1, 2. (a) Xana vantshwa va swi kotisa ku yini ku hlula swivumbiwa swa moya swo homboloka? (Vona xifaniso lexi nga eku sunguleni.) (b) I yini leswi hi nga ta swi kambisisa?

MUAPOSTOLA Pawulo u fanise vutomi bya hina tanihi Vakreste ni masocha lama lwaka ma ri ekusuhi ni kusuhi. Entiyisweni, hi lwa nyimpi ya moya ku nga ri ya nyama. Hambiswiritano, valala va hina i va xiviri. Sathana ni madimona i masocha lama nga ni vuswikoti ni ntokoto. Swi nga ha vonaka onge a hi nge swi koti ku va hlula. Vantshwa lava nga Vakreste va nga ha vonaka va hlaseleka hi ku olova. Xana va nga swi kotisa ku yini ku hlula swivumbiwa swo homboloka swa moya leswi nga ni matimba? Ntiyiso hileswaku vantshwa va nga swi kota ku hlula naswona va le ku hluleni! Njhani? Hikuva va ‘hambeta va kuma matimba eHosini.’ Kambe va endla leswi tlulaka sweswo. Va hlomele nyimpi. Ku fana ni masocha lama leteriweke, va ‘ambale mahavelo hinkwawo lama humaka eka Xikwembu.’—Hlaya Vaefesa 6:10-12.

² Loko Pawulo a vulavula hi xifaniso xakwe, kumbexana a anakanya hi mahavelo lama a ma ambariwa hi masocha ya Varhoma. (Mint. 28:16) A hi kambisiseni leswaku hikwalaho ka yini xifaniso xexo xi fanerile. Loko hi ri karhi hi endla tano, xiya leswi vantshwa van’wana va  swi vulaka hi mintlhontlho leyi va langutanaka na yona ni vuyelo lebyi tisiwaka hi ku ambala mahavelo ya moya.

3, 4. Xana ntiyiso lowu nga eBibeleni wu fana njhani na bandhi ra socha ra Murhoma?

³ Hlaya Vaefesa 6:14. Bandhi ra socha ra Murhoma a ri namekiwe swiphepherhele swa nsimbi leswi a swi sirhelela masenge ya socha. A ri pfuna socha leswaku ri nga tikiwi ngopfu hi swihlomo leswi nga emirini wa rona. Bandhi rolero a ri tlhela ri va ni nkotloto wo tiya lowu a wu hoxa swihlomo swo tanihi banga. Loko socha ri bohe bandhi ra rona ri tiya, a ri ta kota ku yima ri tiyile enyimpini.

⁴ Hilaha ku fanaka, ntiyiso lowu hi wu dyondzaka eRitweni ra Xikwembu wa hi sirhelela eka tidyondzo ta mavunwa. (Yoh. 8:31, 32; 1 Yoh. 4:1) Loko hi rhandza ntiyiso lowu humaka eka Xikwembu, swi ta hi olovela ku rhwala “xisirhelelo xa xifuva,” leswi vulaka ku hanya hi milawu yo lulama ya Xikwembu. (Ps. 111:7, 8; 1 Yoh. 5:3) Ku tlula kwalaho, loko hi wu twisisa kahle ntiyiso wa Rito ra Xikwembu hi ta kota ku yima hi tiyile hi lwisana ni lava kanetaka ntiyiso.—1 Pet. 3:15.

