1, 2. Yehova hutuandaliaje faraja katika dhiki zetu, na Neno lake linatuhakikishia nini?

NDUGU mmoja mseja ambaye tutamwita Eduardo, alimweleza mahangaiko yake mzee anayeitwa Stephen mwenye umri mkubwa aliyefunga ndoa. Kwa muda, Eduardo alikuwa akifikiria kile tunachosoma katika 1 Wakorintho 7:28: “Wale [wanaofunga ndoa] watakuwa na dhiki katika mwili wao.” Alimwuliza, “‘Dhiki’ hiyo ni nini, na ikiwa nitafunga ndoa, nitawezaje kukabiliana nayo?” Kabla ya kumjibu swali hilo, Stephen alimwomba Eduardo achunguze jambo lingine ambalo mtume Paulo aliandika, yaani, Yehova ni “Mungu wa faraja yote, ambaye hutufariji katika dhiki yetu yote.”—2 Kor. 1:3, 4.

² Kwa hakika, Yehova ni Baba mwenye upendo, naye hutufariji tunapokabili hali ngumu. Huenda wewe binafsi umejionea jinsi ambavyo Mungu alikutegemeza na kukuongoza, mara nyingi akitumia Neno lake. Kama alivyowategemeza watumishi wake wa kale, tunaweza kuwa na uhakika kwamba anataka tufanikiwe.—Soma Yeremia 29:11, 12.

3. Tutachunguza maswali gani?

 ³ Ni wazi kwamba tunaweza kukabiliana vizuri zaidi na matatizo au dhiki zetu tukijua chanzo chake. Na hilo ni kweli inapohusu dhiki katika maisha ya ndoa au ya familia. Hivyo basi, ni mambo gani halisi yanayoweza kuleta “dhiki katika mwili” ambayo Paulo alitaja? Ni mifano gani ya nyakati za Biblia na katika siku zetu ambayo inaweza kutusaidia kupata faraja tunayohitaji? Kujua hilo kutatusaidia kukabiliana na dhiki hizo.

4, 5. Ni mambo gani yanayoweza kusababisha “dhiki katika mwili”?

⁴ Tunasoma kile ambacho Mungu alisema mwanzoni mwa historia ya mwanadamu: “Mwanamume atamwacha baba yake na mama yake naye atashikamana na mke wake nao watakuwa mwili mmoja.” (Mwa. 2:24) Yehova alisema maneno hayo alipoanzisha ndoa ya kwanza ya wanadamu. Hata hivyo, tunatarajia kwamba kufunga ndoa na kuanzisha familia kunaweza kutokeza mkazo kwa kuwa sisi si wakamilifu. (Rom. 3:23) Kwa kawaida, mamlaka ya mume huchukua mahali pa mamlaka ya mzazi. Mungu amempa mume mamlaka ya kuwa kichwa cha mke wake. (1 Kor. 11:3) Baadhi ya waume na wake waliofunga ndoa hivi karibuni huona jambo hilo kuwa gumu. Kulingana na Neno la Mungu, mke anapaswa kukubali kwamba ataongozwa na mume wake bali si wazazi wake. Uhusiano kati ya wakwe na wenzi waliofunga ndoa karibuni unaweza kutokeza mkazo na hivyo kusababisha dhiki.

⁵ Mara nyingi, mahangaiko hutokea mke anapomwambia mume wake, “Mimi ni mjamzito.” Kwa kawaida, shangwe ya wenzi wa ndoa ya kupata mtoto hupungua wanapowazia masuala ya kitiba yanayoweza kutokea wakati wa ujauzito au baadaye. Pia, kunaweza kuwa na athari za kiuchumi wakati wa ujauzito na siku za usoni. Kunakuwa na mabadiliko mengi hata zaidi mtoto anapozaliwa. Mama anaweza kutumia muda mwingi kumtunza mtoto wake. Waume wengi huhisi kwamba wake zao hawawajali kwa kuwa wanatumia muda mwingi kumtunza mtoto wao. Kwa upande mwingine, mume anapata majukumu mapya kwa kuwa sasa amekuwa baba. Majukumu yake huongezeka kwa sababu amepata mtoto anayehitaji kutunzwa na kuandaliwa.

