ra mình đã phạm lỗi vô cùng nghiêm trọng với Chủ? (b) Có lẽ Phi-e-rơ đã nghĩ gì?

¹⁷ Vừa khi ấy, Chúa Giê-su đi ra ban công hướng ra sân. Như được nói ở đầu chương, lúc này Phi-e-rơ thấy ánh mắt Chúa Giê-su nhìn ông. Tức thì ông nhận ra mình đã phạm lỗi vô cùng nghiêm trọng với Chủ. Phi-e-rơ rời khỏi sân, lòng ông bị giày vò vì mặc cảm tội lỗi. Ông lê bước trên đường trong ánh sáng lờ mờ của trăng tàn. Cảnh vật nhòa đi vì mắt ông ngấn lệ. Rồi ông bật khóc cay đắng.—Mác 14:72; Lu 22:61, 62.

¹⁸ Sau khi gây ra lỗi lớn đến thế, một người có thể nghĩ mình phạm tội quá nặng nên không thể được tha thứ. Có lẽ chính Phi-e-rơ cũng nghĩ vậy. Nhưng có phải vậy không?

19. Hẳn Phi-e-rơ cảm thấy thế nào về lỗi lầm của ông? Nhưng làm sao chúng ta biết là ông không tuyệt vọng?

¹⁹ Thật khó tưởng tượng Phi-e-rơ đau lòng đến mức nào vào lúc trời sáng, khi ông thấy những sự kiện xảy ra trong ngày. Hẳn ông tự trách mình lúc Chúa Giê-su chết vào chiều hôm đó sau nhiều giờ chịu đau đớn! Chắc Phi-e-rơ rùng mình khi nghĩ ông đã chất thêm nỗi đau cho Chủ vào ngày cuối cùng ngài sống trên đất. Dù lòng quặn thắt, Phi-e-rơ không tuyệt vọng. Chúng ta có thể biết được điều này vì không lâu sau đó, ông đã kết hợp lại với anh em đồng đạo (Lu 24:33). Chắc chắn các sứ đồ đều hối hận về cách cư xử của họ vào đêm đen tối đó, và họ an ủi lẫn nhau.

20. Chúng ta học được gì từ hành động của Phi-e-rơ khi ông có tinh thần đúng đắn?

²⁰ Lần này, chúng ta thấy Phi-e-rơ có tinh thần đúng đắn. Việc một tôi tớ của Đức Chúa Trời có thể đứng dậy sau khi sa ngã không hẳn phụ thuộc vào mức độ nặng nhẹ của tội, mà phụ thuộc nhiều vào nghị lực vươn lên và sửa chữa lỗi lầm của chính người ấy. (Đọc Châm-ngôn 24:16). Phi-e-rơ cho thấy ông có đức tin thật khi nhóm lại với anh em trong lúc tinh thần suy sụp. Khi nỗi buồn và sự ân hận đè nặng trong lòng, một người dễ cô lập mình, nhưng điều đó rất nguy hiểm (Châm 18:1). Điều khôn  ngoan là ở gần anh em đồng đạo và lấy lại nghị lực để tiếp tục phụng sự Đức Chúa Trời.—Hê 10:24, 25.

21. Nhờ kết hợp với anh em đồng đạo mà Phi-e-rơ biết được tin gì?

²¹ Nhờ kết hợp với anh em đồng đạo, Phi-e-rơ biết một tin kinh ngạc là xác Chúa Giê-su không còn trong mộ. Phi-e-rơ và Giăng chạy đến mộ đã bị niêm phong của Chúa Giê-su. Có lẽ vì Giăng trẻ hơn nên đến trước. Khi thấy cửa mộ mở thì ông chần chừ không vào. Nhưng Phi-e-rơ không như thế. Dù đang thở hổn hển, ông đi thẳng vào trong. Mộ trống rỗng!—Giăng 20:3-9.

22. Điều gì khiến mọi buồn phiền và nghi ngờ trong lòng Phi-e-rơ đều tan biến?

²² Phi-e-rơ có tin Chúa Giê-su đã sống lại không? Lúc đầu ông không tin, dù các nữ tín đồ trung thành đến nói là thiên sứ hiện ra và báo cho họ biết Chúa Giê-su đã sống lại (Lu 23:55–24:11). Tuy nhiên, đến cuối ngày hôm đó, mọi buồn phiền và nghi ngờ trong lòng Phi-e-rơ đều tan biến. Chúa Giê-su đã sống lại, giờ là một thần linh mạnh mẽ! Trước khi hiện ra với tất cả các sứ đồ, ngài đã làm một việc đặc biệt. Các sứ đồ kể lại: “Quả thật Chúa đã được sống lại và hiện ra với Si-môn!” (Lu 24:34). Sau này, sứ đồ Phao-lô cũng viết rằng trong ngày đáng nhớ ấy Chúa Giê-su “hiện ra với Sê-pha rồi với mười hai sứ đồ” (1 Cô 15:5). Sê-pha và Si-môn là những tên khác của Phi-e-rơ. Như vậy, ngày hôm đó Chúa Giê-su hiện ra với Phi-e-rơ, khi ông đang ở một mình.

