1. Se a te vaega tafasili i te maluga o te alofa, kae kaia e fai ei penā? (Onoono ki te ata i te kamataga.)

A TE alofa telā ne fakavae ki akoakoga fakavae ‵tonu (a·gaʹpe) se meaalofa mai i a Ieova. A iako te Mafuaga o te alofa. (1 Ioa. 4:7) A te vaegā alofa tenei ko te vaega tafasili i te maluga o te alofa. E tiga eiloa e mafai o aofia i ei a te alofa atafai mo te loto alofa, e lavea muamua atu eiloa te uiga tenei i au faifaiga sē kaiū mō nisi tino. E ‵tusa mo se fakamatalaga e tasi, a te a·gaʹpe “e mafai fua o iloa atu i au faifaiga.” Kafai e fakaasi atu ne tatou te alofa sē kaiū, ka manuia eiloa ‵tou olaga, kae ‵fonu i te fiafia mo te aoga.

2, 3. Ne fakaasi mai pefea ne Ieova te alofa sē kaiū ki tino katoa?

² Ne fakaasi mai ne Ieova te alofa ki tino a koi tuai foki eiloa o faite a Atamu mo Eva. Ne faite ne ia te lalolagi ke fai mo fale o tino ki te se-gata-mai, se koga telā e se ola fua i ei te tagata kae ke fiafia katoatoa foki i tena olaga kātoa. Ne fai ne Ieova a te mea tenei ke aoga ki a tatou, kae e se mō tena ‵lei eiloa. Ne toe fakaasi mai foki ne ia a te alofa sē kaiū mai te fakamanuiaga o ana tama‵liki i te lalolagi nei ki te fakamoemoega ke ola ki se-gata-mai i te Palataiso telā ne fakatoka ne ia mō latou.

³ Mai tua o te ‵tekeatuga o Atamu mo Eva, ne fakaasi mai ne Ieova te ‵toe fakaasiga sili o tena alofa sē kaiū. Ne fakatoka ne ia te togiola  mō tama‵liki a lāua kolā ne ‵teke, mo te fakamoemoega me ka ‵saga tonu atu a nisi tino ki Tena alofa. (Kene. 3:15; 1 Ioa. 4:10) A te ‵tonuga loa, talu mai te taimi ne tauto ei a Ieova e uiga ki se Fakaola i aso mai mua, ne kilo atu a Ia ki tena taulaga e pelā me se mea ko oti ne fai. Kae i se 4,000 tausaga mai tua ifo, ne tuku mai ne Ieova tena Tama fagasele eiloa e tokotasi ke mate mō tino katoa i te lalolagi. (Ioa. 3:16) Ko oko eiloa te ‵tou loto fakafetai ki te alofa sē kaiū o Ieova!

4. Se a te mea e fakaasi mai me e mafai ne tāgata sē ‵lei katoatoa o fakaasi atu te alofa sē kaiū?

⁴ E mafai eiloa ne tatou o fakaasi atu te alofa sē kaiū me ne faite tatou ne te Atua ki tena fakatusa. Ona ko te agasala telā ne fa‵nau mai mo tatou, ko faigata ei ke fakaasi atu ne tatou a te alofa, kae e seki tapale katoatoa i ei a te ‵tou atamai ke fai penā. Ne fakaasi atu ne Apelu a te alofa ki te Atua mai te ofo atu mo te loto fiafia tena toe mea ‵lei. (Kene. 4:3, 4) Ne fakaasi atu ne Noa a te alofa sē kaiū ki tino katoa mai te talai atu o te fekau a te Atua mō se fia sefulu tausaga faitalia a te sē fia ‵saga mai o tino. (2 Pe. 2:5) Ne fakamuamua ne Apelaamo tena alofa ki te Atua i lō ana lagonaga i te taimi ne fakatonu atu ei ke ofo atu tena tama tagata ko Isaako. (Iako. 2:21) E pelā mo tāgata fakamaoni konā, e ma‵nako tatou o fakaasi atu a te alofa, faitalia a tulaga faiga‵ta e fe‵paki mo tatou.