6-8. Tamaa ambayo haijatoshelezwa ya kupata watoto inaweza kusababishaje mfadhaiko?

⁶ Baadhi ya wenzi wa ndoa hukabili dhiki ya aina tofauti. Wanatamani sana kupata watoto lakini wanashindwa. Mke asipopata ujauzito, huenda akafadhaika sana. Kufunga ndoa na kupata watoto hakumaanishi kwamba hatutapata mahangaiko, lakini pia tamaa ambayo haijatoshelezwa ya kupata watoto huleta “dhiki katika mwili.” (Met. 13:12) Katika nyakati za Biblia, mwanamke tasa alibaguliwa. Raheli, mke wa Yakobo, alieleza uchungu aliohisi kumwona dada yake akipata watoto. (Mwa. 30:1, 2) Mara nyingi, wamishonari wanaotumikia katika nchi ambazo ni kawaida kuwa na familia kubwa huulizwa kwa nini hawana watoto. Hata wanapojibu kwa busara, watu hao bado huwaambia, “Tutawaombea!”

⁷ Au fikiria kisa cha dada mmoja nchini Uingereza aliyetamani sana kupata mtoto, lakini tamaa yake haikuwa imetimizwa. Kisha akakoma hedhi. Anakiri kwamba alivunjika moyo sana, kwa sababu alitambua kuwa tamaa yake haingetimia katika mfumo huu wa mambo. Yeye na mume wake waliamua kumchukua mtoto wa mtu mwingine kisheria na kumlea akiwa wao. Hata  hivyo, anasema hivi: “Bado niliomboleza. Nilijua kwamba kufanya hivyo mtoto hakungekuwa sawa na kupata mtoto wangu mwenyewe.”

⁸ Biblia inataja kwamba mwanamke Mkristo “atabaki salama kupitia kuzaa watoto.” (1 Tim. 2:15) Lakini hilo halimaanishi kuwa kuzaa au kuwa na watoto kutampa uzima wa milele. Badala yake, inamaanisha kuwa mwanamke akiwa na watoto wa kutunza, pamoja na shughuli nyingine za nyumbani, anaweza kuepuka kueneza porojo au kujiingiza katika mambo ya watu wengine. (1 Tim. 5:13) Hata hivyo, bado anaweza kukabili dhiki zinazotokana na ndoa au maisha ya familia.

9. Ni kwa njia gani kufiwa na mwenzi wa ndoa ni jaribu kali?

⁹ Tunapofikiria dhiki zinazotokana na ndoa, kuna aina fulani ya dhiki ambayo huenda isije akilini mara moja. Kifo cha mpendwa. Naam, jaribu kubwa zaidi ambalo watu wengi wamekabili ni kufiwa na mwenzi wao mpendwa. Hilo ni jaribu ambalo huenda mwenzi aliyefiwa hakutarajia kukabiliana nalo katika mfumo huu wa mambo. Wakristo wanaamini kabisa ahadi ya Yesu ya ufufuo. (Yoh. 5:28, 29) Ahadi hiyo inaweza kumsaidiaje mwenzi aliyefiwa? Inaweza kumfariji sana. Hiyo ni njia nyingine ambayo Baba yetu mwenye upendo huwategemeza na kuwafariji wale wanaokabili dhiki kupitia Neno lake. Acheni sasa tuchunguze jinsi baadhi ya watumishi wa Mungu wamepata faraja ambayo Yehova huandaa na jinsi walivyonufaika nayo.