23. Ngày nay, tại sao những tín đồ phạm tội cần nhớ đến trường hợp của Phi-e-rơ?

²³ Kinh Thánh không cho biết chi tiết về cuộc gặp gỡ đầy cảm động giữa Chúa Giê-su và Phi-e-rơ. Dù vậy, chúng ta có thể hình dung Phi-e-rơ xúc động như thế nào khi thấy Chủ yêu quý của mình sống lại, và ông có cơ hội bày tỏ lòng ăn năn hối lỗi. Trên hết, ông rất muốn được tha thứ. Chắc chắn Chúa Giê-su đã tha thứ cho ông, thậm chí còn rộng lòng tha thứ. Ngày nay, những tín đồ phạm tội cần nhớ đến trường hợp của Phi-e-rơ. Chúng ta đừng bao giờ nghĩ mình không thể được Đức Chúa Trời tha thứ. Chúa Giê-su phản ánh hoàn hảo những đức tính của Cha, đấng “tha-thứ dồi-dào”.—Ê-sai 55:7.

24, 25. (a) Hãy miêu tả đêm mà Phi-e-rơ đánh cá trên biển Ga-li-lê. (b) Phi-e-rơ phản ứng thế nào khi thấy Chúa Giê-su làm phép lạ vào sáng hôm sau?

²⁴ Chúa Giê-su bảo các sứ đồ đi đến Ga-li-lê, là nơi họ sẽ gặp lại ngài. Khi đến đó, Phi-e-rơ đi ra biển Ga-li-lê để đánh cá. Một số sứ đồ khác cũng theo ông. Phi-e-rơ lại đi trên hồ từng là nơi ông thường xuyên lui tới khi còn là ngư dân. Tiếng kẽo kẹt của  thuyền, tiếng rì rào của sóng và cảm giác thô ráp khi cầm lưới đánh cá, tất cả quá đỗi quen thuộc và làm ông thấy bình yên. Các sứ đồ đánh cá suốt đêm mà chẳng bắt được gì.—Mat 26:32; Giăng 21:1-3.

²⁵ Thế nhưng, khi mặt trời ló dạng, một người đứng trên bờ biển gọi vọng ra và bảo họ thả lưới phía bên kia thuyền. Các sứ đồ làm theo và kéo được mẻ lớn có 153 con cá! Phi-e-rơ biết người đó là ai. Ông nhảy khỏi thuyền và bơi vào bờ. Trên bờ, Chúa Giê-su nướng cá trên than cho các bạn trung thành của ngài ăn. Rồi ngài nói chuyện riêng với Phi-e-rơ.—Giăng 21:4-14.

26, 27. (a) Chúa Giê-su cho Phi-e-rơ cơ hội nào ba lần? (b) Làm thế nào Chúa Giê-su chứng tỏ ngài hoàn toàn tha thứ cho Phi-e-rơ?

 ²⁶ Chúa Giê-su hỏi Phi-e-rơ có yêu Chủ “hơn những thứ này không”—hẳn ngài đang chỉ vào mẻ cá lớn. Phi-e-rơ yêu nghề chài lưới hơn hay yêu Chúa Giê-su hơn? Như Phi-e-rơ đã chối Chủ ba lần, giờ đây Chúa Giê-su cho ông cơ hội để khẳng định tình yêu thương của mình ba lần trước mặt các sứ đồ. Khi Phi-e-rơ làm thế, Chúa Giê-su cho ông biết cách thể hiện tình yêu thương ấy: đặt việc phụng sự Đức Chúa Trời lên hàng đầu, tức là củng cố, dạy dỗ và chăm sóc bầy chiên gồm những môn đồ trung thành của Chúa Giê-su.—Lu 22:32; Giăng 21:15-17.

²⁷ Qua đó, Chúa Giê-su xác nhận là Phi-e-rơ vẫn hữu dụng cho ngài và Cha ngài. Ông sẽ đóng vai trò quan trọng trong hội thánh do ngài hướng dẫn. Rõ ràng, Chúa Giê-su đã hoàn toàn tha thứ cho ông! Chắc chắn sự thương xót của ngài làm Phi-e-rơ xúc động, và ông khắc ghi điều đó vào lòng.

28. Phi-e-rơ sống đúng với tên ông như thế nào?

²⁸ Phi-e-rơ trung thành thực hiện sứ mạng trong nhiều năm. Ông làm vững mạnh anh em, y theo mệnh lệnh Chúa Giê-su ban vào đêm trước khi ngài chết. Phi-e-rơ dạy dỗ và chăm sóc môn đồ của Chúa Giê-su một cách tử tế và kiên nhẫn. Người đàn ông từng được gọi là Si-môn đã sống đúng với tên mà Chúa Giê-su đặt cho—Phi-e-rơ, nghĩa là “đá”—vì ông trở thành điểm tựa vững chắc, mạnh mẽ và đáng tin cậy, có ảnh hưởng tốt đối với hội thánh. Điều này được thấy rõ trong hai lá thư chứa chan tình cảm mà ông viết, và cũng là những sách rất giá trị trong Kinh Thánh. Qua những lá thư ấy, chúng ta cũng thấy Phi-e-rơ không bao giờ quên bài học Chúa Giê-su dạy về lòng tha thứ.—Đọc 1 Phi-e-rơ 3:8, 9; 4:8.

29. Chúng ta có thể noi theo đức tin của Phi-e-rơ và lòng thương xót của Chủ ông bằng cách nào?

²⁹ Mong sao chúng ta cũng rút ra được bài học này. Hằng ngày, chúng ta có cầu xin Đức Chúa Trời tha thứ những lỗi lầm của mình không? Chúng ta có tin là mình được tha thứ và xóa tội không? Chúng ta có rộng lòng tha thứ cho người khác không? Nếu có, chúng ta đang noi theo đức tin của Phi-e-rơ, và lòng thương xót của Chủ ông.