5. I auala fea e mafai ei ne tatou o fakaasi atu a te alofa tonu?

⁵ E fakamatala mai te Tusi Tapu me i te alofa tonu e se fakaasi atu fua i “‵tou pati io me ko ‵tou gutu, kae i faiga kolā e fai mo te fakamaoni.” (1 Ioa. 3:18) E mata, e fakauiga te mea tenei me e se mafai o fakaasi atu ne tatou a te alofa e auala i ‵tou pati? E se penā eiloa! (1 Tesa. 4:18) I lō te fai penā, e fakauiga eiloa me i te ‵tou a‵lofa e se ‵tau fua o fakaasi atu i pati, maise eiloa māfai e manakogina a faifaiga. E pelā mo se taina Kelisiano, kafai ko se lava a mea e manakogina mō te olaga, e manako a ia ki te ‵tou fesoasoani i lō pati fakamanuia fua. (Iako. 2:15, 16) I se auala tai ‵pau, a te alofa ki a Ieova mo ‵tou tuakoi e se fakamalosi fua i ei tatou ke fakamolemole atu ki te Atua ke ‘uga atu a tino ga‵lue ki te ‵katiga o saito’ kae ke ‵kau katoatoa atu ki te galuega talai.—Mata. 9:38.

6, 7. (a) Se a te “alofa fakaloiloi”? (e) Ne a nisi fakaakoakoga o te alofa fakaloiloi?

⁶ Ne tusi mai te apositolo ko Ioane me e ‵tau mo tatou o a‵lofa “i faiga kolā e fai mo te fakamaoni.” Tela la, e se ‵tau mo tatou o “a‵lofa fakaloiloi,” io me “a‵lofa e aunoa mo te loi.” (Loma 12:9; 2 Koli. 6:6) E fakauiga te mea tenei me e se mafai o fakaasi atu ne tatou a te alofa tonu māfai e fakaasi fakaloiloi atu ne tatou, e pelā eiloa me e pei koe ki se mea ufi mata. E mafai o mafau‵fau tatou penei, ‘E mata, e isi se vaegā mea e pelā mo te alofa fakaloiloi?’ E seai eiloa. A te mea tenei e se ko te alofa tonu kae se fakaasiga fakaloiloi fua o te alofa fakaloiloi.

⁷ Mafaufau la ki nisi fakaakoakoga o te alofa fakaloiloi. I te fatoaga o Etena, ne ‵sala atu Satani ki se auala ke fakaloiloi aka ei a Eva, kae ne fakaasi atu ne ia a faifaiga kaimanako kae ‵loi. (Kene. 3:4, 5) I aso o Tavita, ne fakamaoni atu ne Aitofele me i tena va fakataugasoa mo te tupu se mea fakaloiloi. Ne ‵fuli a Aitofele e pelā me se tino faitogafiti i te taimi ne iloa ei ne ia me ka maua ne ia se mea ‵lei mai i ei. (2 Samu. 15:31) E penā foki i aso nei, e fakaaoga ne aposetate mo nisi tino kolā e faka‵tupu ne latou a mavae‵vaega i te fakapotopotoga a “pati takolekole mo pati fakamālō fakaloi‵loi” ke fakaasi atu i a latou ne tino a‵lofa, kae ko te ‵tonuga loa a latou ne tino kaima‵nako.—Loma 16:17, 18.

8. Se a te fesili e ‵tau o ‵sili ifo ne tatou ki a tatou eiloa?

⁸ A te alofa fakaloiloi se mea fakamasiasi me se uiga e fakamasei ne ia a te uiga fakaatua ko te alofa sē fakapito. E mafai ne te uiga fakaloiloi tenā o fakaloi‵loi a tino, kae e se ko Ieova. E tonu, ne fai mai a Iesu me i a  latou kolā e fai pelā me ne tino fakaloiloi ka fakasalagina “ki te ‵toe sala ‵mafa.” (Mata. 24:51) E tonu, e se manako lele a Ieova ke fakaasi atu te alofa fakaloiloi. Kae ui i ei, e ‵tau o fesili ifo tatou ki a tatou eiloa penei, ‘E mata, e tonu faeloa toku alofa, kae se fakamaseigina ne te uiga kaimanako io me ko te uiga faitogafiti?’ Ke na sau‵tala nei tatou ki auala e iva e mafai ei ne tatou o taumafai ke fakaasi atu te alofa “e aunoa mo te loi.”