5. Hikwalaho ka yini hi fanele hi vulavula ntiyiso?

⁵ Loko ntiyiso wa Bibele wu tsimbiwe eka hina hi ndlela yo fanekisela hi ta susumeteleka ku hanya hi ku pfumelelana na wona ni ku vulavula ntiyiso mikarhi hinkwayo. Hikwalaho ka yini hi papalata ku vulavula mavunwa? Hikuva mavunwa i tlhari leri nga ni matimba leri Sathana a ri tirhisaka. Mavunwa ma vavisa lava ma vulaka ni lava va ma tshembaka. (Yoh. 8:44) Hikwalaho, hi fanele hi tikarhatela ku papalata ku vulavula mavunwa. (Efe. 4:25) Kambe swi nga ha tika ku endla tano. Abigail, loyi a nga ni malembe ya 18 u ri: “Ku vulavula ntiyiso mikarhi yin’wana swi nga ha vonaka swi nga pfuni nchumu, ngopfungopfu loko ku vulavula mavunwa swi ta ku phula ekhombyeni.” Kutani hikwalaho ka yini a tikarhatela ku vulavula ntiyiso mikarhi hinkwayo? U ri: “Loko ndzi vulavula ntiyiso, ndzi va ni ripfalo leri baseke eka Yehovha. Naswona swi endla leswaku vatswari ni vanghana va mina va ndzi tshemba.” Victoria, loyi a nga ni malembe ya 23 u ri: “Loko u vulavula ntiyiso ni ku namarhela leswi u pfumelaka eka swona u nga ha xanisiwa. Kambe mikarhi hinkwayo u kuma vuyelo lebyi tsakisaka: U ta titshemba, u titwa u ri ni vuxaka bya le kusuhi na Yehovha naswona lava ku rhandzaka va ta ku xixima.” Hakunene swa vuyerisa ku tshama u “tikhame masenge hi ntiyiso” mikarhi hinkwayo.

6, 7. Hikwalaho ka yini milawu ya Yehovha yo lulama yi fanisiwa ni xisirhelelo xa xifuva?

⁶ Xisirhelelo xin’wana xa xifuva lexi a xi ambariwa hi masocha ya Varhoma hi lembexidzana ro sungula a xi endliwe hi tinsimbi leti a ti hingakanya xifuva ni khwiri ra socha. Tinsimbhi leti, a ti khotsiwile leswaku ti kota ku pfala ku sukela emakatleni ku ya ekhwirini naswona a ti bohiwa hi tintambu ta dzovo leti a ti manyisiwa eka swikhweketo swa nsimbi. Swiambalo swa muxaka wolowo a swi lawula ndlela leyi socha a ri ta famba ha yona naswona socha a ri fanele ri tshamela ku kamba loko xisirhelelo xa xifuva xa ha ri exiyin’weni lexinene. Hambiswiritano, mahavelo wolawo a ma sivela banga leswaku ri nga tlhavi mbilu kumbe swirho swin’wana swa nkoka.

⁷ Mawaku xifaniso lexinene lexi kombisaka ndlela leyi milawu ya Yehovha yo lulama yi nga tisirhelelaka ha yona timbilu ta hina to fanekisela! (Swiv. 4:23) Tanihi leswi socha ri nga ta ka ri nga ambali xisirhelelo xa xifuva lexi nga tiyangiki, na hina a hi nge tivekeli milawu ya hina vini kambe hi ta hanya hi milawu ya Yehovha. A hi na byona vutlhari lebyi lavekaka leswaku hi kota ku tisirhelela. (Swiv. 3:5, 6) Ematshan’weni ya sweswo, hi tshamela ku kamba loko ‘xisirhelelo xa nsimbi’ lexi Yehovha a hi nyikeke xona xa ha ri exiyin’weni lexinene leswaku xi sirhelela timbilu ta hina.

8. Hikwalaho ka yini swi vuyerisa ku namarhela milawu ya Yehovha?

 ⁸ Xana mikarhi yin’wana u twa onge milawu ya Yehovha yo lulama ya tika kumbe yi ku sivela ku endla leswi u swi lavaka? Daniel, loyi a nga ni malembe ya 21, u ri: “Mathicara ni swichudeni va endle mafenya hi mina hileswi ndzi hanyaka hi milawu ya Bibele. Ku ringana nkarhi wo karhi a ndzi nga ha titshembi naswona a ndzi tshikilelekile.” I yini lexi n’wi pfuneke? U ri: “Hi ku famba ka nkarhi ndzi vone vuyelo byo hanya hi milawu ya Yehovha. Van’wana va ‘vanghana’ va mina va sungule ku tirhisa swidzidziharisi kasi van’wana va tshike xikolo. A swi vava ku vona ndlela leyi vutomi bya vona byi cinceke ha yona. Yehovha wa hi sirhelela hakunene.” Madison, loyi a nga ni malembe ya 15 u ri: “Swa ndzi tikela ku hanya hi milawu ya Yehovha ni ku papalata ku endla leswi tintangha ta mina ti swi vonaka swi tsakisa.” I yini lexi n’wi pfunaka? “Ndzi titsundzuxa leswaku ndzi byarhe vito ra Yehovha ni leswaku Sathana u tirhisa miringo leswaku a ndzi hlasela. Loko ndzi hlula ndzingo, ndza tsaka.”