10. Hana alipataje kitulizo kutokana na mfadhaiko wake? (Tazama picha mwanzoni mwa makala hii.)

¹⁰ Hana, mke mpendwa wa Elkana, alikabili jaribu fulani. Alikuwa tasa huku mke-mwenza, Penina, akipata watoto. (Soma 1 Samweli 1:4-7.) Hana alidhihakiwa na Penina “mwaka baada ya mwaka.” Hilo lilimletea Hana uchungu mwingi na mfadhaiko. Alitafuta kitulizo kwa kumweleza Yehova jambo hilo katika sala. Kwa hakika, “[alisali] kwa muda mrefu mbele za Yehova.” Je, alitarajia Yehova ajibu sala yake? Inaonekana hivyo. Iwe alitarajia hivyo au la, “uso wake haukuonyesha tena kuhangaika.” (1 Sam. 1:12, 17, 18) Aliamini kwamba ama Yehova angemwezesha kupata watoto ama angetosheleza tamaa yake kwa njia nyingine.

11. Sala inaweza kutufariji jinsi gani?

¹¹ Tutaendelea kupata majaribu na dhiki maadamu sisi si wakamilifu na tunaishi katika mfumo huu unaoongozwa na Shetani. (1 Yoh. 5:19) Lakini inapendeza sana kujua kwamba Yehova ni “Mungu wa faraja yote”! Njia moja ambayo tunaweza kupata msaada wa kukabiliana na majaribu ya kibinafsi au dhiki ni kupitia sala. Hana alimmiminia Yehova moyo wake. Vivyo hivyo, tunapokabili dhiki, tunahitaji kufanya mengi zaidi ya kumtajia Yehova jinsi tunavyohisi. Tunahitaji kumtolea dua, naam, kumweleza hisia zetu kwa kusali kwa bidii kutoka moyoni.—Flp. 4:6, 7.

12. Ni nini kilichomsaidia Ana aliyekuwa mjane kupata shangwe?

¹² Hata ikiwa tunahisi pengo kubwa maishani, iwe ni kwa sababu ya kutopata watoto au kifo cha mpendwa, bado tunaweza kupata faraja. Katika siku za Yesu, nabii wa kike Ana alifiwa na mume wake baada ya kuolewa kwa miaka saba tu. Biblia haitaji ikiwa walipata watoto. Ana alikuwa akifanya nini hata alipokuwa na umri wa miaka 84? Luka 2:37 inasema hivi: “Alikuwa hakosi kamwe kuwa katika hekalu, akitoa utumishi mtakatifu usiku na mchana  kwa kufunga na dua.” Naam, Ana alipata faraja na shangwe kwa kumwabudu Yehova.

13. Toa mfano unaoonyesha jinsi marafiki wa kweli wanavyoweza kutufariji hata watu wa karibu wa ukoo wanapokosa kufanya hivyo.

¹³ Tunaposhirikiana kwa ukaribu na ndugu na dada zetu, tunapata marafiki wa kweli na washirika wa karibu. (Met. 18:24) Paula anakumbuka jinsi alivyohuzunika wakati mama yake alipoacha kweli, Paula akiwa na miaka mitano. Haikuwa rahisi kushinda jaribu hilo. Baada ya muda, Ann, dada painia katika kutaniko lao alipendezwa naye kibinafsi na kumtia moyo. Paula anaeleza hivi: “Ingawa Ann hakuwa mtu wa ukoo, hangaiko lake la upendo lilinisaidia sana. Lilinisaidia kuendelea kumtumikia Yehova.” Paula anaendelea kutumikia kwa uaminifu. Vilevile, anafurahia sana kutumikia tena pamoja na mama yake kutanikoni. Ann pia ni mwenye furaha kwa kuwa amekuwa kama mama wa kiroho kwa Paula.

14. Wale wanaoandaa faraja wanaweza kupata baraka gani?

¹⁴ Inavutia kwamba tunapopendezwa na wengine kibinafsi, huenda tukaacha kukazia fikira hisia fulani zisizofaa tulizo nazo. Iwe wameolewa au la, akina dada wanajua kwamba wanapata shangwe kubwa kwa kushiriki habari njema wakiwa wafanyakazi wenzi na Mungu. Lengo lao ni  kumheshimu Mungu kwa kufanya mapenzi yake. Wengine hata huona kushiriki utumishi kuwa aina ya tiba. Kwa kweli, sote huchangia muungano wenye umoja kutanikoni tunapoonyesha kwamba tunawajali wengine, iwe katika eneo letu au kutanikoni. (Flp. 2:4) Mtume Paulo alikuwa mfano bora. Alikuwa kama “mama mwenye kunyonyesha” kwa wale waliokuwa katika kutaniko la Thesalonike; na vilevile kama baba wa kiroho.—Soma 1 Wathesalonike 2:7, 11, 12.