9. Se a te mea ka fakamalosi aka ne te alofa tonu ke fai ne tatou?

⁹ Ke fiafia o tavini atu faitalia me e se lavea ne se tino. E ‵tau o loto fia‵fia tatou o fai a galuega a‵lofa mō ‵tou taina i se auala e “se iloa” ne tino māfai e mafai. (Faitau te Mataio 6:1-4.) Ne seki mafai ne Anania mo Safaila o fai te mea tenā. I lō te tuku lēmū atu o te lā meaalofa, ne fia fakalasi‵lasi ne lāua te lā taulaga kae ne logo‵mae lāua i se fakalavelave faigata ona ko te lā ‵loi. (Galu. 5:1-10) E ‵kese mai i ei, e fakamalosi aka tatou ne te alofa tonu ke fia‵fia i te tavini atu mō ‵tou taina e aunoa mo te fai ke iloa ne tino io me fia lavea. E pelā me se fakaakoakoga, a taina kolā e fesoasoani atu ki te Potukau Pule i te fakatokaga o mea‵kai faka-te-agaga e fai ne latou i se auala ‵funa, e se ko te kausaki atu ke maua fua ne latou a tavaega io me fakaasi atu a mea kolā ne ga‵lue latou ki ei.

10. E mafai pefea o fai ne tatou te takitakiga i te fakaasiatuga o te āva ki nisi tino?

¹⁰ Ke mua o fakaasi atu te āva ki nisi tino. (Faitau te Loma 12:10.) Ne fakaasi mai ne Iesu te auala ke fakaaloalo atu ei ki nisi tino mai te faiga o galuega fatauva. (Ioa. 13:3-5, 12-15) E mafai ne tatou o ga‵lue malosi i te atiakaga o te loto maulalo telā e manakogina ke fakaasi atu i ei a te fakaaloalo ki nisi tino i te auala tenei. Ke oko foki ki te kau apositolo ne seki malamalama katoatoa i faifaiga a Iesu ke oko loa ki te taimi ne maua ei ne latou te agaga tapu. (Ioa. 13:7) E mafai o fakaasi atu ne tatou a te fakaaloalo ki nisi tino kae ke mo a ma tō fakatāua ne tatou a tatou eiloa ona ko tulaga i mea tau akoakoga, kope faka-te-foitino io me ko tauliaga i te taviniga a Ieova. (Loma 12:3) Kae i lō te loto masei ki a latou kolā e maua ne latou a tavaega, e fia‵fia fakatasi tatou mo latou faitalia me mafau‵fau tatou me ‵tau foki o maua ne tatou te tulaga fakaaloalo tenā io me ne tavaega ona ko mea ne fai ne tatou.

11. Kaia e ‵tau ei o fai ne tatou a pati fakamālō i se auala tonu?

¹¹ Fakamālō atu mo te fakamaoni ki ou taina. E ‵tau o ‵sala atu tatou ki avanoaga ke fakamālō ki tino taki tokotasi, me i vaegā faifaiga penā e “ati aka ei a tino.” (Efe. 4:29) Kae e ‵tau o fai ne tatou mo lagonaga ‵tonu. Me kafai e se fai penā, e mafai fua o fai ne tatou se tino ke ‵fete io me ‵kalo keatea mai ‵tou tiute ke tuku atu a manatu fakatonutonu. (Faata. 29:5) A te fakamālō atu ki se tino kae oti aka ko fakamasei ei ne tatou a ia mai i ana tua se vaega o te uiga fakaloiloi. Ne ‵kalo keatea a te apositolo ko Paulo mai te matāsele tenā kae ne tuku mai ne ia se fakaakoakoga ki te fakaasiatuga o te alofa tonu i te auala telā e fakamālō atu ei a ia ki nisi tino. E pelā me se fakaakoakoga, ne fakamālō tonu atu a ia ki Kelisiano i Kolinito e uiga ki nisi uiga o latou. (1 Koli. 11:2) Kae i te taimi ne manakogina ei ne latou a polopolokiga, ne fakamatala atu ei ne ia ki a latou a te pogai i se auala atafai kae manino.—1 Koli. 11:20-22.