9-11. (a) Hi tihi tintangu to fanekisela leti Vakreste va ti ambalaka? (b) I yini lexi nga ta endla swi hi olovela ku chumayela mahungu lamanene?

⁹ Hlaya Vaefesa 6:15. Socha ra Murhoma leri a ri nga ambalanga tintangu ta rona a ri nga yi lunghekelanga nyimpi. Tintangu ta masocha ya Varhoma a ti endliwe hi dzovo leri phindhiweke kanharhu kutani a ti tiyile swinene. Ndlela leyi tintangu leti a ti endliwe ha yona a yi endla leswaku swi ri olovela socha ku famba ha tona naswona a ri nga ta rheta hi ku olova.

¹⁰ Tanihi leswi tintangu ta masocha ya Varhoma a ti ma pfuna ku ya enyimpini, tintangu ta Vakreste to fanekisela na tona ti va pfuna ku ya twarisa rungula ra ku rhula. (Esa. 52:7; Rhom. 10:15) Nilokoswiritano, swi lava xivindzi ku vulavula loko hi pfulekeriwe hi nkarhi. Bo, loyi a nga ni malembe ya 20, u ri: “A ndzi chava ku chumayela swichudeni kuloni. A swi ndzi khomisa tingana. Loko sweswi ndzi anakanya ha swona a ndzi tivi leswaku a ndzi chava yini. Sweswi ndza swi rhandza ku chumayela tintangha ta mina.”

¹¹ Vantshwa vo tala va vula leswaku swa va olovela ku chumayela loko va lunghiselele kahle. I yini leswi u faneleke u swi endla leswaku u tshama u lunghekile? Julia, loyi a nga ni malembe ya 16 u ri: “Ndzi tshama ndzi ri na minkandziyiso ebegeni ya mina ya xikolo naswona ndza yingisela loko swichudeni kuloni swi ri karhi swi vulavula ni ku phofula ripfumelo ra swona. Sweswo swi endla leswaku ndzi tiva leswi nga va pfunaka. Loko ndzi lunghiselerile ndzi kota ku vulavula na vona hi timhaka leti nga ta va pfuna. Makenzie, loyi a nga ni malembe ya 23, u ri: “Loko u ri na musa naswona u ri muyingiseri lonene, u ta tiva leswi tintangha ta wena ti langutanaka na swona. Ndza tiyiseka leswaku ndzi ri hlaya hinkwaro rungula leri kandziyiseriweke vantshwa. Hi ndlela yoleyo ndzi kota ku kongomisa tintangha ta mina eka rungula ro karhi leri nga ta va pfuna eBibeleni kumbe eka website ya jw.org.” Hilaha vantshwa lava va swi kombiseke hakona, loko u lunghekele ku chumayela, swi fana na loko u ambale tintangu leti ku ringanaka kahle.

12, 13. Hi yihi ‘miseve yin’wana leyi pfurhaka’ ya Sathana?

¹² Hlaya Vaefesa 6:16. “Xitlhangu lexikulu” lexi a xi khomiwa hi socha ra Murhoma a xi ri sirhelela ku suka emakatleni ku ya fika ematsolweni. A xi ri sirhelela eka banga ni le ka miseve leyi a ri ta copiwa ha yona.