15. Ni nani walio na jukumu la msingi la kuwafundisha watoto kweli?

¹⁵ Tunahitaji kukazia fikira jinsi tunavyofariji na kusaidia familia mbalimbali. Nyakati nyingine, huenda wahubiri wapya wakawaomba wahubiri wakomavu wawasaidie kuwafundisha watoto wao kweli, au hata kuongoza funzo la Biblia na watoto wao. Kulingana na Maandiko, jukumu la msingi la kufundisha na kuwazoeza watoto ni la wazazi. (Met. 23:22; Efe. 6:1-4) Katika visa fulani, msaada kama huo unahitajiwa na unathaminiwa sana. Hata hivyo, hilo haliwaondolei wazazi jukumu lao. Ni muhimu kwa wazazi kuwa na mawasiliano ya kawaida katika familia.

16. Tunapaswa kukumbuka nini tunapowasaidia watoto?

¹⁶ Ikiwa mzazi anaamua mtu fulani ajifunze pamoja na watoto wake, yule anayejifunza nao hapaswi kuchukua jukumu la wazazi. Katika visa fulani, Shahidi ameombwa ajifunze na watoto ambao wazazi wao hawapendezwi na kweli. Hata hivyo, Shahidi huyo anahitaji kukumbuka kwamba kuandaa msaada wa kiroho hakumaanishi amekuwa mzazi wa watoto hao. Na ikiwa funzo litaongozwa, ni jambo la hekima kufanya hivyo nyumbani kwa watoto hao wazazi au Shahidi mwingine mkomavu akiwapo, au mahali pengine pa umma panapofaa. Kwa kufanya hivyo, hatutampa mtu yeyote sababu ya kuwa na maoni yasiyofaa kuhusu kinachoendelea. Tunatumaini kwamba baada ya muda, wazazi watatimiza jukumu walilopewa na Mungu la kuwatunza watoto wao kiroho.

17. Watoto wanawezaje kuwa chanzo cha faraja?

¹⁷ Vijana wanaojifunza kumpenda Mungu wa kweli na kufuata mashauri yake wanaweza kuwa chanzo cha faraja katika familia. Wanaweza kufanya hivyo kwa kuwaheshimu wazazi wao na kuwasaidia kwa njia ya kimwili. Wanaweza pia kuchangia sana katika hali nzuri ya kiroho ya familia nzima. Kabla ya Gharika, Lameki, mzao wa Sethi alimwabudu Yehova. Mwanamume huyo mwenye familia alisema hivi kumhusu mwanawe Noa: “Atatuletea faraja katika kazi yetu na katika maumivu ya mikono yetu yanayoletwa na udongo ambao Yehova amelaani.” Unabii huo ulitimia laana juu ya nchi ilipoondolewa. (Mwa. 5:29; 8:21) Na katika familia mojamoja, watoto wanaofuatia ibada ya kweli wanaweza kuthibitika kuwa chanzo cha faraja katika familia zao wanapowasaidia kuvumilia majaribu ya sasa na kisha kuokoka msiba mkubwa zaidi kuliko Gharika.

18. Ni nini kitakachotusaidia kuvumilia kwa ujasiri licha ya dhiki au majaribu tunayokabili?

¹⁸ Sala, kutafakari mifano inayopatikana katika Biblia, na kuwa na uhusiano wa karibu na watu wa Yehova kunawasaidia watu wengi kupata faraja sasa katika dhiki zao zote. (Soma Zaburi 145:18, 19.) Kwa hakika, kujua kwamba Yehova ndiye Chanzo cha faraja ya kudumu kutatusaidia kuvumilia kwa ujasiri dhiki zozote tunazokabili sasa na hata wakati ujao.