12. E mafai pefea o fakaasi atu ne tatou a te alofa tonu māfai e fakaasi atu ne tatou a te uiga talimālō?

¹² Ke uiga talimālō. E fakatonu mai a Ieova ke uiga kaima‵lie tatou ki ‵tou taina mo tuagane. (Faitau te 1 Ioa. 3:17.) Kae e ‵tau o fai ne tatou i se auala ‵ma, kae ‵kalo keatea mai so se uiga kaimanako. E mafai o fesili ifo tatou penei: ‘E mata, e fakaasi muamua atu ne au te uiga talimālō ki oku taugasoa ‵pili, tino lauiloa, io me ko latou kolā e mafai toe taui mai? Io me ‵sala atu au ki auala ke fakaasi atu te uiga kaimalie ki taina mo tuagane kolā e se iloa ‵lei ne au io me kolā e se mafai o toe taui  mai toku uiga talimālō?’ (Luka 14:12-14) Io me isi se taina Kelisiano e manako malosi ki se fesoasoani ona ko palani sē ‵lei io me ko te fakatamala o fakafetai mai ki uiga talimālō. I vaegā tulaga penā, e ‵tau o fakagalue ne tatou a pati polopoloki konei: “Ke fakaasi atu ne koutou te uiga talimalo te suā tino ki te suā tino e aunoa mo te mui‵mui.” (1 Pe. 4:9) Kafai e tautali koe i te manatu fesoasoani tenei, kae maua ne koe te taui o te fiafia telā e maua mai te tuku atu mo te loto fiafia.—Galu. 20:35.

13. (a) Ko te taimi fea e tai faigata ei ke fesoasoani atu ki a latou kolā e vāi‵vai? (e) Ne a mea aoga e mafai o fai ne tatou ke fesoasoani atu ki tino vāi‵vai?

¹³ Fesoasoani atu ki tino vāi‵vai. A te ‵tou a‵lofa tonu e mafai o tofotofogina ne te fakatonuga i te Tusi Tapu ke “‵lago atu ki tino vāi‵vai, kae kufaki i tino katoa.” (1 Tesa. 5:14) E tiga eiloa e tokouke a tino kolā ne vāi‵vai ne ma‵losi fakamuli olotou fakatuanaki, e ma‵nako a nisi tino ke fakaasi atu ne tatou a te kufaki, kae tumau i te fesoasoani atu. E mafai o aofia i te mea tenei a te fakaasi atu o manatu faka-te-Tusi Tapu kolā e fakamalosi loto, ‵kami latou ke ga‵lue tasi tatou i te galuega talai, io me fakalogo‵logo faka‵lei i te taimi e fai‵pati mai ei latou. E se gata i ei, i lō te mafaufau fua ki se taina io me se tuagane telā e “malosi” io me “vāivāi,” e ‵tau o iloa ne tatou me e isi katoa ne ‵tou feitu ma‵losi mo vāivāiga. Ke oko foki loa ki te apositolo ko Paulo, ne iloa ne ia ana vāivāiga totino. (2 Koli. 12:9, 10) Tela la, e mafai o maua ne tatou katoa a mea aoga mai te ‵lago atu ki ‵tou taina Kelisiano.

14. E pefea te lasi o ‵tou loto fia‵fia ke fakatumau te fielmu mo ‵tou taina?

¹⁴ ‵Sala ki te filemu. E fai ne tatou a mea katoa i ‵tou malosi eiloa ke fakatumau te filemu mo ‵tou taina, faitalia me mafau‵fau tatou me ne fakauiga ‵se ne latou a ‵tou pati io me e se fai faka‵lei mai latou ki a tatou. (Faitau te Loma 12:17, 18.) A te fakatoese atu e mafai o fesoasoani mai ke faka‵lei aka a lagonaga sē ‵lei, kae e ‵tau o fai i se auala tonu. E pelā mo se mea e tasi, i lō te fai atu, “Fakatoese atu mō ou lagonaga konā,” e mafai o taku ‵tonu atu ne koe tou ‵se mai te fai atu “Au ko ‵se mo te fakalogo‵mae atu i aku pati ne fai atu.” A te filemu e tāua ‵ki eiloa i te olaga avaga. E se ‵tau fua o fakaasi atu ne se tauavaga a te alofa i mata o tino kae kafai e ‵nofo i a lāua, ko fai atu ei a pati faka‵mae loto, io me ko fakasauaga.