¹³ ‘Miseve yin’wana leyi pfurhaka’ leyi Sathana a nga ku copaka ha yona i mavunwa mayelana na Yehovha, u vula leswaku Yehovha a nga khathali ha wena naswona a nga ku rhandzi. Ida, loyi a nga ni malembe ya 19, a karhatiwa hi ku titwa a nga pfuni nchumu. U ri: “Mikarhi yin’wana a ndzi twa onge Yehovha u le kule na mina naswona a nga swi lavi ku va Munghana wa mina.”  Xana u langutane njhani na nhlaselo lowu? Ida, u ri: “Minhlangano hi yona yi tiyisaka ripfumelo ra mina. Mikarhi yo tala a ndzi nga hlamuli eminhlanganweni hi ku ehleketa leswaku a nga kona la tsakelaka ku twa nhlamulo ya mina. Kambe sweswi loko ndzi ya eminhlanganweni, ndza lunghiselela naswona ndzi ringeta ku hlamula kambirhi kumbe kanharhu. A swi olovi kambe ndza tsaka loko ndzi swi endla. Vamakwerhu va ndzi khutaza. Mikarhi hinkwayo loko ndzi vuya eminhlanganweni, ndza swi tiva leswaku Yehovha wa ndzi rhandza.”

14. Ntokoto wa Ida wu kandziyisa ntiyiso wihi?

¹⁴ Ntokoto wa Ida wu kandziyisa ntiyiso lowu: Xitlhangu lexi a xi nyikiwe masocha a xi ri xa mpimo lowu nga cinciki, kambe, ku hambana na xona ripfumelo ra hina ri nga tsana kumbe ri kula. Swi titshege hi hina. (Mat. 14:31; 2 Tes. 1:3) Hakunene i swa nkoka leswaku hi tiyisa ripfumelo ra hina!

15, 16. Xana ntshembo wu fana njhani ni xihuku?

¹⁵ Hlaya Vaefesa 6:17. Xihuku lexi a xi ambariwa hi socha ra Murhoma a xi endleriwe ku sirhelela nhloko, nhamu ni xikandza. Swihuku swin’wana a swi ri na xo khoma leswaku socha ri kota ku xi khoma hi voko.

¹⁶ Tanihi leswi xihuku a xi sirhelela byongo bya socha, ‘ntshembo wa hina wa ku ponisiwa’ wu sirhelela mianakanyo ya hina, ku nga vuswikoti bya hina byo anakanya. (1 Tes. 5:8; Swiv. 3:21) Ntshembo wu endla leswaku hi tshama hi ri karhi hi anakanyisisa hi switshembiso swa Xikwembu ni ku va ni langutelo lerinene hi swiphiqo. (Ps. 27:1, 14; Mint. 24:15) Kambe loko hi lava leswaku  “xihuku” xa hina xi hi sirhelela hi fanele hi xi ambala enhlokweni ku ri ni ku xi khoma hi voko.

17, 18. (a) Xana Sathana a nga hi kucetela njhani leswaku hi hluvula xihuku xa hina? (b) Hi nga swi kombisa njhani leswaku a hi kanganyisiwanga hi rhengu ra Sathana ra vuxisi?

¹⁷ Xana Sathana a nga hi kucetela njhani leswaku hi hluvula xihuku xa hina? Xiya ndlela leyi a ringeteke ku swi endla ha yona eka Yesu. Sathana a swi tiva leswaku Yesu a ri ni ntshembo wa leswaku u ta fuma vanhu. Kambe Yesu a ha fanele a rindzela nkarhi lowu faneleke wa Yehovha. Naswona loko sweswo swi nga si endleka a a fanele a xaniseka a tlhela a dlayiwa. Hikwalaho, Sathana u tshembise Yesu leswaku a nga n’wi pfuna ku fikelela ntshembo wakwe hi ku hatlisa. Sathana u byele Yesu leswaku loko o n’wi nkhisamela, a a ta n’wi nyika hinkwaswo hi ku copeta ka tihlo. (Luka 4:5-7) Hilaha ku fanaka, Sathana wa swi tiva leswaku Yehovha u hi tshembise swilo swo tala leswinene emisaveni leyintshwa. Kambe ha ha fanele hi rindza naswona hi nga boheka ku tiyisela maxangu ku nga si fika nkarhi wolowo. Hikwalaho, Sathana u hi ringa hi ku hi tshembisa leswaku hi nga titlonya hi vutomi sweswi. U lava leswaku hi rhangisa rifuwo, hi marito man’wana u hi tshembisa ku hi nyika swilo hinkwaswo sweswi. Sathana u hi khutaza leswaku hi lava Mfumo endzhaku.—Mat. 6:31-33.

¹⁸ Ku fana ni vantshwa van’wana lava nga Vakreste, Kiana, loyi a nga ni malembe ya 20, a nga pfumelanga ku kanganyisiwa hi rhengu leri ra vuxisi. U ri: “Ndza swi tiva leswaku swiphiqo swa hina hinkwaswo swi ta herisiwa hi Mfumo wa Xikwembu.” Xana ntshembo wakwe lowu tiyeke wu yi khumba njhani mianakanyo ni swiendlo swakwe? U engeta a ku: “Ntshembo wa Paradeyisi wu endla leswaku ndzi va ni langutelo lerinene hi ntirho wa ku tihanyisa. A ndzi tikarhateli ku tirhisa vuswikoti bya mina kumbe ku lwela ku va ni xikhundlha lexi tlakukeke entirhweni. Kambe ndzi tirhisa nkarhi ni matimba ya mina eka tipakani to tirhela Yehovha.”

19, 20. Hi nga byi antswisa njhani vuswikoti bya hina byo tirhisa Rito ra Xikwembu?

¹⁹ Banga leri a ri tirhisiwa hi masocha ya Varhoma hi nkarhi lowu Pawulo a tsaleke papila rakwe ha wona, a ri lehe kwalomu ka 50 wa tisentimitara naswona a ri endleriwe ku lwa ni munhu loyi a nga ekusuhi. Xivangelo xin’wana lexi a xi endla leswaku masocha ya Varhoma ya hlula hileswi a ma titoloveta matlhari ya wona siku ni siku.

²⁰ Pawulo u fanisa Rito ra Xikwembu ni banga leri Yehovha a hi nyikeke rona. Kambe hi fanele hi dyondza ku ri tirhisa hi vutlhari loko hi lwela ripfumelo ra hina kumbe loko hi lulamisa mianakanyo ya hina vini. (2 Kor. 10:4, 5; 2 Tim. 2:15) U nga byi antswisa njhani vuswikoti bya wena byo tirhisa Rito ra Xikwembu? Sebastian, loyi a nga ni malembe ya 21, u ri: “Ndzi tsala ndzimana yin’we eka ndzima yin’wana ni yin’wana eka ku hlaya ka mina ka Bibele. Ndzi tiendlela nxaxamelo wa tindzimana leti ndzi tirhandzaka. Hi ndlela yoleyo mianakanyo ya mina yi kota ku fambisana ni ya Yehovha.” Daniel, loyi a tshahiweke eka xihloko lexi u ri: “Loko ndzi ri karhi ndzi tihlayela Bibele ndzi hlawula tindzimana leti ndzi ehleketaka leswaku ti ta pfuna vanhu lava ndzi hlanganaka na vona ensin’wini. Ndzi xiye leswaku vanhu va angula kahle loko va xiya leswaku u rhandza Bibele naswona u tikarhatela ku va pfuna.”

21. Hikwalaho ka yini hi nga fanelanga hi chavisiwa hi Sathana ni madimona?

²¹ Hilaha swi kombisiweke hakona hi vantshwa lava tshahiweke eka xihloko lexi, a hi fanelanga hi chavisiwa hi Sathana ni madimona. Va ni matimba kambe hi nga swi kota ku va hlula. Nakambe a va nge hanyi hilaha ku nga heriki. Ku nga ri khale, hi nkarhi wa Ku Fuma Ka Kreste Ka Gidi Ra Malembe, va ta pfaleriwa naswona a va nge he koti ku endla nchumu, kutani endzhaku ka sweswo va ta herisiwa. (Nhlav. 20:1-3, 7-10) Ha n’wi tiva nala wa hina, marhengu yakwe ni swikongomelo swakwe. Hi ku pfuniwa hi Yehovha, hi nga yima hi tiyile hi lwisana na yena!