15. E mafai pefea o fakaasi atu me e tonu a te ‵tou loto fakamagalo?

¹⁵ Ke loto fakamagalo. E fakamagalo ne tatou se tino mai te fakatoese atu ki a ia kae fakapuli atu a te loto kaitaua. Mai te “fakatau fa‵ki koutou i otou mea ‵se i te alofa, i te otou taumafai malosi ke fakatumau ne koutou te tasi o te agaga telā ko te fusi o te filemu,” e mafai ne tatou o fakamagalo a latou kolā e mafai o se iloa atu me ne fai ne latou a tatou ke kaitaua mai ki a tatou. (Efe. 4:2, 3) Ke fakaasi ‵tonu atu te loto fakamagalo, e ‵tau o pule faka‵lei atu tatou ki ‵tou mafaufauga ko te mea ke mo a ma “ita fakamoe‵moe” tatou. (1 Koli. 13:4, 5) Kafai e kaitaua io me ita fakamoe‵moe tatou, ka se iku atu fua ki te fakamaseiga o ‵tou fesokotakiga mo ‵tou taina io me ko tuagane kae penā foki mo Ieova.  (Mata. 6:14, 15) E mafai foki o fakaasi atu ne tatou a te loto fakamagalo tonu mai te ‵talo atu mō latou kolā e agasala mai ki a tatou.—Luka 6:27, 28.

16. E ‵tau o ‵kilo atu pefea tatou ki tauliaga i te taviniga a Ieova?

¹⁶ Ke mo a ma mafaufau ifo ki tou ‵lei eiloa. Kafai e maua ne tatou a tauliaga i te galuega a Ieova, e ‵tau o ‵kilo atu tatou ki avanoaga konei ke fakaasi atu ‵tou a‵lofa tonu mai te “sē ‵sala atu faeloa a tino taki tokotasi ki tena ‵lei eiloa, kae ki te ‵lei o te suā tino.” (1 Koli. 10:24) E pelā mo ‵tou fono i te fenua mo fono i te atufenua, e onoono faka‵lei a taina fesoasoani ki koga e saga‵saga ei a tino kae koi tuai o talia a nisi tino ke ulu atu ki loto. I lō te ‵kilo atu ki olotou tōfiga e pelā me se avanoaga ke taofi a toe nofoga ‵lei mō latou mo olotou kāiga, e filifili ne te tokoukega o taina konei a nofoga tai sē ‵lei i koga kolā ko oti ne ‵tofi aka latou ki ei. Mai te loto fia‵fia o ‵saga atu ki te ‵lei o nisi i te auala tenei, e fakaasi atu ei ne latou a te alofa sē kaiū. E mafai pefea o tautali atu koe ki te lotou fakaakoakoga ‵lei?

17. Se a te mea e fakamalosi aka ne te alofa tonu ke fai ne se tino telā ne fai ne ia se agasala matagā?

¹⁷ Fakaasi ‵tonu atu kae tiakina a agasala ‵funa. A nisi Kelisiano kolā ne fai ne latou a agasala matagā ne taumafai o ‵funa olotou agasala ko te mea ke ‵kalo keatea latou mai te masiasi io me ko fakafanoanoa atu ki nisi tino. (Faata. 28:13) Kae ko te mea tenā e sē se faifaiga alofa, me e se fakalogo‵mae atu fua ki te tino agasala kae penā foki ki nisi tino. E mafai o taofi aka i ei a te galuega a te agaga o te Atua kae fakamataku ki te filemu o te fakapotopotoga kātoa. (Efe. 4:30) A te alofa tonu e fakamalosi aka ne ia a Kelisiano kolā ne fai ne latou a agasala matagā ke fai‵pati atu ki toeaina ko te mea ke mafai o tuku atu ne toeaina te fesoasoani telā e manakogina.—Iako. 5:14, 15.

18. E pefea te tāua o te alofa tonu?

¹⁸ A te alofa ko te ‵toe uiga sili i uiga katoa. (1 Koli. 13:13) E fakamailoga ki ei tatou e pelā me ne soko o Iesu kae e fakaakoako atu foki ei tatou ki a Ieova, te Mafuaga o te alofa. (Efe. 5:1, 2) “Kafai e . . . seai soku alofa,” ko muna a Paulo, “e seai lele eiloa soku aoga.” (1 Koli. 13:2) Ke na tumau tatou i te fakaasi atu o te alofa, e se ko “pati” fua kae “i faiga kolā e fai mo te fakamaoni.”